Anh nói Iran bắt 2 tàu chở dầu, Iran nói chỉ bắt 1
Nước Anh cho biết Iran đã bắt giữ hai tàu chở dầu của nước này ở vùng Vịnh vào ngày 19-7 và yêu cầu Tehran trả lại các tàu. Tuy nhiên, Iran nói rằng chỉ bắt giữ một tàu.
Nước Anh cho biết Iran đã bắt giữ hai tàu chở dầu của nước này ở vùng Vịnh vào ngày 19-7 và yêu cầu Tehran trả lại các tàu hoặc sẽ phải đối mặt với hậu quả trong cuộc đối đầu mới nhất, gia tăng căng thẳng dọc theo tuyến đường vận chuyển dầu quốc tế quan trọng, theo Reuters.
Theo dữ liệu theo dấu hàng hải, tàu Stena Impero trên đường đến Arab Saudi nhưng rời khỏi các hải trình quốc tế và hướng về phía bắc tới đảo Qeshm của Iran. Stena ra thông cáo xác nhận Stena Impero “bị trực thăng và các tàu nhỏ không xác định danh tính tiếp cận trong quá trình đi qua Eo Hormuz trong khi tàu đang ở hải phận quốc tế”. Công ty cho biết “hiện không thể liên lạc với con tàu vốn đang hướng về phía bắc tới Iran”.
Stena Impero có trọng tải 30.000 tấn, thuộc sở hữu của Stena Bulk và đang hướng đến cảng Al Jubail của Arab Saudi.
Stena Impero có trọng tải 30.000 tấn, thuộc sở hữu của Stena Bulk và đang hướng đến cảng Al Jubail của Arab Saudi. Ảnh: REUTERS
Sau đó trong cùng ngày, một tàu khác thuộc sở hữu của một công ty Anh mang cờ Liberia cũng thình lình rời khỏi hải trình đi Arab Saudi và hướng tới đất Iran.
Ngược lại, Đội Vệ binh Cách mạng Iran cùng ngày loan báo rằng họ đã bắt giữ một tàu chở dầu Stena Impero treo cờ Anh ở vùng Vịnh. Sự việc này xảy ra hai tuần sau khi hải quân Anh chiếm giữ một tàu chở dầu của Iran ở Gibraltar.
Lực lượng Vệ binh Cách mạng cho biết họ bắt giữ tàu chở dầu theo yêu cầu của nhà chức trách hàng hải Iran vì con tàu “không tuân thủ các tuyến đường biển ở Eo Hormuz, tắt hệ thống nhận dạng tự động (AIS), làm ô nhiễm hải phận quốc tế và không chú ý đến c ảnh báo của Iran”- truyền hình nhà nước đưa tin.
Video đang HOT
Hãng thông tấn TASnim của Iran đồng thời phủ nhận thông tin rằng tàu thứ hai, Mesdar do Anh điều hành, bị bắt giữ. Iran cho biết con tàu đã được tiếp tục hành trình sau khi được cảnh báo về các vấn đề an toàn và môi trường.
Dữ liệu theo dõi của Refinitiv cho thấy tàu Stena Impero và Mesdar đã đổi hướng mạnh mẽ trong vòng 40 phút, ngay sau khi vào vùng Vịnh qua Eo biển Hormuz, sau đó tàu di chuyển về phía bắc, hướng về bờ biển Iran.
Anh, Mỹ kịch liệt phản đối
Ngoại trưởng Anh Jeremy Hunt xác nhận hai con tàu đã bị các cơ quan Iran bắt giữ ở Eo Hormuz.
“Tôi vô cùng lo lắng về việc các nhà chức trách Iran bắt giữ hai tàu ở Eo biển Hormuz”, ông Hunt nói với các phóng viên và cho biết sẽ sớm dự một cuộc họp khẩn của Nội các để tìm kiếm cách thức “nhanh chóng đảm bảo tự do cho hai con tàu”.
