Bánh Tét dịp Tết ở miệt vườn
Ở miệt vườn Nam bộ, trong ngày Tết, giỗ kỵ có các lễ hội cổ truyền bánh tét để dâng cúng tổ tiên. Tuy nhiên, gần nửa thế kỷ qua, bánh tét truyền thống đã được hóa thân thành một món ăn hấp dẫn, với màu sắc và nhân bánh được cách tân…
Người dân miệt vườn Nam bộ chế biến bánh tét một cách tài tình và phong phú, tuỳ theo địa phương mà thêm gia vị cho thích khẩu. Thường gói nếp với nhân đậu xanh thêm một miếng mỡ hoặc thịt ba rọi theo chiều dài đòn bánh. Có nơi không thuần nếp mà trộn lẫn đậu đen để tăng chất lượng vừa dẻo, vừa bùi.
Qua bàn tay khéo của các mẹ, các chị miệt vườn gói bánh tét rất đẹp
Đặc biệt ở vùng sông nước miệt vườn Đồng bằng sông Cửu Long, ngày xưa những gia đình giàu có, con cháu đông đảo, thường gói bánh tét đòn rất lớn. Khi tét bánh ra, khoang bánh tròn trịa, nằm gọn gàng trong lòng một đĩa kiểu trông khá đẹp mắt. Trung bình một đòn bánh đường kính cả tấc tây và độ nặng khoảng hơn một kg. Một vài địa phương vùng sông nước Tây Nam bộ lại dùng lá dứa giả nhuyển, vắt nước trộn vào nếp để bánh có màu xanh lá mạ hoặc trộn nước cốt dừa sống với nếp để tăng vị béo của bánh…
Công việc gói bánh khá tỉ mỉ. Trước tiên, đem bếp và đậu đen vo sạch để ráo nước. Đậu xanh cà, đãi vỏ để sống. Thịt ba rọi (nửa nạc nửa mỡ) cắt theo chiều dài đòn bánh đã được ướp trước cho thắm hành, muối, đường. Có như thế, thịt vừa trong, vừa đẹp để khi tét bánh ra, thịt hoà tan vào nhân đậu xanh, ăn vừa béo của thịt, vừa bùi của đậu, vừa dẻo của nếp, vừa thơm ngon.
Mỗi lần gói bánh chí ít cũng 3 – 4 chục đòn, tuỳ theo khả năng tài chính của mỗi gia đình. Hai đòn cột thành một cặp, có dây quai để xách cho tiện, khi có làm quà tặng bà con một cặp vừa đẹp, vừa hợp với tập quán vì năm mới phải đủ đôi, ý chúc cho bà con đủ vợ, đủ chồng là niềm hạnh phúc thịnh vượng. Bánh khi luộc phải thường xuyên canh lửa, có khi từ đầu hôm luộc suốt đêm đến 4 – 5 giờ sáng mới vớt ra.
Bánh tét miệt vườn đón xuân thường gói vào ngày cuối năm, đêm lại với không khí lành lạnh, mọi người quây quần bên bếp lửa hồng ấm áp canh chừng nồi bánh tét, vừa uống nước trà, vừa trò chuyện râm ran cả đêm. Để bánh mau chín, các bà nội trợ thường áp dụng một số mẹo vặt, vắt chanh vào nếp hoặc ngâm nếp với nước khóm một thời gian chừng vài ba giờ. Không được ngâm lâu, sợ nếp rã thành bột. Lúc gói bánh, xếp lá chuối ở hai đầu, bẻ thành 4 góc rồi nức đòn bằng cọng lát phơi khô cho dẻo.
Cả nhà mọi người quây quần bên bếp lửa hồng ấm áp nấu nồi bánh tét
Hiện nay, theo thời hiện đại, cũng có chỗ nức đòn bằng dây chỉ nhựa. Nhiều gia đình ăn chay, gói bánh tét nhân ngọt (không có thịt) nhân đậu xanh có trộn đường; hoặc bánh tét nhân chuối cũng được ưa thích, chuối thay cho nhân đậu xanh, đòn nhỏ một trái chuối, còn đòn lớn ba trái chuối xiêm chín có thêm đường để tăng độ ngọt cho nhân, khi chín có màu đỏ tím.
Tét khoanh bánh ra trong lạ mắt, màu đỏ tím chính giữa nổi bật bên ngoài màu nếp trắng phau. Còn một loại bánh tét được chế biến khá đặc biệt nữa là bánh tét thập cẩm, vẫn bánh tét nếp, phần nhân được nâng cấp có trứng, tôm khô, lạp xưỡng, hột sen, thịt giò Bắc thảo, đậu phộng, nấm đông trộn chung với nhân đậu xanh. Dĩ nhiên, loại bánh này ăn rất ngon và thực hiện quá công phu.
