Ảnh hưởng chính trị có giúp tỷ phú Elon Musk chinh phục thị trường Ấn Độ?

Dù đế chế kinh doanh của tỷ phủ Elon Musk đã chinh phục nhiều thị trường, nhưng ông vẫn chưa thực sự thâm nhập vào thị trường Ấn Độ – một nền kinh tế đầy tiềm năng mà Tesla và Starlink vẫn chưa khai thác triệt để.

Giám đốc điều hành Tesla Elon Musk (trái) và Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi tại cuộc gặp ở Washington, DC, Mỹ ngày 14/2/2025. Ảnh: ANI/TTXVN

Theo trang The Guardian (Anh), giờ đây, với tầm ảnh hưởng mới trong chính quyền Tổng thống Donald Trump và địa chính trị toàn cầu, có vẻ như việc tỷ phú Musk thâm nhập vào thị trường Ấn Độ, với cả ô tô điện Tesla và Internet vệ tinh Starlink, có thể diễn ra suôn sẻ và nhanh hơn dự kiến.

Khi Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đến Washington để gặp Tổng thống Trump vào đầu tháng này, ông cũng đã có cuộc thảo luận riêng với ông Musk. Theo Chính phủ Ấn Độ, hai bên đã thảo luận về việc tăng cường hợp tác giữa các công ty Ấn Độ và Mỹ trong lĩnh vực đổi mới sáng tạo , thám hiểm không gian, trí tuệ nhân tạo và phát triển bền vững.

Tổng thống Trump cũng khẳng định rõ ràng: “Tôi tin rằng ông Musk muốn kinh doanh ở Ấn Độ”.

Thách thức từ thuế nhập khẩu và tham vọng Tesla

Hiện tại, thuế nhập khẩu 110% đối với xe điện tại Ấn Độ là một trở ngại lớn đối với việc Tesla thâm nhập thị trường. Tuy nhiên, năm ngoái, tỷ phú Musk đã tuyên bố rằng Tesla sẽ có mặt tại Ấn Độ “sớm nhất có thể”. Sau cuộc gặp với Thủ tướng Modi, có vẻ ông Musk đang rất quyết tâm để biến điều này thành hiện thực.

Tesla đã bắt đầu tuyển dụng nhân sự tại Mumbai và Delhi, cũng như ký hợp đồng thuê mở phòng trưng bày đầu tiên tại Mumbai. Thêm vào đó, Chính phủ Ấn Độ đang đưa ra chính sách giảm thuế nhập khẩu xuống còn 15% nếu Tesla đầu tư 500 triệu USD vào một nhà máy sản xuất xe tại đây. Tuy nhiên, mức ưu đãi chỉ áp dụng cho 8.000 xe đầu tiên, điều mà Tesla có thể không hài lòng.

Việc mở một nhà máy Tesla tại Ấn Độ sẽ mang lại nhiều lợi ích, như tạo việc làm và thu hút đầu tư nước ngoài, nhưng cũng cần lưu ý rằng ông Musk từng hủy bỏ kế hoạch đầu tư 3 tỷ USD vào một nhà máy Tesla tại Ấn Độ vào phút chót, để chuyển sang ký kết thỏa thuận lớn tại Trung Quốc – một đối thủ cạnh tranh chính của Ấn Độ.

Tesla cũng sẽ phải cạnh tranh quyết liệt với các nhà sản xuất xe điện Ấn Độ, vốn đang bán những chiếc SUV điện với giá chỉ bằng 1/4 so với mức giá khởi điểm 45.000 USD của Tesla. Điều này có thể gây khó khăn cho Tesla khi cạnh tranh trong một thị trường mà giá cả là yếu tố then chốt.

Starlink: Cánh cửa mới cho ông Musk tại Ấn Độ

Giám đốc điều hành Tesla Elon Musk và Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi tại cuộc gặp ở Washington, DC, Mỹ ngày 14/2/2025. Ảnh: ANI/TTXVN

Starlink – dịch vụ Internet vệ tinh của SpaceX – cũng có thể là lĩnh vực tiềm năng cho ông Musk tại Ấn Độ. Kể từ năm 2021, ông đã hướng tới mở rộng dịch vụ này tại Ấn Độ, một thị trường viễn thông đầy tiềm năng và đang phát triển mạnh mẽ. Dù nhu cầu hiện tại còn thấp, Deloitte dự báo thị trường Internet vệ tinh ở Ấn Độ có thể đạt 1,9 tỷ USD vào năm 2030. Đây được coi là điểm khởi đầu quan trọng cho ngành viễn thông đang phát triển mạnh mẽ của Ấn Độ.

