Bà Phạm Khánh Phong Lan: ‘Chúng ta là quốc gia duy nhất mua hóa chất dễ như vậy’

ĐB Phạm Khánh Phong Lan đề cập việc liên tục xuất hiện các clip dùng axit để ‘tạt nhau’ và đặt vấn đề: “Họ lấy axit đó ở đâu, làm sao mua được?”.

Chiều 8-11, tiếp tục kỳ họp thứ 8, Quốc hội thảo luận tại tổ về dự án Luật Hóa chất (sửa đổi). Tại đây, nhiều đại biểu phản ánh sự lỏng lẻo, yếu kém trong công tác quản lý, kiểm soát kinh doanh hóa chất đặc biệt.

ĐB Phạm Khánh Phong Lan (đoàn TP.HCM) đề cập tới đường dây bán hơn 2,5 tấn xyanua bị triệt phá tại TP.HCM và cho hay bà “giật mình thon thót” khi đọc thông tin này trên báo chí.

ĐBQH Phạm Khánh Phong Lan (Đoàn TP.HCM). Ảnh: PHẠM THẮNG

“Có thể nói, chúng ta là quốc gia duy nhất mua hóa chất dễ như vậy”- bà Lan nhận xét.

Nữ đại biểu cũng đề cập đến việc thời gian qua liên tục xuất hiện các clip dùng axit để “tạt nhau” và đặt vấn đề: “Họ lấy axit đó ở đâu, làm sao mua được?”. “Xyanua thì kêu là mua để đãi vàng, axit thì kêu để châm ắc quy, nhưng khi người ta sử dụng sai mục đích thì sao?”- ĐBQH đoàn TP.HCM hỏi.

Thêm vào đó, bà Lan cũng phản ánh có tình trạng người dân sử dụng phụ gia công nghiệp, chứa nhiều tạp chất, có thể gây hại cho sức khỏe. Nhắc tới chợ Kim Biên (TP.HCM), bà Lan cho hay hiện có 16 hộ kinh doanh phụ gia thực phẩm. Để quản lý, UBND quận 5 và lực lượng quản lý an toàn thực phẩm phải thực hiện nhiều giải pháp nhằm kiểm soát việc mua bán sao cho đúng nhãn mác, nguyên đai, nguyên kiện.

Ngoài 16 hộ nêu trên, bà Lan cho hay khu vực này còn có rất nhiều hộ kinh doanh hóa chất thông thường không do ngành quản lý an toàn thực phẩm cấp phép, vì vậy không vào để kiểm tra và phạt được.

Từ thực tế trên, bà Phạm Khánh Phong Lan đề xuất việc mua bán hóa chất nói chung, chất phụ gia công nghiệp nói riêng đều phải có giấy phép kinh doanh, phải quản lý chặt về điều kiện, giấy tờ, chứng từ… “Đặc biệt, không thể có chuyện bất cứ người nào muốn là mua được”- theo ĐBQH đoàn TP.HCM.

ĐB Phạm Khánh Phong Lan cũng đề nghị trong quản lý hóa chất, các ngành tránh trường hợp cùng một loại hóa chất, ‘bộ này cấm mà bộ kia cho vào ào ào”.

Dẫn trường hợp salbutamol, chất giãn phế quản sử dụng cho thuốc, bà Lan cho hay số lượng sử dụng một năm không đáng kể, vì số lượng thuốc sản xuất trong nước cho bệnh này không nhiều. Tuy nhiên, số lượng nhập khẩu tăng hàng chục, hàng trăm lần do được dùng làm chất tạo nạc cho lợn.

“Hiện có tình trạng Bộ này không biết Bộ khác làm gì, điều này rất phiền”- bà Lan nói.

Nữ ĐB cũng đề nghị nên liệt kê nhóm hóa chất gọi là ‘tiền chất ma túy’. “Ma túy tổng hợp bây giờ chỉ cần nhập tiền chất về, gắn thêm một nhóm nữa như methyl hóa, sẽ ra được ma túy tổng hợp có giá trị tiền gấp nhiều lần so với tiền chất”- bà Lan nói.

ĐB Mai Văn Hải (Thanh Hóa) nêu những vụ việc đau lòng dùng chất xyanua để sát hại người thân, có gia đình 3-4 người bị đầu độc bằng hóa chất độc hại này.

“Không ở đâu mua xyanua dễ dàng như ở Việt Nam”- ông Hải cho rằng một trong những nguyên nhân của tình trạng trên là công tác quản lý chưa chặt chẽ.

Từ đó, ĐBQH đoàn Thanh Hóa đề nghị cần quy định chặt chẽ việc kinh doanh hóa chất đặc biệt, hóa chất độc hại, cũng như quy định điều kiện người mua những loại hóa chất này.

Trình bày tờ trình của Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên cho biết danh mục hóa chất cần kiểm soát đặc biệt sẽ do Chính phủ ban hành.

Theo Bộ trưởng, việc mua, bán hoá chất cần kiểm soát đặc biệt, phải có phiếu kiểm soát, có xác nhận của bên mua, bên bán làm cơ sở cho việc kiểm soát hóa chất lưu thông trên thị trường.

Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban KH,CN&MT Lê Quang Huy cho hay có ý kiến đề nghị rà soát, làm rõ giá trị pháp lý, mối quan hệ giữa phiếu đã được lập, xác nhận với việc công bố một số nội dung trên Cơ sở dữ liệu hoá chất; nghiên cứu loại bớt nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân sử dụng hóa chất…