Bất ngờ công nghệ luyện kim tiên tiến từ 6.500 năm trước
Những xưởng thủ công nghiệp tiên tiến, 6.500 năm tuổ.i, vừa được phát hiện ở Israel. Khám phá này chứng tỏ, 6.500 năm trước, người xưa đã sử dụng các công nghệ tiên tiến hơn chúng ta vẫn nghĩ.
Tại Israel, các nhà khảo cổ học đã tìm thấy bằng chứng về việc sử dụng lò nung. Điều đó có nghĩa là công nghệ được sử dụng ở đây “tinh vi hơn” bất kỳ thứ công nghệ nào khác trong toàn bộ thế giới cổ đại. Phát hiện được thực hiện tại thành phố Beer Sheva trên sa mạc Negev ở phía Nam Israel.
Tại đây, các nhà khảo cổ học đã phát hiện xưởng luyện quặng đồng – có lẽ đây là xưởng luyện quặng đồng đầu tiên trên thế giới.
Video đang HOT
“Khu khai quật hé lộ các chứng cớ về sản xuất trên quy mô rộng từ khoảng 6.500 năm về trước. Điều gây ngạc nhiên nhất là các nhà khảo cổ học đã phát hiện một xưởng luyện quặng đồng nhỏ” – bà Talia Abulafia, nữ Giám đốc phụ trách khai quật ở Cơ quan Đồ cổ Israel, cho biết.
Thời đại đồ đồng ở Cận Đông và một phần Đông Nam châu Âu là giai đoạn từ thế kỷ IV đến thế kỷ III trước Công nguyên. Mặc dù thời kỳ này có dấu hiệu của sản xuất công cụ bằng đồng, nhưng trong thực tế nó vẫn được coi là một phần của thời đại đồ đá.
Phân tích các đồng vị của quặng được phát hiện ở Neveh Noy cho thấy vật liệu được vận chuyển đến đó từ Wadi Faynan (thuộc Jordan ngày nay), cách xa khoảng 100 km. Điều đáng ngạc nhiên là trong thời kỳ này, quặng đồng được chế biến ở xa nơi khai thác.
“Điều quan trọng là chúng ta hiểu được rằng vào thời điểm đó, khai thác đồng là một công nghệ tiên tiến. Không có công nghệ nào tiên tiến hơn trong thế giới cổ đại” – GS Ben-Yosef ở ĐH Tel-Aviv(Israel) cho biết.
Cũng có khả năng là rất ít thành viên của “nhóm ưu tú” biết được bí mật của việc luyện kim loại. Mỗi xưởng đều có một “công thức” riêng, không bao giờ được chia sẻ ở bất kỳ nơi nào khác.
Sốc: Sản phẩm của thế kỷ 20 xuất hiện ở hầm mộ, di tích Ba Tư 1.000 năm
Một sản phẩm của công nghệ luyện kim thời hiện đại hóa ra không được sáng chế gần đây mà được người Ba Tư cổ đại sử dụng tràn lan: thép không gỉ.
Nghiên cứu vừa công bố trên Journal of Archaeological Science đã xác định thứ vật liệu bí ẩn, không tan rã làm nên những chiến giáp, kiếm, dao găm... của người Ba Tư cổ đại chính là... thép không gỉ, với công thức không khác gì thứ mà người hiện đại chúng ta nghĩ rằng minh vừa sáng chế ra.
Tiến sĩ Rahil Alipour từ Đại học London (Anh) và các cộng sự đã khảo sát rất nhiều hiện vật Ba Tư được lưu giữ trong các bảo tàng, sau khi khai quật từ nhiều hầm mộ, khu định cư, chiến trường cổ đại. Họ xác định được một loại thép đặc biệt được làm ở Chahak, một địa danh thuộc Ba Tư 1.000 năm trước, chứa từ 1-2% crom (chromium - Cr) và 2% phốt pho.
Một vật dụng bằng thép không gỉ của Ba Tư bị gãy, để lộ vật liệu tưởng rằng do người thế kỷ 20 phát minh - ảnh do nhóm nghiên cứu cung cấp
Crom chính là thứ đặc biệt trong công thức chế tạo thép không gỉ hiện đại, được cho là ra đời trong thế kỷ... 20. Thép không gỉ hiện đại chứa nhiều crom hơn một chút nên chất lượng cao hơn, nhưng rõ ràng công phát minh phải thuộc về những người Ba Tư ngàn năm trước.
Chahak từng là trung tâm sản xuất thép quan trọng và đây là địa điểm khảo cổ duy nhất ở Iran có bằng chứng về việc luyện thép, trong đó sắt được thêm vào các nồi nấu kim loại hình ống dài, cùng với các khoáng chất và chất hữu cơ khác, sau đó được niêm phong và làm nóng trong lò. Sau khi làm nguội, người ta làm vỡ khuôn nung để lấy thỏi thép ra.
Nhóm nghiên cứu cũng tìm ra bản thảo quan trọng được viết bởi nhà nghiên cứu Ba Tư Abu-Rayhan Biruni, có niên đại từ thế kỷ thứ 10-11, trong đó có hướng dẫn chi tiết về cách luyện thép và đề cập đến "một loại cát chromite", chính là hợp chất chứa crom!
Có lẽ trình độ luyện kim xuất sắc và "vượt thời gian" này đã giúp những thanh kiếm Ba Tư trở nên nổi tiếng và bán với giá rất cao trên thị trường. Tuy nhiên, phốt pho, thứ được thêm vào để làm giảm điểm nóng chảy của kim loại, thuận tiện trong quá trình luyện thép, lại là một điểm trừ trong sản phẩm. Nó khiến những thanh kiếm dễ gãy hơn. Tuy nhiên với tính năng không gỉ và rất đẹp, vũ khí Ba Tư vẫn luôn được ưa chuộng.
Khai thác sức mạnh của chất rắn sinh học để sản xuất hydro Các nhà nghiên cứu tại trường Đại học RMIT, Úc đã sử dụng chất rắn sinh học để sản xuất hydro từ nước thải nhờ có công nghệ mới hỗ trợ tái chế hoàn toàn nước thải. Công nghệ đã được cấp sáng chế này tập trung cải tiến tái chế chất rắn sinh học và khí sinh học - sản phẩm phụ...