ASEAN phải thể hiện vai trò trung tâm trong vấn đề biển Đông
Các diễn biến phức tạp đang diễn ra ở biển Đông đã ảnh hưởng nghiêm trọng tới hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn hàng hải ở khu vực. Do vậy, đây là vấn đề thuộc quan tâm chung và ASEAN phải có tiếng nói, thể hiện vai trò trung tâm và trách nhiệm của ASEAN.
Các thành viên ASEAN nhấn mạnh việc không sử dụng hoặc đe dọa sử dụng vũ lực, và tích cực thúc đẩy để sớm có Bộ quy tắc ứng xử (COC) ở biển Đông – Ảnh: Ngọc Thắng
Đây là khẳng định của đại diện các quốc gia tham gia cuộc họp đặc biệt các Quan chức cao cấp (SOM) ASEAN diễn ra hôm qua (27.6) tại Hà Nội.
Cuộc họp lần này là sáng kiến do Việt Nam đưa ra tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN tháng 5 vừa qua tại Myanmar và được các nước ASEAN hoan nghênh và ủng hộ.
Tại cuộc họp các thành viên đã thống nhất ASEAN cần lên tiếng ủng hộ mạnh mẽ việc bảo đảm hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực; nhấn mạnh việc tuân thủ luật pháp quốc tế, Công ước về luật Biển (UNCLOS) 1982 và các thỏa thuận liên quan ở khu vực, nhất là thực hiện nghiêm túc và đầy đủ các quy định của Tuyên bố ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC) mà Trung Quốc (TQ) là một bên tham gia ký kết.
Video đang HOT
Các thành viên cũng nhấn mạnh việc không sử dụng hoặc đe dọa sử dụng vũ lực, và tích cực thúc đẩy để sớm có Bộ quy tắc ứng xử (COC) ở biển Đông nhằm bảo đảm tốt hơn hòa bình, ổn định, an ninh ở khu vực.
Trung Quốc vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế
Dẫn đầu đoàn Việt Nam tham dự hội nghị, Thứ trưởng Ngoại giao Phạm Quang Vinh cho rằng trong bối cảnh khu vực với nhiều thách thức hiện nay, để phát huy được vai trò trung tâm, ASEAN cần phải đoàn kết và thể hiện được trách nhiệm của mình đối với các vấn đề liên quan đến hòa bình, an ninh và phát triển ở khu vực.
Đặc biệt, ASEAN cần tăng cường vai trò chủ động trong xây dựng các chuẩn mực ứng xử ở khu vực và phát huy vai trò chủ đạo của ASEAN tại các cơ chế khu vực như ASEAN 1, ASEAN 3, EAS, ARF, ADMM …
Về biển Đông, Thứ trưởng Phạm Quang Vinh đã cập nhật về những diễn biến phức tạp đang diễn ra trên biển Đông do việc TQ hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương-981 và cùng với việc đưa nhiều tàu hộ tống bảo vệ, trong đó có cả tàu và máy bay quân sự xâm phạm sâu vào trong thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, liên tục có các hành động gây hấn, làm thiệt hại cho các tàu thực thi pháp luật và dân sự của Việt Nam.
Thứ trưởng Phạm Quang Vinh khẳng định những hành động này của TQ đã vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế, UNCLOS 1982 và Tuyên bố DOC ký giữa ASEAN và TQ. Thứ trưởng đánh giá cao Tuyên bố của các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN ngày 10.5.2014 và cho rằng, ASEAN cần phải đẩy mạnh các nỗ lực của mình nhằm bảo đảm rằng các nguyên tắc của luật pháp quốc tế, UNCLOS 1982, DOC và các Tuyên bố của ASEAN phải được thực hiện trên thực tế mà trước hết là việc TQ phải chấm dứt xâm phạm và rút ngay giàn khoan và các tàu ra khỏi vùng biển của Việt Nam.
