Armenia – Azerbaijan phá lệnh ngừng bắn do Mỹ tạo lập

Quân đội Armenia và Azerbaijan cáo buộc đối phương vi phạm lệnh ngừng bắn nhân đạo ngay sau khi thỏa thuận do Mỹ làm trung gian có hiệu lực.

Bộ Ngoại giao Azerbaijan hôm nay cáo buộc các lực lượng Armenia pháo kích thị trấn Terter và những ngôi làng gần biên giới, “vi phạm trắng trợn thỏa thuận ngừng bắn” do Mỹ đứng ra làm trung gian, có hiệu lực từ 8h ngày 26/10 (11h giờ Hà Nội).

“Mục tiêu của Armenia là duy trì hiện trạng dựa trên hành động chiếm đóng. Chúng tôi đang rất kiềm chế”, Hikmet Hajiyev, cố vấn của Tổng thống Azerbaijan, cho biết hôm nay.

Bộ Quốc phòng Armenia bác bỏ cáo buộc, đồng thời cho rằng quân đội Azerbaijan mới là bên phá hoại thỏa thuận khi pháo kích nhiều vị trí dọc tuyến biên giới. “Chúng tôi vẫn tuân thủ chặt chẽ thỏa thuận”, Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan viết trên Facebook.

Binh sĩ Armenia pháo kích vị trí đối phương hôm 25/10. Ảnh: AFP.

Chính quyền vùng Nagorno-Karabakh thân Armenia cho biết quân đội Azerbaijan đã phóng tên lửa vào vị trí của lực lượng này. “Đây là lần thứ ba Azerbaijan trắng trợn vi phạm thỏa thuận ngừng bắn nhân đạo. Nhiệm vụ của chúng tôi là bảo vệ lãnh thổ, chúng tôi không còn lựa chọn nào khác”, Vahram Poghosyan, phát ngôn viên lực lượng ly khai tại Nagorno-Karabakh, cho hay.

Lệnh ngừng bắn mới nhất tại khu vực xung đột Nagorno-Karabakh đạt được sau những cuộc gặp riêng rẽ giữa Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo và người đồng cấp Armenia, Azerbaijan tại thủ đô Washington cuối tuần trước. Các cuộc họp cũng có sự góp mặt của những nước đồng chủ tịch Nhóm Minsk, vốn được Mỹ, Nga và Pháp thành lập để hòa giải xung đột Armenia – Azerbaijan.

Đây là thỏa thuận ngừng bắn thứ ba được áp dụng tại Nagorno-Karabakh. Hai thỏa thuận trước đó do Nga và Nhóm Minsk đứng ra làm trung gian đã sụp đổ chỉ vài phút sau khi có hiệu lực, đặt ra nhiều dấu hỏi về khả năng chấm dứt xung đột tại Nagorno-Karabakh.

Khu vực Nagorno-Karabakh. Đồ họa: RFE/RL.

Tranh chấp quyền kiểm soát Nagorno-Karabakh bùng phát thành cuộc chiến 6 năm giữa Azerbaijan và Armenia từ tháng 2/1988 tới tháng 5/1994. Bất chấp thỏa thuận ngừng bắn đạt được năm 1994 và nhiều cuộc đàm phán hòa bình sau đó, xung đột vẫn xảy ra lẻ tẻ tại đây.

Giao tranh giữa hai nước nổ ra từ hôm 27/9 là một trong những xung đột đẫm máu nhất suốt nhiều năm qua. Hai bên đều tuyên bố gây thiệt hại nặng về người và khí tài của đối phương, nhưng không có thống kê cụ thể. Lực lượng ly khai thân Armenia tại Nagorno-Karabakh cho biết đã mất 974 tay súng trong gần một tháng xung đột.