Bất động sản công nghiệp ‘dậy sóng’
Giá thuê và tỷ lệ lấp đầy các khu công nghiệp (KCN) tăng đang khiến thị trường bất động sản (BĐS) công nghiệp “dậy sóng” và thu hút nhiều “ông lớn” BĐS lên kế hoạch đầu tư mạnh tay vào phân khúc này.
Tỷ lệ lấp đầy KCN tăng
Sau hơn 2 năm bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19, nhiều phân khúc, thị trường BĐS đối mặt với nhiều khó khăn, song BĐS KCN vẫn là “điểm sáng” ghi nhận những con số tăng trưởng tích cực. Tỷ lệ lấp đầy BĐS công nghiệp ở nhiều địa phương khá cao. Theo thống kê của Bộ Xây dựng, tỷ lệ lấp đầy trung bình cả nước là 87% tổng diện tích đất KCN và diện tích cho thuê 20.567 ha, tăng 2,35% so với năm 2019. Tại miền Bắc, Bắc Ninh và Hà Nội tiếp tục là hai thị trường dẫn đầu toàn khu vực với tỷ lệ lấp đầy lần lượt là 99% và 91%. Ở phía Nam, tỷ lệ lấp đầy tại TP HCM là 88%, Bình Dương 99%, Đồng Nai 94%…
Việc phát triển bất động sản công nghiệp đòi hỏi nguồn vốn tương đối cao. Ảnh: Danh Lam/TTXVN.
Không chỉ ấn tượng về tỷ lệ lấp đầy, giá thuê BĐS công nghiệp cũng tăng mạnh thời gian qua. Giá thuê đất tại các KCN miền Nam đạt mức 114 USD/m2/chu kỳ thuê, tăng 7,1% nếu so với năm 2020. Trong khi giá thuê đất KCN thị trường miền Bắc là 108 USD/m2/chu kỳ thuê, tăng 6,1%.
Qua tìm hiểu, lĩnh vực sản xuất của Việt Nam trong những tháng đầu năm đang trên đà phục hồi và làm tăng niềm tin của các nhà đầu tư vào phân khúc này. Việc mở cửa trở lại là yếu tố quan trọng giúp củng cố niềm tin cho các doanh nghiệp và nhà đầu tư quốc tế, đồng thời hứa hẹn năm 2022 tăng trưởng mạnh mẽ của lĩnh vực công nghiệp và BĐS công nghiệp. Ngày 15/3 vừa qua, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 32/NQ-CP về việc miễn thị thực trong 15 ngày kể từ khi nhập cảnh cho công dân của 13 quốc gia như Đức, Hàn Quốc, Nhật Bản, Pháp… đây là tín hiệu vui trong lĩnh vực bất động sản công nghiệp Việt Nam.
Trong 2 đầu năm, sản xuất công nghiệp của Việt Nam đã tăng 8,4% so với cùng kỳ năm trước, tăng mạnh so với mức tăng 2,8% của tháng 1. Tốc độ tăng trưởng sản lượng tăng nhanh ở lĩnh vực sản xuất cũng đã được cải thiện từ 2,8% trong tháng 1 lên mức 10% trong tháng 2. Số liệu FDI 2 tháng đầu năm, Bắc Ninh dẫn đầu về thu hút vốn đầu tư. Thái Nguyên đứng thứ 2 với việc thu hút được 924 triệu USD vốn FDI, chiếm gần 18,5% tổng vốn FDI cả nước trong kỳ… Hay trong tháng 3/2022, Tập đoàn Fuchs thuê thành công khu đất tại tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu để mở rộng hoạt động tại Việt Nam, với việc thuê dài hạn khu đất 20.000 m2 tại KCN Chuyên sâu Phú Mỹ 3…
Về phía các doanh nghiệp BĐS KCN, thị trường trong quý I/2022 khá sôi động, với những khoản đầu tư trị giá hàng tỷ USD tại các KCN trên cả nước. Tiêu biểu như: LOGOS Viet Nam Logistics Venture thực hiện thương vụ M&A thứ 4 tại Việt Nam, thiết lập mối quan hệ đối tác liên doanh để mua lại một nhà xưởng logistics hiện đại xây theo yêu cầu (built-to-suit) có tổng diện tích 116.000 m2, với giá trị đầu tư lên đến 80 triệu USD; CapitaLand Development cũng đã ký biên bản ghi nhớ đầu tư 1 tỷ USD với tỉnh Bắc Giang để phát triển KCN và khu đô thị đầu tiên của CLD tại Việt Nam…
Video đang HOT
Sự hỗ trợ tích cực của Chính phủ, Bộ Xây dựng dành cho các nhà đầu tư nước ngoài, cũng như khả năng phục hồi và thích ứng tuyệt đối của các doanh nghiệp trong nước đang mở ra tương lai gần hứa hẹn, vé nên một bức tranh tươi sáng cho nền kinh tế nói chung phục hồi và BĐS công nghiệp nói riêng phát triển.
