B52 “sập bẫy” tên lửa SAM 2 trên bầu trời Hà Nội
“Đúng là bắt được B52 trên màn hình rađa cực khó. Nhưng đã bắt được nó đi như con nhộng trên màn hình thì bắn quả nào trúng quả ấy. Mỹ công bố ta bắn hơn 1.000 quả tên lửa, thực chất bắn 334 quả, diệt 29 B52″, Trung tướng Nguyễn Văn Phiệt nhớ lại.
Trung tướng Nguyễn Văn Phiệt (Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, nguyên tiểu đoàn trưởng tiểu đoàn tên lửa 57 – Sư đoàn Phòng không Hà Nội), đã chia sẻ với Dân trí những kỷ niệm khi điều khiển tên lửa SAM 2 hạ gục “ pháo đài bay” – B52 trên bầu trời Hà Nội.
Trung tướng Nguyễn Văn Phiệt
“Máy bay địch từng đánh gần chỗ tôi bắn, chỉ cách 120 – 130m. Do vậy, để bảo vệ được mình và đồng đội phải có những quy định rất nghiêm ngặt như ngụy trang công sự giống như thảm thực vật, phát sóng rađa cũng phải đúng góc độ quy định để địch không thể phát hiện…”, Trung tướng Nguyễn Văn Phiệt cho biết cách né bom đạn máy bay địch của quân đội ta trong chiến dịch Điện Biên Phủ trên không.
Theo Trung tướng Phiệt, khi bắt đầu sử dụng tên lửa nhiễu sóng, máy bay trên màn hình rađa ít nên khi địch vào vẫn bị hạ gục. Về sau, Mỹ thay đổi chiến thuật lắp thêm nhiều máy gây nhiễu và kéo dài khoảng cách bay giữa các máy bay đến 360m. Vì vậy, năm 1967 đến 1968, người dân băn khoăn nhìn máy bay địch rất gần mà tên lửa không bắn trúng.
Trong 12 ngày đêm, quân đội ta đã diệt 34 máy bay B52. Riêng các đơn vị phòng không quân diệt 29 máy bay, quân chủng phòng không ở Hà Nội hạ 25 máy bay.
“Đã nhiễu, khoảng cách giữa các máy bay lại xa thành thử tên lửa cứ bắn lên trời là đi lọt vào giữa 2 máy bay. Điển hình là ngày 18/12/1972, phát hiện máy bay địch, chúng tôi bắn 11 quả đạn mà không quả nào trúng mục tiêu…”, vị tướng già chia sẻ những khó khăn trong ngày đầu đối phó với B52.
Từ những khó khăn đó, lực lượng phòng không – không quân đã tìm cách đánh mới: chỉ đánh vào 1/3 dải nhiễu là trúng đích; còn bay từng tốp thì cứ bám vào 1 chiếc và áp dụng cách đánh đó là “ăn”. Để bắt được B52, lực lượng phòng không cũng phải nâng công suất cho 3 loại máy phát và 6 loại máy thu.
Video đang HOT
Nhờ những cải tiến đó, đúng 20h11 phút ngày 19/12/1972, tốp B52 của Mỹ bay từ Lào sang đã lọt vào tầm ngắm của tên lửa SAM 2. Chỉ vài giây sau đó chiếc B52 bị bắn hạ.
“Khi hạ được B52 chúng tôi rất phấn khởi. Nhưng thực sự vẫn rất bực vì nó không rơi tại chỗ (quân chủng yêu cầu đơn vị nào cũng phải đánh rơi tại chỗ và phải đi lấy đuôi được mang về chứng minh)”, Trung tướng Nguyễn Văn Phiệt nói và cho biết sang ngày 21 và 22 đơn vị ông đã rơi 2 chiếc B52 tại chỗ.
Các chiến sĩ đơn vị phòng không không quân bảo vệ bầu trời Hà Nội
Toàn bộ chiến dịch Điện Biên Phủ trên không 12 ngày đêm, các đơn vị tên lửa đã hạ 29 chiếc B52, trong tổng số 34 chiếc. Riêng ở Hà Nội bắn rơi 25 chiếc B52, trong đó 16 chiếc rơi tại chỗ. Trung đoàn Trung tướng Nguyễn Văn Phiệt bắn rơi 12 chiếc, trong đó 7 chiếc rơi tại chỗ.
Đến bây giờ Trung tướng Phiệt vẫn thừa nhận bắt được B52 trên màn hình cực khó. Nhưng nếu đã bắt được nó đi như con nhộng trên màn hình thì bắn quả nào trúng quả ấy.
