Áp lực từng đè nặng người khởi xướng vụ kiện Biển Đông
Cựu Tổng thống Philippines vượt qua nhiều sức ép, rào cản dư luận để kiện Trung Quốc về các tranh chấp trên Biển Đông.
Cựu Tổng thống Philppines Bengino Aquino là người khởi xướng vụ kiện lịch sử.
Cựu Tổng thống Philippines Benigno Aquino III tuyên bố phán quyết lịch sử của tòa án Trọng tài Thường trực Quốc tế (PCA) là “chiến thắng cho tất cả”. Ông Benigno là người đã chỉ đạo vụ kiện “đường lưỡi bò” phi lý của Trung Quốc ở Biển Đông.
Quyết định khởi kiện Trung Quốc không hề dễ dàng với cựu Tổng thống Philippines. Hiện nay, Philippines vẫn là một quốc gia phụ thuộc rất lớn vào thương mại với Trung Quốc. Trung Quốc là đối tác thương mại lớn thứ hai của Philippines, theo số liệu chính phủ Manila cung cấp tháng 9.2015.
Trung Quốc cũng là nơi 1,5% dân số Philippines sinh sống. Nhiều người Philippines gốc Trung Quốc cũng gây sức ép lớn lên vụ kiện lần này, trong đó đáng chú ý có hai người giàu có bậc nhất Philippines là tỉ phú Henry Su và Lucio Tan.
Ông Aquino cũng xuất thân từ một gia đình gốc Trung Quốc. Gia tộc Cojuangco là một nhánh của dòng họ nhập cư gốc Hoa Co Yu Hwan tới Philippines vào năm 1861.
Trả lời trên Rappler, Aquino nói rằng ban đầu ông rất lo ngại khi khởi kiện Trung Quốc: “Tôi không nói rằng tôi sợ phiền phức, tuy nhiên tôi không hiểu chính xác chuyện gì xảy ra nếu kiện Trung Quốc. Đối mặt với Trung Quốc thì quốc gia này sẽ phản ứng thế nào?”.
Tuy nhiên, chính trị gia Philippines nói ông tin tưởng vì nhiều ủng hộ ông, rằng nếu ông đưa cho họ bằng chứng, lí lẽ hợp lý, họ sẽ hiểu. Ông tin vào sự hỗ trợ của người dân.
Aquino là tổng thống đầu tiên của Philippines kiện Trung Quốc lên tòa án quốc tế. Chính quyền Aquino quyết định khởi kiện Trung Quốc sau khi mâu thuẫn xảy ra giữa tàu cá Trung Quốc và Philippines ở khu vực bãi Scarborough thuộc miền tây biển Philippines tháng 4.2012. Vụ kiện chính thức được xem xét từ ngày 22.1.2013.
Khi khởi kiện, Philippines cũng chấm dứt các cuộc hội đàm song phương với Trung Quốc mặc dù đàm phán là cách mà Trung Quốc rất thích để gây áp lực cho đối phương.
Video đang HOT
Ảnh vệ tinh bãi cạn Scarborough, nơi xảy ra tranh chấp giữa Philippines và Trung Quốc, châm ngòi cho vụ kiện Biển Đông
Khi đó, Tổng thống Aquino khẳng định ông muốn tìm một giải pháp lâu dài cho vấn đề ở Biển Đông. Vụ kiện sẽ giúp Philippines “thương lượng ở vị trí cao hơn” khi quay trở lại bàn đàm phán với Trung Quốc, theo lời cựu Ngoại trưởng nước này ông Charles Jose.
Quyết định đưa Trung Quốc ra tòa là một sự thay đổi cuộc chơi nhưng cựu Tổng thống Aquino nói rằng “thay đổi này không dễ dàng chút nào”. Ông nói: “Tôi dĩ nhiên rất vui vì các lí lẽ đưa ra được tòa án chấp thuận”.
Cựu Tổng thống Philippines nói: “Lúc này, tôi nghĩ rằng thay vì xem đây là chiến thắng lịch sử cho chúng ta thì hãy coi đây là một phán quyết đúng đắn cho tất cả mọi người. Tôi nói như vậy vì sự minh bạch hiện nay được thực hiện dưới điều kiện tốt hơn cho phép các quốc gia khởi kiện lẫn nhau, buộc phải tuân thủ luật pháp quốc tế một cách chân tình và bình đẳng”.
Ông Benigno nói chính quyền của ông đã gặp phải rất nhiều áp lực sau khi khởi kiện Trung Quốc năm 2013: “Tuy nhiên cuối cùng, chúng tôi vẫn đứng vững”.
Ông nhắc lại lời Paul Reichler, trưởng đoàn luật sư của Philippines ở vụ kiện, rằng kết quả này có tác động mạnh tới những quốc gia tranh chấp chủ quyền trên biển như Philippines.
Theo Danviet
5 điểm cốt lõi trong phán quyết vụ kiện Biển Đông
Những điểm đáng chú ý nhất trong gần 500 trang phán quyết của Tòa Trọng tài thường trực LHQ ngày 12.7 về vụ Philippines kiện Trung Quốc.
