Bài học đối phó với COVID-19 cho Thế vận hội mùa đông Bắc Kinh từ Olympic Tokyo
Xét nghiệm hàng ngày, theo dõi ứng dụng sức khoẻ và sinh hoạt tách biệt với công chúng – là những biện pháp ngăn COVID-19 mà tất cả vận động viên, huấn luyện viên, quan chức và nhân viên phải tuân thủ khi đến Bắc Kinh tham dự Thế vận hội mùa đông 2022 khai mạc vào ngày 4/2 tới.
Nhân viên an ninh tại nhà ga ở Trương Gia Khẩu, bên trong vòng tròn khép kín của Thế vận hội mùa đông. Ảnh: Reuters
Theo báo Bưu điện Hoa Nam buổi sáng, là đại hội thể thao thứ 2 trên thế giới diễn ra trong bối cảnh đại dịch, Thế vận hội mùa đông Bắc Kinh sẽ áp đặt quy định phòng dịch nghiêm ngặt hơn nhiều so với Thế vận hội mùa hè diễn ra 6 tháng trước tại Tokyo, Nhật Bản. Với các biện pháp phòng dịch linh hoạt, sự kiện thể thao diễn ra vào cuối tháng 7/2021 được coi là một kỳ thế vận hội thành công khi không làm bùng phát ổ dịch nghiêm trọng nào.
Theo các chuyên gia, Thế vận hội mùa hè Tokyo 2020 sẽ đóng vai trò là tiêu chuẩn đán.h giá cách thức tổ chức Thế vận hội mùa đông trong thời kỳ đại dịch. Giáo sư Jin Dongyan, nhà virus học tại Đại học Hong Kong, cho biết Trung Quốc đã kiên quyết áp đặt các biện pháp phòng dịch cứng rắn hơn Thế vận hội Tokyo. Toàn bộ sự kiện này sẽ diễn ra trong “vòng tròn khép kín”, gồm các khu sinh hoạt, địa điểm thi đấu và các cơ sở chính khác. “Trung Quốc tin tưởng bong bóng phòng dịch này sẽ là cách tổ chức Thế vận hội an toàn nhất”, ông Jin nói.
Kiểm soát đại dịch theo cách của Trung Quốc
Trung Quốc là một trong số ít quốc gia trên thế giới vẫn duy trì chiến lược “không-COVID”. Mặc dù không nhằm mục đích loại bỏ các ca bệnh trong phạm vi biên giới, nhưng chính sách này giúp dập tắt các ca nhiễm bất cứ khi nào chúng xuất hiện, càng sớm càng tốt. Hàng triệu cư dân ở các thành phố của Trung Quốc đã phải trải qua các đợt phong toả và xét nghiệm hàng ngày để truy vết lây nhiễm. Những người nhập cảnh vào nước này cũng đều phải cách ly nghiêm ngặt, điều tra dịch tễ và xác nhận hồ sở tiêm chủng.
Uỷ ban Olympic Quốc tế (IOC) cho biết ảnh hưởng của chiến lược “zero COVID” đã định hình cách thức vận hành Thế vận hội mùa đông, nhằm đảm bảo an toàn cho những người tham gia. Các biện pháp này được đưa ra khi Trung Quốc đang vật lộn với nhiều đợt bùng phát lẻ tẻ và mối đ.e dọ.a kép của các biến thể Delta và Omicron có khả năng lây nhiễm cao.
Hôm 15/1, Bắc Kinh đã ghi nhận trường hợp nhiễm biến thể Omicron đầu tiên. Từ đó đến nay, Ủy ban Y tế Quốc gia Trung Quốc đã báo cáo 55 ca mắc có triệu chứng trong cộng đồng. Đây được coi là đợt bùng phát dịch bệnh nghiêm trọng của nước này. Kể từ ngày 4/1 đến ngày 26/1, Ban tổ chức Thế vận hội cho biết đã có 106 người liên quan đến Thế vận hội có kết quả dương tính với virus SARS-CoV-2. Trong đó có 42 người bên trong “vòng tròn khép kín”.