Ngoài ra, để bớt nhiễu do đám máy bay F4 đi theo bảo vệ B52 gây ra, lực lượng phòng không quân quân còn sử dụng chiến thuật bắn tên lửa giả (tên lửa vẫn nằm dưới đất nhưng sóng phát tên lửa đã ra ngoài). “Mỗi lần làm như vậy đám F4 nháo nhào chạy bỏ lại B52, chúng tôi tha hồ xử lý”, Trung tướng Phiệt hồ hởi nói.
Chính vì chiến thuật bắn tên lửa giả, Trung tướng Phiệt cho biết, Mỹ đã sập bẫy SAM 2 trên bầu trời Hà Nội. Chúng đã công bố nhầm chúng ta bắn hơn 1.000 quả tên lửa trong chiến dịch B52. “Thực chất chỉ bắn 334 quả, riêng 12 ngày đêm ở Hà Nội ta bắn 241 quả và diệt 25 B52″, Trung tướng Phiệt tự hào.
Theo Trung tướng Nguyễn Văn Phiệt, trong những ngày đối đầu với không quân Mỹ, có những chiến sĩ đã trở thành “đài rađa sống”. Mặc dù tứ bề bị máy bay địch dội bom những các chiến sĩ vẫn kiên cường ngồi trên đài dùng kính quang học nhìn máy bay địch (khoảng cách nhìn được từ 40 – 45km) để báo cho lực lượng phòng không bắn hạ mục tiêu.
Theo Dantri
Anh hùng Phạm Tuân: "Chỉ sợ B52... chạy mất!"
"Khi gặp B52, máy bay của tôi đạt tốc độ 1.600km/h mà vẫn thấy chậm vô cùng. Đến khi phóng được quả tên lửa đi mới thở phào nhẹ nhõm...", Trung tướng Phạm Tuân nhớ lại thời khắc hạ gục B52 của Mỹ.
Ngày 10/12, Trung tướng Nguyễn Xuân Mậu (nguyên Phó Chính ủy Quân chủng Phòng Không - Không quân), Trung tướng Phạm Tuân (Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, nguyên Phi công đoàn Không quân Sao Đỏ), Trung tướng Nguyễn Văn Phiệt (Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, nguyên tiểu đoàn trưởng tiểu đoàn tên lửa 57 - Sư đoàn Phòng không Hà Nội), Đại tá Nghiêm Đình Tích (nguyên Đài trưởng đài Radar P.35, Trung đoàn 291, Binh chủng Radar) đã chia sẻ với độc giả trên Cổng Thông tin điện tử Chính phủ về chiến thắng "Hà Nội - Điện Biên phủ trên không" tháng 12/1972.
Trung tướng Nguyễn Xuân Mậu
Trung tướng Nguyễn Xuân Mậu cho biết, trong cuộc chiến tranh xâm lược Việt Nam, đế quốc Mỹ đã hứng chịu nhiều thất bại. Trước nguy cơ thất bại thảm hại, Mỹ chỉ còn con át chủ bài là B52, chúng dùng để đánh Hà Nội hòng ngăn chặn sự chi viện cho miền Nam và uy hiếp nhân dân.
Nhớ lại những ngày đối đầu với B52 Trung tướng Phạm Tuân cho biết, đây là loại máy bay ném bom chiến lược tầm xa, cự ly bay hàng chục ngàn km, mang tới 30 tấn bom, xen kẽ bom tấn, bom tạ, bom bi, một tốp 3 chiếc B52 có thể san bằng diện tích 2km2. Vì vậy, B52 được dùng để ném bom chiến lược các mục tiêu diện rộng như sân bay, thành phố, trung tâm chính trị...
Cuối tháng 11/1972, phương án cuối cùng đánh B52 đã được Tổng Tham mưu trưởng Văn Tiến Dũng và tập thể lãnh đạo Bộ Tổng tham mưu trực tiếp thông qua, sau đó được Đại tướng Võ Nguyên Giáp phê chuẩn. "Từ đó, chúng tôi lập kế hoạch đánh B52 và hoàn toàn chủ động", Trung tướng Nguyễn Xuân Mậu nhớ lại.
Trong 12 ngày đêm, Mỹ sử dụng 193 máy bay B52 và hơn 1.000 máy bay chiến thuật, trung bình mỗi đêm đánh vào Hà Nội 50-70 lượt B52, cao điểm lên đến 100 lượt B52. Ngoài ra, mỗi đêm trung bình 300 lượt, cao điểm 450 máy bay chiến thuật đánh phá để yểm trợ.
