Anh, Pháp và Đức khởi động tiến trình tái áp đặt trừng phạt Iran

Bích Liên04:19 29/08/2025

Ngày 28/8, Anh, Pháp và Đức đã khởi động tiến trình 30 ngày nhằm tái áp đặt các lệnh trừng phạt của Liên hợp quốc (LHQ) đối với Iran liên quan đến chương trình hạt nhân của nước.

Bước đi này có nguy cơ làm gia tăng căng thẳng, 2 tháng sau khi Israel và Mỹ tấn công Iran.

Quang cảnh bên trong cơ sở làm giàu urani Fordow của Iran ở Qom. Ảnh minh họa: AFP/TTXVN

Bộ ba này, được gọi là E3, cho biết đã quyết định kích hoạt cơ chế “ snapback ” (tái áp đặt trừng phạt) trước khi mất quyền áp dụng vào giữa tháng 10 để khôi phục các lệnh trừng phạt được dỡ bỏ theo thỏa thuận hạt nhân Kế hoạch Hành động chung Toàn diện (JCPOA) ký năm 2015.

E3 đã tổ chức một số vòng đàm phán với Iran kể từ khi Israel và Mỹ tấn công các cơ sở hạt nhân của Iran vào giữa tháng 6. Cuộc gặp nhằm mục đích đồng ý hoãn cơ chế trên, song các cuộc đàm phán không đưa ra được những cam kết thực tế đầy đủ từ Iran.

Video đang HOT

Trong thư gửi Hội đồng Bảo an LHQ, E3 nhấn mạnh “cam kết sử dụng mọi công cụ ngoại giao có sẵn để đảm bảo Iran không bao giờ phát triển vũ khí hạt nhân”. E3 cũng bày tỏ hy vọng Iran sẽ đưa ra các cam kết của mình vào cuối tháng 9 để thuyết phục nhóm này hoãn hành động cụ thể.

Cùng ngày, Ngoại trưởng Đức Johann Wadephul cho biết việc tái áp đặt lệnh trừng phạt của LHQ có thể đánh dấu sự khởi đầu của một giai đoạn mới trong các cuộc đàm phán ngoại giao với Iran. Ông Wadephul kêu gọi Iran hợp tác toàn diện với Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) và cam kết rõ ràng về việc đàm phán trực tiếp với Mỹ.

Trong phản ứng của mình, Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi khẳng định động thái của E3 là “vô căn cứ và không hợp pháp”. Trước đó, Iran cũng đã cảnh báo về “phản ứng cứng rắn” nếu lệnh trừng phạt được tái áp dụng.

Cơ chế trừng phạt Iran gây tranh cãi và những hệ lụy với an ninh khu vực Trung Đông

Trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị ngày càng gia tăng tại Trung Đông, đặc biệt sau cuộc tấn công của Israel nhằm vào Iran hồi tháng 6 vừa qua, nhà văn và nhà hoạt động nhân quyền người Mỹ Robert Fantina đã đưa ra những quan điểm chỉ trích mạnh mẽ về tính hợp pháp và hậu quả của các lệnh trừng phạt do phương Tây áp đặt, đặc biệt là cơ chế "snapback" - biện pháp khôi phục trừng phạt từng được Mỹ viện dẫn trong khuôn khổ thỏa thuận hạt nhân Iran (JCPOA).

Nhà hoạt động nhân quyền người Mỹ Robert Fantina. Ảnh: Tehran Times

Trong cuộc trao đổi độc quyền với báo Tehran Times, ông Fantina cho rằng các lệnh trừng phạt kinh tế đang trở thành một hình thức chiến tranh hiện đại, không nhắm trực tiếp vào chính phủ mà gây tổn hại nặng nề cho thường dân vô tội. Theo ông, đây là hình thức bạo lực phi pháp dưới vỏ bọc nhân quyền, được các nước phương Tây sử dụng nhằm thúc đẩy mục tiêu chính trị và áp đặt ảnh hưởng.

Ông Fantina chỉ ra rằng phương Tây đã lợi dụng khái niệm nhân quyền như một công cụ chính trị, áp đặt định nghĩa riêng của mình lên các quốc gia có hệ thống chính trị và văn hóa khác biệt - đặc biệt là Iran. Ông gọi hiện tượng này là "chủ nghĩa thực dân nhân quyền", khi mà các quốc gia phương Tây không những can thiệp vào chính sách nội bộ mà còn bỏ qua các giá trị bản địa cũng như quyền tự quyết của người dân tại các quốc gia bị nhắm đến.

Theo ông, nếu một chính phủ được bầu ra không phù hợp với lợi ích của phương Tây thì chính phủ đó dễ bị coi là bất hợp pháp, từ đó mở đường cho các chiến lược can thiệp và gây bất ổn.

Khi được hỏi vì sao công luận phương Tây vẫn im lặng trước hậu quả nhân đạo của các biện pháp trừng phạt, ông Fantina cho rằng có hai nguyên nhân chính: sự thiếu minh bạch từ truyền thông và định kiến có hệ thống.

