Bệnh dễ di truyền từ mẹ sang con gái
Theo các nghiên cứu khoa học cho thấy cha mẹ không chỉ di truyền cho con cái diện mạo, tính cách mà còn co ca bệnh tật. Co 3 bênh có tính chất di truyền từ mẹ sang con gái.
Hiểu hơn về các loại bệnh có tính chất di truyền giúp bạn biêt cach phòng bệnh, sơm phát hiện bệnh sớm và điều trị kip thơi.
Các loại bệnh có tính chất di truyền từ mẹ sang con gái bao gồm:
Ung thư vú
Mức độ di truyền: cao gấp 7-8 lần bình thường
Ung thư vú là một loại bệnh có tính chất di truyền rõ rệt. Ví dụ trong một dòng họ có trên 2 người mắc ung thư vú thì nên nghi ngờ có phải do di truyền hay không?
Nguyên nhân phát bệnh: Ung thư vú di truyền có thể biểu hiện theo hai thể sau: thứ nhất là mẹ mắc ung thư vú, con gái cũng mắc ung thư vú, mắc bệnh khi còn trẻ, thường phát hiện ra trước khi có biểu hiện bế kinh, đa phần là cả hai bên vú. Thứ hai là mẹ không mắc ung thư vú nhưng trong gia đình ngoại có ít nhất 1-2 người chị em mắc ung thư vú và thường phát hiện ra sau khi có biểu hiện bế kinh, thường là một bên.
Biện pháp phòng ngừa: Thường xuyên tự kiểm tra vú để phát hiện bệnh sớm, đi kham đinh ki, không kêt hôn sơm va tranh cac thói quen xấu như hút thuố.c,uống rượu bia,thức đêm…
Co 3 bênh có tính chất di truyền từ mẹ sang con gái. (Ảnh minh họa)
Video đang HOT
Ung thư cổ tử cung
Mức độ di truyền: cao gấp 4,7-7 lần bình thường
Ung thư cổ tử cung là loại bệnh có nguy cơ di truyền rất cao. Có rất nhiều trường hợp hai mẹ con hoặc hai chị em gái đều mắc bệnh.
Nguyên nhân phát bệnh: Thông qua các nghiên cứu cho thấy ung thư cổ tử cung có liên quan trực tiếp đến việc tảo hôn, quan hệ tìn.h dụ.c quá sớm, đẻ quá nhiều và những người mắc viêm cổ tử cung man tính.
Biện pháp phòng ngừa: Định kỳ kiểm tra sinh thiết tế bào cổ tử cung, học cách quan sát khí hư và hiện tượng ra má.u â.m đạ.o, sớm điều trị viêm nhiễm cổ tử cung, giữ gìn vệ sinh sạch sẽ, tránh nạo phá thai.
Cao huyết áp trong thời kỳ mang thai
Mức độ di truyền: Cao gấp 6-8 lần bình thường
Cao huyết áp trong thời kỳ mang thai có tính di truyền nhất định. Nếu như bà ngoại, mẹ hay chị em gái bạn đã từng có hiện tượng cao huyết áp trong thời kỳ mang thai thì bạn nên hết sức chú ý.
Nguyên nhân phát bệnh: Nếu như trước khi có thai đã từng mắc bệnh cao huyết áp, viêm thận mãn tính,tiểu đường… đều dễ xảy ra cao huyết áp trong thời kỳ mang thai. Nếu có thai trong thời gian mùa đông lạnh giá thì càng nên kiểm tra kỹ để có thể sớm điều trị.
Biện pháp phòng ngừa: Mang thai ở độ tuổ.i thích hợp, nên kiểm tra tông thể trước khi mang thai, giữ cân nặng hơp lý tránh béo phì.
Theo PNO
Đoán bệnh qua nước bọt
Tiềm năng chẩn đoán của nước bọt (nước miếng) là rất lớn, từ các bệnh lý vùng miệng như sâu răng và nha chu cho đến các bệnh di truyền, bệnh tự miễn, bệnh chuyển hóa hay ung thư.
Tại Trung tâm y khoa Medic TP.HCM đã thực hiện xét nghiệm nước bọt để chẩn đoán bệnh mất ngủ, rối loạn nội tiết và tế bào di truyền. Trong ảnh: một bệnh nhân tự lấy mẫu nước bọt tại nhà - Ảnh: N.C.T.
Nước bọt đã được sử dụng trong chẩn đoán cách đây hơn... 2.000 năm. Những lương y ngày xưa của y học cổ truyền Trung Hoa đã kết luận nước bọt và má.u là "anh em" trong cơ thể và chúng đến từ cùng một nguồn gốc. Người ta tin rằng những thay đổi ở nước bọt chỉ thị cho tình trạng sức khỏe của bệnh nhân.