Hàng loạt ông lớn đầu tư BĐS công nghiệp
Sự phát triển mạnh mẽ của BĐS công nghiệp ngay trong bối cảnh đại dịch đang diễn biến phức tạp khiến nhiều doanh nghiệp BĐS lớn |vốn chỉ chuyên phát triển BDDS nhà ở, nghỉ dưỡng đã mạnh tay đầu tư vào phân khúc này.
Mới đây nhất, chủ đầu tư Phát Đạt đã được tỉnh Đồng Tháp chấp thuận cho tiếp cận, nghiên cứu đề xuất đầu tư 3 dự án: KCN Cao Lãnh, KCN Cao Lãnh II và KCN Cao Lãnh III, với tổng quy mô 2.000 ha, dự kiến khởi công giai đoạn I trong năm 2024, tổng mức đầu tư 14.726 tỷ đồng, với các phân kỳ: giai đoạn I từ 2021 – 2025 phát triển quy mô 1.000 ha và giai đoạn II từ 2026 – 2030 quy mô từ 1.000 ha. Nhà đầu tư Phát Đạt nghiên cứu đề xuất dự án KCN – dịch vụ đô thị Phát Đạt – Dung Quất (Quảng Ngãi), với quy mô 1.152 ha, dự kiến khởi công năm 2023; dự án Kho bãi tổng hợp – dịch vụ logistics Tài Tiến (Bà Rịa – Vũng Tàu), quy mô 24 ha đang trong giai đoạn triển khai xây dựng…
Tập đoàn Hoà Phát cũng có kế hoạch cụ thể đổ tiền vào BĐS công nghiệp và đang đầu tư khai thác hạ tầng kỹ thuật 3 khu công nghiệp bao gồm: Phố Nối A (600 ha) và Yên Mỹ II (giai đoạn I: 97,5 ha) – Hưng Yên; KCN Hòa Mạc – Hà Nam (131 ha).
Trung tuần tháng 3, thị trường BĐS công nghiệp lại đón dự án đầu tư mới của Công ty TNHH Quản lý Quỹ SSI (SSIAM), đơn vị thành viên của CTCP Chứng khoán SSI (SSI) đã ký hợp tác cùng CTCP Shinec nghiên cứu cơ hội đầu dự án KCN Ninh Sơn, tỉnh Khánh Hòa, với quy mô 620 ha để phát triển chuyên sâu về dược phẩm, dịch vụ dưỡng lão và y tế…
Việc nhiều ông lớn đổ tiền vào BĐS công nghiệp, với các dự án quy mô cho thấy tiềm năng lớn của phân khúc này từ năm 2022. Cộng với nguồn vốn FDI đổ vào Việt Nam không ngừng tăng sẽ là nền tảng quan trọng cho sự phát triển mạnh mẽ hơn nữa của phân khúc này.
5 đặc điểm riêng biệt của thị trường bất động sản công nghiệp
Nhằm tăng cường rà soát, giám sát cạnh tranh trong lĩnh vực bất động sản công nghiệp theo quy định của pháp luật cạnh tranh Việt Nam, Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng (Bộ Công Thương) đã thực hiện "Báo cáo cạnh tranh trong lĩnh vực bất động sản công nghiệp tại Việt Nam".
Việc phát triển bất động sản công nghiệp đòi hỏi nguồn vốn tương đối cao. Ảnh minh họa: Danh Lam/TTXVN
Báo cáo đã chỉ ra 5 đặc điểm riêng biệt của thị trường bất động sản công nghiệp và phác họa những nét chính về môi trường cạnh tranh và đặc điểm cạnh tranh trong lĩnh vực bất động sản công nghiệp tại Việt Nam. Qua đây, báo cáo đã cung cấp cơ sở dữ liệu, thông tin quan trọng phục vụ quá trình rà soát, giám sát cạnh tranh trong lĩnh vực nói trên theo quy định của pháp luật cạnh tranh.
Theo đó, việc phát triển bất động sản công nghiệp đòi hỏi nguồn vốn tương đối cao để đảm bảo yêu cầu của khu phát triển trong giai đoạn đầu. Hơn nữa, thời gian chiếm dụng vốn của bất động sản công nghiệp và thời gian thu hồi vốn đầu tư dài hơn bất động sản nhà ở và bất động sản thương mại. Điều này đã trở thành rào cản gia nhập đối với các doanh nghiệp phát triển vừa và nhỏ không đủ vốn.
