Bản đồ ẩm thực: Bánh bèo chén, nét ẩm thực đặc sắc đất cố đô
Xứ Huế mộng mơ có rất nhiều món ngon có thể kể đến như bún bò, cơm hến, chè cung đình… Nhưng khi nhắc đến đặc sản cố đô thì không thể bỏ qua bánh bèo chén. Đây là món ăn mà bất cứ ai đến Huế chưa có dịp thưởng thức thì khi về sẽ thiếu đi một chuyện để nhớ, để thương.
Ở miền Trung, bánh bèo thường được phân ra làm hai loại là bánh bèo Quảng Nam và bánh bèo Huế. Bánh bèo Quảng Nam thường là bánh to, dày, ăn với nhân là bột nấu nhão gồm có thịt, tôm băm, hẹ, ít hành phi, ớt băm. Trong khi bánh bèo Huế mỏng hơn, có tôm chấy, khi ăn kèm theo da heo chiên giòn. Trên mỗi chén bánh là tôm chấy đỏ rực, tóp mỡ vàng ươm và mỡ hành xanh mướt đẹp mắt, chỉ cần chan chút mắm ớt lên mặt bánh là chỉ việc thưởng thức.
Tìm hiểu về bánh bèo, nhiều người bán cũng không rõ nó có từ khi nào, chỉ biết rằng trong dòng chảy văn hóa ẩm thực đất cố đô nó luôn được yêu thích và dù là người lớn hay trẻ nhỏ cũng ưa chuộng. Rồi từ lễ hội lớn, ngày tết cho đến trong bữa cơm hằng ngày hay bữa ăn đãi khách phương xa thân mật, tất cả đều có món bánh bèo hiện diện trên mâm cỗ.
Theo đó, bánh bèo Huế được đúc mỏng trong từng chén nhỏ và sắp lên mẹt tre. Món ăn đơn giản là vậy nhưng ẩn chứa bên trong là một quá trình chế biến công phu. Tôi sắp xếp thời gian ghé quán đặc sản Miền Trung Thanh Nga tại TPHCM để thưởng thức cũng như tìm hiểu thêm về quy trình. Chị chủ quán cho biết: “Để có được món bánh bèo chén ngon đúng điệu, người làm bánh phải khéo léo và chú trọng đến từng công đoạn như pha bột gạo, cho bột vào khuôn và hấp, rồi đến đổ bánh, làm tôm chấy, hành phi và nước mắm”.
Nói là thế chứ phần công đoạn làm bột rất cần sự tỉ mỉ. Cụ thể, bột khi đã chuẩn bị xong thì đổ nước lạnh từ từ vào và khuấy đều tay. Tiếp đến, đổ nước sôi và khuấy cho bột tan đều, hòa quyện vào nhau. Bột phải được ngâm từ 4 đến 7 giờ thì bánh mới dai và không có mùi chua. Khi đổ bánh, cần gạn bỏ phần nước lắng màu trắng trên mặt bột, rồi thay nước ấm vào bằng phần nước đã đổ ra.
Lúc này, sắp xếp các chén bánh cho vào nồi hấp cách thủy, khoảng 7 – 8 phút thấy bánh trắng đục là bánh đã chín. Sau khi chín, cho thêm tôm chấy, hành phi và tóp mỡ phía trên bánh. Bánh bèo ngon hay không là do nước chấm quyết định. Cái khéo ở đây là pha nước chấm, sao cho thật vừa, không mặn không nhạt, vị hơi ngọt.
Màu trắng của bánh có vẻ tinh khiết cùng với màu hồng tươi rực rỡ của nhụy tôm tạo cho khách ăn cảm giác vừa mắt, ngon lành. Bánh bèo ăn với nước chấm là nước mắm ngon được pha khéo léo khiến người ăn đôi khi có thể húp nước chấm mà không sợ mặn. Cái vị ngọt của tôm chấy, cái đậm đà cay nồng của nước mắm hòa quyện với những chiếc bánh bèo thơm ngon khiến bất cứ ai đã một lần thưởng thức sẽ không thể nào quên.
Video đang HOT
Có thể nói, bánh bèo chén chứa đựng tinh hoa ẩm thực Huế bởi cách làm cầu kỳ, từ cách trang trí đến thưởng thức. Tin chắc rằng, những ai yêu thích ẩm thực Huế nói riêng hay ẩm thực vùng miền nói chung sẽ cùng đồng cảm với tôi mỗi khi nhắc về bánh bèo chén thơm ngon, thân thương như chính tấm lòng hiền hậu của người dân cố đô Huế.
Làm bánh bèo Quảng Nam giải khuây mùa dịch
Chén bánh bèo làm từ bột gạo tự xay, ăn kèm nước nhưn tôm thịt thơm mùi hành, tiêu, chan chút nước mắm rất thích hợp làm điểm tâm.
Bánh bèo là một trong những món có nhiều biến thể nhất của ẩm thực Việt Nam. Mỗi vùng miền ăn bánh bèo theo một kiểu khác nhau. Bánh bèo Huế nhỏ xíu, ăn kèm tôm tươi giã nát. Bánh bèo Hải Phòng lại khá giống bánh đúc còn bánh bèo miền Tây thì có vị ngọt, ăn kèm muối vừng hoặc đậu phộng... Trong số đó, không thể không nhắc tới bánh bèo Quảng Nam đựng trong chén nhỏ ăn kèm nước nhưn sền sệt mang màu đỏ của gạch tôm. Những ngày rảnh rỗi, bạn có thể tự làm món này tại nhà.