Theo ông, báo chí chính thống tại phương Tây hiếm khi đưa tin khách quan về tác động của trừng phạt, mà thường lặp lại luận điệu của chính phủ, nhấn mạnh vào "sự cần thiết của thay đổi chế độ". Thêm vào đó, hình ảnh các dân tộc bị trừng phạt thường bị mô tả như lạc hậu, bạo lực, khiến người dân phương Tây dễ dàng chấp nhận các chính sách trừng phạt mà không đặt câu hỏi.

Một trong những vấn đề trung tâm được ông Fantina nhấn mạnh là tính hợp pháp của cơ chế "snapback" - biện pháp được thiết kế trong JCPOA để tái áp đặt trừng phạt nếu Iran vi phạm thỏa thuận.

Tuy nhiên, theo lập luận của ông, khi Mỹ đơn phương rút khỏi JCPOA vào năm 2018 và áp đặt trở lại các biện pháp trừng phạt, thì thỏa thuận này đã không còn giá trị pháp lý. "Một khi một bên vi phạm cam kết, thỏa thuận đó về bản chất không còn tồn tại", ông nói, đồng thời cho rằng việc tiếp tục yêu cầu Iran tuân thủ thỏa thuận trong khi không được hưởng bất kỳ lợi ích nào là điều vô lý.

Ông cũng nhấn mạnh rằng Iran đã duy trì cam kết trong suốt một năm sau khi Mỹ vi phạm, nhằm chờ đợi các nước châu Âu hành động độc lập. Tuy nhiên, khi kỳ vọng đó không thành hiện thực, Iran buộc phải điều chỉnh chính sách.

Liên quan đến khả năng châu Âu có thể theo đuổi chính sách độc lập đối với Iran, ông Fantina tỏ ra hoài nghi. Dẫn chứng từ thời kỳ Tổng thống Trump rút khỏi JCPOA, ông cho biết các quốc gia châu Âu đã nhanh chóng tuân theo lệnh trừng phạt do Mỹ áp đặt vì lo ngại bị trừng phạt thứ cấp. Tuy nhiên, ông cũng lưu ý rằng sự bất mãn ngày càng tăng trong quan hệ Mỹ - châu Âu có thể mở ra cơ hội cho các nước EU định hình lại chính sách với Iran trong thời gian tới.

Ông Fantina cho rằng nếu phương Tây thực sự quan tâm đến vấn đề nhân quyền và ổn định khu vực, họ cần từ bỏ các chính sách mang tính áp đặt và vi phạm luật pháp quốc tế như hiện nay. Việc sử dụng trừng phạt như một công cụ chính trị không chỉ làm tổn hại đến hàng triệu người dân vô tội, mà còn gây bất ổn lâu dài cho khu vực Trung Đông và thế giới.

Iran và E3 nối lại đàm phán hạt nhân vào tuần tới Ngày 22/8, Iran thông báo sẽ tiếp tục tiến hành đàm phán với đại diện 3 nước châu Âu là Anh, Pháp và Đức (nhóm E3) vào tuần tới về chương trình hạt nhân của Tehran. Bên trong lò phản ứng hạt nhân ở cơ sở Bushehr, Iran. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN. Thông báo được đưa ra sau cuộc điện đàm giữa Ngoại...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Những khoảnh khắc nổi bật trong cuộc gặp thượng đỉnh của lãnh đạo Nga - Mỹ20:40

California vận động thay đổi bản đồ bầu cử để ứng phó tính toán ở bang Texas08:15

Đàm phán đặc biệt về Ukraine kết thúc, tình hình thế nào?09:42

Trung Quốc ra mắt UAV phản lực VTOL tốc độ cao đầu tiên trên thế giới08:09

Chuyên gia ngôn ngữ hình thể giải mã cái bắt tay của ông Trump và ông Putin02:57

Khoảnh khắc 2 Tổng thống Nga - Mỹ ngắm tiêm kích bay qua ở Alaska07:23

Ukraine tuyên bố đánh chìm tàu chở đạn và linh kiện UAV Nga trên biển Caspi08:04

Quốc tế lên án ý tưởng Bờ Tây của Israel08:43

Rộ tin Mỹ, châu Âu thảo luận bảo vệ Ukraine như mô hình NATO09:11

Diễn biến mới vụ thủ đô Washington kiện chính quyền ông Trump09:22

Mưa lũ khiến hơn 320 người thiệt mạng ở Pakistan12:13

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Thủ tướng Đức: Cánh cửa vào EU đang rộng mở với Moldova

17:53:36 29/08/2025

Người đứng đầu Chính phủ Đức cho rằng Moldova là một phần của châu Âu cả về mặt địa lý lẫn lịch sử. Ông ca ngợi những cải cách quyết đoán và thành công đã được đưa ra để đưa Moldova tiến gần hơn đến việc gia nhập EU.

Kinh tế Mỹ đón tin vui

17:51:02 29/08/2025

GDP quý II của Mỹ tăng 3,3% so với cùng kỳ năm ngoái. Con số này cũng cao hơn ước tính ban đầu của Bộ Thương mại Mỹ.