Chính xác 99,9%
Trả lời bệnh trong 1 giờ Phòng chẩn đoán chức năng khoa răng hàm mặt Đại học Y dược TP.HCM đã nhập các thiết bị, hóa chất chẩn đoán nguy cơ sâu răng, bệnh lý răng miệng qua nước bọt, kết quả được trả lời nhanh trong vòng một giờ. Phòng cũng đang nhập những xét nghiệm về hormon và ung thư.
Nước bọt như một dịch phẩm chẩn đoán các bệnh lý răng miệng và toàn thân đã được đề cập từ khá lâu, tuy nhiên mãi đến những năm gần đây y học mới thật sự có bước tiến nhảy vọt trong việc nghiên cứu nước bọt. Cách đây bảy năm, Viện Quốc gia nghiên cứu nha khoa và sọ mặt (NIDCR) Hoa Kỳ đặt mũi nhọn đầu tư phát triển việc sử dụng nước bọt như một công cụ chẩn đoán.
Các nhà khoa học đã dần hoàn thiện các bộ công cụ chẩn đoán nước bọt, trước hết là việc tập hợp các protein và tập hợp các sản phẩm phiên mã (transcriptome) có trong nước bọt để hình thành một "mục lục" chẩn đoán nước bọt.
Bản tin ABC News ra ngày 1-2-2010 có bài viết "Xét nghiệm di truyền mới giúp bố mẹ có được những đứa con khỏe mạnh" cho biết một dạng tầm soát mới được gọi là xét nghiệm di truyền phổ quát (Universal genetic test) giúp xác định các ông bố và bà mẹ tương lai có phải mang gen các bệnh di truyền hay không. Không như các xét nghiệm di truyền truyền thống (cần một mẫu má.u cho một bệnh chuyên biệt và việc lấy mẫu được thực hiện tại bệnh viện), xét nghiệm mới này chỉ cần một lượng nhỏ nước bọt tự lấy tại nhà, gửi mẫu nước bọt đến phòng xét nghiệm, kết quả sẽ được trả lời qua email.
Thật thú vị, từ nước bọt có thể tìm kiếm hơn 400 đột biến của 109 bệnh di truyền khác nhau với độ chính xác 99,9%, trong đó có các bệnh khá phổ biến như các nang u xơ, bệnh hồng cầu hình liềm, bệnh tay-sachs (bệnh đần độn và mù gia đình), bệnh thiếu má.u vùng biển (beta thalassaemia), bệnh teo cơ tủy mãn tính...
Đoán trước việc sinh non
Người ta cũng đã sử dụng nước bọt để phát hiện các bệnh nhiễm khuẩn và nhiễm virus như HIV, HBV, HCV. Nhiều xét nghiệm dịch miệng đã được phát triển để chẩn đoán HIV. Xét nghiệm HIV bằng nước bọt đã được Cơ quan Quản lý thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) thông qua và chứng nhận tốt hơn xét nghiệm má.u.
Nhiều loại thuố.c phát hiện được trong nước bọt. Hiện nay xét nghiệm nước bọt dùng để đán.h giá tình trạng lạm dụng thuố.c, chẳng hạn như cocaine, ethanol và các chất có thuố.c phiệ.n. Nước bọt cũng dùng để giám kiểm thuố.c điều trị như digoxin, methadone, một số thuố.c chống co giật... và sự tuân thủ đối với việc điều trị của các bệnh nhân tâm thần hay giám kiểm tình trạng hút thuố.c l.á và phơi nhiễm khói thuố.c. Một khía cạnh khác của xét nghiệm nước bọt là đán.h giá sử dụng thuố.c trái phép, thường phục vụ mục đích pháp y.
Ngoài ra, nước bọt là dịch phẩm rất thích hợp để xác định hàm lượng của hầu hết hormone, trong đó có estrogen (estradiol), progesterone, dehydroepiandrosterone (DHEA) và cortisol. Đặc biệt quan trọng là estradiol vì đó có thể là một chỉ số của tình trạng sinh non và trẻ sinh nhẹ cân.
Chẩn đoán nước bọt có thể tạo ra một thay đổi lớn trong thực hành lâm sàng bằng việc đưa ra các xét nghiệm thuận tiện, chính xác và không gây đau, không làm bệnh nhân sợ, nhất là các bệnh nhi. Một chút nước bọt sẽ giúp việc theo dõi tình trạng sức khỏe, khởi phát, tiến triển bệnh và đán.h giá kết quả điều trị có thể thực hiện ngay cả ở vùng xa xôi, hẻo lánh hay vùng nghèo khó.
Theo ThS-BS Cao Hữu Tiến
(Đại học Y dược TP.HCM)
Tuổ.i trẻ