Tất cả những người tham gia Thế vận hội sẽ sinh hoạt và thi đấu trong vòng tròn kín, chỉ có thể di chuyển bằng các phương tiện riêng đến các địa điểm được cho phép bên trong 3 khu vực dành riêng cho thế vận hội ở trung tâm Bắc Kinh, quận Diên Khánh của thủ đô và thành phố Trương Gia Khẩu lân cận.
Còn tại Tokyo, các vận động viên có thể di chuyển bằng bất kỳ phương tiện nào trong thành phố nhưng bắt buộc phải đăng ký trước lịch trình.
Nhân viên bảo vệ đứng gác tại khu vực “bong bóng COVID-19″ gần trung tâm truyền thông chính của Thế vận hội mùa đông 2022 ở Bắc Kinh. Ảnh: Reuters
Các vận động viên chưa được tiêm phòng vẫn có thể thi đấu ở Bắc Kinh, nhưng họ phải cách ly trong 21 ngày. Tuy nhiên, tất cả các vận động viên ở Tokyo đều có thể đến thẳng Làng Thế vận hội.
Video đang HOT
Trong thời gian diễn ra Thế vận hội Bắc Kinh, giới chức sẽ tiến hành xét nghiệm cho tất cả vận động viên trong vòng tròn khép hàng ngày. Ngược lại, Thế vận hội Tokyo đã phân loại người tham gia thành 9 nhóm với tần suất xét nghiệm khác nhau, dựa trên nguy cơ lây nhiễm và trách nhiệm của họ.
Trung Quốc đã huỷ bán vé Thế vận hội mùa đông cho công chúng. Tuy nhiên, họ sẽ mời những khán giả đáp ứng các biện pháp kiểm soát COVID-19 tham dự các trận thi đấu. Danh sách khán giả tham dự không được tiết lộ. Điều này khác biệt hoàn toàn với Thế vận hội ở Tokyo khi ban tổ chức đã quyết định không cho phép khán giả tham dự.
Thiết lập “vòng tròn khép kín” nghiêm ngặt
Trước khi khai mạc Thế vận hội Tokyo, có nhiều lo ngại cho rằng sự kiện thể thao này sẽ tạo ra những biến thể mới, hoặc làm trầm trọng thêm đợt bùng phát vốn đã nghiêm trọng ở Nhật Bản. Song, những giả thuyết đó đã không thành hiện thực.
Ông Kazuhiro Tateda, chuyên gia bệnh truyền nhiễm hàng đầu Nhật Bản, cho biết: “Nhật Bản đã ghi nhận số ca nhiễm tăng đều trong những tuần trước Thế vận hội và tiếp tục tăng lên sau lễ bế mạc và vào tháng 9. Nhưng không bất kỳ bằng chứng nào cho thấy sự gia tăng này liên quan đến các các vận động viên và những người đến Nhật Bản tham dự sự kiện này.
Theo ông Brian McCloskey, Chủ tịch hội đồng chuyên gia y tế Thế vận hội Tokyo 2020, đã có tổng cộng 105 ca mắc COVID-19 xuất hiện tại Làng Thế vận hội Tokyo. Dù trên 85% thành viên của làng Olympic đã được tiêm phòng, nhưng điều đó vẫn không ngăn được các ca mắc lây lan giữa các vận động viên.
Trong khi đó, Giáo sư Tateda cho biết ban tổ chức Thế vận hội Bắc Kinh dường như rất thận trọng về khả năng lây lan COVID-19 trong vòng tròn khép kín. Trung Quốc đã áp đặt các biện pháp nghiêm ngặt hơn tại sự kiện thể thao này vì họ coi chiến lược “không-COVID” là chiến thắng của mình.
