Báo động khi bệnh nhân tự làm “bác sĩ”
Hà Nội ghi nhận ca tử vong thứ 2 do sốt xuất huyết chỉ trong vòng nửa tháng, điều đáng nói là cả hai ca bệnh đều không đến viện, tự chữa ở nhà.
Ca tử vong thứ 2 vào ngày 1/9 sau khi sốt, bệnh nhân tự mua thuốc về điều trị, đến ngày thứ 5 thì biến chứng suy gan, suy thận, vào Bệnh viện Bạch Mai cấp cứu nhưng không qua khỏi dù được lọc máu liên tục. Đây tiếp tục là lời cảnh báo cho những bệnh nhân coi thường tính mạng của mình.
Ca tử vong thứ 2 ở Hà Nội do sốt xuất huyết là một nam bệnh nhân, SN 1963, trú tại quận Hoàn Kiếm. Trước khi đến Bệnh viện Bạch Mai cấp cứu, bệnh nhân đã bị sốt 5 ngày và tự ở nhà mua thuốc về điều trị. Đến ngày thứ 5, tình trạng của bệnh nhân rất nặng do biến chứng của sốt xuất huyết khiến suy đa tạng, gia đình đưa vào Bệnh viện Bạch Mai cấp cứu.
Bệnh nhân sốt xuất huyết điều trị tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương. Ảnh: Trần Hằng.
Theo PGS.TS Đỗ Duy Cường, Giám đốc Trung tâm Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai, khi bệnh nhân đến khám và xét nghiệm được phát hiện sốt xuất huyết, lúc đó men gan tăng rất cao, trên 4.000 và bắt đầu suy gan, suy thận, suy đa tạng. Lúc đầu bệnh nhân đến Khoa Cấp cứu A9 được lọc máu, sau đó chuyển lên điều trị tại Trung tâm Bệnh Nhiệt đới. Sau nửa ngày bệnh nhân được chuyển lên Khoa Hồi sức tích cực để chạy ECMO-hệ thống tim phổi nhân tạo và hồi sức, nhưng bệnh nhân đã tử vong vào sáng 1/9.
Đây là ca tử vong thứ 2 ở Hà Nội do sốt xuất huyết trong vòng nửa tháng qua. Điều đáng nói là cả 2 bệnh nhân đều đến bệnh viện muộn với tình trạng bệnh nặng, suy đa tạng. Trước đó, cách đây nửa tháng, Khoa Cấp cứu A9 Bệnh viện Bạch Mai cũng đã tiếp nhận 1 bệnh nhân sốt xuất huyết là nam thanh niên 17 tuổi bị ngừng tim 30 phút do sốc khi truyền dịch tại nhà.
Video đang HOT
PGS.TS Đỗ Duy Cường đã cảnh báo về tình trạng người dân lo ngại dịch COVID-19, khi bị bệnh đã không đến viện khám; hoặc khi có triệu chứng sốt lại nghĩ rằng mình bị COVID-19, đi khám sàng lọc và xét nghiệm COVID-19, dẫn đến chẩn đoán bệnh nhầm, tới viện muộn.
Trên thực tế, vẫn có người lo ngại dịch bệnh, hoặc chủ quan mà khi bị ốm, sốt, ở nhà tự làm “bác sĩ”. Tình trạng tự mua thuốc điều trị đã được cảnh báo rất nhiều, không những nguy hiểm tới tính mạng như 2 trường hợp sốt xuất huyết nói trên, mà còn gây ra tình trạng kháng kháng sinh rất phổ biến hiện nay.
Sốt xuất huyết đang gia tăng ở nhiều tỉnh, thành trên cả nước, trong đó có Hà Nội với gần 1.500 ca mắc từ đầu năm tới nay. Có ổ sốt xuất huyết tại gia đình khi cả nhà cùng mắc bệnh. Tại Trung tâm Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai từ đầu năm tới nay đã điều trị cho hàng trăm ca bệnh sốt xuất huyết, đặc biệt số bệnh nhân sốt xuất huyết tăng trong hơn 1 tháng trở lại đây.
TS.BS Nguyễn Kim Thư, Trưởng Khoa Virus- Ký sinh trùng, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết, theo chù kỳ cứ 2 đến 4 năm lại có đợt bệnh sốt xuất huyết nặng. Nếu thời tiết nóng ẩm, mưa nhiều, thuận lợi cho muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết phát triển. Ở miền Bắc, bệnh diễn ra nhiều vào tháng 6-7 và đạt đỉnh cao vào tháng 8-9.
