Bàng hoàng về mức độ độc hại của đồ điện tử

Theo các chuyên gia, chất độc không ảnh hưởng trực tiếp nhưng sẽ phát tán ra môi trường ảnh hưởng lâu dài đến con người.

Điểm tên 6 độc chất

Dường như không một gia đình nào hiện nay mà trong nhà không có đến vài đồ điện – điện tử, thậm chí con số này có thể đến hàng chục, ấy là chưa kể đến những thiết bị điện tử mang theo người như laptop, điện thoại, usb… Song hành với những lợi ích mà chúng mang lại, con người cũng phải đối mặt với những nguy cơ phơi nhiễm độc chất từ chính các thiết bị tiện dụng này.

Bộ Công Thương Việt Nam vừa hoàn tất dự thảo thông tư quy định về hàm lượng tối đa 6 chất độc hại có trong đồ điện tử. Theo nguồn này, cụ thể 6 loại chất độc và ngưỡng cho phép là chì (0,1%), thủy ngân (0,1%), cadmi (0,01%), crôm (0,1%), polybrominated biphenyl (0,1%) và polybrominated diphenyl ete (0,1%). Tiêu chuẩn này sẽ được áp dụng hầu hết cho các loại sản phẩm điện, điện tử thông dụng, dễ tiếp xúc với người như điện thoại di động, máy tính…

Theo PGS.TS Lê Văn Doanh, nguyên trưởng khoa Điện, Đại học Bách khoa Hà Nội, các thiết bị điện tử thường là những tổ hợp linh kiện phức tạp với hàng trăm vật liệu khác nhau. Trong đó không ít thành phần được xem là nguy hiểm, chẳng hạn như chì, thủy ngân, cadmi và berili, và các hóa chất nguy hiểm khác như các chất chống cháy có gốc brôm. Nhựa PVC độc hại cũng là một thành phần được sử dụng rất nhiều.

Các độc chất này gây nên những vấn đề ô nhiễm nghiêm trọng. Đáng lo ngại là nguy cơ cho người sử dụng, trong đó trẻ em và phụ nữ mang thai phải tiếp xúc với những hóa chất có độc tính cao này. “Các chất này phân tán trong không gian và ảnh hưởng lâu dài đến cơ thể người”, PGS Doanh cho hay.

Ảnh hưởng thận, xương, trí nhớ, hệ sinh sản

Theo TS Trần Hồng Côn, khoa Hóa học (Đại học Khoa học Tự nhiên – Đại học Quốc gia Hà Nội), hiện nay khoa học muốn phát triển thì nhu cầu sử dụng các chất kim loại quý hiếm nhưng lại độc càng cao hơn. Ví dụ, chì có trong các mối hàn của đồ điện tử. Thủy ngân có trong pin, bóng điện hay màn hình ti vi. Cadmi có trong đèn led, pin điện thoại di động… Hiện chủ yếu, các chất này đã có các lớp bảo vệ bọc lót nên nguy cơ ít hơn. Tuy nhiên không vì thế mà kém phần độc hại.

Con người cũng phải đối mặt với những nguy cơ phơi nhiễm độc chất từ chính các thiết bị tiện dụng này.

Cũng theo nghiên cứu của các chuyên gia Cơ quan Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ (EPA), cực ca-tốt (CRT) trong các monitor đời cũ có chứa xấp xỉ 10.000 tấn chì. Phơi nhiễm chì có thể dẫn đến các rối loạn nhận thức ở trẻ em, làm hủy hoại hệ thần kinh, tuần hoàn và hệ sinh sản ở người lớn.

Cadmi, sử dụng trong pin sạc máy tính, các công tắc, các CRT đời cũ, có thể tích tụ trong môi trường, với hàm lượng độc tính cao sẽ gây ảnh hưởng đến thận và hệ xương.

Thủy ngân, dùng trong các thiết bị chiếu sáng và màn hình phẳng có nguy cơ hủy hoại não bộ và hệ thần kinh trung ương, đặc biệt trong giai đoạn phát triển sớm ở trẻ. Hợp chất crôm hóa trị sáu, sử dụng trong các sản phẩm đồ gia dụng bằng kim loại, là những chất sinh ung thư, cực kỳ độc hại với con người.

Hay PVC – một dạng nhựa khử clo, được sử dụng trong nhiều sản phẩm điện tử, đặc biệt là dây, cáp. Dioxin và furan được giải phóng trong quá trình sản xuất và đốt hủy PVC. Những hóa chất này cực bền trong môi trường và rất độc dù với lượng tập trung thấp.

Một số chất chống cháy có gốc brôm được sử dụng trong các bảng mạch và các vỏ nhựa của đồ điện – điện tử, có kết cấu bền, rất khó phá vỡ, sẽ tích tụ lại trong môi trường. Phơi nhiễm lâu dài với độc chất này có thể dẫn đến chức năng học hỏi, nhận thức và ghi nhớ kém…

Theo Khánh Hiền

Bee