ADVERTISING
X
“So sánh các ca nhiễm virus của TRung Quốc với các nước khác như Mỹ, công bằng mà nói Trung Quốc đã đạt được một chiến thắng chiến lược trong cuộc chiến đối phó với COVID-19″, ông Triệu Lập Kiên, phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Trung Quốc, tuyên bố ngày 17/1.
Nhân viên bảo vệ đứng bên ngoài một khách sạn “bong bóng” trước thềm Thế vận hội mùa đông Bắc Kinh 2022. Ảnh: Reuters
IOC cho biết hầu như tất cả những người tham dự Thế vận hội, gồm khoảng 2.900 vận động viên, đều sẽ được tiêm phòng. Tuy nhiên, một số vận động viên chưa được tiêm phòng vẫn có thể vào “vòng tròn khép kín” mà không phải cách ly. Hãng thông tấn TASS đưa tin 7 vận động viên trượt băng nghệ thuật chưa tiêm phòng của Nga đã không phải cách ly 21 ngày vì họ chưa đủ 18 tuổ.i.
Song nhà virus học Jin nhận định những vận động viên này không có khả năng làm bùng phát dịch bệnh vì yêu cầu xét nghiệm bắt buộc hàng ngày. “Có thể có những sơ suất nhỏ nhưng không phải là sự cố lớn”, ông Jin nói và cho biết thêm vòng tròn khép kín có thể ngăn chặn COVID-19 lây lan ra cộng đồng ở Bắc Kinh.
Giada Zhou, tình nguyện viên, sinh viên kiến trúc tại Đại học Thanh Hoa ở Bắc Kinh, cho biết cô được phát dung dịch khử trùng tay và 3 chiếc khẩu trang N95 mỗi ngày. Là một tình nguyện viên ngôn ngữ, cô bị tách khỏi những người không tham gia Thế vận hội để ngăn ngừa lây nhiễm.
“Tôi hơi sợ bị mắc COVID-19. Đó là lý do tại sao chúng tôi được hướng dẫn rằng phải rất cẩn thận trong mọi hành động mà chúng tôi thực hiện”, Zhou nói.
Vận động viên trượt băng tốc độ đường ngắn Sidney Chu sẽ đại diện cho Hong Kong tại Thế vận hội mùa đông. Ảnh: SCMP
Sidney Chu, vận động viên trượt băng tốc độ của Hong Kong (Trung Quốc) tham dự Thế vận hội, cho biết anh lo ngại virus có thể lây lan bên trong Làng Thế vận hội vì các vận động viên không đảm bảo vệ sinh, hoặc lơ là qui định phòng dịch.
“Tôi tin tưởng Trung Quốc sẽ áp dụng các biện pháp y tế công cộng tốt nhất và các biện pháp vệ sinh để biến đây trở thành một đại hội thể thao an toàn cho các vận động viên”, Chu nói và chia sẻ anh hơi buồn khi gia đình và khách mời không thể tham dự sự kiện này. “Các biện pháp Trung Quốc áp đặt rất nghiêm ngặt, nhưng tôi nghĩ rằng tất cả là vì lợi ích tốt nhất của người dân”.
Rủi ro từ lượng tuyết nhân tạo khổng lồ phục vụ Olympic Mùa Đông Bắc Kinh
Nhiều tuần trước khi những vận động viên trượt tuyết giỏi nhất thế giới đổ bộ xuống Trương Gia Khẩu, địa điểm chính của Thế vận hội Mùa Đông Bắc Kinh, hàng chục cỗ máy đã điên cuồng tạo tuyết rơi để che phủ những ngọn núi mà các vận động viên sẽ đua xuống.
