Bảy năm lăn lóc chầu chực kêu oan của gia đình tử tù Hồ Duy Hải
Từ ngày con trai bị kết án tử đến nay đã bảy năm, gia đình bà Loan luôn tin và một mực khẳng định con trai bà vô tội. Để minh oan cho con trai, gia đình bà Loan chạy vạy, vay mượn khắp nơi làm lộ phí cho cuộc hành trình từ Nam ra Bắc gõ cửa cầu cứu cơ quan chức năng, ấp ủ hy vọng ngày con trai được minh oan sẽ đến…
Bảy năm lang bạt kêu oan
Những đơn thư cầu cứu đều đặn được bà Nguyễn Thị Loan (SN 1963, mẹ Hồ Duy Hải, ngụ ấp 1, xã Nhị Thành, huyện Thủ Thừa, tỉnh Long An) gửi đến các cơ quan chức năng có thẩm quyền 2 lần/tháng trong suốt bảy năm qua. Thế nhưng, những lá đơn mà bà Loan gửi đi cũng giống như đá ném xuống vực thẳm. Bởi ngần ấy năm trôi qua, bà Loan héo mòn, tiều tụy từng ngày chờ đợi sự hồi đáp trong vô vọng. Thế nhưng, mỗi khi nghĩ về đứa con trai tội nghiệp bị oan ức, sống cảnh tù tội lại thôi thúc gia đình bà Loan nuôi dưỡng hy vọng.
Sau khi bà Loan cùng chị gái là bà Nguyễn Thị Rưởi (SN 1957) vừa kết thúc cuộc hành trình kêu oan từ Hà Nội trở về tỉnh Long An, PV báo Đời sống và Pháp luật đã có cuộc gặp gỡ trực tiếp. Nói về cuộc hành trình đi tìm công lý còn bị che lấp trong vụ án của Hải, bà Rưởi chia sẻ: “Mỗi năm, chị em tôi nhiều lần dắt díu nhau ra Hà Nội mong muốn gặp được người có thẩm quyền xem xét lại những điều chưa thỏa đáng trong Vụ án của Hải. Không biết bao nhiêu lần hai chị em chầu chực, cầu cứu khắp các nơi nhưng đều vô vọng. Trong khi đứa cháu ngày một cận kề cái c.hết khiến chúng tôi nơm nớp lo sợ”.
Bà Rưởi cùng em gái trò chuyện với PV (ảnh Thơ Trịnh).
Sau những lần kêu cứu thất bại, hai chị em bà Rưởi đã bàn bạc đi đến quyết định đưa ra ba giải pháp khả dĩ nhất. “Phương án thứ nhất của chúng tôi là xin gặp bằng được Văn phòng Quốc hội; Phương án hai là gặp quan chức, người có thẩm quyền với mong muốn họ có thể xem xét lại vụ việc một cách khách quan nhất. Không những thế, chị em tôi còn bàn bạc với nhau trong trường hợp bắt đắc dĩ không gặp được những người cần gặp thì buộc phải sử dụng phương án thứ ba là hành động. Chúng tôi dự định sẽ viết băng rôn, gào thét trước cổng cơ quan chức năng với mong muốn gây sự chú ý để họ bớt chút thời gian tiếp nhận đơn thư. Tuy nhiên, trong vòng bảy năm kể từ khi Hải bị bắt cho đến trước ngày 25/11, chúng tôi đều cố gắng giữ bình tĩnh chờ đợi cán cân công lý, sự nghiêm minh của pháp luật”- bà Rưởi cho biết.
Nhắc đến cuộc hành trình dài dằng dặc đi tìm cán cân công lý cho Hải, bà Loan suy sụp hoàn toàn. Càng ám ảnh hơn khi nhiều ngày làm việc tại gia đình Hồ Duy Hải, PV chứng kiến những tiếng khóc yếu ớt văng vẳng của bà Loan. Bà Loan thều thào nức nở: “Bảy năm nay, tôi héo mòn chờ đợi sự công tâm của pháp luật. Với đức tin của một người mẹ trong tôi luôn nuôi dưỡng tâm nguyện phải đi kêu oan tới phút cuối cùng. Chính vì vậy, từ sau khi sự việc xảy ra, chị em tôi đã đi đến tất cả các nơi cần phải đến với mong muốn nhận được sự giúp đỡ làm rõ những điều uẩn khúc trong vụ án”.
