Áp lực giá phân bón “phi mã”

Thời gian gần đây, giá vật tư nông nghiệp như phân bón, thuốc bảo vệ thực vật tăng liên tục.

Trong khi đó, giá nông sản tăng không đáng kể, có mặt hàng còn giảm giá, gây khó khăn cho các nhà nông.

Với chi phí cho phân bón chiếm từ 30%- 50% giá trị đầu vào của sản xuất nông nghiệp thì giá phân bón tăng cao đã tác động trực tiếp đến giá thành các sản phẩm. Từ sau Tết nguyên đán tới nay, giá các vật tư đầu vào trong sản xuất nông nghiệp như: phân bón, các loại thuốc bảo vệ thực vật… đồng loạt tăng mạnh; trong khi đó, giá cả một số loại nông sản lại giảm, làm sản xuất nông nghiệp tại các địa phương khu vực ĐBSCL nói riêng và cả nước nói chung đang phải gồng mình gánh lỗ khi thị trường tiêu thụ bấp bênh.

Tiền Giang là địa phương có diện tích cây ăn trái lớn nhất cả nước, việc giá phân bón tăng cao đã làm ảnh hưởng rất lớn đến đời sống, thu nhập của nhà vườn. Người trồng cây thanh long ở đây đang bị thiệt hại kép: giá cả đầu ra sụt giảm trong khí đó phân bón thì sốt giá. Ông Lê Văn Lập, nhà vườn ở xã Tân Thuận Bình, huyện Chợ Gạo, tỉnh Tiền Giang cũng như nhiều hộ khác như “ngồi trên đống lửa”, muốn phá bỏ vườn cây thanh long trước áp lực về phân bón.

Giá phân bón tăng cao nhưng giá lúa đang có chiều hướng giảm

“ Giá thanh long không theo nổi giá phân bón, kho mua giá bình quân từ 5.000 đồng – 6.000 đồng/kg. So với giá phân bón này thì không có lãi, lỗ nặng. Nói chung giá thanh long so với giá phân hiện nay dưới 10.000 đồng/kg thì từ huề vốn cho đến lỗ, giá 15.000 đồng thì có lãi chút đỉnh. Bây giờ dân phá vườn quá nhiều. Do ảnh hưởng của tình hình thế giới, bây giờ làm sao phải ổn định tình hình giá phân bón chứ kiểu này thì thua”, ông Lê Văn Lập than thở.

Còn theo bà con nông dân An Giang, một trong những địa phương có diện tích sản xuất lúa lớn nhất khu vực ĐBSCL, mặc dù vụ đông-xuân vừa qua, việc sản xuất lúa tương đối thuận lợi về thời tiết; tình hình dịch bệnh không nhiều, năng xuất lúa đạt khá cao. Đồng thời, dịch Covid-19 đã cơ bản được kiểm soát, tạo điều kiện thuận lợi hơn trong tiêu thụ; tuy nhiên, do giá lúa thấp, giá vật tư nông nghiệp lại tăng cao, nên lợi nhuận không cao, thậm chí là lỗ. Với vụ lúa hè-thu năm nay, những chi phí đầu vào rất cao đang đè nặng lên đôi vai người nông dân, kể cả những hộ dân có diện tích lúa sản xuất có liên kết hợp đồng bao tiêu.

Nông dân như “ngồi trên đống lửa”, muốn phá bỏ vườn cây thanh long trước áp lực về phân bón

“Vụ đông-xuân năm nay hơi thấp hơn năm trước, giá lúa năm nay cũng rẻ hơn, giá phân bón nó lại cao gấp mấy lần, do vậy, nông dân làm lúa rất khó có lời. Vụ này rất lo vì giá phân cao quá, mà vụ này lại không được trúng; đối với nông dân có ruộng thì phải làm thôi, chứ bỏ ruộng thì không dám bỏ. Ước mong sau này giá lúa cao lại, giá phân giảm lại thì nông dân mới có lời”, ông Lê Văn Á, nông dân ấp Vĩnh An, xã Vĩnh Phước, huyện Tri Tôn, tỉnh An Giang chia sẻ.

