Apple sẽ ‘an toàn’ nếu Trung Quốc trả đũa Mỹ

Apple có thể không bị tác động nhiều nếu Bắc Kinh đáp trả vụ Wasington cấm Huawei dùng chip xử lý gốc Mỹ do còn những ràng buộc nhất định.

Ngày 15/5, chính quyền Tổng thống Donald Trump ra quyết định áp đặt lệnh trừng phạt mới cho Huawei, yêu cầu các doanh nghiệp dùng phần mềm hoặc thiết bị của Mỹ để sản xuất và bán chip cho hãng viễn thông Trung Quốc phải có giấy phép. Như vậy, các công ty như TSMC chỉ được phép bán chip xử lý cho Huawei trong tối đa 120 ngày tới theo quy định mới.

Apple đóng nhiều vai trò quan trọng tại Trung Quốc, trong đó tạo hàng trăm nghìn công ăn việc làm cho nước này.

Đáp lại, phía Trung Quốc kêu gọi Mỹ ngừng “đàn áp” Huawei, đồng thời nhấn mạnh sẽ thực hiện các biện pháp trả đũa mạnh tay. Theo Thời báo Hoàn cầu, một trong những biện pháp đó là đưa các doanh nghiệp Mỹ như Qualcomm, Cisco, Apple… vào danh sách “thực thể không đáng tin cậy”, đồng nghĩa với việc các doanh nghiệp này sẽ phải đối mặt với những trở ngại khi kinh doanh tại Trung Quốc, bao gồm những vấn đề liên quan đến pháp lý và hành chính. Thậm chí, những doanh nghiệp trên có thể bị điều tra theo luật Chống độc quyền.

Apple là một trong số ít doanh nghiệp Mỹ tại Trung Quốc thành công những năm qua, khi doanh thu bán hàng từ quốc gia đông dân nhất thế giới chiếm 16% trong quý III/2019. Đây cũng là nơi mà hầu hết iPhone được lắp ráp, thông qua đối tác Foxconn, và cũng là phần quan trọng trong chuỗi cung ứng của “quả táo” trên toàn cầu.

Việc di chuyển dây chuyền sản xuất ra khỏi Trung Quốc đã được Apple tính đến từ lâu, bằng chứng là công ty đã sản xuất AirPods và cáp Lightning tại Việt Nam, cũng như một lượng nhỏ iPhone tại Ấn Độ. Theo CNBC, hãng cũng đang xem xét chuyển 15 – 30% sản lượng sản xuất từ Trung Quốc sang Đông Nam Á.

Một số chuyên gia cho rằng, Trung Quốc sẽ không muốn mạo hiểm đẩy nhanh tiến độ mà Apple đang thực hiện, nhất là khi công ty vẫn sử dụng hàng trăm nghìn công nhân để sản xuất thiết bị thông qua đối tác lắp ráp.

“Trung Quốc sẽ phải đối mặt với những cơn gió thổi ngược, khi các công ty như Apple đang muốn tìm cách đa dạng hóa cơ sở sản xuất của họ”, Neil Shah, Giám đốc nghiên cứu tại Counterpoint Research, nói với CNBC. “Nếu chính quyền Trung Quốc mạnh tay với Apple, nó sẽ gián tiếp khiến Foxconn tìm giải pháp sản xuất thay thế bên ngoài đất nước”.

Bên cạnh đó, Apple hiện có 42 cửa hàng bán lẻ tại Trung Quốc, cùng rất nhiều đối tác phân phối sản phẩm. Năm ngoái, công ty cho biết có khoảng 2,5 triệu nhà phát triển Trung Quốc đang tham gia App Store. Kể từ khi cửa hàng ứng dụng này ra mắt tại Trung Quốc năm 2010, nhà phát triển nước này đã kiếm được hơn 200 tỷ nhân dân tệ (28,1 tỷ USD). “Cấm Apple sẽ tác động cả trực tiếp lẫn gián tiếp đến nền kinh tế Trung Quốc. Bắc Kinh sẽ phải suy nghĩ nếu mục tiêu trả đũa là Apple”, Shah nói.

Thực tế, Apple đang xây dựng mối quan hệ khá tốt với chính quyền Trung Quốc. Công ty cũng ít khi làm trái pháp luật nước này, chẳng hạn gỡ bỏ ứng dụng bản đồ bản đồ HKmap Live được người Hong Kong sử dụng để theo dõi các cuộc biểu tình, hay loại nhiều ứng dụng mạng riêng ảo (VPN) – phần mềm dùng để vượt “tường lửa” tại Trung Quốc.

“Tôi không nghĩ Bắc Kinh sẽ gây tác động đến Apple. Có thể có một số nỗ lực tẩy chay thương hiệu đến từ người dùng, nhưng nó không đủ lớn”, Paul Triolo, CEO Eurasia Group, nhận định.

Đây không phải lần đầu Apple bị kẹt lại trong cuộc chiến giữa Mỹ và Huawei. Năm ngoái, sau khi bị đưa vào Danh sách thực thể, một số tờ báo và cơ quan truyền thông Trung Quốc tuyên bố sẽ không mua sản phẩm của “Quả táo” nữa. Tuy vậy, phản ứng đó chỉ xảy ra trong thời gian ngắn và cũng không gây ảnh hướng quá nhiều đến Apple.

Theo các chuyên gia, Apple sẽ vẫn thực hiện việc trả đũa Mỹ, nhưng sẽ nhắm đến các công ty công nghệ khác thay vì Apple, hoặc có các động thái khôn ngoan hơn. “Dựa trên những phát biểu từ các quan chức Trung Quốc, Bắc Kinh có thể tiến hành một số cuộc điều tra về hành vi chống độc quyền và tuân thủ luật an ninh mạng đến công ty Mỹ. Tuy vậy, việc này sẽ được thực hiện theo cách linh hoạt để làm xoa dịu các nhà hoạt động truyền thông xã hội – những người đòi chính phủ phải có những phản ứng mạnh mẽ sau khi Mỹ cấm Huawei – nhưng không ‘đầu độc’ thêm môi trường kinh doanh cho các công ty nước ngoài”, ông Triolo nói.

Ngoài ra, chuyên gia này cũng dự đoán các công ty Mỹ bị Trung Quốc đưa vào danh sách “không đáng tin cậy” thực ra đã chịu một số hạn chế từ trước. Điều đó vừa có thể xoa dịu dư luận trong nước, vừa hạn chế làn sóng dịch chuyển chuỗi cung ứng ra nước ngoài.