Chia sẻ về những khó khăn trong hành trình kêu oan cho con trai, bà Loan chia sẻ: “Trong cả cuộc hành trình ấy những người thân trong gia đình tôi không quan tâm đến cái gọi là sĩ diện nữa. Thậm chí, chúng tôi gần như bỏ bê bản thân, chỉ biết ngày ngày tìm đến gõ cửa các cơ quan chức năng có thẩm quyền để cầu cứu. Không ít đêm hai chị em ngủ lăn lóc ngoài công viên để không phải bỏ t.iền thuê trọ. Nhiều đêm chống chọi với mùa đông tại Hà Nội, chị em tôi co ro giữa một góc trời xa lạ không người thân, không nhà cửa, cùng với nỗi buồn vô vọng. Trong suốt cuộc hành trình dài, tôi gần như không biết mình là ai mà chỉ biết làm theo bản năng của người mẹ cần phải làm gì đó cho con của mình”.
Căn nhà của bà Loan đã không ít lần đón nhận tin dữ về Hồ Duy Hải.
Video đang HOT
Hồ Duy Hải và kỳ án Bưu điện Cầu Voi: Lật lại vụ á.n m.ạng kinh hoàng
Những ngày hoảng loạn
Ngoài muôn vàn khó khăn gặp phải nơi xứ người, cuộc sống của gia đình bà Loan ở quê cũng hoàn toàn bị xáo trộn. Khẽ nhìn người thân trong gia đình, bà Loan với những ánh mắt đượm buồn, cố gắng nở nụ cười khi có người đến hỏi thăm: “Từ sau khi vụ án xảy ra, mọi người trong gia đình suy sụp hoàn toàn. Công việc bỏ bê, gia đình dồn toàn bộ sức lực, t.iền của vào việc kêu oan cho Hải. Cũng may, anh chị em trong gia đình rất đoàn kết, vay mượn cùng giúp tôi đi tìm lại sự công bằng cho Hải”.
Ngoài những khó khăn nói trên, gia đình bà Loan gặp không ít những điều bất trắc trong quá trình đi tìm sự thật. Giải thích về điều này, bà Rưởi cho hay: “Bảy năm nay, chúng tôi bắt gặp vô số những cuộc điện thoại từ những người lạ. Hầu hết những cuộc điện thoại lạ gọi đến cho tôi đều nói rằng muốn giúp gia đình tôi tìm công bằng cho Hải. Tuy nhiên, khi chúng tôi hỏi về thông tin cá nhân của những người này thì họ đều khước từ nói: “Bà không cần biết tôi là ai, chỉ cần biết tôi là người giúp bà”. Tôi càng không hiểu và đặt ra nghi vấn khi những con người bí ẩn này đều khuyên chúng tôi ngừng kêu oan. Cứ thế, bảy năm nay tất cả người thân trong gia đình tôi đều bị ám ảnh bởi những cuộc điện thoại như vậy. Chúng tôi gần như không biết đâu là thật, đâu là giả để gửi gắm niềm tin đúng nơi”.
Cùng chung một bầu tâm sự, bà Loan chia sẻ: “Bảy năm đi tìm sự thật sau bản án tử của Hải, chúng tôi đối diện với không ít sự ghẻ lạnh của những người có thẩm quyền. Thái độ thờ ơ của họ gần như g.iết c.hết niềm tin về chân lý của chúng tôi, thậm chí khiến chúng tôi phải uất nghẹn trước những hành động vô cảm của một số cán bộ chức năng mà tôi không tiện nói ra ở đây. Trong khi, cuộc sống của chị em tôi vật vờ từng ngày ngoài đường”.