Theo Thứ trưởng Phạm Quang Vinh, hơn bao giờ hết, ASEAN cần phải chủ động đề xuất các cơ chế để bảo đảm rằng các quy định của DOC phải được tôn trọng và sớm đạt được COC. Đây chính là trách nhiệm và ASEAN cần phải thể hiện vai trò chủ động, trung tâm của mình, tiếp tục tiếng nói chung đối với những vấn đề quan trọng của khu vực.
Theo TNO
Giàn khoan càn quấy ở cửa vịnh Bắc bộ
An ninh biển Đông sẽ diễn biến xấu đi từng ngày nếu Trung Quốc cứ tiếp tục các động thái như họ đang làm.
Giàn khoan Nam Hải-09 của Trung Quốc - Ảnh: Shipspotting.com
Trong khi giàn khoan Hải Dương-981 (Haiyang Shiyou-981) cùng một số lượng lớn tàu hộ tống và máy bay của Trung Quốc vẫn đang hoạt động trái phép trong vùng biển Việt Nam thì giàn khoan thứ hai trên biển Đông, Nam Hải-09, đã bắt đầu được vận hành từ ngày 24.6 và sẽ hoạt động cho đến ngày 20.8. Trong cuộc họp báo quốc tế ngày 26.6, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Hải Bình khẳng định khu vực giàn khoan Nam Hải-09 và tàu khảo sát 719 hoạt động thuộc vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc bộ chưa được phân định giữa Việt Nam và Trung Quốc. Theo luật pháp và thực tiễn quốc tế, không bên nào được đơn phương hoạt động thăm dò, khai thác dầu khí ở vùng biển chồng lấn chưa được phân định.
Tiến sĩ Ian Storey (Viện Nghiên cứu Đông Nam Á - Singapore) nhận định với Thanh Niên: "Nếu giàn khoan Nam Hải-09 hoạt động trong vùng biển chưa phân định thì rõ ràng và đơn giản đây là một hành động phi pháp".
Bà Tôn Vân, chuyên gia về Trung Quốc thuộc Trung tâm phản biện chính sách Stimson (Mỹ), nhận định chính sách đối ngoại của Bắc Kinh luôn có hai khía cạnh: đàm phán ngoại giao để dư luận thấy mình cũng muốn hòa khí và thân thiện, nhưng lại sử dụng các phương thức cưỡng bức ở thực địa để khẳng định cái gọi là chủ quyền. Tuy nhiên, với những động thái gần đây, dường như Trung Quốc đã quyết định đánh đổi hình ảnh của mình và an ninh khu vực nói chung cũng như biển Đông sẽ ngày càng bất an. Trả lời phỏng vấn của Thanh Niên, chuyên gia Richard Bitzinger thuộc ĐH Nanyang (Singapore) nói: "Một khi Bắc Kinh đã quyết định rồi thì họ sẽ cho triển khai thêm nhiều giàn khoan khác nữa xuống biển Đông để khẳng định cái gọi là chủ quyền. Mỗi khi tiến hành một động thái "dân sự" như hạ đặt giàn khoan, hầu như chắc chắn Bắc Kinh cũng chuẩn bị các nguồn lực quân sự và bán quân sự cần thiết để bảo vệ".
Đây không phải là lần đầu tiên Trung Quốc có hành động đơn phương ở vùng chồng lấn chưa được phân định và vi phạm thỏa thuận song phương về hoạt động trong vùng tương tự. Hồi năm 2008, nước này và Nhật Bản ký thỏa thuận cùng khai khác các mỏ khí đốt trong vùng mà hai bên đều tuyên bố có đặc quyền kinh tế ở biển Hoa Đông, trong đó có mỏ Xuân Hiểu/Shirakaba. Tuy nhiên, từ đó đến nay, các công ty Trung Quốc không ít lần đơn phương khai thác mỏ Xuân Hiểu/Shirakaba, khiến Nhật vô cùng phẫn nộ, theo tờ Yomiuri Shimbun. Vì thế, giới quan sát cảnh báo ngoài các ý đồ như tạo thêm áp lực đồng thời phân tán sự chú ý và phản ứng của Việt Nam cũng như dư luận quốc tế khỏi giàn khoan Hải Dương-981, sự xuất hiện của giàn khoan Nam Hải-09 còn nhằm mục đích tạo sự đã rồi để Trung Quốc có thể tiếp tục vi phạm sau khi hai bên đạt được thỏa thuận phân định ở cửa vịnh Bắc bộ.
