Báo động hồ, đ.ập mất an toàn: Hiểm họa treo trên đầu
Nếu đ.ập bị vỡ, lượng nước đổ về sẽ gây nguy hiểm cho tính mạng, tài sản người dân sống vùng hạ du và ảnh hưởng nghiêm trọng đến một số công trình công cộng khác
Hồ chứa nước Dạ Lam ở xã Thái Thủy có vị trí trọng yếu tại huyện Lệ Thủy ( tỉnh Quảng Bình). Hồ được xây dựng từ năm 1986, dung tích 0,45 triệu m3, có chức năng ngăn mặn, giữ ngọt, tưới tiêu cho gần 1.000 ha lúa, hoa màu; cung cấp nước sinh hoạt cho hàng trăm hộ dân và giúp ngăn lũ cho vùng hạ du của nhiều xã phía Nam huyện Lệ Thủy. Sau gần 35 năm hoạt động, hồ Dạ Lam đã xuống cấp trầm trọng.
Đ.ập có thể vỡ bất cứ lúc nào
Theo ghi nhận của phóng viên, hồ bị bùn đất bồi lắng, cỏ mọc um tùm, do thân đ.ập yếu và được xây dựng quá lâu nên bị thấm nước, cống bị xói lở gây hư hỏng, nhiều nơi xung quanh đ.ập xảy ra hiện tượng sụt lún, xuống cấp trầm trọng. Người dân nơi đây cho biết chỉ một trận mưa lớn là nước tràn qua đê khiến nguy cơ vỡ đ.ập luôn thường trực.
Ông Lê Thuận Văn, Chủ tịch UBND xã Thái Thủy, cho hay trận lũ lịch sử vừa qua, huyện và xã phải cử người theo dõi 24/24 giờ; huy động 3 máy múc khơi thông dòng chảy, mở rộng tràn đê nhằm hạ mực nước trong hồ, giảm áp lực nước lên thân đ.ập. Đồng thời di chuyển khoảng 150 hộ dân sống dưới chân đ.ập và tài sản đến nơi an toàn. Một nguy cơ khác là tuyến đường sắt gần đó sẽ bị xé toang nếu đ.ập vỡ, gây thiệt hại lớn. Việc phải đầu tư sửa chữa, nâng cấp là rất cấp bách” – ông Văn nói.
Theo Chi cục Thủy lợi tỉnh Quảng Bình, ngoài hồ Dạ Lam, Cây Gạo, một loạt hồ, đ.ập chứa nước khác của tỉnh: Học Chọ (xã Quảng Minh, thị xã Ba Đồn), Cửa Nghè (xã Hạ Trạch) và Hung Dũ (xã Hưng Trạch) của huyện Bố Trạch, hồ Trởm (xã Hiền Ninh, huyện Quảng Ninh)… đều bị xói lở và thấm nước qua thân đ.ập rất nặng, nguy cơ lún sụt, vỡ đ.ập khi lũ về rất cao. Nguy cấp nhất vẫn là đ.ập nước ở Cây Gạo (xã Hoàn Trạch, huyện Bố Trạch), hồ này đã trên 25 năm sử dụng, nhiều hạng mục như thân đ.ập, cống… đã bị mục, sụt lún. Nguy cơ vỡ đ.ập đe dọa tính mạng, tài sản của hàng ngàn hộ dân sống dưới vùng hạ du khi mưa lũ đổ về.
Video đang HOT
Hồ Dạ Lam (tỉnh Quảng Bình) được xây dựng từ năm 1986, nay đã xuống cấp trầm trọng, có nguy cơ vỡ đ.ập trong mùa lũ Ảnh: Hoàng Phúc
Mỗi vết nứt có thể gây nên thảm họa
Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Ngãi, trong số 124 hồ chứa nước thủy lợi có 38 hồ chứa bị hư hỏng, xuống cấp chưa bảo đảm an toàn đ.ập. Trong đó, có 7 hồ chứa bị hư hỏng, xuống cấp nghiêm trọng, cần được ưu tiên sửa chữa, nâng cấp gồm các hồ chứa: Đá Bạc, Phươc Tích, Cống Đá (huyện Binh Sơn); Hố Vàng, Hố Tre, Hố Đèo (huyện Sơn Tịnh) và Lỗ Thùng (huyện Mộ Đức).