Mọi thứ càng trở nên hãi hùng khi bà Loan cho biết: “Ngày 25/11, có hai người bên TAND tỉnh Long An đến thông báo quyết định thi hành án t.ử h.ình đối với Hải bằng hình thức t.iêm t.huốc đ.ộc. Họ hỏi gia đình có làm đơn xin nhận xác Hải về mai táng hay không. Giây phút đó khiến gia đình tôi vô cùng đau đớn, không đồng ý với những gì họ vừa thông báo. Tôi nói với họ rằng: “Con tôi không thể c.hết khi uẩn khúc của vụ án chưa được làm sáng tỏ!”. Và rồi, ngay lập tức, tất cảó các thành viên trong gia đình tôi quyết định lên đường, ra Hà Nội tiếp tục kêu oan khẩn thiết…”.
Đang rối bời nơi mảnh đất Thủ đô, chị em bà Loan bỗng nhận được điện thoại của một người tự xưng đến từ đài truyền hình. Người này nói gia đình bà Loan về Long An để họ vào quay phim gấp nhằm góp tiếng nói cho việc đề nghị hoãn thi hành án t.ử h.ình đối với Hải. Bà Loan nói: “Giống như một chiếc phao cứu sinh, chúng tôi tức tốc ôm đồ đạc trở về Long An. Thế nhưng, sáng 4/12 chúng tôi về đến Long An thì trưa cùng ngày có người báo tin đã có quyết định thi hành án t.ử h.ình Hải vào ngày 5/12. Tất cả hy vọng vụt tắt và chỉ còn lại sự hoảng loạn cho gia đình tôi…”.
Trao đổi với PV, đại diện lãnh đạo ấp 1 (xã Nhị Thành) cho hay: “Sau khi vụ án của Hải xảy ra, chính quyền địa phương cũng đã đến hỏi thăm, động viên tinh thần gia đình bà Loan”.
Theo Đời sống Pháp luật
Nhà nước bồi thường t.iền tỉ, cá nhân sai phạm bồi hoàn nhỏ giọt
Việc tử tù Hồ Duy Hải được tạm hoãn thi hành án tử vào "phút 89"; Hàn Đức Long - người từng 4 lần nhận bản án cao nhất được tuyên hủy án và điều tra lại từ đầu làm không ít người ái ngại.
Lúc này chưa thể khẳng định Hải, Long có bị oan hay không. Nhưng, dư luận đặt giả thuyết, nếu giả sử Hồ Duy Hải và Hàn Đức Long bị oan, trách nhiệm bồi thường của những cán bộ vi phạm sẽ xử lý ra sao? Trong bối cảnh ông Nguyễn Thanh Chấn - người từng bị gần 4.000 ngày hàm oan, vẫn đang phải dai dẳng đấu tranh để đòi quyền bồi thường chính đáng mà chưa có kết quả cuối cùng.
Lâu nay câu chuyện bồi thường, hay trách nhiệm cá nhân trong những Vụ án oan sai vẫn là vấn đề dư luận đặc biệt quan tâm. PV báo Đời sống và Pháp luật đã trao đổi với nhiều chuyên gia pháp lý để nhận diện vai trò cá nhân và trách nhiệm cá nhân trong vấn đề này.
Ông Nguyễn Thanh Chấn bị đi tù oan.
Ai sẽ phân định lỗi cố ý hay vô ý?
Cách đây ít lâu, dư luận cả nước xôn xao trước sự việc công an tỉnh Hải Dương bắt giữ 2 tấn bạch tuộc của bà con ngư dân huyện Cần Giờ (TP.Hồ Chí Minh) và để lô hàng này bị hư hại. Ngư dân Cần Giờ đã kiện đòi bồi thường 2 tấn bạch tuộc. Cuối cùng, Công an tỉnh Hải Dương nhận ra việc bắt sai, đã phải bồi thường cho ngư dân Cần Giờ 650 triệu đồng.
