Bảo tồn di sản theo thời gian: Sự hồi sinh kỳ diệu của một tu viện ‘lơ lửng’ trên vách đá

Tu viện Sumela đã trải qua nhiều năm trùng tu tỉ mỉ để đảm bảo an toàn cho du lịch ghé thăm ngày nay.

Di sản độc đáo

Theo hãng CNN, kể từ khi mở cửa vào thế kỷ thứ 4 sau Công nguyên, tu viện Sumela nằm lơ lửng trên vách đá cao 1200m ở Thổ Nhĩ Kỳ và trở thành một trong những địa điểm du lịch nổi tiếng nhất vùng Trabzon.

Smela hiện là một bảo tàng quốc gia thu hút hàng ngàn du khách. Ảnh: Muhur/iStockphoto/Getty Images

Bên cạnh lịch sử đầy biến động, tu viện Smela còn có vị trí độc đáo, nằm đối diện với thung lũng Altındere – một địa điểm có ý nghĩa lịch sử và văn hóa to lớn, đồng thời là điểm thu hút đông đảo khách du lịch trong vườn quốc gia Altindere.

Tu viện trở nên nổi tiếng trong thời gian dài bởi biểu tượng của Đức Trinh Nữ Maria được cho là do Sứ đồ Luke vẽ.

Tu viện liên tục duy trì hình dạng hiện tại từ thế kỷ 13 sau khi trở nên nổi tiếng trong thời kỳ tồn tại của Đế chế Trebizond. Sau cuộc chinh phục của Ottoman Sultan Mehmed II vào năm 1461, tu viện đã được trao nhiều đặc quyền và là điểm đến nổi tiếng của các nhà sư và du khách trong suốt nhiều năm. Năm 1682 và trong những thập kỷ tiếp theo, tu viện là nơi đặt một cơ sở giáo dục nổi tiếng của vùng.

Năm 1923, Đế chế Ottoman sụp đổ và sau chiến tranh giải phóng quốc gia, tu viện Sumela bị bỏ hoang.

Sau khi tu viện bị bỏ hoang, điểm đến này đã trở thành “nam châm” thu hút những người săn kho báu tìm kiếm những đồ vật quý giá đó. Một số di vật đã được lén đưa ra khỏi Thổ Nhĩ Kỳ và hiện đang nằm trong các bảo tàng hoặc bộ sưu tập tư nhân trên khắp thế giới.

Ngày nay, hàng nghìn du khách đi dọc theo con đường lát đá cuội đến tu viện. Tu viện Sumela đã trải qua nhiều năm trùng tu tỉ mỉ để đảm bảo an toàn cho du lịch và giảm thiểu thiệt hại do hỏa hoạn, thợ săn kho báu, kẻ phá hoại và du khách hỗn loạn gây ra.

“Chúng tôi luôn gặp vấn đề với đá rơi ở đây. Để tránh hư hại cho các công trình và gây hại cho du khách, chúng tôi đã thuê những người leo núi công nghiệp bảo vệ vách đá. Những người leo núi lơ lửng giữa không trung đã sử dụng cáp thép và cọc kim loại lớn để cố định lưới thép và rào chắn vào vách đá cao chót vót phía trên tu viện”, ông Levent Alniak, Quản lý bảo tàng và di tích lịch sử của tỉnh Trabzon cho biết.

Quá trình trùng tu hiện tại đã mang đến những khám phá mới bất ngờ như đường hầm bí mật dẫn đến một nhà nguyện chưa từng được phát hiện trước đây, có thể đã được sử dụng làm trạm quan sát để bảo vệ tu viện. Bên trong nhà nguyện nhỏ bé này, các nhà khảo cổ học đã tìm thấy những bức bích họa ấn tượng mô tả thiên đường và địa ngục, sự sống và cái chết.

Đưa các bức bích họa trở lại cuộc sống

Quá trình phục hồi các bức bích họa tuyệt đẹp của tu viện đang được tiến hành. Đây được xem là một dự án kéo dài nhiều năm liên quan đến công việc tỉ mỉ, tốn nhiều công sức của các chuyên gia phục chế nghệ thuật.

Những bức bích họa được phục hồi một cách tỉ mỉ ngày nay. Ảnh: OscarEspinosa/iStock Editorial/Getty Images

Vào mùa hè khi thời tiết ấm áp, du khách có thể tận mắt chứng kiến những người phục chế bức vẽ và các thiệt hại khác sau thời gian không có người ở đây và không được bảo vệ trong khoảng thời gian dài từ những năm 1920 đến những năm 1960.

“Trong nhiều năm, không có đủ sự kiểm soát ở đây và có rất nhiều hành vi gây hại đến di sản. Mọi người viết tên và những thứ khác trên các bức bích họa mà chúng tôi đang cố gắng xóa bỏ bằng cách vẽ đè lên theo phong cách và màu sắc tương tự như những gì các nghệ sĩ ban đầu đã sử dụng”, người phục chế Senol Aktaş cho biết.

Vào những năm 1970, Bộ Văn hóa và Du lịch Thổ Nhĩ Kỳ đã khởi động những nỗ lực đầu tiên nhằm bảo tồn và cải tạo tu viện Sumela thành một kho báu quốc gia. Trong thập kỷ tiếp theo, việc tiếp cận cũng được cải thiện để du khách và người hành hương dễ dàng tham quan hơn.

Hiện nay, tu viện Sumela nằm trong Công viên quốc gia Thung lũng Altındere, cách Trabzon, một thành phố nghỉ dưỡng trên bờ biển Biển Đen phía đông của Thổ Nhĩ Kỳ, khoảng một giờ lái xe về phía nam.

Du khách có thể tự lái xe hoặc tham gia các tour du lịch bằng xe tải và xe buýt nhỏ đến tu viện do các công ty lữ hành ở Trabzon cung cấp. Từ bãi đậu xe, xe đưa đón sẽ đưa du khách đến chân một con đường dốc và cuối cùng là các bậc thang dẫn lên lối vào tu viện.

Ngày nay, tu viện Sumela là một bảo tàng mở cửa cho du khách từ khắp nơi trên thế giới và công việc trùng tu được tài trợ bởi chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ. Tu viện nhìn ra phong cảnh rừng và suối rất đẹp. Tu viện hiện trở nên rất nổi tiếng vì tính thẩm mỹ cũng như ý nghĩa văn hóa và tôn giáo lâu đời của nó