Loạt máy tạo tuyết hoạt động tại một địa điểm thi đấu của Olympic Mùa Đông Bắc Kinh 2022 tại Trương Gia Khẩu ngày 26/11/2021. Ảnh: AFP
Các con dốc nhanh chóng được phủ một màu trắng, nhưng những "khẩu súng" làm tuyết không dừng lại ở đó. Thứ âm thanh chói tai tiếp tục vang lên trong nhiều giờ khi những cỗ máy phủ tuyết lên phần còn lại của khung cảnh xám xịt, hoàn tất một phông nền tuyết trắng hoàn hảo cho những cảnh quay được phát đi khắp thế giới. Những giọt nước được phun vào không khí bay lơ lửng như làn khói trắng bao phủ khắp địa điểm trước khi nền nhiệt độ thấp và hóa chất giúp biến chúng thành băng.
Tuyết nhân tạo đã trở thành thứ không thể thiếu của các kỳ Thế vận hội Mùa Đông khi biến đổi khí hậu làm giảm số lượng các quốc gia có đủ lượng tuyết rơi tự nhiên để tổ chức sự kiện này. Nhưng Bắc Kinh sẽ là thành phố chủ nhà đầu tiên dựa hoàn toàn vào bột nhân tạo để làm tuyết. Thế vận hội vào tháng 2 sắp tới cũng sẽ là đỉnh cao của nỗ lực kéo dài 6 năm nhằm biến Trương Gia Khẩu thành "dãy Alps phiên bản Trung Quốc", tạo ra một điểm đến nghỉ đông cao cấp với hy vọng đưa vùng nông nghiệp này thoát khỏi đói nghèo.
Tuy vậy, các chuyên gia lo ngại rằng dự án biến đổi Trương Gia Khẩu sẽ làm trầm trọng thêm tình trạng khan hiếm nước trong khu vực, vốn đã bị xếp vào nhóm tệ nhất cả nước. Theo China Water Risk, một nhóm bảo vệ môi trường có trụ sở tại Hong Kong, hơn một nửa diện tích Trương Gia Khẩu bị "căng thẳng về nước" và tài nguyên nước bình quân đầu người của địa phương chưa bằng 1/5 mức trung bình quốc gia của Trung Quốc.
Carmen de Jong, một nhà địa lý tại Đại học Strasbourg (Pháp) cho biết: "Chắc chắn sẽ có một số tác động ở một khu vực gần như không có nước vào mùa Đông. Trong nửa năm, vào mùa thể thao trên tuyết, nước sẽ bị hút cạn khỏi hệ sinh thái tự nhiên". Ngoài ra, còn có nguy cơ tuyết giả có thể gây hại cho môi trường khi tan chảy.
Theo bà Carmen de Jong, Trung Quốc có thể cần tới 2 triệu mét khối nước - đủ lấp đầy 800 bể bơi cỡ Olympic - để tạo ra đủ tuyết giả bao phủ các đường trượt tuyết và lối vào tại Thế vận hội sắp tới.
Bắc Kinh sẽ là thành phố chủ nhà Olympic đầu tiên dựa hoàn toàn vào quá trình tạo tuyết nhân tạo. Ảnh: AFP
Tuyết nhân tạo có một số ưu điểm là tuyết được nén chắc hơn, tạo ra các độ dốc phù hợp, theo mong muốn hơn. Nhưng lượng tuyết nhân tạo đã tăng lên mức chưa từng thấy trong những năm gần đây. Khoảng 80% tuyết tại Thế vận hội 2014 ở Sochi, Nga, được sản xuất nhân tạo. Khi Hàn Quốc đăng cai Olympic Mùa Đông ở Pyeongchang 4 năm sau, tỷ lệ đó đã tăng lên 90%.
Khu vực Bắc Kinh-Trương Gia Khẩu khô cằn không phải là nơi lý tưởng để sản xuất tuyết. Trong bốn thập kỷ qua, lượng mưa trung bình vào mùa đông ở đây chỉ là 7,9 mm. Thị trấn trượt tuyết Davos ở Thụy Sĩ có lượng mua gấp 9 lần con số đó chỉ trong tháng 12. Tổ chức Hòa bình Xanh ước tính rằng nhiệt độ của Bắc Kinh có thể tăng trung bình lên tới 2,4 độ C khi hành tinh ấm lên. Khí hậu ấm hơn đã rút ngắn mùa Đông của khu vực hơn 10 ngày so với những năm 1970.