Lần đó, đại diện Công an tỉnh Hải Dương cho biết, trước mắt công an tỉnh sẽ tạm ứng số t.iền này. Sau khi làm rõ trách nhiệm của các cán bộ công an ở Phòng Cảnh sát môi trường tham gia bắt giữ lô hàng nói trên, sẽ quy trách nhiệm cụ thể từng cá nhân và những người làm sai phải bỏ t.iền túi hoàn trả số t.iền này. "Chắc chắn sẽ không có chuyện, chúng tôi bỏ ngân sách ra để đền bù. Trong các Nghị định, Thông tư về việc đền bù thì trường hợp này sẽ không trích ngân sách. Cán bộ công an ăn lương của Nhà nước, làm sai thì phải chịu, gây thiệt hại cho dân thì phải đền bù. Sau khi làm rõ, cán bộ nào làm sai đến đâu sẽ bị xử lý đến đấy, ai làm sai phải tự bỏ t.iền túi đền bù cho người dân", đại diện Công an tỉnh Hải Dương cho biết.
Việc làm của Công an tỉnh Hải Dương khi đó được dư luận đặc biệt hoan nghênh về cách hành xử quyết liệt của cơ quan công quyền. Nó không chỉ là tin vui cho bà con ở Cần Giờ, mà còn là tin vui cho nhân dân nói chung, đặc biệt là cho ngân sách Nhà nước. Từ lâu nay ở các cơ quan bảo vệ pháp luật như công an, viện kiểm sát, tòa án... đã để xảy ra không ít vụ án oan. Có người dân phải đội đơn đi kêu oan hàng hai ba chục năm mới được xem xét. Khi xét thấy oan rồi, việc lấy t.iền đâu để bồi thường cho dân cũng là vấn đề nảy sinh nhiều mắc mớ. Có người đòi bồi thường đến hàng trăm tỉ đồng nhưng đa số t.iền bồi thường lại do ngân sách Nhà nước chi trả. Vậy thì trách nhiệm của cá nhân để xảy ra oan, sai ở đâu?
Đại diện Cục Bồi thường Nhà nước (Bộ Tư pháp) từng cho biết, nếu cơ quan chức năng không xác định được lỗi cố ý thì công chức gây thiệt hại không phải hoàn trả. Luật quy định là thế nhưng trên thực tế, việc chứng minh lỗi cố ý hay vô ý trong vụ án nói chung, đặc biệt trong khi công chức thi hành công vụ nói riêng là khó phân định rạch ròi. Câu chuyện đặt ra, t.iền bồi thường sẽ do Nhà nước bỏ ra nhưng trách nhiệm cá nhân thì sao? Không loại trừ khả năng, chính những cá nhân vi phạm đang cố tình "núp bóng" tập thể để "phủi" trách nhiệm hoàn trả t.iền bồi thường(?!).
Trao đổi với PV báo Đời sống và Pháp luật về thực tế này, ông Ngụy Thế Hùng (cán bộ Văn phòng VKSND Tối cao) cho rằng, lỗi trong trách nhiệm dân sự đã được quy định tại Điều 308, Bộ luật Dân sự 2005. Theo đó, người không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nghĩa vụ dân sự phải chịu trách nhiệm dân sự khi có lỗi cố ý hoặc lỗi vô ý, trừ trường hợp có thoả thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác. Tuy nhiên, cần phải phân biệt giữa lỗi vô ý trong hành chính và lỗi vô ý của người tiến hành tố tụng trong khi thực thi công vụ.
Theo ông Hùng, lỗi khách quan, theo quy định của luật, do Nhà nước chi trả 100%. Còn lỗi do chủ quan của người tiến hành tố tụng, phải xác định rõ. Cơ quan bồi thường Nhà nước phải tính toán trên cơ sở lỗi của từng người theo quy định nghĩa vụ bồi thường của công chức, viên chức. Chính vì khó phân định rạch ròi giữa lỗi vô ý và cố ý, do đó, cơ quan bồi thường Nhà nước cần phải hướng dẫn rõ hơn nếu là lỗi chủ quan. "Mặc dù việc này là khó khăn và phức tạp, nhưng khó cũng phải làm, phải quy trách nhiệm cho từng cá nhân cụ thể. Để đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật, người gây ra lỗi cố ý phải chịu thêm hình thức kỷ luật khác", ông Hùng nói.
