Anh phản hồi cảnh cáo của Nga về cấp đạn uranium nghèo cho Ukraine

Thu Hằng05:02 23/03/2023

Ngoại trưởng Anh tuyên bố sẽ không có leo thang hạt nhân sau khi Tổng thống Nga Putin chỉ trích London cung cấp đạn uranium nghèo cho các lực lượng của Kiev.

Quân nhân Ukraine thuộc Lữ đoàn 214 của Lực lượng Tác chiến Đặc biệt (OPFOR) nạp đạn cho xe tăng , tại một địa điểm không được tiết lộ dọc theo tiền tuyến phía bắc Bakhmut, vào ngày 16/3/2023. Ảnh: Anadolu/Getty Images

Ngoại trưởng Anh James Cleverly ngày 22/3 tuyên bố sẽ không có leo thang hạt nhân trong cuộc xung đột Ukraine sau khi Tổng thống Nga Putin cảnh cáo London chớ cung cấp đạn uranium nghèo cho các lực lượng của Kiev.

Theo hãng tin Reuters, chính phủ Anh hôm 20/3 xác nhận rằng họ đang cung cấp cho Ukraine đạn dược có chứa uranium nghèo. Kim loại nặng này được sử dụng trong vũ khí vì nó có thể xuyên thủng xe tăng và áo giáp dễ dàng hơn do mật độ của vật liệu cùng với các đặc tính khác.

Sau đó, ngày 21/3, Tổng thống Nga Putin đã lên án kế hoạch của Anh gửi vũ khí làm từ uranium nghèo như vậy tới Ukraine, nói rằng Moskva sẽ buộc phải đáp trả tương ứng vì những vũ khí đó có “thành phần hạt nhân”.

Đài RT cho hay, Tổng thống Nga nói rằng vũ khí chứa uranium nghèo sẽ được Moskva coi là có chứa “các thành phần hạt nhân”. “Tôi muốn lưu ý rằng nếu điều này xảy ra, thì Nga sẽ buộc phải phản ứng tương ứng, lưu ý rằng phương Tây đã bắt đầu sử dụng vũ khí có thành phần hạt nhân”, ông Putin cảnh báo.

Một cảnh báo tương tự trước đó đã được đưa ra bởi Bộ trưởng Quốc phòng Nga, Serge Shoigu bên lề các cuộc đàm phán Nga-Trung. Ông Shoigu nói rằng động thái trên sẽ đưa thế giới tiến thêm một bước nữa đến thảm họa hạt nhân. “Một bước nữa đã được thực hiện, và số lượng các bước còn lại ngày càng ít đi”, Bộ trưởng Shoigu nói với các phóng viên.

Trong một phản ứng, ngày 22/3, Ngoại trưởng Anh Cleverly nói với các phóng viên tại một sự kiện ở London rằng Nga là quốc gia duy nhất nói về vấn đề hạt nhân. “Không có leo thang hạt nhân. Quốc gia duy nhất trên thế giới đang nói về vấn đề hạt nhân là Nga. Không có mối đe dọa nào đối với Nga, đây hoàn toàn là việc giúp Ukraine tự vệ”, ông Cleverly nói.

Video đang HOT

Nhà ngoại giao hàng đầu của Anh bổ sung rằng: “Cần đảm bảo mọi người hiểu rằng, không phải chỉ vì có từ ‘uranium’ trong tên của đạn uranium nghèo, mà chúng là đạn hạt nhân, chúng hoàn toàn là đạn thông thường.”

Anh đã sử dụng uranium nghèo trong các loại đạn xuyên giáp của mình trong nhiều thập kỷ qua và không coi các loại đạn dược đó là có khả năng hạt nhân. Nga được cho là cũng sử dụng đạn dược có chứa uranium nghèo.

Đạn uranium nghèo từ lâu đã là chủ đề gây tranh cãi quốc tế, với những chỉ trích cho rằng vật liệu này độc hại và có tính phóng xạ. Uranium nghèo được sử dụng để chế tạo lõi cứng của đạn xuyên giáp, và chúng thể hiện vai trò này rất xuất sắc do mật độ cao của vật liệu. Lõi của đạn bốc hơi khi va chạm, biến thành một kiểu bình xịt và làm ô nhiễm môi trường bằng uranium.

Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko, một đồng minh thân cận của Tổng thống Putin, cũng tham gia tranh cãi về vấn đề trên trong ngày 22/3, khi nói rằng Nga sẽ trả đũa quyết định của Anh bằng cách cung cấp cho Belarus đạn dược chứa “urani thực sự”.

“Chúng ta cần phải lùi lại trước sự điên rồ này. Ngay khi loại đạn này phát nổ vào vị trí của quân đội Nga, bạn sẽ thấy phản ứng đáng sợ, đó sẽ là bài học cho cả hành tinh”, ông Lukashenko nói với các phóng viên trong một video clip.

“Nga không chỉ có uranium nghèo… Chúng ta phải hạ thấp xu hướng leo thang xung đột này và tiến tới một giải pháp hòa bình”, Tổng thống Belarus kêu gọi.

Đằng sau một lệnh bắt vô nghĩa

"Tôi rất muốn chứng kiến khoảnh khắc một quốc gia bắt giữ Tổng thống Putin theo phán quyết của The Hague.

Chỉ trong khoảng 8 phút, tên lửa sẽ bay tới thủ đô của họ" - Tổng biên tập đài truyền hình RT của Nga bình luận hôm 17/3.

Tổng thống Nga Vladimir Putin. Ảnh: Reuters

Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) hôm 17/3 đã quyết định truy tố Tổng thống Nga Vladimir Putin, cùng với ủy viên quyền trẻ em của Nga, Maria Alekseyevna Lvova-Belova, về tội ác chiến tranh. ICC cáo buộc rằng ông Putin phải chịu trách nhiệm về việc trục xuất hàng nghìn trẻ em Ukraine sang Nga. Điện Kremlin bác bỏ cáo buộc trên và tuyên bố họ đã giải cứu trẻ mồ côi cũng như trẻ em bị bỏ rơi khỏi vùng chiến sự.

Các quốc gia phương Tây và châu Âu cũng như các phương tiện truyền thông đại chúng đã đồng loạt hoan nghênh ICC vì lần đầu tiên ban hành một lệnh bắt giữ đối với nguyên thủ của một trong năm thành viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp quốc.

Tuy nhiên, giới quan sát hầu hết nhận định đây là chiêu trò PR bản thân của ICC - tổ chức tiêu tốn 150 triệu euro mỗi năm để tồn tại, hơn là một động thái có giá trị pháp lý. Có lẽ không phải ngẫu nhiên mà ICC hiện đang đề xuất khoản tài trợ bổ sung trị giá 30 triệu euro từ các nhà nước hiếm hoi ủng hộ tổ chức này như Pháp, Đức và Vương quốc Anh.

Thực tế cho thấy Nga là một trong số nhiều quốc gia không công nhận thẩm quyền của ICC. Moscow từng ký hiệp ước thành lập ICC - Quy chế Rome - năm 2000, nhưng chưa bao giờ phê chuẩn nó và đã chính thức hủy bỏ vào năm 2016. Như thông báo của người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov đưa ra vào cuối tuần qua, Nga không chấp nhận "thẩm quyền của tòa án này và do đó, bất kỳ quyết định nào được họ đưa ra đều vô hiệu đối với Nga về khía cạnh pháp lý".

Ủy ban Điều tra Nga ngày 20/3 thông báo khởi xướng vụ án hình sự chống lại Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC), liên quan đến lệnh bắt giữ Tổng thống Vladimir Putin. Cuộc điều tra nhắm vào các thành viên của ICC, những người đã ban hành lệnh.

Ủy ban đã viện dẫn Công ước Liên Hợp quốc năm 1973 cho trường hợp của mình, tuyên bố rằng các nguyên thủ quốc gia được quyền miễn trừ, từ đó cáo buộc rằng quyết định của ICC là "bất hợp pháp".