Nhiều nước trên thế giới cũng đã có hiệp ước lập vùng phát triển chung tại các khu vực chồng lấn trên biển nhưng ít có chuyện một bên đơn phương phát triển dự án. Theo nghiên cứu của ĐH Wollongong (Úc), không có vụ vi phạm nào giữa Nhật và Hàn Quốc trước và sau khi hai bên hoàn tất thỏa thuận phân định quyền tài phán ở vùng chồng lấn trên biển Hoa Đông năm 1974. Cũng tương tự như vậy trong trường hợp Colombia và Jamaica đối với hiệp ước song phương ký năm 1993. Mới đây nhất, Indonesia và Philippines hồi tháng 5 đã ký hiệp ước phân định vùng đặc quyền kinh tế chồng lấn sau 20 năm đàm phán. Trong bài phân tích trên chuyên san The Dilopmat, Đại sứ Indonesia tại Bỉ, Luxembourg và EU Arif Havas Oegrosen, người từng tham gia đàm phán hiệp ước trên, cho hay đàm phán đã thành công sau khi Philippines chịu bỏ qua yếu tố lịch sử và tuân theo Công ước LHQ về luật Biển 1982 (UNCLOS). Từ đó, ông cho rằng cách giải quyết tranh chấp biển giữa Indonesia và Philippines có thể là bài tham khảo quan trọng cho các bên tranh chấp ở biển Đông. Minh Trung
Quan ngại tại Rimpac Ngày 27.6, Đài TV5 dẫn lời Đại sứ Mỹ tại Philippines Philip Goldberg khẳng định bản đồ khổ dọc mới của Trung Quốc bao gồm đường lưỡi bò ôm gần trọn biển Đông không có cơ sở pháp lý quốc tế, vi phạm Công ước LHQ về luật Biển. Trước tình trạng Trung Quốc ngày càng có hành động hung hăng ở biển Đông, nhiều nghị sĩ, cựu quan chức Mỹ đã lên tiếng phản đối việc Trung Quốc lần đầu được mời tham gia RIMPAC, cuộc tập trận hải quân quốc tế lớn nhất thế giới do Mỹ chủ trì. Báo mạng The Washington Free Beacon dẫn lời nghị sĩ J.Randy Forbes thuộc Ủy an Quân vụ Hạ viện Mỹ tuyên bố: "Trước hành vi hung hăng của Trung Quốc đối với các nước láng giềng ở châu Á - Thái Bình Dương, tôi lo ngại về việc họ được cho cơ hội tham gia cuộc diễn tập danh tiếng như thế". Trung Quốc đã gửi 4 tàu chiến đến tham gia RIMPAC 2014, từ ngày 26.6 - 1.8. Tham gia tập trận lần này có 22 quốc gia, với tổng cộng 25.000 binh sĩ cùng 47 tàu chiến, 6 tàu ngầm và hơn 200 máy bay.
Theo TNO
"Lợi ích quan trọng của Mỹ ở Biển Đông, Hoa Đông đang bị đe dọa" Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ: "Trung Quốc phải làm sáng tỏ những đòi hỏi chủ quyền của mình phù hợp với luật pháp quốc tế". Phát biểu trong buổi điều trần về quan hệ Mỹ-Trung vừa diễn ra tại Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ vào sáng 26/6 (theo giờ Việt Nam), trợ lý Ngoại trưởng Mỹ Daniel Russel cho rằng: "Các...