Vị cán bộ thuộc VKSND Tối cao đ.ánh giá, trên thực tế một số vụ án khó phân định trách nhiệm, phải tranh luận nhiều trong cơ quan tiến hành tố tụng dẫn đến việc bồi thường bị kéo dài. Trong trường hợp Hồ sơ đầy đủ, hợp lệ, Bộ Tài chính cấp kinh phí ngay. Tuy nhiên, theo chuyên gia này, thiệt hại về vật chất dễ tính còn thiệt hại về tinh thần không thể tính được. Điều này, các cơ quan có thẩm quyền cần xem xét, cân nhắc và là trách nhiệm của Nhà nước đối với công dân. Về kinh phí, ai cũng hiểu, trích từ ngân sách mà ngân sách là t.iền nhân dân đóng thuế.
Ông Trần Việt Hưng, Phó Cục trưởng Cục Bồi thường Nhà nước (Bộ Tư pháp): Cần sửa luật theo hướng tăng mức t.iền hoàn trả cao hơn
Nhận định về hiện tượng trên, ông Trần Việt Hưng, Phó Cục trưởng Cục Bồi thường Nhà nước (Bộ Tư pháp) khẳng định: "Trách nhiệm bồi thường Nhà nước là một sự tiến bộ của Nhà nước pháp quyền. Vấn đề đặt ra là cá nhân gây ra hậu quả (có lỗi) thì trách nhiệm bồi thường sẽ như thế nào?".
Ông Trần Việt Hưng, Phó Cục trưởng Cục Bồi thường Nhà nước.
Theo ông Hưng, khoản 2, Điều 56, Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước (TNBTCNN) quy định: "Người thi hành công vụ có lỗi vô ý gây ra thiệt hại quy định tại Điều 26 của luật này không phải chịu trách nhiệm hoàn trả". Như vậy, chỉ những điều tra viên, kiểm sát viên được giao nhiệm vụ điều tra, truy tố và thẩm phán chủ tọa phiên toà trong hoạt động tố tụng hình sự, nếu có hành vi cố ý gây thiệt hại cho tổ chức, cá nhân thì phải thực hiện trách nhiệm hoàn trả.
Luật quy định việc xem xét trách nhiệm hoàn trả của công chức chỉ được thực hiện sau khi đã thực hiện xong việc chi trả t.iền bồi thường cho người bị thiệt hại. Tuy nhiên, theo ông Hưng, thực tiễn những năm qua cho thấy, thời gian từ sau khi vụ việc bồi thường giải quyết xong, làm hồ sơ đề nghị và được cấp kinh phí, để chi trả cho người bị thiệt hại thường kéo dài hơn so với quy định.
Phó Cục trưởng Cục Bồi thường Nhà nước dẫn chứng ví dụ về trường hợp của ông Lương Ngọc Phi ở tỉnh Thái Bình. Ông Phi yêu cầu TAND tỉnh Thái Bình bồi thường 21,4 tỉ đồng, bản án đã có hiệu lực pháp luật từ tháng 9/2013. Tuy nhiên, đến nay, ông Phi chưa nhận được t.iền bồi thường, đồng nghĩa với việc chưa thể xem xét trách nhiệm hoàn trả của các công chức liên quan đến việc điều tra, truy tố, xét xử oan cho ông Phi từ năm 1999. "Ở đây, cần phân biệt lỗi vô ý trong hành chính và lỗi vô ý trong hình sự, nếu là lỗi vô ý trong hành chính thì người thực thi vẫn phải bồi thường. Nhưng lỗi vô ý trong hoạt động tố tụng hình sự thì không phải bồi thường", ông Hưng nói.