Phát biểu với các phóng viên vào đầu năm nay, sau lễ nhậm chức của Tổng thống Trump, Bộ trưởng truyền thông Ấn Độ đã xác nhận rằng Starlink đang trong quá trình xin các giấy phép an ninh cần thiết để hoạt động tại Ấn Độ.

Tuy nhiên, thách thức không nhỏ đang chờ đợi ông Musk khi ngành viễn thông, bao gồm cả Internet vệ tinh, bị quản lý chặt chẽ tại Ấn Độ. Các vấn đề an ninh liên quan đến mối quan hệ của ông Musk với Trung Quốc và việc Starlink được sử dụng trong cuộc xung đột Ukraine đang làm dấy lên lo ngại về an ninh mạng và quyền kiểm soát truy cập Internet của Chính phủ Ấn Độ.

Ông Nikhil Pahwa, người sáng lập MediaNama, một nền tảng tin tức công nghệ tại Ấn Độ, chia sẻ: “Ấn Độ luôn coi trọng quyền kiểm soát truy cập Internet và quyền giám sát các nhà cung cấp dịch vụ của mình. Nhưng giờ đây, khi ông Musk có mối quan hệ chặt chẽ với Chính phủ Mỹ, sức ảnh hưởng của ông tại Ấn Độ đã tăng lên, và cơ hội để Starlink được phê duyệt về mặt bảo mật đã cải thiện đáng kể – hoặc ít nhất, quá trình này sẽ diễn ra nhanh chóng hơn rất nhiều”.

Ông Pahwa nhận định rằng quyết định về Starlink của Chính phủ Ấn Độ hiện nay mang nhiều yếu tố chính trị hơn là mối quan ngại về an ninh.

Tỷ phú Elon Musk. Ảnh: PAP/TTXVN

“Ngoại giao Starlink” đã xuất hiện rõ ràng tại quốc gia láng giềng Bangladesh, nơi tuần này, nhà lãnh đạo lâm thời Muhammad Yunus bất ngờ mời ông Musk triển khai Starlink trong vòng 90 ngày.

Ngay cả trước khi Tổng thống Trump tái đắc cử, Chính phủ Ấn Độ đã có những động thái hỗ trợ cho tham vọng của Starlink. Tháng 10/2024, chính phủ nước này tuyên bố rằng phổ tần vệ tinh cho dịch vụ băng thông rộng sẽ được phân bổ theo hình thức hành chính thay vì đấu giá – một quyết định mà ông Musk đã vận động hành lang tích cực.

Ông Musk trả lời trên nền tảng X: “Chúng tôi sẽ nỗ lực hết sức để phục vụ người dân Ấn Độ thông qua Starlink.”

Quyết định này cũng mang lại cơ hội lớn hơn nhiều cho Starlink trong việc cạnh tranh với các công ty viễn thông Ấn Độ trong cuộc đua giành quyền kiểm soát thị trường Internet vệ tinh.

Thách thức đang chờ đợi

Một cửa hàng của Tesla tại San Mateo, California, Mỹ. Ảnh: THX/TTXVN

Dù có lợi thế về giá thành ở các thị trường khác, Starlink khó có thể cạnh tranh dễ dàng tại Ấn Độ. Jio – một công ty đã từng làm khuynh đảo thị trường internet di động Ấn Độ – có thể sẽ tiếp tục đối đầu mạnh mẽ với Starlink trong lĩnh vực này.

Ông Prasanto K Roy, chuyên gia phân tích công nghệ, dự đoán có thể xảy ra một cuộc chiến về giá cả giữa Starlink và các nhà cung cấp dịch vụ viễn thông lớn nhất của Ấn Độ. Nếu Starlink lặp lại chiến lược hạ giá mạnh như đã làm ở châu Phi – nơi giá dịch vụ chỉ khoảng 10 USD so với 120 USD ở Mỹ – thì có thể tạo ra thay đổi lớn trên thị trường.

“Starlink sẽ không dễ dàng giành được thị phần ở Ấn Độ như ở những thị trường khác. Với sự cạnh tranh quyết liệt, rất khó để công ty này đạt được vị thế độc quyền, ngay cả khi giảm giá sâu. Khách hàng của Starlink ở Ấn Độ sẽ chỉ là một nhóm rất nhỏ thuộc tầng lớp giàu có. Tuy nhiên, nếu nắm vững được thị trường này, ôngMusk có thể khai thác tiềm năng to lớn của Ấn Độ”, ông Roy lập luận.