Brazil khẳng định đủ khả năng ứng phó với thuế quan của Mỹ

17:49:06 29/08/2025

Ông Haddad thừa nhận việc áp thuế cao của Mỹ sẽ gây tác động nhất định bởi có những doanh nghiệp phụ thuộc trên 50% sản lượng xuất khẩu sang Mỹ, tuy nhiên ở tầm vĩ mô, Brazil có khả năng ứng phó với mức thuế quan này.

Nga cáo buộc tình báo phương Tây đứng sau việc chuyển phiến quân tới Afghanistan

17:22:39 29/08/2025

Ngoài ra, Thư ký Hội đồng An ninh Nga bày tỏ hy vọng rằng sự hợp tác này, kết hợp với sự hỗ trợ toàn diện từ các quốc gia láng giềng Afghanistan, sẽ góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế và mang lại thịnh vượng cho đất nước Nam Á này.

Houthis tuyên bố bắt đầu sản xuất tên lửa mang nhiều đầu đạn

17:03:50 29/08/2025

Các chuyên gia an ninh nhận định việc Houthi liên tiếp công bố các thành tựu quân sự vừa có thể phản ánh năng lực phát triển vũ khí thực tế, vừa mang tính chất tuyên truyền nhằm gia tăng vị thế chính trị trong khu vực.

Mỹ: Khủng hoảng nhân sự tại Ủy ban An toàn Hạt nhân sau loạt động thái gây tranh cãi của ông Trump

17:01:37 29/08/2025

Phản ứng về vấn đề này, Bộ Năng lượng Mỹ khẳng định việc phát huy tiềm năng năng lượng hạt nhân là yếu tố then chốt để đáp ứng nhu cầu điện ngày càng lớn trong cuộc đua trí tuệ nhân tạo.

Hàn Quốc và Mỹ nhất trí thảo luận về tái chế nhiên liệu hạt nhân

16:59:39 29/08/2025

Ngoại trưởng Cho khẳng định mục đích của Hàn Quốc hoàn toàn mang tính công nghiệp và môi trường, không liên quan đến phát triển vũ khí hạt nhân.

Trung Quốc phân bổ 75 triệu USD sửa đường sá hỏng do mưa lũ

06:48:43 29/08/2025

Bà Li cho biết thêm, tính đến nay, Bộ Giao thông vận tải và Bộ Tài chính Trung Quốc đã phân bổ khoảng 74,88 triệu USD nhằm hỗ trợ các địa phương sửa chữa lại hệ thống đường bộ bị hư hại.

Mỹ cân nhắc siết thời hạn thị thực với sinh viên quốc tế

06:39:08 29/08/2025

Bộ An ninh Nội địa Mỹ (DHS) hôm 27/8 cho biết cơ quan này dự định công bố một dự thảo quy định mới nhằm giới hạn thời gian lưu trú của sinh viên nước ngoài tại Mỹ.

Anh - 'Đất lành' của các du học sinh

04:31:08 29/08/2025

Các yếu tố khác như vị trí địa lý không quá xa quê nhà, sự an toàn, chất lượng cuộc sống và các tiện ích xã hội... cũng tác động đến lựa chọn cuối cùng của các sinh viên quốc tế.

Xung đột Hamas Israel: WFP cảnh báo Gaza đang ở 'điểm giới hạn'

04:25:42 29/08/2025

Nhân chuyến công du Trung Đông, bà McCain có cuộc gặp với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu để thúc đẩy đợt viện trợ lương thực lớn hơn cho những người dễ bị tổn thương nhất.

Thổ Nhĩ Kỳ sẵn sàng làm trung gian hòa giải Nga - Ukraine

04:22:47 29/08/2025

Trong một diễn biến khác, cùng ngày, Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen kêu gọi Tổng thống Nga Vladimir Putin ngồi vào bàn đàm phán hòa bình về Ukraine.

Có thể bạn quan tâm

Bằng Kiều lên tiếng về thông tin nhạy cảm

Sao việt

18:14:09 29/08/2025

Bằng Kiều khẳng định từ trước đến nay, anh chưa từng có bất kỳ phát ngôn hay hành động nào đi ngược lại lợi ích của đất nước và nhân dân.

"Ông Tiên giữa đời thường" Johnathan Hạnh Nguyễn và những phong bao lì xì Tết Độc lập

Netizen

18:04:40 29/08/2025

Được các em nhỏ gọi bằng cái tên thân thương Ông Tiên giữa đời thường, tỷ phú Johnathan Hạnh Nguyễn nhiều năm nay vẫn lặng lẽ dành trọn những dịp lễ lớn để đến thăm hỏi, trao quà cho bệnh nhi ung thư.

Làm thế nào để loại bỏ mỡ nội tạng nhanh chóng?

Sức khỏe

17:57:43 29/08/2025

Mỡ nội tạng là lớp mỡ bao quanh các cơ quan trong bụng nằm sâu bên trong cơ thể, có thể bao quanh gan, ruột, dạ dày... Quá nhiều mỡ nội tạng làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim, ung thư, đột quỵ.