Bác sĩ bị điên vì kê nhiều thuố.c cho bệnh nhân đột quỵ?
“Họ bảo tôi bị điên nên mới cho bệnh nhân uống nhiều thuố.c như thế. Sau khi nghe bạn nói, bệnh nhân đã bỏ thuố.c. Chỉ 3 tháng sau, ông lên cơn đột quỵ”, PGS Nguyễn Văn Chi kể.
Những ngày gần đây, tại Bệnh viện Bạch Mai, Hà Nội, số lượng bệnh nhân đột quỵ tăng, mỗi ngày có tới 30-40 ca, các bác sĩ làm việc 24/24 để cấp cứu cho bệnh nhân.
Bác sĩ Đào Việt Phương – khoa Cấp cứu A9, cho biết: “Trong những ngày nắng nóng vừa qua, nhiều bệnh nhân bị đột quỵ lần 2 đến với khoa Cấp cứu trong tình trạng nặng và khó có cơ hội phục hồi hoàn toàn”.
Theo bác sĩ Phương, nhiều yếu tố nguy cơ dẫn đến đột quỵ. Vì vậy, dự phòng cấp một là kiểm soát tốt các yếu tố nguy cơ. Khi được xuất viện, người bệnh phải dự phòng cấp 2 bằng cách sử dụng thuố.c, biện pháp kiểm soát các yếu tố nguy cơ đều đặn. Tuy nhiên, nhiều bệnh nhân đã không theo chỉ định của bác sĩ, tự ý bỏ thuố.c và đã bị đột quỵ lần 2 với mức độ nặng hơn.
PGS.TS Nguyễn Văn Chi, Phó trưởng khoa Cấp cứu A9 – Bệnh viện Bạch Mai, kể lại ông từng điều trị thành công cho một bệnh nhân đột quỵ. Sau đó, người bệnh phục hồi tốt, ổn định suốt 2 năm. Tuy nhiên, một lần nhóm bạn thấy người ông uống thuố.c liền tỏ ra bất ngờ. Họ cho rằng khi bệnh đã qua, người đàn ông này không nên tiếp tục uống thuố.c.
“Họ còn bảo tôi bị điên nên mới cho bệnh nhân uống nhiều thuố.c như thế. Sau khi nghe bạn nói, bệnh nhân đã lẳng lặng bỏ thuố.c. Kết quả, chỉ 3 tháng sau, ông lên cơn đột quỵ, lúc này bệnh nặng hơn trước rất nhiều”, PGS Chi kể.
Theo chuyên gia này, việc duy trì thuố.c là cách duy nhất phòng bệnh tái phát. Việc người bệnh có thể ổn định hoàn toàn là nhờ thuố.c, do đó, khi dừng sẽ rất nguy hiểm.
Chính vì vậy, những bệnh mạn tính như tiểu đường, tăng huyết áp, loạn nhịp tim, cần thường xuyên uống thuố.c theo chỉ định của bác sĩ. PGS Chi lo ngại Việt Nam có tới 80% người bệnh tự ý bỏ thuố.c, 20% tuân thủ, trong khi ở Mỹ chỉ 20% người bệnh bỏ thuố.c.
“Thuyết phục người bệnh duy trì thuố.c để tiếp tục bảo vệ họ là điều chưa bao giờ dễ”, PGS Chi thừa nhận.
Bệnh nhân cấp cứu tại khoa A9 Bệnh viện Bạch Mai. Ảnh: MT.
Bác sĩ khuyến cáo nắng nóng sẽ là yếu tố thuận lợi làm gia tăng đột quỵ với những người có sẵn bệnh lý như huyết áp, tim mạch. Vì vậy, việc bỏ thuố.c khiến bệnh nhân đối mặt với nguy cơ cao hơn.
Theo các bác sĩ, thời gian vàng để cấp cứu đột quỵ là 6 giờ đầu. Các dấu hiệu của bệnh là rối loạn ý thức, méo miệng, nói khó, thậm chí không nói được, đột ngột mất thị lực, liệt một nửa cơ thể, liệt một tay, một chân, vận động khó khăn, chóng mặt bất thường, đau đầu dữ dội…
Khi thấy người bệnh có các dấu hiệu trên, người nhà nên nhanh chóng sơ cứu bệnh nhân bằng cách cho nằm nghiêng, gối cao đầu và tạo thông thoáng đường thở. Tiếp đó, cần nhanh chóng đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất để được xử trí kịp thời. Tuyệt đối không cố gắng cho bệnh nhân ăn hoặc uống bất kỳ loại thuố.c gì vì rất dễ gây sặc và nghẹt đường thở.