Ở Trương Gia Khẩu, thời tiết khô hạn đồng nghĩa với việc một lượng nước đáng kể có xu hướng bị mất đi do bốc hơi và gió mạnh trong quá trình tạo tuyết. Các kỹ sư cũng phải bơm nước vào lớp đất khô để đóng băng mặt đất trước khi tuyết nhân tạo rải lên trên.
Nhưng điều đó đã không ngăn Trung Quốc đầu tư mạnh mẽ vào ngành du lịch của Trương Gia Khẩu kể từ khi Bắc Kinh giành quyền đăng cai Thế vận hội Mùa đông vào năm 2015. Ngày nay, nơi này có tới 7 khu nghỉ dưỡng trượt tuyết nhộn nhịp, đón 3 triệu người trượt tuyết mỗi năm. Một tuyến tàu cao tốc khai trương vào năm 2019, chỉ mất 50 phút từ Bắc Kinh, càng tạo điều kiện cho các chuyến đi nghỉ cuối tuần. Theo Cơ quan Quản lý Thể thao Nhà nước, Trung Quốc đã đạt được mục tiêu có 300 triệu người tham gia các môn thể thao trên băng và tuyết. Họ cũng đã xây dựng 650 trung tâm trượt băng và 800 khu nghỉ dưỡng trượt tuyết trên toàn quốc.
Một sún.g tạo tuyết phục vụ Olympic Mùa Đông Bắc Kinh 2022 tại Trương Gia Khẩu, ngày 21/12/2021. Ảnh: Reuters
Chính phủ cho biết Thế vận hội là một bước ngoặt về phát triển kinh tế, khi đầu tư cơ sở hạ tầng và việc làm liên quan đến các môn thể thao mùa Đông đã giúp hơn 430.000 cư dân địa phương thoát nghèo.
Tuy nhiên, các quan chức vẫn hiểu rõ sự căng thẳng mà Thế vận hội Mùa Đông gây ra đối với nguồn cung cấp nước của Trương Gia Khẩu. Zhao Weidong, người phát ngôn Olympic Mùa Đông Bắc Kinh cho biết gần 10% lượng nước tiêu thụ ở Chongli, một huyện của Trương Gia Khẩu, sẽ được dùng để tạo tuyết.
Để giảm bớt áp lực đó và giảm khai thác nước ngầm, Trung Quốc đã xây dựng 11 bể chứa nước gần các địa điểm để gom 530.000 mét khối nước từ dòng chảy bề mặt, nước mưa và tuyết tan. Nước từ một hồ chứa ở Vân Châu, một thị trấn cách đó hai giờ lái xe, cũng sẽ được dẫn vào.
Nước không phải là mối quan tâm duy nhất về môi trường. Tạo tuyết ở quy mô lớn như vậy là một quá trình tiêu tốn nhiều năng lượng, có thể phun ra hàng tấn khí làm ấm hành tinh. Tuy nhiên, Trung Quốc đã nỗ lực hạ thấp rủi ro này khi tất cả các vòi phun tuyết được sử dụng cho Thế vận hội đều được cung cấp năng lượng từ các trang trại gió gần đó.
Người dân Bắc Kinh hụt hẫng vì không thể xem trực tiếp Thế vận hội mùa đông Chỉ còn hơn 2 tuần nữa là tới Thế vận hội mùa đông 2022, người dân thủ đô Bắc Kinh cho biết họ vô cùng hụt hẫng vì không thể tham dự sự kiện thể thao này vì những biện pháp phòng dịch COVID-19. Người dân chụp ảnh trước Linh vật Thế vận hội mùa đông Bắc Kinh và Tháp Olympic ở Bắc...