Philippines đã thắng trong vụ kiện lịch sử trước Trung Quốc.
Tòa Trọng tài thường trực LHQ (PCA) ngày 12.7 đưa ra phán quyết gần 500 trang vụ Philippines kiện Trung Quốc về yêu sách "đường lưỡi bò", cách giải thích một số thực thể thuộc vùng tranh chấp trên Biển Đông và một số vấn đề khác.
Sau đây là 5 điểm chính tóm lược phán quyết của PCA công bố với báo chí:
1.Quyền lịch sử và "đường 9 đoạn"
Tòa Trọng tài thường trực LHQ (PCA) kết luận rằng tuyên bố của Trung Quốc rằng có "quyền lịch sử" với các nguồn tài nguyên thiên nhiên trên phần lớn diện tích Biển Đông là vô hiệu. PCA cũng nhấn mạnh không hề có bằng chứng lịch sử nào cho thấy tàu cá Trung Quốc từng kiểm soát vùng biển và tài nguyên ở Biển Đông.
Điều này đồng nghĩa Trung Quốc không có cơ sở pháp lý để tuyên bố cái gọi là "quyền lịch sử" nằm trong "đường lưỡi bò".
2. Tình hình hiện tại
PCA tuyên bố rạn san hô ở Biển Đông đã bị ảnh hưởng nặng nề vì hoạt động bồi đắp đảo nhân tạo và xây dựng trái phép.
PCA cũng kết luận không có thực thể nào ở quần đảo Trường Sa có khả năng tạo ra vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) cho Trung Quốc
Tòa án cũng nhận thấy có thể tuyên bố - mà không cần phân định ranh giới - một số khu vực nhất định nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines, vì những khu vực này không hề chồng lấn với bất cứ quyền nào của Trung Quốc.
3. Tính hợp quy của những hành động của Trung Quốc
PCA tuyên bố Trung Quốc đã vi phạm chủ quyền tại những khu vực nhất định thuộc vùng đặc quyền kinh tế của Philippines, với những hoạt động: (a) can thiệp việc đ.ánh bắt cá và thăm dò dầu khí, (b) bồi lấp đảo nhân tạo trái phép và (c) không ngăn chặn thuyền cá Trung Quốc xâm nhập vùng đặc quyền kinh tế.
PCA cũng tuyên bố ngư dân Philippines có quyền đ.ánh bắt cá lâu đời ở bãi Scarborough và Trung Quốc đã vi phạm quyền lợi này bằng cách hạn chế tàu bè Philippines đi vào khu vực.
Tòa án tuyên bố lực lượng tàu hành pháp của Trung Quốc tạo ra nguy cơ xung đột nghiêm trọng khi cản trở trái phép tàu cá Philippines.
4. Gây hại môi trường biển
PCA xem xét tác động của hoạt động Trung Quốc bồi lấp và xây dựng trái phép đảo nhân tạo tại quần đảo Trường Sa của Việt Nam và thấy rằng Trung Quốc gây hại nghiêm trọng, không thể khắc phục cho rạn san hô trong khu vực, vi phạm nghĩa vụ và trách nhiệm bảo tồn hệ sinh thái biển cũng như môi trường sống của những loài động vật đang gặp nguy hại.
PCA có bằng chứng cho thấy ngư dân Trung Quốc đã săn bắt các loài rùa biển, trai tượng, san hô quý hiếm ở phạm vi rộng trên Biển Đông với những cách thức gây hại môi trường và không có dấu hiệu ngừng lại.
5. Làm trầm trọng căng thẳng Biển Đông
PCA xem xét hành động của Trung Quốc từ khi vụ kiện bắt đầu và thấy nước này thường xuyên có hành động làm leo thang căng thẳng giữa các bên.
Tòa án Trọng tài Thường trực Quốc tế nhận thấy không có thẩm quyền xem xét sự giằng co giữa thủy quân lục chiến Philippines và các tàu hải quân cũng như tàu của lực lượng hành pháp Trung Quốc tại bãi Cỏ Mây, cho rằng tranh chấp này liên quan tới các hoạt động quân sự, và do vậy không đưa vào phạm vi cần giải quyết.
PCA thấy rằng việc Trung Quốc bồi lấp trái phép đảo nhân tạo quy mô lớn là không phù hợp với nghĩa vụ của một quốc gia trong quá trình giải quyết tranh chấp. Ngoài ra, Trung Quốc đã gây hại lớn cho môi trường biển, bồi lấp và xây dựng trái phép đảo nhân tạo ở vùng đặc quyền kinh tế của Philippines, phá hủy các bằng chứng về điều kiện tự nhiên của các cấu trúc địa lý đang có tranh chấp ở Biển Đông.
Theo Danviet
Trung Quốc cảnh báo về 'cái nôi chiến tranh' ở Biển Đông Trung Quốc cảnh báo các đối thủ không biến Biển Đông thành nơi khởi nguồn cho các xung đột và đe dọa sẽ thiết lập ADIZ. Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Lưu Chấn Dân. Ảnh: Reuters Trong cuộc họp báo hôm nay ở Bắc Kinh, Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Lưu Chấn Dân cảnh báo các nước không biến Biển Đông...