“Việc cấp cứu sớm, đúng làm tăng cơ hội sớm cho bệnh nhân nhưng không phải tất cả đều có thể được cứu. Trước đây 10 bệnh nhân thì một người cứu được, hiện có thể cứu được 5-6 người. Vẫn có những người không thể qua khỏi được vì tình trạng quá nặng”, PGS Chi cho biết.
Theo Zing
Rối loạn nhịp tim và những cái chế.t bất ngờ
Rối loạn nhịp tim đang là một trong các ngành học của y khoa có tốc độ phát triển nhanh nhất. hàng loạt tiến bộ dược học, khoa học kỹ thuật liên tục được đưa vào nhằm hỗ trợ chẩn đoán và điều trị tích cực.
Heart arrhythmia - Loạn nhịp tim (còn được gọi vắn tắt như loạn nhịp - arrhythmia, rối loạn nhịp - dysrhythmia hoặc nhịp tim không đều - irregular heartbeat) là một nhóm các thể bất thường về nhịp tim từ không đều cho đến quá nhanh hoặc quá chậm. Ở người trưởng thành nếu tần số tim nhanh vượt mức 100 lần/phút thường được gọi chung bằng thuật ngữ rối loạn nhịp nhanh - tachycardia và khi chậm dưới 60 lần/phút sẽ được gọi với thuật ngữ rối loạn nhịp chậm - bradycardia.
Rất nhiều thể rối loạn nhịp nhưng không gây ra bất kỳ triệu chứng nào. Một khi triệu chứng xuất hiện nó thường gây khó chịu cho người bệnh bằng những triệu chứng như hồi hộp, trống ngực đôi khi cảm giác được tim ngừng đậ.p vài giây. Trong nhiều tình huống nguy hiểm có thể gặp phải như chóng mặt, ngất xỉu, khó thở hay đau ngực. Một số rối loạn nhịp tương đối lành tính, nhưng ngược lại số khác hoàn toàn có thể đ.e dọ.a người bệnh bởi một số biến chứng nguy hiểm như đột quỵ hoặc suy tim. Một vài thể thậm chí có thể gây ngưng tim dẫn đến đột tử.
Video đang HOT
Các kiểu loạn nhịp
Có 4 kiểu rối loạn nhịp chính:
- Nhát đậ.p ngoại lai hay còn gọi là ngoại tâm thu (extra beats).
- Loạn nhịp nhanh trên thất (supraventricular tachycardia).
- Loạn nhịp thất (ventricular tachycardia) rối loạn nhịp chậm (bradycardia).
Ngoại tâm thu lại được chia ra làm các nhóm nhỏ phụ thuộc vào vị trí của nó như ngoại tâm thu nhĩ, ngoại tâm thu thất hay ngoại tâm thu bộ nối.
Loạn nhịp nhanh trên thất bao gồm rung - cuồng nhĩ hoặc nhịp nhanh kịch phát trên thất.
Loạn nhịp thất có cơn nhanh thất hoặc rung thất.
Rối loạn nhịp tim có thể xảy ra ở bất kỳ độ tuổ.i nào kể cả tr.ẻ e.m, tuy nhiên khoảng dao động tần số tim có ít nhiều thay đổi theo lứa tuổ.i.
Nhiều xét nghiệm giúp ích trong chẩn đoán rối loạn nhịp tim từ cơ bản như điện tâm đồ bề mặt (ECG), máy theo dõi điện tim 24 giờ (Holter ECG 24h) cho đến các phương tiện chuyên sâu như nghiệm pháp bàn nghiêng, ức chế xoang cảnh hay thăm dò điện sinh lý (Electrophysiology Study).