Cũng theo ông Hưng, Luật TNBTCNN quy định, cơ quan quản lý công chức có hành vi trái pháp luật có trách nhiệm xem xét và xác định lỗi của công chức và xác định mức hoàn trả. Tuy nhiên, điều này cũng là một lý do làm cho việc xem xét trách nhiệm hoàn trả chưa thật sự "chuẩn chỉ" theo quy định. Bên cạnh đó, cũng có thể do nể nang vì là cấp dưới, cùng cơ quan và nhiều lý do khác... "Theo tôi, luật còn nhiều bất cập, bất cập về mức hoàn trả, về hoàn tất hồ sơ. Do đó, để bù đắp một phần kinh phí Nhà nước đã chi trả t.iền bồi thường, cũng như mang tính răn đe đối với người thi hành công vụ là cần sửa Luật theo hướng tăng mức t.iền hoàn trả cao hơn so với quy định hiện nay bởi nó đang được cho là quá thấp so với số t.iền Nhà nước đã chi trả bồi thường", đại diện cục Bồi thường Nhà nước nhấn mạnh.
Bồi thường hơn 1 tỉ đồng, công chức hoàn trả... hơn 6 triệu đồng
Năm 1996, bà Lê Thị Kim Thanh (huyện Thuận Nam, tỉnh Ninh Thuận) bị TAND tỉnh Ninh Thuận xét xử tội L.ừa đ.ảo chiếm đoạt tài sản. Thời điểm đó, chấp hành viên của Phòng Thi hành án Dân sự tỉnh Ninh Thuận (nay là Cục Thi hành án dân sự tỉnh Ninh Thuận) đã tổ chức cưỡng chế, kê biên tài sản của bà Thanh để đảm bảo thi hành án. Tuy nhiên, quá trình cưỡng chế kê biên tài sản có một số sai sót về mặt thủ tục. Sau khi ra tù, bà Thanh tiếp tục làm đơn khiếu nại. Năm 2011, Cục Thi hành án Dân sự tỉnh Ninh Thuận đã bồi thường cho bà Thanh số t.iền 1,071 tỉ đồng. Thế nhưng, khi xem xét trách nhiệm của chấp hành viên, do người này đã về hưu, vợ bệnh tật, gia đình có hoàn cảnh khó khăn... nên hội đồng quyết định chấp hành viên phải hoàn trả một tháng lương là hơn 6 triệu đồng.
TAND Tối cao là cơ quan "ngốn" t.iền bồi thường lớn nhất
Cũng theo báo cáo của Bộ Tư pháp, tổng số t.iền Nhà nước phải bồi thường là 8,8 tỉ đồng. Tuy nhiên, Bộ Tài chính mới chỉ tiếp nhận, giải quyết 20 hồ sơ đề nghị cấp phát kinh phí chi trả t.iền bồi thường với tổng số t.iền cấp phát là 6,9 tỉ đồng. TAND Tối cao là cơ quan "ngốn" t.iền bồi thường lớn nhất, với con số 3,4 tỉ đồng. Vụ việc được giải quyết với số t.iền bồi thường lớn nhất thuộc cơ quan thi hành án dân sự (xấp xỉ 1,2 tỉ đồng). Tuy nhiên, vụ việc này, cơ quan thi hành án chưa thực hiện chi trả do bản án có kháng nghị, phải tạm đình chỉ thi hành án để chờ kết quả xét xử.
Theo NTD
Xác định người thuê ôtô cướp thùng t.iền đám cưới Lúc 2 họ đang làm lễ, một thanh niên ăn mặc rất lịch sự đi ôtô đậu ngoài quốc lộ 1, tiến tới thùng t.iền mừng. Lợi dụng gia đình sơ hở, tên này giật lấy thùng đựng t.iền cưới. Chiều 15/12, Công an tỉnh Bình Thuận thông tin đã xác định được người thuê ôtô Innova mà nhóm này dùng để gây...