Hồ Đá Bạc và Phước Tích (huyện Bình Sơn) có dung tích gần 10 triệu m3, t.uổi đời trên 30 năm, hiện bị hư hỏng nặng. Toàn bộ đ.ập xung quanh hồ được làm bằng đất, nhiều vị trí có nguy cơ bị sạt lở. Các tràn xả lũ phần lớn tràn tự nhiên trên nền đất hoặc đá nên thường xuyên bị xói lở; các cống lấy nước dưới đ.ập có cửa van đóng mở thủ công và hiện đang bị hư hỏng, nước rò rỉ qua thân cống. “Trong đợt bão số 9 vừa qua, nước từ khu vực lòng hồ dâng cao, tràn qua những khe nứt gây ngập hàng chục hộ dân quanh đây… Khi thấy mưa lớn, người dân chúng tôi phải di dời hết đi nơi khác vì sợ vỡ hồ. Thân hồ làm bằng đất, nhiều vị trí do mưa lâu ngày khiến đất nhão ra, rất nguy hiểm” – bà Nguyễn Thị Thanh, sống xung quanh hồ Phước Tích, cho biết.
Tương tự tại hồ Lỗ Thùng, hồ Ông Tới (huyện Mộ Đức, tỉnh Quảng Ngãi), có sức chứa gần chục triệu mét khối nước, hiện cũng đang bị nứt nẻ nghiêm trọng do xây dựng cách đây hơn 30 năm. Toàn bộ thân đ.ập bằng đất, mỗi trận mưa lớn là nước rò rỉ theo những vết nứt nẻ chảy thành những con suối nhỏ. Chính quyền và người dân ở đây đang hết sức lo lắng vì nguy cơ vỡ hồ có thể xảy ra bất cứ lúc nào. “Bởi mưa lớn, nước từ hồ Ông Tới chảy ra xối xả, những khe nứt có nguy cơ bục vỡ”- anh Nguyễn Văn Quang, ngụ xã Đức Lân (huyện Mộ Đức, gần hồ Ông Tới), âu lo.
Hạ du thấp thỏm
Hồ chứa nước Hóc Thánh có dung tích thiết kế hơn 400.000 m3, phục vụ cho 60 ha lúa, hoa màu tại 2 thôn Hòa Trung và Hòa Sơn (xã Bình Tường, huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định). Tuy nhiên, gần đây, người dân địa phương thường gọi hồ Hóc Thánh là “quả bom nước” bởi nhiều nguy cơ tiềm ẩn. Mái đ.ập hồ chứa bị sụt, nhiều nơi bị khoét rỗng có chiều sâu từ 20-30 cm, có nơi sâu tới 50 cm; thân đ.ập bằng đất bị nước thẩm thấu mái hạ lưu tạo nên những đường lồi lõm lớn. Phía mái thượng lưu đã bị nước lũ hằng năm cuốn phăng hết các thảm cỏ bảo vệ, chỉ còn trơ lại sỏi đá và những khe suối sâu ăn vào thân đ.ập. Lòng hồ bị đất, đá bồi lấp nặng; cửa xả lũ bị hư hỏng với những mảng khối đá bê-tông bị vỡ nứt, nằm ngổn ngang bên miệng hồ… “Hơn 15 năm nay, mỗi khi đến mùa mưa bão, người dân chúng tôi luôn sống trong nỗi lo sợ vì nguy cơ vỡ đ.ập hồ Hóc Thánh. Nếu chẳng may vỡ đ.ập thì tính mạng của gần 1.000 hộ dân và hơn 100 ha đất canh tác ở vùng chân hồ không biết sẽ ra sao” – ông Nguyễn Văn Hùng (54 t.uổi; ngụ thôn Hòa Sơn, xã Bình Tường) lo lắng.
Tương tự, tại xã Mỹ Chánh, huyện Phù Mỹ, hồ Hố Trạnh hiện cũng là nỗi lo của người dân và chính quyền địa phương mỗi khi bước vào mùa mưa bão. Hồ được xây dựng năm 1980 với dung tích 320.000 m3, để tưới 47 ha cây trồng. Qua thời gian sử dụng, hiện mái thượng lưu và đ.ập đất bao quanh hồ chứa này đã bị xói lở, nhiều đoạn không còn khả năng bảo vệ hồ, không tích nước được. Điều đáng quan ngại là hồ chứa nước này lại nằm gần khu dân cư, nếu xảy ra sự cố thì hậu quả rất khó lường.