Điều trị
Hầu hết các rối loạn nhịp tim đều có thể được điều trị một cách hiệu quả. Phương pháp điều trị có thể bằng nội khoa dùng thuố.c hay các thủ thuật xâm lấn tối thiểu như cấy máy tạo nhịp tim, cắt đốt điện sinh lý bằng ống thông qua da, thậm chí cân nhắc cả cách thức phẫu thuật.
Một số thuố.c nhằm cắt đứt hoặc kiểm soát cơn nhịp nhanh như nhóm thuố.c chẹn thụ thể beta giao cảm hoặc nhóm thuố.c giúp chuyển nhịp tim về trạng thái bình thường kiểu Procainamide. Tuy nhiên dùng các thuố.c trên với thời gian kéo dài cũng có thể dẫn đến các tác dụng phụ không mong muốn và nguy hiểm.
Máy tạo nhịp tim hay dùng cho bệnh lý rối loạn nhịp chậm.
Riêng một số cơn loạn nhịp tim không đều (rung nhĩ) có thể phải cần đến các thuố.c điều trị loãng má.u để giảm nguy cơ tai biến do bệnh.
Và trong số đó, những cơn rối loạn nhịp gây triệu chứng nghiêm trọng buộc phải dùng đến phương pháp nặng nề như là áp máy sốc điện ngoài lồng ngực để chuyển nhịp khẩn cấp.
Đột tử do tim là nguyên nhân hàng đầu đ.e dọ.a mạng sống của hơn 50% bệnh nhân có bệnh tim và khoảng 15% ở những người khỏe mạnh hoàn toàn. Khoảng 80% số ca đột tử do tim được ghi nhận là bị các cơn loạn nhịp thất.
Mặc dù rối loạn nhịp có thể ở bất cứ độ tuổ.i nào nhưng đây thường là một nhóm bệnh của người cao tuổ.i...
Sát thủ thầm lặng
Rối loạn nhịp tim ảnh hưởng rộng khắp thế giới, ước tính lên đến hàng triệu người trên toàn cầu. Một trong những loại loạn nhịp tim phổ biến và nguy hiểm nhất trong ngành rối loạn nhịp đang được đặc biệt quan tâm và đào sâu nghiên cứu đó là bệnh lý rung. Vì không những gây ra triệu chứng khó chịu cho người bệnh như hồi hộp, nặng ngực, say sẩm, chóng mặt mà còn để lại những hậu quả biến chứng nặng nề như đột quỵ, suy tim và cả đột tử. Vào năm 2014, tại châu Âu và Bắc Mỹ, rung nhĩ tác động mạnh từ 2 đến 3% dân số của 2 cộng đồng này.
Rung - cuồng nhĩ gây ra cái chế.t cho khoảng 112.000 người năm 2013, tăng gần gấp 5 lần so với con số 29.000 vào năm 1990. Riêng hoa Kỳ, hàng năm có đến hơn 467.000 ca nhập viện và hơn 99,000 ca t.ử von.g đều do rung nhĩ. Có khoảng 1% số người bệnh rung nhĩ là dưới 60 tuổ.i, trong khi đó có thể lên đến 12% thuộc nhóm tuổ.i từ 75 đến 84 tuổ.i. Và hơn một phần ba người rung nhì trên 80 tuổ.i.
Một khảo sát ở châu Âu đán.h giá nguy cơ tiến triển đến rung nhĩ trong đời ở một người bình thường từ sau độ tuổ.i 40 ước tính là 26% với nam và 23% với nữ.
Có thể thấy tầm quan trọng và tác hại nặng nề của rung nhĩ qua các con số biết nói ở trên.
Đặc biệt rung nhĩ được coi như bệnh lý phổ biến hàng đầu ở người cao tuổ.i, càng cao tuổ.i càng dễ mắc bệnh và nguy cơ gánh nặng bệnh tật càng cao, nhưng ít có khác biệt về giới tính. Vậy rung nhĩ là gì? Biểu hiện sao và làm gì để biết được?Có nguy hiểm lắm không, ai sẽ dễ mắc bệnh và điều trị hay dự phòng thế nào?Chúng ta lần lượt điểm qua từng câu hỏi.
Có kiểm soát được không?
