Anh: Ông Boris Johnson từ bỏ cuộc đua vào ghế thủ tướng thay thế bà Liz Truss
Theo phóng viên TTXVN tại London, chiều tối ngày 23/10 (giờ địa phương), cựu Thủ tướng Anh Boris Johnson tuyên bố sẽ không tham gia cuộc tranh cử lãnh đạo đảng Bảo thủ, sau khi đã có được sự ủng hộ chính thức của 59 nghị sĩ trong đảng Bảo thủ.
Cựu Thủ tướng Anh Boris Johnson. Ảnh: AFP/TTXVN
Ngay sau khi cắt ngắn kỳ nghỉ tại Domonica và quay trở lại Anh vào ngày 22/10, cựu Thủ tướng Johnson đã nỗ lực vận động các nghị sĩ trong đảng Bảo thủ ủng hộ tranh cử lãnh đạo đảng Bảo thủ, nhằm cạnh tranh trực tiếp với c ựu Bộ trưởng Tài chính Rishi Sunak và đã nhận được nhiều sự ủng hộ của các thành viên nội các như Bộ trưởng Kinh doanh, Năng lượng và Công nghiệp Jacob Rees-Mogg, Bộ trưởng Ngoại giao James Cleverly, Bộ trưởng Giao thông vận tải Anne-Marie Trevelyan, Bộ trưởng Nội các Nadhim Zahawi, Bộ trưởng Quốc phòng Ben Wallace.
Tuy nhiên, việc ông Johnson quay lại tranh cử cũng đã gặp phải nhiều ý kiến trái chiều, ngay trong chính nội bộ đảng Bảo thủ. Nghị sĩ Steve Baker, từng đứng đầu Nhóm Nghiên cứu châu Âu ủng hộ Brexit trong đảng Bảo thủ, nói rằng sự trở lại của ông Johnson cần phải tránh bằng mọi giá: “Đó là một thất bại được đóng đinh chắc chắn – chúng tôi không thể để nó xảy ra”.
Cựu Phó Thủ tướng Dominic Rabb và những nghị sĩ ủng hộ ông Sunak cũng cho rằng, ông Johnson đang phải đối mặt với cuộc điều tra của Quốc hội về việc liệu ông Johnson có nói dối các nghị sĩ về các vụ “tiệc tùng” trong đợt dịch COVID-19 hay không. Nếu bị kết tội, ông Johnson có thể bị đình chỉ tư cách nghị sĩ tại Quốc hội và thậm chí đảng Bảo thủ phải đối mặt với một cuộc bầu cử phụ ở khu vực bầu cử Uxbridge để thay thế ông Johnson.
Video đang HOT
Mặc dù các đồng minh của ông Johnson cho biết rằng, ông Johnson đã có đủ sự ủng hộ của tổng cộng hơn 100 nghị sĩ, số lượng cần thiết để có thể đứng ra tranh cử. Tuy nhiên, trên thực tế đến tối 23/10, ông Johnson mới chỉ có 59 nghị sĩ chính thức xác nhận ủng hộ.
Cựu Thủ tướng Johnson nói rằng ông sẽ không tranh cử dù đã có sự ủng hộ của 102 nghị sĩ. Ông Johnson cho rằng, ông đã đi đến kết luận “đơn giản đây sẽ không phải là thời điểm thích hợp” và cho rằng “không thể điều hành một cách hiệu quả trừ khi có một đảng thống nhất trong Nghị viện”.
Ngoài ra, một trong các lý do khiến ông Johnson không ra tranh cử là do không đạt được thỏa thuận với hai ứng cử viên chính thức tuyên bố tranh cử là cựu Bộ trưởng Tài chính Rishi Sunak và lãnh đạo Hạ viện Penny Mordaunt. Ông Johnson cũng đưa ra cam kết “ủng hộ bất kỳ ai thành công”.
Ngay sau tuyên bố của ông Johnson, một loạt các nghị sĩ ủng hộ ông Johnson đã quay sang tuyên bố ủng hộ ông Sunak, trong đó có Bộ trưởng Nội các Nadhim Zahawi.
Cho đến 23h00 ngày 23/10 (giờ địa phương), theo thống kê của tờ Guardian, ông Sunak có hơn 150/357 nghị sĩ đã tuyên bố ủng hộ, trong khi bà Mordaunt đang bị tụt xa lại phía sau chỉ với 27 phiếu ủng hộ.
Điều này dường như cho thấy, ông Sunak có nhiều cơ hội để trở thành ứng cử viên duy nhất có đủ sự ủng hộ của hơn 100 nghị sĩ, theo quy chế của Ủy ban 1922 đưa ra, khi thời hạn đăng ký tranh cử kết thúc vào lúc 14h00 ngày 24/10. Nếu giành chiến thắng, ông Sunak sẽ trở thành Thủ tướng thứ 57 của Anh và là Thủ tướng da màu đầu tiên trong lịch sử nước Anh.
Nước Anh có thể có Thủ tướng mới ngay trong hôm nay
Tiến trình đề cử ứng cử viên vào vị trí lãnh đạo đảng Bảo thủ thay bà Liz Truss sẽ kết thúc trong ngày 24/10 và nước Anh có thể có Thủ tướng mới ngay trong ngày nếu chỉ có 1 ứng cử viên nhận đủ ít nhất 100 đề cử từ các nghị sĩ của đảng Bảo thủ.