Bác sĩ Thư cũng cho biết, dấu hiệu sốt xuất huyết Dengue có thời gian ủ bệnh 1-2 tuần, sau đó sốt cao, đau người, đau nhức hốc mắc, bắt đầu từ ngày thứ 5 trở đi, bệnh nhân có dấu hiệu nặng xuất huyết, cô đặc máu, những ngày đầu bệnh cảnh lâm sàng giống sốt virus, lúc thăm khám bác sĩ phải sàng lọc bệnh nhân sốt xuất huyết để theo dõi. “Nếu bệnh nhân có dấu hiệu cảnh báo cô đặc máu phải cho nhập viện điều trị, để tránh biến chứng tử vong”, BS Thư cho biết.
Về tình trạng bệnh nhân tự điều trị, BS Thư cho biết, những ngày đầu tiên, bệnh nhân sốt xuất huyết có dấu hiệu lâm sàng giống với sốt virus thông thường, nên chủ quan ở nhà uống thuốc, ngày thứ 5 trở đi bệnh nặng, lúc đó bệnh nhân không được xét nghiệm kịp thời, dẫn đến cô đặc máu, nguy cơ tử vong cao. “Chúng tôi khuyến cáo người bệnh những ngày đầu sốt phải đến bệnh viện để xét nghiệm sốt xuất huyết để có hướng điều trị”, BS Thư nói.
Tâm lý chủ quan nữa là những trường hợp đã mắc sốt xuất huyết rồi nghĩ mình không bị lại. Theo BS Thư, sốt xuất huyết có 4 tuýp, bệnh nhân vẫn có thể mắc lại 1 tuýp khác, khi bị nhiễm lại lần thứ 2, cơ thể quen với con virus rồi, bệnh nhân có thể có biểu hiện lâm sàng nặng hơn. Điển hình tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương điều trị cho nhiều bệnh nhân mắc sốt xuất huyết lần 2, có bệnh nhân mắc lần 2 nặng hơn lần 1.
BSCKII Nguyễn Thái Minh, Trưởng khoa Truyền nhiễm, Bệnh viện Đống Đa khuyến cáo: “Bắt đầu từ ngày thứ 4, bệnh có dấu hiệu nguy hiểm. Vì thế, trong những ngày đầu, người bệnh có thể ở nhà, uống thuốc hạ sốt, bù dịch hoặc đi khám để được bác sĩ cho đơn và hẹn tái khám. Tuy nhiên, từ ngày thứ 4 thì nên vào viện vì đây là giai đoạn có thể xuất hiện những dấu hiệu nguy hiểm. Người dân không tự ý truyền dịch, điều này rất nguy hiểm. Vì ở từng thời điểm, từng ca bệnh mà bác sĩ sẽ phải điều chỉnh tốc độ truyền dịch nhanh hay chậm để tránh sốc. Từ ngày thứ 4, bệnh nhân có thể có rối loạn tăng tính thấm thành mạch, dễ xuất huyết nặng lên, rối loạn đông máu, nếu truyền dịch không cẩn thận có thể dẫn đến sốc, nhất là những người có cơ địa bệnh nền mạn tính”.
Cảnh giác khi bệnh sốt xuất huyết "vào mùa"
Hiện đang là mùa mưa bão, thuận lợi cho dịch sốt xuất huyết gia tăng. Do vậy, ngoài các biện pháp chống dịch Covid-19, người dân không được chủ quan với bệnh sốt xuất huyết (SXH) vì nếu không điều trị kịp thời, tính mạng của người bệnh có thể gặp nguy hiểm.
Khi phát hiện dấu hiệu nghi bị sốt xuất huyết, người dân cần đi khám và điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ.
Tử vong vì tự ý truyền dịch
Trong thực tế, đã có nhiều bệnh nhân SXH vì ngại đến cơ sở y tế để khám, điều trị mà nhận hậu quả đáng tiếc. Theo thông tin từ Khoa Cấp cứu A9, Bệnh viện Bạch Mai, gần đây cơ sở này tiếp nhận một bệnh nhân SXH là thanh niên chưa đầy 20 tuổi, bị ngừng tim do sốc khi truyền dịch tại nhà. Bệnh nhân được chẩn đoán mắc SXH nhưng không vào viện điều trị do lo ngại dịch Covid-19.
Khi được đưa vào cấp cứu, bệnh nhân đã bị ngừng tim, các bác sĩ đã hồi sức tim cho bệnh nhân thành công và tiến hành đặt ECMO (kỹ thuật tim phổi nhân tạo). Tuy nhiên, do tình trạng bệnh quá nặng, bệnh nhân đã tử vong sau đó 2 ngày do suy đa tạng.