Như đã nói tới trước đó, rung nhĩ là một dạng loạn nhịp nhanh với hoạt động điện của cơ nhĩ không được kiểm soát hoàn toàn hay là loạn hoàn toàn và hậu quả gây ra tình trạng co bóp cơ nhĩ không hiệu quả.Thường được chẩn đoán dễ dàng chỉ với việc dựa trên điện tâm đồ bề mặt ở bất kỳ cơ sở khám y tế nào cũng được trang bị).
Hậu quả về huyết động học gây ra do rung nhĩ có thể biến đổi rất nhiều phụ thuộc vào tần số co bóp thất (hoặc quá chậm hoặc quá nhanh), mất sự đóng góp của thời kỳ co của nhĩ, thay đổi thể tích đổ đầy của buồng thất liên tục từ nhịp này qua nhịp khác và tăng hoạt tính của thần kinh giao cảm.
Từ những phân tích đó có thể hình dung ra được các triệu chứng mà rung nhĩ gây ra cho người bệnh sẽ thay đổi liên tục và rất đa dạng. Đó là một phổ rất rộng bao gồm mệt mỏi, uể oải, hồi hộp, khó thở cho đến choáng do tụt huyết áp, ngất xỉu hoặc để lại hậu quả suy tim nặng nề. Nhưng chính yếu nhất vẫn là triệu chứng mệt mệt mơ hồ.
Rung nhĩ thường đi kèm và là biểu hiện hoặc thúc đẩy các đợt cấp tính của các bệnh lý tim mạch nền của người bệnh. Ví dụ, khởi đầu người bệnh không có triệu chứng sau đó tiến triển sang giai đoạn rối loạn chức năng thất do nhịp nhanh rồi dần dần dẫn đến suy tim do nhịp nhanh hay còn được gọi với thuật ngữ là bệnh cơ tim do nhịp nhanh nếu không được kiểm soát tần số đáp ứng thất tốt.
Ngoài ra rung nhĩ còn làm tăng nguy cơ bị mắc đột quỵ (tai biến mạch má.u não gây mất hoặc suy chức năng thần kinh vận động, cảm giác hoặc nhận thức), tắc mạch má.u ngoại vi (mạch tay, chân có thể phải cắt cụt chi, mạch thận hoặc mạch má.u mạc treo (nuôi ruột) buộc phải cắt bỏ đoạn ruột hay cắt bỏ thận). Mà gần như tất cả các cục má.u đông do rung nhĩ gây ra đều nằm trong tiểu nhĩ trái - một cầu trúc nhỏ như mỏ neo bám vào buồng tâm nhĩ phía bên trái.
Ngoại trừ những biến đổi cấu trúc và chức năng của cơ nhĩ do thoái hóa theo thời gian (lão hóa). Rung nhĩ cũng có một số nguyên nhân thường gặp mà nếu điều trị được bệnh lý nền sẽ giảm đáng kể tình trạng mắc rung nhĩ cũng như tai biến do nó gây ra:
Bệnh van tim 2 lá.
Thiếu má.u cơ tim.
Tăng huyết áp.
Cường chức năng tuyến giáp.
Đái tháo đường.
Và đó cũng là những người thường mắc rung nhĩ nhất mà các bác sĩ cần phải cảnh giác cũng như người bệnh nên quan tâm đến khả năng tiến triển rung nhĩ của chính mình.
Hiện nay hàng năm có rất nhiều công trình nghiên cứu liên quan đến từng khía cạnh khác nhau của rung nhĩ và mỗi 2 - 3 năm lại có một vài hướng dẫn lâm sàng của các hiệp hội tim mạch lớn trên thế giới phát hành bản cập nhật về quản lý người bệnh rung nhĩ.
Cho đến hiện tại, các khuyến cáo và chăm sóc người bệnh rung nhĩ có khá nhiều thay đổi về mặt chi tiết nếu không có chuyên môn sẽ rất khó có thể mường tượng ra được. Nhưng tựu chung lại về quản lý rung nhĩ được chia rõ ràng ra làm 3 mục tiêu cụ thể:
- Kiểm soát triệu chứng gây ra do rung nhĩ.
- Dự phòng biến chứng do rung nhĩ.
- Giải quyết hậu quả do rung nhĩ.
Đo điện tâm đồ.