Tính đến tối 23/10, tức chưa đầy 24 giờ trước khi tiến trình đề cử kết thúc, hiện mới chỉ có 2 ứng cử viên tuyên bố chính thức tham gia cuộc đua vị trí lãnh đạo đảng Bảo thủ và Thủ tướng Anh là bà Penny Mordaunt, cựu Bộ trưởng Quốc phòng, lãnh đạo phe bảo thủ tại Hạ viện Anh và ông Rishi Sunak, cựu Bộ trưởng Tài chính, người từng thua bà Liz Truss trong cuộc bỏ phiếu lựa chọn lãnh đạo đảng Bảo thủ đầu tháng 9/2022.
Từ trái sang: Ông Rishi Sunak, bà Penny Mordaunt và ông Boris Johnson. (Ảnh: The Guardian)
Đ.ánh giá của giới phân tích cũng như kết quả các cuộc thăm dò dư luận tại Anh trong vài ngày qua cho thấy, ông Rishi Sunak đang là ứng cử viên lớn nhất thay thế bà Liz Truss. Trong thông báo chính thức đưa ra chiều 23/10, ông Rishi Sunak tuyên bố nước Anh đang rơi vào một cuộc khủng hoảng kinh tế nghiêm trọng và khẳng định mình có đủ năng lực để sữa chữa nền kinh tế, đoàn kết đảng Bảo thủ và cống hiến cho đất nước. Báo chí Anh cũng xác thực các nguồn tin và khẳng định, ông Rishi Sunak là người duy nhất đã có trên 100 đề cử từ các nghị sĩ đảng Bảo thủ, với ít nhất là 130 đề cử cho đến cuối ngày 23/10.
Trong khi đó, bà Penny Mordaunt, mặc dù là người đầu tiên tuyên bố ra tranh cử, nhưng được cho là vẫn chưa nhận đủ s.ố đ.ề cử cần thiết. Vì thế, theo quy chế bầu cử mới do Uỷ ban 1922 của đảng Bảo thủ công bố, nước Anh có thể sẽ có Thủ tướng mới ngay trong ngày hôm nay, 24/10, nếu chỉ có 1 ứng cử viên nhận đủ trên 100 đề cử từ các nghị sĩ đảng Bảo thủ.
Ẩn số lớn nhất trong cuộc đua ghế lãnh đạo đảng Bảo thủ Anh hiện nay là vai trò của cựu Thủ tướng Anh Boris Johnson. Ông Boris Johnson đã cắt ngắn kỳ nghỉ và lập tức quay lại Anh sau khi bà Liz Truss từ chức và đang vận động quyết liệt nhằm giành sự ủng hộ của các nghị sĩ đảng Bảo thủ. Theo truyền thông Anh, ông Boris Johnson đã có các cuộc gặp với ông Rishi Sunak nhằm thảo luận liên minh nhưng không thành công, đồng thời cũng đã yêu cầu bà Penny Mordaunt rút lui nhưng bị bà Mordaunt từ chối.
Giới quan sát đ.ánh giá, việc ông Boris Johnson quay lại đang tiếp tục gây chia rẽ lớn trong nội bộ đảng Bảo thủ và mặc dù được một số Bộ trưởng công khai ủng hộ, ông Boris Johnson sẽ gặp nhiều thách thức để có được ít nhất 100 đề cử của các nghị sĩ đảng Bảo thủ, những người đã ép ông phải từ chức cách đây hơn 3 tháng vì các bê bối liên quan đến tiệc tùng trong giai đoạn nước Anh phòng toả vì Covid-19. Hiện tại, ông Boris Johnson vẫn chưa chính thức tuyên bố ra tranh cử, dù giới quan sát cho rằng, ông sẽ buộc phải ra tuyên bố chậm nhất là trong sáng 24/10.
Ngay cả một số đồng minh chính trị thân cận với ông Boris Johnson trước đây cũng tỏ ý hoài nghi về khả năng ông Boris Johnson sẽ thành công khi quay lại. Ông Dominic Raab, cựu Ngoại trưởng Anh và Bộ trưởng Tư pháp Anh dưới thời ông Boris Johnson nhận định: "Thực lòng mà nói, tôi muốn thấy ông Boris Johnson quay trở lại tuyến đầu trên chính trường nhưng chúng tôi có một vấn đề lớn với scandal đã khiến ông ấy buộc phải từ chức và chỉ trong vài ngày thôi, chứ không cần đợi đến vài tuần, ông ấy sẽ lại phải chứng kiến các phiên điều trần được chiếu trên tivi, kể cả các phiên của chính ông ấy và ông ấy sẽ lại bị kéo trở lại với các rắc rối đó"./.
Ông Boris Johnson được ủng hộ mạnh mẽ để tranh cử Thủ tướng Anh Cựu lãnh đạo đảng Bảo thủ Boris Johnson chưa tuyên bố tranh cử, nhưng đã được hàng chục nhà lập pháp ủng hộ tham gia vòng bỏ phiếu tiếp theo. Báo New York Times đưa tin ông Boris Johnson đã trở lại Anh hôm 22/10, làm dấy lên những đồn đoán rằng ông sẽ tham gia cuộc đua tranh cử để thay thế...