Nói cách khác, lệnh bắt giữ hoàn toàn vô giá trị với Nga, cũng như các quốc gia không công nhận ICC - bao gồm Mỹ. Giống như Nga, Mỹ đã ký Quy chế Rome vào năm 2000, trước khi từ chối phê chuẩn nó. Vào thời điểm đó, Tổng thống Mỹ George W Bush lo ngại rằng việc phê chuẩn ICC sẽ khiến các quan chức và binh lính Mỹ có nguy cơ bị truy tố bởi các công tố viên có quan điểm không thân thiện với Mỹ. Các chính quyền Washington sau đó cũng có cùng nỗi lo này của ông Bush.

Do đó, Mỹ đã tham gia vào một cuộc đối đầu với ICC trong 2 thập kỷ qua, xoay quanh các cuộc phiêu lưu quân sự của quân đội Hoa Kỳ ở Iraq và Afghanistan. Năm 2017, sau khi ICC cố gắng mở cuộc điều tra về cáo buộc tội ác chiến tranh ở Afghanistan, chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đã trả đũa bằng cách áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với công tố viên ICC Fatou Bensouda và một quan chức tòa án khác. Cuộc điều tra của ICC sau đó đã bị đình chỉ.

Tuy nhiên, việc ICC cố gắng đưa ra các cáo buộc chống lại các quan chức và quân nhân Mỹ cũng là một điều khá bất ngờ. Kể từ năm 2000, ICC đã truy tố hơn 40 cá nhân và tất cả đều đến từ châu Phi. Với vô số cuộc xung đột đẫm máu khác trên khắp thế giới liên quan đến các cường quốc phương Tây, ICC bị chỉ trích "đang mang tiêu chuẩn kép" khi chỉ tập trung truy tố các cá nhân từ Rwanda, Uganda, Sierra Leone và Sudan.

Năm 2000, Ngoại trưởng Anh lúc bấy giờ là Robin Cook, khi nói về nguyên mẫu của ICC tại The Hague, Tòa án Hình sự Quốc tế về Nam Tư, thậm chí còn thừa nhận rằng "đây không phải là một tòa án được thành lập để buộc các Thủ tướng của Anh hay các Tổng thống Mỹ phải chịu trách nhiệm".

Để thấy, ICC chưa bao giờ là cơ quan của công lý. Chính xác hơn, tòa án này luôn thiên vị và chọn lọc trong các quyết định của mình về việc sẽ truy tố ai. Được thành lập và hỗ trợ chủ yếu bởi các cường quốc phương Tây (ngoại trừ Mỹ) trong thời kỳ "chủ nghĩa can thiệp nhân đạo" dâng cao, ICC có xu hướng phản ánh lợi ích của các nước tài trợ.

Và cũng không mấy ngạc nhiên khi rất nhiều quốc gia lớn, từ Nga, Mỹ đến Trung Quốc, Ấn Độ, từ lâu đã từ chối công nhận thẩm quyền của ICC, phủ nhận các giả định kiêu ngạo của họ về quyền truy tố đối với công dân của mọi quốc gia, là mối đe dọa đối với chủ quyền và luật pháp của quốc gia họ.

Nhưng ngay cả khi, vào một thời điểm nào đó trong tương lai, Tổng thống Nga Putin có thể đặt chân đến một trong số 123 quốc gia hiện đã công nhận quyền hạn của ICC, không lệnh bắt giữ nào được tin có thể diễn ra trên thực tế.

Thật vậy, ICC đã ban hành vô số lệnh truy tố tương tự trong quá khứ, nhưng bị chính các thành viên ICC phớt lờ. Chẳng hạn, vào năm 2016, Tổng thống Sudan lúc bấy giờ Omar al-Bashir - từng bị ICC truy tố vào năm 2009 về cáo buộc phạm tội ác chiến tranh ở Darfur - đã thoải mái tham dự hội nghị thượng đỉnh của Liên minh châu Phi do một thành viên ICC là Nam Phi tổ chức.

Rõ ràng, ý tưởng rằng ông Putin sẽ bị bắt và thực sự phải hầu tòa tại The Hague là điều viển vông. Nhưng sự vô nghĩa dễ thấy đó không ngăn được các nhà lãnh đạo phương Tây hết lời ca ngợi lệnh bắt giữ của ICC như một chiến thắng cho công lý.