Kiểm soát triệu chứng do rung nhĩ có 2 chiến lược cơ bản đó là kiểm soát tần số tim và kiểm soát nhịp tim (xem xét chuyển về dạng nhịp bình thường của tim, nhịp xoang).
Tùy theo thể bệnh là rung nhĩ kịch phát, rung nhĩ dai dẳng hay rung nhĩ mạn tính mà có mối ưu tiên lựa chọn chiến lược.
Cũng như vậy việc chọn lựa 1 trong 2 chiến lược trên lại được chia ra là 2 nhóm công cụ chính. Hoặc chỉ dùng thuố.c hoặc kết hợp thêm can thiệp (cắt đốt điện sinh lý như cắt đốt cô lập tĩnh mạch phổi để xóa cơn rung nhĩ hoặc đốt nút nhĩ thất để kiểm soát tần số tim, cấy máy tạo nhịp tim do rung nhĩ gây hội chứng nhịp nhanh nhịp chậm).
Dự phòng biến chứng do rung nhĩ mà hàng đầu là đột quỵ và thuyên tắc cũng có 2 nhóm chính đó là sử dụng thuố.c làm loãng má.u (thuố.c chống đông) hay can thiệp bít dù vào tiểu nhĩ trái một khi nguy cơ chả.y má.u do thuố.c quá cao (như đã nói phía trên).
Việc lựa chọn cách thức điều trị trên dựa nhiều vào các thang điểm đán.h giá nguy cơ xảy ra đột quỵ cho người bệnh cao tuổ.i, có thể kể đến là thang điểm CHADS2 và thang CHA2DS2 - Vasc.
Như có nhắc đến, rung nhĩ hoàn toàn có thể gây ra các biến chứng cực kỳ nặng nề như đột quỵ và suy tim. Nếu không may mắc phải, dựa vào tùy từng bệnh lý, mà có những chiến lược ưu tiên khác nhau. Hiện cũng đã có rất nhiều hướng dẫn về điều trị suy tim cũng như quản lý đột quỵ cấp...
Trên đây là toàn bộ bối cảnh về rối loạn nhịp nói chung, cũng như một thể bệnh phổi biến nhất của nó - Rung nhĩ nói chung. Rung nhĩ là một bệnh lý rất thường gặp, nhiều nhất là ở tuổ.i già và một số nhóm người bệnh bị tăng huyết áp, có bệnh van tim, thiếu má.u cơ tim, rối loạn tuyến giáp hay đái tháo đường. Mặc dù hậu quả cực kỳ nghiêm trọng, hoàn toàn có thể đ.e dọ.a cướp lấy mạng sống của bất kỳ ai không phân biệt tuổ.i tác, giới tính nhưng đây là nhóm bệnh hoàn toàn có thể điều trị, hay kiểm soát được tốt nếu tầm soát đầy đủ.
Lời khuyên của thầy thuố.c
Dựa theo các khuyến cáo, nhưng bệnh nhân từ 40 tuổ.i trở lên, thường xuyên có các triệu chứng mệt, khó thở gắng sức, hồi hộp nên đến các cơ sở y tế để tầm soát rung nhĩ đặc biệt là các người bệnh có các bệnh lý kết hợp vừa kể.
Vài công cụ cơ bản như điện tâm đồ bề mặt, máy theo dõi điện tim 24 giờ hoặc hiện đại hơn đó là các ứng dụng trên điện thoại giúp cảnh báo có cơn rung nhĩ đang dần được hoàn thiện để tăng khả năng chẩn đoán tình trạng rung nhĩ.
BS.CKII. NGUYỄN TRI THỨC
Theo Sức khỏe & Đời sống
Bệnh nhân đột quỵ mỗi ngày tăng mạnh do nắng nóng: Chuyên gia khuyến cáo cần làm ngay điều này để cứu người bệnh PGS.TS Nguyễn Văn Chi (Phó Trưởng khoa Cấp cứu A9, Bệnh viện Bạch Mai) khuyến cáo, nắng nóng hiện tại là yếu tố thuận lợi nhất làm gia tăng đột quỵ. Vậy phải làm sao ngay khi có bệnh nhân đột quỵ ngay trước mắt bạn. Mỗi ngày có đến hàng chục bệnh nhân đột quỵ do nắng nóng Theo PGS.TS Nguyễn Văn...