“Những vụ bắt giữ này là không thể chấp nhận được. Điều cần thiết là tự do hàng hải được duy trì và tất cả các tàu có thể di chuyển an toàn và tự do trong khu vực” – Bộ trưởng Ngoại giao Anh Jeremy Hunt cho biết.
Mối quan hệ căng thẳng giữa Iran và phương Tây ngày càng trở nên khó khăn. Ảnh: REUTERS
Ngoại trưởng Hunt khẳng định không có công dân Anh nào trên tàu và “đại sứ Anh ở Tehran đang liên lạc với Bộ Ngoại giao Iran để giải quyết tình hình và chúng tôi đang hợp tác chặt chẽ với các đối tác quốc tế”.
Trong một số bình luận được đăng trên báo Sky News, Ông Hunt còn cho biết, Iran sẽ phải nhận hậu quả nếu không trả lại quyền kiểm soát tàu, nhưng cho biết Anh sẽ không xem xét các phương án quân sự.
Phía Nhà Trắng cũng lập tức lên án “bạo lực leo thang” bởi chính quyền Iran. Tổng thống Donald Trump cam kết sẽ bàn bạc với Anh.
“Chúng tôi đã biết thông tin các lực lượng Iran đã bắt một tàu dầu Anh. Đây là lần thứ hai trong vòng một tuần Anh trở thành mục tiêu của bạo lực leo thang bởi chế độ Iran”, phát ngôn viên Hội đồng An ninh quốc gia Nhà Trắng Garret Marquis nói.
Tổng thống Trump cũng được yêu cầu trực tiếp bình luận về vụ Iran bắt giữ Stena Impero. Ông từ chối trả lời liệu vụ việc có “vượt ranh giới” và cách thức Mỹ phản ứng.
Nhà lãnh đạo Mỹ mô tả Iran là “không gì ngoài rắc rối” và cho rằng vụ việc chứng tỏ ông “đã đúng về Iran”. Ông cũng đề cập đến những thông tin chưa được xác định về vụ Iran bắt tàu dầu thứ hai của Anh.
Mối quan hệ căng thẳng giữa Iran và phương Tây ngày càng trở nên khó khăn kể từ khi hải quân Anh chiếm giữ tàu chở dầu Iran tại Gibraltar vào ngày 4-7 vì nghi ngờ tàu này buôn lậu dầu đến Syria, vi phạm lệnh trừng phạt của Liên minh châu Âu.
TÚ QUYÊN
Châu Âu chật vật về một cơ chế thương mại với I-ran
Việc I-ran thông báo dự trữ u-ra-ni được làm giàu ở cấp độ thấp của nước này đã vượt ngưỡng cho phép theo thỏa thuận hạt nhân năm 2015 giữa Tê-hê-ran với các cường quốc đã gây lo ngại cho các nước châu Âu.
ộng thái này xuất hiện sau khi châu Âu không thể thực hiện các cam kết theo thỏa thuận. Cơ chế thương mại của châu Âu đưa ra nhằm giúp I-ran "né" lệnh trừng phạt của Mỹ chưa phát huy hiệu quả.
Một cảng biển của I-ran. Ảnh AP
Nhằm thực hiện những cam kết trong thỏa thuận hạt nhân mang tên Kế hoạch hành động chung toàn diện (JCPOA), các nước châu Âu đã thiết lập Công cụ hỗ trợ trao đổi thương mại (INSTEX) để bảo đảm duy trì các hoạt động thương mại với I-ran, qua đó bảo vệ lợi ích của quốc gia Hồi giáo trong bối cảnh Mỹ áp đặt trở lại các biện pháp trừng phạt. Tuy nhiên, đến nay, cơ chế này vẫn chưa chính thức đi vào hoạt động. Bộ trưởng Dầu mỏ I-ran N.Dan-ga-nê cho rằng, INSTEX sẽ thiếu hiệu quả nếu cơ chế này không cho phép Tê-hê-ran bán dầu mỏ. Liên hiệp châu Âu (EU) cũng từng đề xuất một giải pháp để kết nối cơ chế thanh toán trong INSTEX với các nguồn tài chính từ việc mua dầu thô của I-ran trong tương lai. Tuy nhiên, đến nay, INSTEX chưa thể giúp "hồi sinh" trao đổi thương mại song phương giữa I-ran và EU do thiếu các nguồn ngân quỹ trả trước để bù đắp xuất khẩu cho I-ran.