Video đang HOT
Bánh tét mới luộc xong
Trong dịp tết cổ truyền, người dân miệt vườn thường làm bánh tét đãi khách và làm quà biếu bà con phương xa. Những ngày đầu năm tiết trời còn hanh lạnh, đôi khi có cả mưa xuân lất phất, bên trong gian nhà sum vấy cùng với những người thân yêu, quây quần đầy đủ, tét bánh lát mỏng xếp trên đĩa ra đãi ăn với thịt kho tàu, chấm nước mắm, kèm củ kiệu, dưa chua thật đậm đà hương vị ngày Xuân.
Màu sắc và nhân bánh tét lá cẩm
Chỉ từng ấy thôi, cũng làm nên một mâm cổ đầy màu sắc, như hội tụ cả đất trời trong không khí giao thời của năm mới.
Bánh tét ra giêng còn dư, nhằm đổi khẩu vị, người ta thường đem chiên với dầu hoặc mỡ phi tỏi, ăn kèm với rau sống chấm nước mắm chua thấy lạ miệng sau khi đã chán các món cao lương mỹ vị. Đây cũng là một loại lương khô rất tiện dụng cho du khách đi xa, leo núi hoặc người hành quân lâu ngày, bởi có thể để cả mười ngày, nửa tháng không bị mất phẩm chất.
Theo Tapchiamthuc
Khám phá mâm cỗ Tết cổ truyền của người Đà Nẵng
Cùng khám phá những món ăn không thể thiếu trong mâm cỗ Tết cổ truyền của người Đà Nẵng
Củ kiệu
Trong khi người miền Bắc thích món dưa hành, người miền Nam thích kiệu ngâm chua ngọt, thì người miền Trung lại thích ngâm củ kiệu ngâm chua mặn cùng với cà rốt, ớt, đu đủ, su hào...để khi ăn đỡ ngán.
Thường thì món củ kiệu chỉ ăn vào dịp Tết nên trước đó độ 2 tuần, mọi người bắt đầu đi mua nguyên vật liệu để làm. Củ kiệu phải chọn củ vừa không được quá to hay quá nhỏ vì như thế khi ngâm củ kiệu sẽ thấm không đồng đều. Sau khi ngâm qua nước tro khoảng 1 đêm thì vớt ra để ráo, cà rốt, đu đủ ...thì cắt tỉa thành hình bông hoa sao cho đẹp mắt. Tiếp theo là đem phơi nắng, công đoạn này cũng khá là quan trọng, phải lựa những ngày có nắng to phơi sao cho để củ kiệu vừa lúc héo chứ không được để khô vì như vậy sẽ làm giảm độ giòn vốn có của nó.
Món kiệu không thể thiếu nước mắm thật ngon. Để vị mặn của nước mắm giảm đi người ta sẽ pha thêm đường vào theo tỉ lệ 1 bát nước mắm, 1 bát đường, nửa chén nước lạnh. Sau khi đán.h cho tan đường ta sẽ đổ vào củ kiệu và ngâm khoảng 1 tiếng trước khi cho vào những hủ nhựa. Một điều lưu ý là nước mắm phải ngậm hết củ kiệu thì củ kiệu mới thấm và ngon được.
Bánh tét
Nếu bánh chưng là món không thể thiếu với người miền Bắc thì bánh tét là loại bánh không thể thiếu của người miền Trung nói chung và Đà Nẵng nói riêng. Với những nhà có truyền thống nấu bánh tét thì thời điểm thích hợp nhất để nấu chính là đêm 28 hoặc 29, bánh được nấu suốt 24 giờ mới vớt. Sở dĩ nấu sát Tết như vậy là để bánh giữ được lâu hơn.
Mặc dù bánh tét ngày nay được biến tấu với nhiều hương vị khác nhau và hình dạng cũng bắt mắt hơn nhiều, nhưng được ưa chuộng nhất vẫn là bánh tét nguyên thủy với các nguyên liệu như nếp, đậu phộng hoặc đậu xanh.
Chả bò
Với nguyên liệu là 100% thịt bò tươi, nhiều người nghĩ rằng làm chả bò dễ, thế nhưng để có được một khoanh chả bò đúng điệu thì lại là cả một khâu chế biến đặc biệt.
Để có được một đòn chả ngon, trước tiên ta phải chọn nguyên liệu thật tươi, nấu đúng cách, canh nhiệt độ vừa phải, khi cho gia vị vào thịt phải vừa tay sao cho khi nấu vẫn giữ nguyên được mùi vị. Chả được buộc bằng lá chuối đã nhúng sơ qua nước nóng cho mềm. Để có được đòn chả có vị ngọt tự nhiên thì phải canh lửa tầm 45-60 phút, phải giữ đúng nhiệt độ để tránh tình trạng chả bị rổ trên bề mặt.
