Bất ngờ khi mở quan tài pharaoh 3.500 tuổi, ‘2 lần bị ướp xác’

Các nhà khoa học đã dùng phương pháp “mở quan tài kỹ thuật số” để khám phá xác ướp pharaoh Amenhotep I nổi tiếng, và bị sốc khi nhận thấy kỹ thuật ướp xác cổ đại đã 2 lần được thực hiện trên cơ thể ông.

Sau 3.500 năm yên nghỉ, pharaoh Amenhotep I nổi tiếng của Ai Cập đã được “đưa ra thế giới ” lần nữa qua những hình ảnh độc đáo. Nhóm nghiên cứu dẫn đầu bởi giáo sư Sahar Saleem từ Khoa Y Đại học Cairo (Ai Cập).

Theo Science Alert, Amenhotep I trị vì trong triều đại thứ 18 của Ai Cập, khoảng năm 1525 đến năm 1504 trước Công Nguyên và chết khá trẻ. Trong triều đại của mình, ông đã khởi xướng những chương trình xây dựng quy mô lớn nhằm mở rộng nhiều ngôi đền. Không ai biết ông đã chết thế nào hoặc đâu là nơi chôn cất ban đầu.

Quan tài vị pharaoh trẻ tuổi với chiếc mặt nạ tuyệt đẹp. Ảnh: Sahar Saleem/Z. Hawass.

Chiếc quan tài nổi tiếng của ông đã được tìm thấy vào thế kỷ thứ 19, nhưng kiểm tra sơ lược cho thấy xác ướp được bọc rất tinh tế và trang trí công phu bằng nhiều vòng hoa, nên các nhà khoa học đã do dự chưa mở xác ướp ra. Đến nay, kỹ thuật mở kỹ thuật số cho phép họ hé mở bí mật lịch sử mà không cần tác động trực tiếp vào xác ướp.

Bài công bố trên Frontiers in Medicine cho hay Amenhotep I được chôn cất với một chiếc vòng độc đáo quanh eo, làm từ các hạt vàng và khoảng 30 chiếc bùa hộ mệnh nằm bên trong các lớp vải liệm. Nhưng có vẻ, chiếc vòng vàng đã được đặt lên cơ thể ông… 5 thế kỷ sau khi qua đời.

Bên trong quan tài là một người đàn ông thấp nhỏ hơn so với chiếc quan tài, nhưng vẫn có chiều cao rất ấn tượng so với thời đó: 1,69m, qua đời khi 35 tuổi. Ông có hàm răng tốt cho thấy một sức khỏe còn tráng kiện, không rõ nguyên nhân qua đời.

Điều đáng buồn là trên cơ thể vị pharaoh là dấu tích của một vụ trộm mộ thảm khốc, khiến chiếc cổ của xác ướp bị gẫy, nhiều bộ phận cơ thể bị hư hại.

Tuy nhiên dựa theo những ghi chép cũ và dấu tích trên cơ thể xác ướp, các nhà khoa học đã giải mã được sự kiện xảy ra vào triều đại thứ 21 (khoảng năm 1070 trước Công Nguyên đến năm 945 trước Công nguyên). Các linh mục Ai Cập đã cố gắng gắn các phần tay chân bị rời ra của xác ướp bằng nhựa thông và quấn vị pharaoh mà họ tôn thờ bằng một lớp băng mới.

Ảnh chụp phần đầu của xác ướp, đã được tái tạo nhưng thấy rõ phần cổ gãy, là một tổn thương sau khi qua đời và được ướp xác, do những kẻ trộm mộ – Ảnh: Sahar Saleem/Z. Hawass.

Cũng chính họ đã đặt lên cơ thể xác ướp chiếc vòng vàng và các lá bùa hộ mệnh và trang hoàng cho xác ướp rất tinh tế như những gì chúng ta thấy ngày nay. Các đồ tùy táng cũ của Amenhotep I có thể đã bị kẻ trộm mộ cổ đại lấy đi. Sau đó, ông được cải táng vào một lăng mộ mới.

Phát hiện đã đem đến hiểu biết về một nghi lễ hiếm thấy ở Ai Cập: cải táng theo phương thức như một lần “ướp xác” thứ 2, với đầy đủ nghi lễ cho các xác ướp bị hư hại.