Ngập lụt bao vây thành phố du lịch biển
Đợt mưa từ ngày 28-11 đến 1-12 vừa qua không phải là quá lớn nhưng TP Nha Trang (tỉnh Khánh Hòa) ngập nặng, kéo dài nhiều ngày.
Ngập nặng nhất là ở xã Vĩnh Thạnh, có nơi sâu đến hơn 1 m. Ông Ngô Chí, trưởng thôn Phú Trung 2 (xã Vĩnh Thạnh), cho biết ông sống ở đây từ năm 1981, chưa bao giờ thấy Nha Trang ngập lụt kỷ lục như vậy. "Nhà tôi xây mới, tôi canh cơn lũ lớn nhất rồi xây nền cao hơn 15 cm nhưng vẫn bị ngập" - ông Chí nói.
Theo ông Chí, trước đây khu vực Vĩnh Thạnh đa số là đồng lúa trũng nên nước cũng rút rất nhanh. Còn bây giờ, nhiều người đổ đất san nền khiến nước không có chỗ thoát. Một số con đường như đường Phú Trung nâng cao cốt đường nhưng không làm cống để thoát ra sông Cái khiến nước ứ đọng, biến khu vực Tây Nha Trang thành rốn lũ.
Khu dân cư (KDC) Đồng Muối 2, phường Phước Long, có khoảng 2.000 hộ dân phải sống trong tình trạng ngập nước kéo dài khi các dự án vây kín. Xung quanh KDC này, các dự án đổ cốt nền cao ngang đến mái nhà dân, nước mưa đổ vào KDC rộng gần 20 ha biến nơi đây thành hồ nước.
TP Nha Trang ngập sâu chỉ sau một trận mưa lớn
Theo Chi cục Thủy lợi tỉnh Khánh Hòa, nguyên nhân chính dẫn đến Nha Trang bị ngập khi mưa lớn là tốc độ đô thị hóa quá nhanh trong khi hệ thống thoát nước kém.
Ban Quản lý Các dự án phát tiển tỉnh Khánh Hòa đang phối hợp với Ngân hàng Thế giới thực hiện dự án Cải thiện vệ sinh môi trường các thành phố duyên hải, trong đó có Nha Trang.
Hiện nay, khu vực trung tâm và phía Nam Nha Trang đã được đầu tư hệ thống thoát nước khá hoàn chỉnh. Trong khi đó, các hạng mục ở hạ nguồn thoát ra sông Cái chưa được xây dựng đồng bộ đã phần nào gây ngập khu vực phía Bắc thành phố này.
Riêng khu vực phía Tây TP Nha Trang, Ban Quản lý dự án Phát triển tỉnh Khánh Hòa cho rằng hệ thống thoát nước hiện tại đã xuống cấp; một số khu vực chưa được đầu tư hệ thống thoát nước hoàn chỉnh, không đáp ứng kịp với tốc độ đô thị hóa nên bị ngập nặng khi mưa lớn.
Ông Lê Tiến Vĩnh, Trưởng Phòng Quản lý đô thị TP Nha Trang, cho rằng để giải quyết tình trạng ngập úng ở phía Tây Nha Trang, cần nạo vét đoạn sông Tắc từ cầu Phú Vinh đến cầu Lùng để nước thoát nhanh về cửa sông Quán Trường. Bên cạnh đó, khơi thông và mở rộng đoạn nối sông Tắc và sông Quán Trường. TP đang quy hoạch phía Tây Nha Trang, trong đó dự kiến có một con sông đào nối sông Tắc với sông Cái. "Nếu thực hiện đầy đủ các hạng mục này thì sẽ giải quyết vấn đề ngập lụt" - ông Vĩnh nói.
Hơn 150 người dọn bùn non đang tràn ngập phố cổ Hội An Ngày 3/12, nước lũ ở khu vực phố cổ Hội An, tỉnh Quảng Nam đã rút, Công ty Cổ phần Công trình công cộng Hội An cử hơn 150 công nhân cùng nhiều phương tiện dọn dẹp bùn non làm sạch phố cổ. Những ngày qua, nước lũ bủa vây trên một số tuyến phố ven sông Hoài, trung tâm phố cổ. Đường...