Khi cắt một khoanh chả thì bên trong ta sẽ thấy có màu hồng đặc trưng, mùi thơm nhẹ nhẹ của tiêu hành, vị ngọt thanh, rất giòn và dai. Chả bò Đà Nẵng không kén người ăn, nó có mùi thơm đặc trưng và vị ngọt đậm đà. Ăn chả bò kết hợp với dưa hành, chút mắm tỏi cay quả là tuyệt ngon.
Thịt dầm
Có thể nói thịt dầm là món "tủ" được rất nhiều người yêu thích. Người dân Đà Nẵng rất thích ăn thịt dầm cuốn với bánh tráng và rau sống, chấm thêm chút nước mắm chua ngọt.
Thịt để làm món này phải lựa thịt tươi không mỡ nhiều quá. Thịt cắt dọc khoảng 15 phân, ngang 4 phân, dùng lạt mỏng buộc chặt lại rồi luộc cho chín. Sau đó bắt đầu dầm mắm. Nước mắm để dầm thịt phải mua loại có độ đạm cao thì thịt mới ngon được, cứ một chén nước mắm thì tương đương với một chén đường. Sau khi xếp thịt vào hũ, người ta đổ mắm ngập bề mặt. Đợi khoảng 4-5 ngày khi thấy lớp da và thịt chuyển sang màu vàng là dùng được.
Khổ qua nhồi thịt
Người ta quan niệm rằng, năm cũ là một năm vất vả, khó khăn thì vào năm mới họ sẽ ăn một bát canh khổ qua (mướp đắng) để cái xấu, cái khổ hãy ở lại năm cũ, đón chào niềm vui, may mắn, hạnh phúc hơn trong năm mới đến.
Những trái khổ qua được cắt thành những khúc nhỏ hoặc rạch ở giữa, bỏ ruột phía trong, thịt băm nhuyễn cùng với nấm mèo, bún sợi nhét khéo vào bên trong trái khổ qua. Cho nước dùng vào nồi sẵn, bỏ thêm chút muối và hạt nêm rồi bỏ khổ qua vào, phải canh lửa và vớt bọt để cho nước dùng trong hơn, ngọt hơn. Khi thấy khổ qua đã chín đều thì tắt bếp, nêm chút gia vị cho vừa miệng rồi múc canh ra tô, trang trí thêm vài cọng hành lá, ngò cho đẹp.
Tré
Tré là một món ăn ngon, lạ miệng nhưng cũng khá kén người ăn. Tré được làm từ thịt nạc và thịt ba chỉ cắt mỏng, sau đó trộn với tiêu, hành, tỏi, ớt, muối, đường được ủ trong 2,3 ngày cho lên men. Tré phải được bọc trong lá ổi rồi ở ngoài bọc thêm lá chuối. Khi ăn tré, bạn có thể kèm thêm một chút lá ổi non, vị chát nhè nhẹ của lá ổi cộng với vị chua chua của tré thật rất kích thích vị giác. Để tăng thêm hương vị, tré có thể ăn kèm với đậu phộng, cà rốt, đu đủ thái sợi, củ kiệu và chút ớt cay
Bánh khô mè
Bánh khô mè có 2 loại là bánh nổ và bánh mè nhưng nguyên liệu chính thì vẫn là bột gạo nếp, chỉ khác nhau ở lớp vỏ ngoài. Bên cạnh đó thì bánh còn sử dụng đường non, gừng tươi, bột quế Trà My, mè để tăng thêm vị ngon. Bánh khô mè nhìn thoạt có vẻ giống mè xửng Huế nhưng vị của nó thì khác xa.
Mè xửng Huế dẻo nhưng bánh khô mè ở đây thì rất giòn, khô, xốp, cắn một miếng đã thấy giòn tan trong miệng. Chiếc bánh đạt chuẩn phải có lớp mè rang vàng phủ phía ngoài, vị ngọt vừa phải, ăn không ngán. Những khoanh bánh nhỏ nhắn hình vuông, màu sắc bắt mắt, ăn kèm với trà nóng thì rất tuyệt vời.
Theo MNMN
Món ngon không thể thiếu trong ngày Tết ở miền Nam Bánh tét, thịt kho tàu, canh khổ qua, củ kiệu tôm khô... là những món ăn không thể thiếu trong những ngày đầu năm mới của người miền Nam. Giống phong tục ở nhiều nơi, người miền Nam cũng có những món ăn đặc trưng mang đậm bản sắc văn hóa của mình trong những ngày đầu năm mới. Vào những ngày giáp...