Mâm bánh bèo đầy đủ.
Bánh bèo được đúc chủ yếu bằng bột gạo và bột năng. Bạn có thể mua loại bột bánh bèo bán sẵn để tiết kiệm thời gian hoặc làm bằng gạo. Bạn trộn bột theo tỉ lệ 220 gram bột gạo, 30 gram bột năng và nửa muỗng cà phê muối. Hòa hỗn hợp bột với 350 ml nước sôi để nguội rồi vắt nửa lát chanh giúp khử triệt để mùi hôi của bột. Sau đó, bạn dùng màng bọc thực phẩm bọc lại, ủ bột 1-2 tiếng cho bột nở.
Nếu tự làm bột bằng gạo thì bạn ngâm 220 gram gạo trong nước lọc qua đêm, sáng hôm sau vớt ra để ráo nước rồi xay. Khi xay, bạn không nên đổ nước vào. Vừa xay vừa dùng rây lọc cho hạt bột mịn. Gạn những hạt gạo chưa nát ra xay tiếp tới khi mịn thành bột là được. Sau đó pha với bột năng, muối theo tỉ lệ tương tự khi sử dụng bột gạo.
Bột bánh bèo xay từ gạo.
Sau khi ủ bột xong, bạn khuấy bột đọng dưới đáy lên rồi thêm vào tô bột 300 ml nước sôi già (nước sôi lâu). Nước sôi giúp bột nở nhanh hơn, đồng thời làm cho chén bánh bèo có hõm ở giữa sau khi hấp. Sau cùng cho vào tô bột 20 ml dầu ăn, khuấy đều để có bề mặt láng mịn.
Bạn cho nước vào xửng hấp. Cho chén vào xửng hấp nóng trong ít nhất 3 phút. Khi chén đã nóng hổi, bạn bắt đầu đổ bột bánh bèo vào. Thích ăn bánh mỏng thì đổ bột tầm nửa chén, thích bánh dày thì đổ đầy chén. Đậy nắp lại và hấp trong khoảng 5 phút hoặc canh tới khi mặt bánh láng mịn, đạt chuẩn là được. Bánh đổ từ bột gạo tự xay sẽ mềm, lâu bị cứng hơn bánh đổ bằng bột gạo bán sẵn. Lưu ý, muốn bánh không bị nhão, dễ chín, bạn nên lựa những loại gạo nở xốp, không chọn gạo dẻo để xay thành bột gạo.
Chén bánh bèo sau khi hấp, phần giữa hơi hõm xuống.
Trong lúc ủ bánh bèo, bạn làm nước nhưn - một loại sốt ăn kèm với bánh bèo Quảng Nam. Phổ biến và dễ làm nhất là nhưn tôm thịt quen thuộc. Tuy nhiên, tùy sở thích của gia đình mà bạn chọn nguyên liệu làm nước nhưn phù hợp như biến tấu nhưn thịt bò, gà...
Thịt ba rọi xay hoặc thái hạt lựu thật nhỏ. Tôm to thì bóc sạch vỏ, băm nhuyễn. Nếu dùng tôm sông loại nhỏ cho ngọt nước thì bạn không cần lột vỏ mà hãy cắt hạt lựu như thịt. Bên cạnh đó, nấu nhưn bằng tôm có gạch, bạn không cần phải sử dụng bột gạch tôm vẫn cho ra nồi nước nhưn màu đỏ au hấp dẫn. Tôm, thịt ướp riêng với muối, đường, tiêu, hạt nêm trong khoảng 15 phút cho thấm.
Nước nhưn bánh bèo.
Hòa 20 gram bột năng trong 40 ml nước. Bạn bắc chảo lên bếp, phi đầu hành lá băm nhỏ cho vàng thơm. Kế đến, bạn xào thịt chín kỹ rồi cho tôm vào, đảo nhanh khoảng 2 phút cho tôm săn lại. Cho tiếp một củ hành tây thái hạt lựu và bột gạch tôm (nếu thích) vào cùng 300 ml nước lọc. Đợi tới hỗn hợp khi sôi trở lại, bạn hạ nhỏ lửa, nấu liu riu trong 3 phút. Vừa rưới vừa khuấy nước bột năng vào nồi nước nhưn cho đến khi hơi sánh lại. Cuối cùng, bạn thêm hành lá thái nhỏ, khuấy đều lên là xong. Khi ăn, bạn cho nước nhưn lên trên chén bánh bèo, chan chút nước mắm mặn pha ớt bột miền Trung là chuẩn chỉnh.
Bánh bèo chén Quảng Nam.
Tự tay chế biến dĩa bánh bèo theo đúng công thức người Huế Bánh bèo là một món ăn bình dị. Và với món bánh bèo Huế, bạn sẽ hơi lạ lẫm vì mỗi chiếc bánh bèo được để riêng trong một chén nhỏ, nhâm nhi từ tốn từng miếng một, bạn sẽ cảm nhận trọn vẹn vị ngon của món ăn xứ Huế này. 1. Nguyên liệu - 1 bát con bột gạo tẻ -...