Bầu cử Chủ tịch đảng cầm quyền tại Nhật Bản: Kỳ vọng cải thiện bất bình đẳng giới

Mặc dù chưa chính thức chốt danh sách các ứng cử viên tham gia bầu Chủ tịch đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền tại Nhật Bản nhưng dự kiến số lượng các ứng cử viên nữ có thể sẽ đông nhất từ trước đến nay.

Điều này đặt ra kỳ vọng lớn đối với việc cải thiện tình trạng bình đẳng giới ở Nhật Bản đang ở mức thấp nhất trong số các nước phát triển.

Ngoại trưởng Nhật Bản Yoko Kamikawa phát biểu tại một sự kiện ở Tokyo ngày 23/10/2023. Ảnh: AFP/TTXVN

Theo phóng viên TTXVN tại Tokyo, hiện có 3 nữ chính trị gia bày tỏ ý định tham gia tranh cử vị trí lãnh đạo cao nhất của LDP dự kiến diễn ra vào cuối tháng 9 tới, gồm cựu Bộ trưởng Nội vụ và truyền thông Seiko Noda (sinh năm 1960), Bộ trưởng An ninh Kinh tế Sanae Takaichi (sinh năm 1961) và Ngoại trưởng Nhật Bản Yoko Kamikawa (sinh năm 1953). Trong đó, bà Takaichi được cho là đã nhận đủ sự ủng hộ cần thiết của các thành viên trong đảng để trở thành ứng cử viên và sẽ chính thức công bố quyết định tranh cử vào ngày 9/9.

Về phần bà Kamikawa, trong cuộc họp báo ngày 25/8, chính trị gia này tuyên bố đã nhận được trên 20 phiếu ủng hộ của các thành viên LDP. Bà cho biết đang cân nhắc thời điểm đưa ra quyết định cuối cùng trong bối cảnh Chánh Văn phòng Nội các Yoshimasa Hayashi, người cùng phe với bà Kamikawa trong LDP trước đây do Thủ tướng Fumio Kishida lãnh đạo, cũng đang bỏ ngỏ khả năng tranh cử.

Trong khi đó, bà Noda được cho đã có cuộc gặp riêng với cựu Tổng Thư ký LDP Toshihiro Nikai hôm 22/8 để tìm kiếm sự ủng hộ trong nội bộ đảng nhằm đạt được điều kiện cần để được công nhận là ứng cử viên chính thức tham gia tranh cử.

Theo kết quả nghiên cứu được Ngân hàng Thế giới (WB) công bố hồi tháng 3 năm nay, Nhật Bản chỉ xếp thứ 73/190 quốc gia về bình đẳng giới và là quốc gia có sự phân biệt giới tính rõ rệt nhất trong số 34 quốc gia có thu nhập cao thuộc Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD). Vào năm 2014, Thủ tướng Nhật Bản khi đó là ông Shinzo Abe đã tuyên bố rằng Chính phủ Nhật Bản sẽ giúp phụ nữ “tỏa sáng” ở cả nơi làm việc và xã hội khi đặt mục tiêu tăng tỷ lệ phụ nữ đảm nhiệm các vị trí quản lý từ 9,2% vào năm 2014 lên 15% vào năm 2020; tỷ lệ phụ nữ giữ các vai trò cấp cao trong các cơ quan chính phủ từ 3,5% vào năm 2015 lên 7% vào năm 2020, nhưng đến nay không có mục tiêu nào đạt được. Tuy vậy, tỷ lệ nữ giới tham gia các cuộc bầu cử tại cơ quan lập pháp nước này đang có chiều hướng được cải thiện tích cực. Sách Trắng bình đẳng giới của Nhật Bản năm 2024 chỉ rõ tỷ lệ nữ giới tham gia ứng cử tại bầu cử Hạ viện tháng 10/2021 là 17,7%, trong đó 9,7% trúng cử, còn tại cuộc bầu cử Thượng viện vào tháng 7/2022, tỷ lệ này lần lượt là 33,2% và 27,4%.

Nữ chính trị gia đầu tiên tham gia tranh cử Chủ tịch LDP là bà Yuriko Koike, hiện là Thống đốc Tokyo, trong cuộc bầu cử diễn ra vào năm 2008. Tuy nhiên sau đó đã không có nữ ứng cử viên nào được ghi nhận cho đến cuộc bầu Chủ tịch LDP năm 2021 với sự xuất hiện của bà Noda và bà Takaichi tham gia cuộc đua vào vị trí cao nhất của LDP, cạnh tranh với ông Fumio Kishida và ông Taro Kono.

Trong cuộc họp gần đây của “Hội vì sự tiến bộ của nữ nghị sĩ”, gồm các nữ nghị sĩ trong LDP, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Tomomi Inada, người đang giữ vị trí chủ tịch bày tỏ kỳ vọng sẽ có nhiều ứng cử viên nữ tham gia vào sự kiện lớn là bầu cử Chủ tịch đảng. Điều này phản ánh sự ghi nhận đối với vai trò ngày càng gia tăng của phụ nữ Nhật Bản trong các hoạt động chính trị-xã hội.

Hiện nhiều ý kiến của chuyên gia cho rằng bà Kamikawa đang nổi lên là một trong những ứng cử viên hàng đầu để trở thành nữ Thủ tướng đầu tiên của Nhật Bản kể từ khi được bổ nhiệm làm Ngoại trưởng hồi tháng 9/2023.