Trung tướng Phạm Tuân cho biết, B52 được bảo vệ bằng các máy bay chiến đấu, tiêm kích đánh chặn, đánh ngay vào mục tiêu như sân bay, trận địa tên lửa. Vì vậy, không quân phải tập bay ở những sân bay ngắn, mới làm ở các nông, lâm trường, tập bay thấp, bay cao để có thể tiếp cận nhanh được B52.
"Những thời điểm như vậy thể hiện trí tuệ, sáng tạo của dân tộc, của không quân nhân dân Việt Nam. Chúng ta phải cất cánh trong những điều kiện khó khăn, và mệnh lệnh là khi B52 vào, phải cất cánh lên được để đánh", Trung tướng Phạm Tuân nói về ý chí quyết tâm của quân ta trong những ngày đối đầu với B52.
Theo Trung tướng Phạm Tuân, khi gặp B52, ông không chỉ hồi hộp mà còn lo lắng vì nhiều lý do. Nếu sơ hở một chút, bật ra đa sớm thì F4 (máy bay bảo vệ B52) sẽ đuổi theo và bắn, B52 chạy mất. "Khi gặp B52 xung quanh có rất nhiều F4. Nguy hiểm lúc đó tôi không sợ mà chỉ sợ B52 chạy mất. Tôi báo về sở chỉ huy là có F4 thì thông báo cho biết mình chỉ hướng vào chiếc B52 phía trước. Tôi cố gắng làm sao để đạt tốc độ nhanh nhất, dù bay với tốc độ 1.600km/h mà vẫn thấy chậm vô cùng. Đến khi phóng được quả tên lửa đi mới thở phào nhẹ nhõm và lúc ấy thì mặc kệ F4 xung quanh, không còn lo lắng gì nữa", Trung tướng Phạm Tuân nhớ lại thời khắc bắn rơi "pháo đài bay" - B52 từ 40 năm trước.
Trung tướng Nguyễn Văn Phiệt cho biết, tháng 12/1972, quân dân miền Bắc bắn rơi 34 chiếc B52, trong đó Hà Nội 29 chiếc, bộ đội tên lửa bắn rơi 25 chiếc, riêng Trung đoàn của ông bắn rơi 12 chiếc (7 chiếc rơi tại chỗ), tiểu đoàn bắn rơi 4 chiếc (2 chiếc rơi tại chỗ).
Để "hạ gục" được máy bay B52, bộ đội ra đa có vai trò rất quan trọng, nguyên Đài trưởng đài Radar P.35, Trung đoàn 291, Binh chủng Radar - Đại tá Nghiêm Đình Tích cho biết, trong chiến tranh hiện đại, tập kích đường không của địch và tác chiến phòng không thực chất là một cuộc chiến tranh điện tử, ngoài yếu tố chính trị tinh thần, thì ai thắng trong cuộc chiến điện tử này sẽ chiến thắng.
Theo Đại tá Nghiêm Đình Tích, trong chiến dịch 12 ngày đêm, chúng ta bị không quân Mỹ gây nhiễu ghê gớm hơn nhiều so với chiến tranh phá hoại lần thứ nhất, họ gây nhiễu từ các hạm tàu, từ các loại máy bay chiến thuật. Tất cả các máy bay đều có máy nhiễu công suất lớn. Đặc biệt, mỗi B52 có 15 máy gây nhiễu, 2 máy phóng nhiễu giấy bạc. Một tốp B52 có 45 máy, như vậy tất cả nhiễu đó tạo thành nhiễu chồng chéo, dày đặc, đan xen, công suất rất lớn, phạm vi rất rộng.
Đảng ủy, Bộ tư lệnh Binh chủng đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức các hội nghị chống nhiễu B52. Toàn thể binh chủng tập trung nghiên cứu, phát hiện, bảo đảm cho phòng không - không quân đánh B52. "Trong 12 ngày đêm năm 1972, phát hiện tín hiệu B52 lúc này là rất khó, vì nhiễu rất nặng, nếu không có quy trình thì không thể phát hiện được. Chúng tôi kết hợp nhiều biện pháp để nhiễu B52 nhẹ nhất và tín hiệu B52 rõ nhất, nói một cách hình ảnh là nổi lên 3 đầu tăm thể hiện tín hiệu của từng tốp B52", Đại tá Nghiêm Đình Tích cho biết.
Theo Dantri
Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không "Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không" đã trở thành thành ngữ tự hào của dân tộc sau trận chiến trên bầu trời Hà Nội do đế quốc Mỹ phát động với âm mưu muốn "Hà Nội phải quỳ gối". Lùi lại 40 năm, việc nhìn nhận cuộc chiến lịch sử này liệu có gì thay đổi? Liệu có bí mật gì...