Mặt khác, quy mô đầu tư của bất động sản công nghiệp khác nhau, vốn đầu tư, quản lý và vận hành cũng rất đa dạng, thời gian hoàn vốn đầu tư có thể kéo dài đến hơn chục năm.
Do đó, nếu năng lực vốn không đủ, sẽ xảy ra tình huống đứt quỹ nên hoạt động của bất động sản công nghiệp cần có sự tham gia của các chủ đầu tư có năng lực nhất định, điều này được quyết định bởi đặc điểm của các khoản đầu tư bất động sản công nghiệp lớn.
Ngoài ra, nguồn vốn của các nhà phát triển bất động sản công nghiệp thường được chia thành tài trợ trực tiếp và tài trợ gián tiếp. Đáng lưu ý, tài trợ trực tiếp là khoản đầu tư trực tiếp của nhà phát triển vào dự án được đề xuất và các khoản vốn do pháp nhân dự án huy động trực tiếp thông qua phát hành cổ phiếu và trái phiếu; tài trợ gián tiếp là nguồn vốn vay từ các ngân hàng và các tổ chức tài chính phi ngân hàng.
Đặc biệt, báo cáo cũng nêu rõ về bất động sản công nghiệp có vị trí cố định không thể di dời được, các chủ thể thị trường không thể đưa tài sản đến nơi giao dịch. Bởi vậy, việc giao dịch khó kết thúc tại nơi giao dịch mà thường phải qua ba khâu chủ yếu: đàm phán tại địa điểm giao dịch kiểm tra thực địa và đăng ký pháp lý.
Điều này làm cho quan hệ giao dịch bất động sản thường kéo dài, các động thái thị trường cũng như các yếu tố tâm lý có nhiều cơ hội phát sinh trong quá trình đàm phán, việc định giá có nguy cơ sai số lớn.
Hơn nữa, thị trường bất động sản thường chia theo khu vực, tạo ra từ hàng loạt thị trường nhỏ mang tính địa phương với những quy mô, mức độ và động thái giao dịch khác nhau.
Vì vậy khi xem xét quan hệ cung cầu, sự vận động của giá cả bất động sản công nghiệp, muốn đánh giá một cách hợp lý giá trị của bất động sản cần phải gắn với các điều kiện kinh tế-văn hóa-xã hội của một vùng, khu vực cụ thể.
Mặt khác, thị trường bất động sản công nghiệp nói riêng và thị trường bất động sản nói chung là một thị trường cạnh tranh không hoàn hảo - thiếu tính hiệu quả. Báo cáo của Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng cho rằng, sự can thiệp của nhà nước là cần thiết, nhằm giảm thiểu những ảnh hưởng bất lợi đến các mục tiêu kinh tế vĩ mô.
Sự can thiệp của nhà nước được thể hiện một cách tập trung ở chỗ nhà nước đảm bảo tính pháp lý cho các bất động sản, đó là những điều kiện quan trọng để bất động sản có thể được giao dịch, mua bán một cách công khai minh bạch như những hàng hóa thông thường khác.
Không những thế, việc tiến hành kiểm soát các giao dịch trên thị trường bất động sản, đảm bảo cho thị trường hoạt động một cách lành mạnh, thúc đẩy các thị trường khác cùng phát triển, giảm thiếu rủi ro, bảo vệ lợi ích hợp pháp cho các nhà đầu tư.
Sự can thiệp của nhà nước đối với thị trường bất động sản công nghiệp trong nhiều trường hợp là sự kiểm soát một cách trực tiếp, cụ thể và rõ ràng.
Do vậy, muốn đánh giá một cách hợp lý giá trị của bất động sản, đòi hỏi thẩm định viên nhất thiết phải có sự am hiểu về cơ chế chính sách quản lý của nhà nước về bất động sản cũng như có sự cập nhật một cách thường xuyên các chế độ quản lý của nhà nước về bất động sản trong một thời kỳ.
Bám trụ vị trí thứ 3, bất động sản duy trì thứ hạng thu hút FDI Tính đến cuối tháng 8, với tổng số vốn đăng ký đạt gần 1,6 tỷ USD, kinh doanh bất động sản nhiều tháng liên tục bám trụ ở vị trí thứ 3 trong bảng xếp hạng nhóm các lĩnh vực, ngành nghề thu hút vốn đầu tư nước ngoài (FDI). Mặc dù vẫn tiếp tục duy trì vị trí thứ 3 nhưng con...