Trong khi Thủ tướng Đức Olaf Scholz nói rằng điều đó cho thấy "không ai đứng trên luật pháp", Tổng thống Mỹ Joe Biden cho biết lệnh này là "chính đáng". Nhưng trong câu tiếp theo sau đó, ông Biden lại nhắc nhở các phóng viên rằng Mỹ không công nhận quyền tài phán của ICC.

Để thấy, một lệnh bắt giữ vô giá trị có thể kéo theo cả những lời tán dương vô nghĩa, nhưng lại hoàn toàn có thể dấy lên những mối nguy "ăn miếng trả miếng". Vượt quá những biện pháp trừng phạt của Washington hồi 2017, Moscow hiện đã cảnh báo cả các động thái hạt nhân vì quyết định của ICC.

Cựu Tổng thống Nga Dmitry Medvedev hôm 20/3 đã khuyên các thẩm phán của ICC "hãy nhìn kỹ bầu trời", khi đưa ra đề xuất tấn công tòa án ở The Hague, Hà Lan, bằng "một trong những tên lửa siêu thanh bắn từ một tàu Nga ở Biển Bắc". Đe dọa đáng ngại của ông Medvedev, hiện là Phó chủ tịch Hội đồng An ninh Nga, lặp lại lời cảnh báo trước đó của bà Margarita Simonyan, Tổng biên tập đài truyền hình RT.

"Tôi rất muốn chứng kiến khoảnh khắc một quốc gia bắt giữ Tổng thống Putin theo phán quyết của The Hague. Chỉ trong khoảng 8 phút, tên lửa sẽ bay tới thủ đô của họ" - bà Simonyan viết trên Twitter cá nhân hôm 17/3, chỉ ít giờ sau thông báo về quyết định của ICC.

Hội nghị Ngoại trưởng G20: Xung đột Nga-Ukraine và căng thẳng Mỹ-Trung sẽ 'chiếm sóng'? Các bộ trưởng ngoại giao thuộc Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20) và nhiều khách mời đang 'tụ hội' ở New Delhi (Ấn Độ) trong bối cảnh xung đột ở Ukraine và căng thẳng Mỹ-Trung đang leo thang. Hội nghị Ngoại trưởng G20 năm nay được tổ chức tại New Delhi (Ấn Độ) từ...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Tàu chiến Mỹ và Venezuela 'dàn trận' ở Caribbean08:54

Israel tuyên bố thành phố Gaza thành 'vùng chiến sự', phát hiện thi thể con tin07:08

Mỹ dọa trừng phạt cả Nga lẫn Ukraine08:03

'Lá bài' của Nhà Trắng với Trung Quốc08:33

Giám đốc CDC Mỹ bị sa thải sau chưa đầy một tháng?09:12

Nga bác tin thả UAV sang Đức theo dõi tuyến vận chuyển vũ khí Mỹ08:21

Mỹ điều thêm tàu chiến, Tổng thống Venezuela tuyên bố cứng rắn08:45

Tàu chiến Mỹ 'dàn trận' ra sao ở cửa ngõ Venezuela?17:30

Tổng thống Ukraine lên tiếng vụ cựu Chủ tịch Quốc hội bị bắn chết trên phố01:31

Israel quyết dùng biện pháp mạnh tại Gaza08:30

Ông Trump đi đánh golf cuối tuần, xóa tan tin đồn về sức khỏe08:37

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Venezuela điều 25.000 binh sĩ đến biên giới giữa căng thẳng với Mỹ

22:06:11 09/09/2025

Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro cho biết đã triển khai 25.000 binh sĩ dọc theo bờ biển Caribbean và biên giới với Colombia trong bối cảnh căng thẳng gia tăng với Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Bác sĩ bị cáo buộc làm nạn nhân ngưng tim rồi cứu sống

21:54:14 09/09/2025

Tòa án Pháp đã mở màn phiên xét xử một bác sĩ gây mê bị cáo buộc làm cho hàng chục bệnh nhân ngưng tim để có thể biểu diễn tài năng hồi phục họ.