Thống đốc Ngân hàng Trung ương I-ran (CBI) A.Hêm-ma-ti cho rằng, mặc dù Anh, Pháp và ức bị một số hạn chế trong khả năng mua dầu thô từ I-ran do Mỹ tiếp tục gây sức ép, song ba cường quốc châu Âu này có thể thiết lập một nguồn tín dụng dài hạn để mua dầu thô từ I-ran và sử dụng nguồn tài chính đó cho thanh toán thương mại. iều này cũng sẽ giúp cơ chế INSTEX trở nên ổn định và hoạt động hiệu quả hơn.
I-ran cũng coi cơ chế này là cớ để gây sức ép đối với các cường quốc châu Âu. Giới chức Tê-hê-ran từng cảnh báo, nếu INSTEX không thể đáp ứng yêu cầu của I-ran trong khuôn khổ thỏa thuận hạt nhân, thì nước này sẽ có những bước đi quyết đoán hơn. Và thực tế, I-ran đã tuyên bố vượt qua giới hạn về dự trữ u-ra-ni làm giàu ở cấp thấp. Tê-hê-ran thông báo khởi động quá trình làm giàu u-ra-ni ở cấp độ cao khi các cường quốc châu Âu không có biện pháp bảo vệ lợi ích của nước này theo JCPOA trước các biện pháp trừng phạt của Mỹ. Các quan chức ngoại giao hàng đầu EU lấy làm tiếc về quyết định của I-ran, cho rằng quyết định này làm lung lay một công cụ thiết yếu phục vụ mục đích không phổ biến vũ khí hạt nhân. EU kêu gọi I-ran đảo ngược bước đi này và kiềm chế, không đưa ra thêm các biện pháp làm suy yếu thỏa thuận hạt nhân.
Lượng dầu thô xuất khẩu của I-ran tiếp tục giảm trong tháng 6-2019 do các biện pháp trừng phạt của Mỹ, từ đó ảnh hưởng đến nguồn cung dầu trên thị trường thế giới. Trong ba tuần đầu tháng 6, I-ran xuất ra nước ngoài khoảng 300 nghìn thùng/ngày, giảm so với mức xuất khẩu 400 nghìn đến 500 nghìn thùng/ngày được ghi nhận vào tháng 5. Tuy nhiên, đây chỉ là con số lẻ so với lượng dầu xuất khẩu 2,5 triệu thùng/ngày của I-ran hồi tháng 4-2018, thời điểm trước khi Mỹ quyết định rút khỏi JCPOA và tái áp đặt các biện pháp trừng phạt I-ran.
Các nước châu Âu bày tỏ lo ngại về những tuyên bố giảm tuân thủ các cam kết trong thỏa thuận hạt nhân của I-ran. Châu Âu tái khẳng định, việc các nước phương Tây có duy trì cam kết nêu trong thỏa thuận hạt nhân hay không phụ thuộc vào sự tuân thủ đầy đủ của I-ran. Những nỗ lực của châu Âu nhằm cứu vãn thỏa thuận hạt nhân lịch sử đang trở nên ngày càng khó khăn khi cuộc đối đầu giữa Mỹ và I-ran leo thang căng thẳng, tiếp tục "ăn miếng trả miếng" lẫn nhau.
THANH HÀ
Theo nhandan
Tổng thống Mỹ sẽ thảo luận với Anh sau vụ Iran bắt giữ tàu chở dầu Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 19/7 khẳng định, sẽ thảo luận với Anh sau tuyên bố của lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) về việc bắt giữ một chiếc tàu chở dầu treo quốc kỳ Anh ở vùng Vịnh. Ông chủ Nhà Trắng tuyên bố sẽ hợp tác với Anh sau vụ Iran bắt giữ tàu chở dầu....