Tự ý truyền dịch là sai lầm đáng tiếc mà nhiều người mắc phải. Bác sĩ Nguyễn Trung Cấp, Phó Giám đốc Bệnh viện Bệnh nhiệt đới trung ương cho rằng, SXH và Covid-19 đều là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do vi rút gây ra với các biểu hiện ban đầu giống nhau như sốt, đau đầu, đau mỏi người, nên có thể gây nhầm lẫn. Tuy nhiên, hai bệnh này có yếu tố dịch tễ và đường lây truyền, bệnh cảnh khác nhau. Cụ thể, vi rút SARS-CoV-2 lây qua đường hô hấp do tiếp xúc giọt bắn, còn SXH lây qua đường máu do muỗi truyền.
Bên cạnh đó, triệu chứng của SXH là sốt cao kéo dài 5 - 7 ngày kèm theo đau đầu, đau người, có thể nổi hạch, phát ban, trên người nổi da xung huyết đỏ, đau bụng vùng gan, buồn nôn; nặng hơn có thể xuất huyết dưới da, chảy máu cam, chảy máu chân răng. Còn bệnh nhân Covid-19 thì có biểu hiện ho, khó thở, ngạt mũi...; nặng hơn sẽ có biểu hiện viêm phổi và suy hô hấp - bác sĩ Nguyễn Trung Cấp cho biết.
Không được chủ quan
Phân tích về dịch SXH, ông Trương Đình Bắc, Phó Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) nhận định, hiện đang là giai đoạn cao điểm của dịch, số mắc tăng cao tại nhiều tỉnh, thành phố trong những tuần gần đây, dự báo số ca mắc mới sẽ gia tăng và có thể bùng phát trên diện rộng nếu không quyết liệt triển khai các biện pháp phòng, chống dịch. Tại Hà Nội, theo ông Hoàng Đức Hạnh, Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội, từ đầu năm đến nay Thủ đô có 1.422 trường hợp mắc SXH - xuất hiện ở cả ngoại thành và nội thành.
Lãnh đạo Sở Y tế Hà Nội cũng nhận định, dịch SXH có xu hướng gia tăng trong thời gian tới. Vì vậy, Sở Y tế Hà Nội yêu cầu Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố, các trung tâm y tế quận, huyện, thị xã, các cơ sở khám chữa bệnh trong và ngoài công lập tăng cường triển khai các biện pháp phòng, chống dịch bệnh, điều trị cho người bệnh SXH. Yêu cầu đặt ra là giám sát chặt chẽ chỉ số bọ gậy, muỗi và tình hình bệnh nhân để cảnh báo các đơn vị về nguy cơ dịch SXH; rà soát, bảo đảm cung ứng đủ hóa chất, phương tiện phục vụ công tác phòng, chống dịch. Sở Y tế cũng yêu cầu rà soát, điều chỉnh quy trình tiếp nhận, sàng lọc, phân loại ca bệnh; đánh giá đúng tình trạng người bệnh để có biện pháp điều trị phù hợp.
Lưu ý người dân và các nhân viên y tế, PGS.TS Đỗ Duy Cường, Giám đốc Trung tâm Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai khuyến cáo: Trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến khó lường, bệnh nhân SXH có các triệu chứng dễ nhầm lẫn với người nhiễm vi rút SARS-CoV-2, do đó cần khai thác yếu tố dịch tễ của người bệnh thật cẩn thận, tránh bỏ sót hoặc nhầm lẫn. Đặc biệt, không nên tự ý dùng kháng sinh bừa bãi; không tự truyền dịch tại nhà để phòng ngừa biến chứng dẫn đến sốc phản vệ và tử vong.
Theo các chuyên gia y tế, hiện chưa có vắc xin phòng bệnh SXH hiệu quả, cũng chưa có thuốc hay phương pháp điều trị đặc hiệu, do đó, việc điều trị chủ yếu là theo dõi, chăm sóc và hỗ trợ chức năng cần thiết cho cơ thể. Theo Tiến sĩ Nguyễn Văn Lâm, Giám đốc Trung tâm Y học lâm sàng các bệnh nhiệt đới trẻ em, Bệnh viện Nhi Trung ương, người dân cần thận trọng, tham vấn ý kiến chuyên gia y tế khi dùng các loại thuốc hạ sốt bởi trên thị trường có một số loại thuốc có tác dụng hạ sốt song lại có thể gây hại cho bệnh nhân SXH. Người dân tuyệt đối không lạm dụng thuốc hạ sốt bởi có thể gây ngộ độc, tổn thương gan.
Hà Nội: 2 ca tử vong do sốt xuất huyết chỉ trong nửa tháng Cả 2 bệnh nhân đều đến bệnh viện muộn với tình trạng bệnh nặng suy đa tạng. Thêm một bệnh nhân tử vong do sốt xuất huyết được ghi nhận hôm nay (1/9), tại Bệnh viện Bạch Mai. Đây là trường hợp thứ 2 ở Hà Nội tử vong do bệnh này chỉ trong nửa tháng qua. Điều đáng nói là cả 2...