Thái Lan bắt giữ người Việt buôn lậu sừng tê giác từ châu Phi

21:45:54 09/09/2025

Một hành khách người Việt di chuyển từ Angola vừa bị bắt tại sân bay Suvarnabhumi ở Thái Lan khi tìm cách tuồn sừng tê giác từ châu Phi sang Lào.

Thủ tướng Nepal từ chức trước làn sóng biểu tình 'Gen Z'

21:40:50 09/09/2025

Thủ tướng Nepal K.P. Sharma Oli ngày 9.9 đã từ chức trong bối cảnh các cuộc biểu tình quy mô lớn phản đối tham nhũng tại đất nước tiếp diễn.

Hơn 100 phụ nữ Hàn Quốc khởi kiện vì bị ép bán dâm cho binh sĩ Mỹ

21:35:23 09/09/2025

Hơn 100 nạn nhân Hàn Quốc nộp đơn kiện chính thức cáo buộc và lần đầu yêu cầu quân đội Mỹ xin lỗi vì họ bị buộc bán dâm cho các binh sĩ Mỹ đồn trú từ thập niên 1950 đến 1980.

Ông Trump nói 'một chút cãi vặt với vợ' cũng bị tính là tội phạm

21:31:16 09/09/2025

Tổng thống Mỹ Donald Trump nói rằng một chút cãi vặt với vợ cũng bị tính là tội phạm nên ông chưa thể nói rằng tội phạm ở Washington D.C đã giảm 100%.

Bắt thiếu niên tàng trữ 'kho súng', có ý tưởng xả súng ở Mỹ

21:09:45 09/09/2025

Cơ quan chức năng tiểu bang Washington (Mỹ) đã bắt giữ thiếu niên 13 tuổi, sau khi phát hiện hàng chục khẩu súng tại nhà riêng, cùng với nhiều kịch bản để thực hiện xả súng hàng loạt.

Tòa tuyên án ông Thaksin phải ngồi tù 1 năm

20:05:20 09/09/2025

Trưa 9.9, Tòa án Tối cao Thái Lan ra phán quyết việc cựu Thủ tướng Thaksin Shinawatra ở trong bệnh viện trong thời gian thụ án tù là không hợp thức, buộc ông phải ngồi tù trong vòng 1 năm.

Chính phủ Mỹ mở chiến dịch trấn áp người nhập cư ở Chicago

19:56:53 09/09/2025

Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đã khởi động chiến dịch thực thi luật nhập cư tại thành phố Chicago (bang Illinois), trong bối cảnh Nhà Trắng tăng cường hoạt động bắt giữ tại những khu vực ủng hộ người nhập cư.

Vướng 99 cáo buộc quấy rối tình dục, cựu thị trưởng vẫn trúng cử

19:49:22 09/09/2025

Các quan chức Nhật Bản cho biết rằng một cựu thị trưởng Nhật Bản đã từ chức vì 99 cáo buộc quấy rối tình dục mới đây lại được bầu làm ủy viên hội đồng thị trấn, gây ra sự phẫn nộ và sốc trên mạng xã hội.

Lở đất kinh hoàng ở Sudan, ít nhất 375 người tử vong

19:21:47 09/09/2025

OCHA lưu ý rằng việc tiếp cận ngôi làng bị ảnh hưởng do lở đất vô cùng khó khăn vì địa hình đồi núi hiểm trở và mưa liên tục, do vậy các nhân viên cứu trợ buộc phải vận chuyển hàng cứu trợ bằng lừa.

Tác động của thỏa thuận khí đốt Nga - Trung với Mỹ và châu Âu

19:18:05 09/09/2025

Trong bối cảnh đó, thị trường năng lượng Mỹ cũng đang có những thay đổi đáng kể. Lần đầu tiên sau hơn một thập kỷ, nhu cầu nội địa về khí đốt tại Mỹ đang gia tăng, chủ yếu do sự bùng nổ của việc xây dựng các trung tâm dữ liệu mới.