Bác sĩ: Thực dưỡng đúng cách để khỏe mạnh

Thực dưỡng là chế độ ăn cân bằng âm dương, cân đối giữa cách ăn và thức ăn, luôn ăn có chừng mực, không thiên lệch về một thực phẩm nào hay món ăn nào.

PGS.TS.BS Nguyễn Thị Bay, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, cơ sở 3 cho biết, thực dưỡng là một trong 4 hình thức của dưỡng sinh (gồm cách sống, thực dưỡng, thái độ tinh thần và tập luyện dưỡng sinh). Thực dưỡng là thuật ngữ đã có từ rất lâu đời, được miêu tả nhiều trong một số tài liệu y học cổ truyền phương Đông.

Nhìn chung, thực dưỡng là một hình thức dưỡng sinh đã có từ lâu đời và xuất hiện ở khắp nơi trên thế giới. Thực dưỡng là một chế độ ăn uống cân bằng âm dương, hài hòa màu sắc.

Nguyên tắc chính của chế độ ăn uống thực dưỡng là giảm các thực phẩm từ động vật, ăn thực phẩm được trồng tại địa phương đang vào mùa và tiêu thụ bữa ăn có chừng mực.

Thức ăn thực dưỡng phải đảm bảo đủ chất, đủ loại và đủ màu sắc, thực phẩm theo mùa. Ảnh SHUTTERSTOCK

Cách ăn và thức ăn đúng

Thực dưỡng đúng phải bao gồm cách ăn và thức ăn đúng. Cụ thể, nếu bạn đang muốn ăn theo chế độ thực dưỡng thì cần đảm bảo 3 yếu tố sau đây về cách ăn:

Ăn đúng bữa

Ăn đúng bữa và đúng giờ sẽ giúp hệ tiêu hóa làm việc có giờ giấc, khoa học và tiêu hóa thức ăn được tốt hơn. Thông thường, quy trình tiêu hóa, hấp thu thức ăn mất khoảng 4 tiếng đồng hồ, vì vậy, sau khi ăn khoảng 4 tiếng thì bạn cần ăn bữa ăn tiếp theo để cung cấp đủ năng lượng cho cơ thể.

Ăn chậm, nhai kỹ

Thức ăn được nghiền nát trước khi đi vào dạ dày sẽ “giảm tải công việc” cho dạ dày, từ đó hệ tiêu hóa cũng trở nên khỏe mạnh hơn. Hệ tiêu hóa khỏe mạnh sẽ giúp hấp thu các chất dinh dưỡng vào máu được tốt hơn.

Ăn uống trong sự vui tươi và lạc quan

Nếu muốn cơ thể cân bằng, quân bình, không bệnh tật thì phải đảm bảo vui và thoải mái khi ăn uống, không đem sự u uất vào trong bữa ăn.

Về thức ăn thực dưỡng

Ngày xưa, thực dưỡng là ăn toàn phần, tức là thức ăn phải cân bằng màu sắc, cân bằng âm dương. Tuy nhiên, để phân biệt âm dương trong thức ăn thì không phải ai cũng biết. Chính vì vậy, ngày nay, khoa học chứng minh một cách dễ hiểu hơn là cơ thể cần chất đạm, chất đường, chất béo và các vitamin, khoáng tố. Như vậy, thức ăn thực dưỡng phải đảm bảo đủ chất, đủ loại và đủ màu sắc.

Bên cạnh đó, khi có bệnh tật trong người thì cần phải có chế độ ăn phù hợp với những thức ăn khoa học để đảm bảo vừa cung cấp đủ chất cho cơ thể, vừa phòng ngừa bệnh tiến triển hơn.

Như vậy, thực dưỡng là ăn uống sao cho hài hòa cân đối giữa cách ăn và thức ăn, luôn ăn có chừng mực, không thiên lệch về một thực phẩm nào hay món ăn nào. Ngày nay, có rất nhiều chuyên gia nghiên cứu về thực dưỡng, do đó, nếu bạn muốn ăn theo kiểu thực dưỡng thì hãy tham khảo ý kiến của các chuyên gia để được tư vấn nhằm đảm bảo vừa an toàn, vừa giúp duy trì sức khỏe.

Ở Hy Lạp, vào thế kỷ thứ 6 và 7 cũng đã xuất hiện thực dưỡng. Ở Anh, thực dưỡng là một triết lý thực hành giúp bảo trì sự sống. Còn ở Mỹ, năm 1926, Bộ Y tế Mỹ cũng đã nhấn mạnh vấn đề thực dưỡng trong điều trị bệnh và đưa nó vào chương trình đào tạo cho sinh viên y khoa.

Tại Việt Nam, thực dưỡng xuất hiện vào thứ thế kỷ thứ 14, giai đoạn này, Tuệ Tĩnh đã đúc kết nhiều kinh nghiệm dân gian, trong đó có dưỡng sinh. Đến thế kỷ thứ 17, Hải Thượng Lãn Ông cũng đã nói về thực dưỡng trong quyển “Vệ sinh yếu quyết”.