Theo Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật thành phố Cần Thơ, hiện giá phân bón NPK 20-20-15 Đầu Trâu tăng 30% so với vụ Hè Thu 2021; NPK 16-16-8 Việt Nhật, tăng 37%; Urea Phú Mỹ, Kali Canada tăng 45%; DAP xanh tăng 36%. Nhiều loại phân bón khác sản xuất trong nước và nhập khẩu giá cũng tăng cao. Giá nhiều loại thuốc bảo vệ thực vật thì tăng từ 10 đến 12%. Năm 2021, bình quân người dân tốn khoảng 5 triệu tiền phân bón cho 1ha trồng lúa thì nay phải chi đến gần 8 triệu đồng.

Phân bón tăng, nông dân “oằn mình” gánh lỗ

“Phân Urea cùng kỳ năm ngoái hiện giờ cao hơn gấp đôi, năm ngoái giá phân khoảng 450.000 đồng/bao, năm nay lên 900.000 đến hơn 900.000 đồng/bao, lên một gấp đôi giá so với cùng kỳ năm ngoái. Về phân DAP cũng cao trên 50%, các mặt hàng khác cũng vậy, còn mặt hàng thuốc lên khoảng từ 25 đến 30% so với cùng kỳ.

Giá phân bón đang ở mức cao nhất từ trước đến nay không chỉ làm người nông dân gặp khó khăn, mà ngay các đại lý, cửa hàng kinh doanh lĩnh vực này cũng gặp khó. Bà Nguyễn Thị Kim Huệ, chủ cửa hàng vật tư nông nghiệp Hoàn Lan, huyện Vĩnh Thạnh, thành phố Cần Thơ chia sẻ, nhiều mặt hàng phân bón đã tăng gấp ba lần so với vụ lúa hè thu năm trước nhưng hàng bán ra vẫn không giảm là bao, do bà con không thể bỏ vụ mùa. Chia sẻ khó khăn với nông dân, các đại lý phân bón cấp 2, cấp 3 đang cố duy trì hình thức trả chậm, dù hiểu rõ bà con làm không có lời là khó thu hồi nợ.

Áp lực cho nông dân khi giá phân bón “phi mã”

“Phân lên như vậy, năng suất cao thì nông dân trả cho mình nhiều, còn nếu không thì mình cũng phải cho nông dân nợ lại. Ví như tới mùa thanh toán, nông dân trả sòng phẳng thì mình không nói, còn những nông dân nợ lại thì mình cũng cho nông dân nợ lại gối đầu qua những vụ khác”, bà Nguyễn Thị Kim Huệ cho biết.

Theo các chuyên gia ở lĩnh vực phân bón, giá phân bón trong nước hiện nay đang phụ thuộc vào giá nguyên liệu đầu vào như khí, than,… Thời gian qua, giá khí, than để sản xuất đạm đều tăng cùng các nhiên liệu phụ khác khiến giá trong nước bắt buộc phải điều chỉnh tăng theo. Trong khi đó, nguồn phân bón nhập khẩu của Việt Nam chủ yếu từ Nga, Belarus, Trung Quốc…. Xung đột giữa Nga-Ukraine xảy ra, cùng với ảnh hưởng dịch Covid-19 đã dẫn đến nguy cơ đứt gãy nguồn cung, tác động đến việc nhập khẩu nguyên liệu sản xuất. Dự báo giá phân bón nói riêng, vật tư nông nghiệp nói chung kho có thể giảm trong thời gian tới.

Trước những dự báo giá phân bón, vật tư nông nghiệp sẽ tiếp tục tăng trong thời gian tới sẽ đặt ra thách thức không hề nhỏ đối với vựa lúa, trái cây của cả nước. Câu chuyện giá vật tư nông nghiệp tăng cao và người dân bắt đầu thay đổi tư duy sản xuất sẽ được nhóm phóng viên VOV phân tích, làm rõ trong bài 2 với tựa đề “Giá phân “nhảy múa”, hạ nhiệt bằng các giải pháp trong nông nghiệp”.