Bê bối quấy rối tình dục ở cơ quan tình báo CIA

Trong nội bộ Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) thời gian qua xuất hiện nhiều cáo buộc về tình trạng quấy rối tình dục giữa nhân viên.

Tòa án ở bang Virginia và thủ đô Washington D.C (Mỹ) đã âm thầm xét xử các vụ án liên quan tấn công tình dục tại CIA trong hơn một năm qua, phần nào hé lộ những điều mà nhiều quan chức xem là vấn đề văn hóa sâu xa tại cơ quan tình báo này.

Đài CNN cho hay hồi tháng 9, thẩm phán liên bang tại Washington D.C đã tuyên án cựu quan chức CIA 30 năm tù vì tội chuốc thuốc và tấn công tình dục hàng chục phụ nữ. Không dừng ở đó, các cáo buộc khác vẫn tiếp tục xuất hiện tại cơ quan tình báo của Mỹ, bao gồm các vụ việc khiến ít nhất 1 nhân viên bị sa thải. Những người tố giác, trong đó có một số phụ nữ, đã đến Đồi Capitol để làm chứng trước một ủy ban giám sát của quốc hội Mỹ về cáo buộc tấn công và quấy rối tình dục ở CIA.

Con dấu của CIA tại lối vào trụ sở cơ quan tình báo Mỹ ở bang Virginia. ẢNH: REUTERS

Phong trào #MeToo trong CIA

Cơ quan tình báo Mỹ đã đưa ra những cải cách lớn trong năm qua, để phản ứng với những gì một số nạn nhân gọi là “khoảnh khắc #MeToo” ở CIA. Phong trào #MeToo được lan rộng vào năm 2017, khi càng có nhiều phụ nữ lên tiếng chống lại nạn quấy rối và xâm hại tình dục tại nơi làm việc.

CIA đã thành lập một văn phòng chuyên trách để tiếp nhận cáo buộc về quấy rối tình dục, thuê nhân viên thực thi pháp luật để hỗ trợ điều tra, qua đó giúp nhân viên CIA tố giác tội phạm và vẫn đảm bảo thông tin mật theo đặc thù của cơ quan này. CIA cũng lần đầu thực hiện khảo sát nội bộ về hành vi quấy rối tình dục và kết quả cho thấy tại cơ quan này, tỷ lệ xâm hại tình dục cao hơn một chút so với trung bình ở Mỹ, và thấp hơn nhiều so với quân đội Mỹ, bên cũng đang có nhiều rắc rối với các cáo buộc quấy rối tình dục trong quân ngũ.

Giám đốc vận hành (COO) của CIA Maura Burns cho biết 28% người được hỏi nêu đã ít nhất 1 lần trải qua tình trạng môi trường làm việc không thân thiện về mặt tình dục ở CIA. 9% cho hay ít nhất một trường hợp xảy ra trong 12 tháng qua, 7% số người được hỏi cho biết đã trải qua ít nhất một trường hợp tiếp xúc tình dục hoặc tấn công tình dục không mong muốn trong suốt thời gian làm việc tại CIA.

Theo CNN, khảo sát trên có một số hạn chế khi nó không bắt buộc và chỉ có 25% nhân viên tham gia trả lời. Những người tự nguyện nhìn chung có cảm xúc mạnh về chủ đề được nói đến, do đó có thể khiến kết quả thu về có sai lệch nhiều hơn thực tế. Nhiều người cũng lo rằng danh tính của họ khi điền vào khảo sát sẽ bị lộ.

Khi phụ nữ lên tiếng

Một nữ nhân viên hợp đồng từng cáo buộc một viên chức cấp cao đến nhà cô với một khẩu súng và đòi quan hệ tình dục, sau đó đưa cho cô một con dao tại cơ sở của CIA như một “mối đe dọa”, theo một đơn khiếu nại liên bang mà CNN và 3 nguồn tin thu thập. Các nguồn thạo tin cho biết viên chức nêu trên đã bị sa thải.

Một phụ nữ khác nêu rằng cô là một trong những người tự nhận bị tấn công tình dục từ một viên chức mà gần đây hoạt động tại châu Âu. Người này bị cáo buộc cố ý lây nhiễm bệnh tình dục (STD) cho các nạn nhân. Theo luật tiểu bang Virginia, đây là trọng tội nếu người vi phạm được xác minh có hành vi “cố ý lây nhiễm”. Vụ việc đang được CIA điều tra.

Giám đốc vận hành của CIA Maura Burns (trái) nhận giải Wash100 2024, vinh danh những giám đốc trong các cơ quan chính phủ Mỹ có thành tích xuất sắc. ẢNH: GOVCON WIRE

Các quan chức cấp cao của CIA nhấn mạnh họ đang xem xét vấn đề quấy rối tình dục tại cơ quan rất nghiêm túc. Trong những trường hợp có cáo buộc quấy rối, CIA cũng tự đánh giá nội bộ để xem liệu bị cáo có gây rủi ro cho đồng nghiệp hay không.

“Điều đầu tiên chúng tôi làm là đảm bảo nạn nhân và người bị tố cáo không liên lạc với nhau”, bà Maura Burns nói.

Tính chất phức tạp

Trong cuộc họp ngày 25.9 với tiến sĩ Taleeta Jackson, người đứng đầu Văn phòng Phòng ngừa và Ứng phó quấy rối hoặc tấn công Tình dục, bộ phận mới thành lập của CIA, đã có nhiều câu hỏi được đưa ra xoay quanh chính sách mới.

Dựa trên thực tế đó, bà Burns cho rằng điều này thể hiện nhiều người vẫn chưa chắc chắn về cách tố giác với cơ quan thực pháp luật mà không vi phạm quy định bảo mật thông tin. Là một cơ quan đặc thù với những quy định bảo mật khắt khe. Đã có người xưng là nạn nhân nói rằng khi muốn tìm thủ tục pháp lý, CIA đã có hành động hướng dẫn không phù hợp, buộc họ khai sai một số yếu tố trong câu chuyện, hoặc đe dọa người tố giác sẽ bị kỷ luật vì tiết lộ thông tin mật.

Ngoài ra, các nhân viên khi mới vào cơ quan đã thấm nhuần việc phải bảo vệ vỏ bọc và danh tính. “Tôi đã trả lời thẳng thắn rằng hãy gọi cảnh sát. Vấn đề về vỏ bọc, chúng tôi sẽ giải quyết sau, do vậy đừng lo lắng. Song vẫn còn một số do dự và e ngại, điều đó có thể nhận thấy trong các câu hỏi gửi về chúng tôi”, bà Maura Burns nói.

Một thách thức khác cho CIA là làm thế nào để bảo vệ nạn nhân, đồng thời có thể xét xử công bằng tôn trọng quyền của bị cáo. Một số người lo về khả năng việc tố giác bị lợi dụng. Chẳng hạn, có trường hợp bị cáo đã kháng án, sau khi bị kết tội nhẹ với việc hành hung ở cầu thang trong trụ sở CIA tại Virginia.

Các quan chức tình báo hiểu rằng đây là vấn đề lớn và cần có nhiều phương án để đảm bảo môi trường làm việc hiệu quả. “Chúng tôi chưa đạt mục tiêu và tôi không cần một cuộc khảo sát để chứng minh điều đó”, bà Burns nói.