Ẩn ý của ông Tập Cận Bình khi gọi ông Biden là “bạn cũ”

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình dường như muốn gửi đi một thông điệp khi gọi Tổng thống Mỹ Joe Biden là “bạn cũ” trong cuộc họp thượng đỉnh sáng nay.

Tổng thống Mỹ Joe Biden họp thượng đỉnh với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Nhà Trắng hôm 15/11 (Ảnh: New York Times).

Tại cuộc họp thượng đỉnh được tổ chức trực tuyến hôm 15/11, Chủ tịch Tập Cận Bình cho biết ông rất vui khi được gặp lại “người bạn cũ” Joe Biden, đồng thời nói rằng Mỹ và Trung Quốc cần phải hợp tác chặt chẽ hơn.

Theo hãng tin Reuters, tại Trung Quốc, cụm từ “lao peng you” (người bạn cũ) thể hiện sự yêu mến, cũng như cho thấy mức độ quen thuộc và tin cậy.

Khi gọi ông Biden là “bạn cũ”, ông Tập có lẽ muốn gợi nhắc lại chuyến thăm Trung Quốc của ông Biden vào tháng 8/2011. Lúc đó, cả ông Tập và ông Biden đều chưa giữ vị trí lãnh đạo cao nhất của đất nước. Cả hai đã dành nhiều giờ trò chuyện và cùng đi thăm tỉnh Tứ Xuyên.

Ông Wang Huiyao, chủ tịch Trung tâm Trung Quốc và Toàn cầu hóa, cho biết việc ông Tập Cận Bình sử dụng cách nói “người bạn cũ” trong cuộc họp quan trọng với ông Biden nhằm thể hiện thiện chí thực sự.

Daniel Russel, nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ về châu Á dưới thời cựu Tổng thống Barack Obama, cho rằng ông Tập Cận Bình chủ ý gọi như vậy.

“Ông Tập chào ông Biden là “người bạn cũ của tôi”, sau khi ông Biden từng phủ nhận việc họ là bạn vào mùa hè năm nay. Đáp lại, ông Biden, với một nụ cười rạng rỡ, dường như nhắc nhở ông Tập rằng tất cả các nước – bao gồm cả Trung Quốc – đều phải chơi theo luật”, ông Russel nói.

Trước đó, tại cuộc họp báo sau hội nghị thượng đỉnh Nga – Mỹ hồi tháng 6, một phóng viên đã hỏi ông Biden rằng: “Ông đã nói nhiều lần rằng có lẽ ông đã dành nhiều thời gian với Chủ tịch Tập hơn bất kỳ lãnh đạo thế giới nào khác. Liệu sắp tới ông có nói chuyện với ông ấy với tư cách hai người bạn cũ để yêu cầu ông ấy cho phép các nhà điều tra của Tổ chức Y tế Thế giới, những người đang cố gắng tìm hiểu tận cùng nguồn gốc Covid-19, tiếp cận Trung Quốc một cách cởi mở hay không?”.

Đáp lại, chủ nhân Nhà Trắng nói: “Tôi muốn làm rõ điều này: Chúng tôi hiểu rõ về nhau, nhưng chúng tôi không phải là bạn cũ. Đó thuần túy là quan hệ công việc”.

Giáo sư Shi Yinhong, một chuyên gia về quan hệ quốc tế tại Đại học Nhân dân ở Trung Quốc, cho biết ông Tập Cận Bình vẫn sử dụng cách nói “người bạn cũ”, bất chấp mối quan hệ khó khăn giữa hai nước.

“Khi người Trung Quốc chúng tôi gọi ai đó là bạn cũ, nghĩa là chúng tôi đã biết họ từ lâu. Nhưng một “người bạn cũ” không nhất thiết có nghĩa anh ta vẫn là một người bạn thực sự”, giáo sư Shi nói.

Trong bối cảnh căng thẳng ngoại giao hiện nay, ông Biden có thể không muốn quá nhiều đồng minh và đối thủ chính trị của Mỹ coi ông là “một người bạn”.

Trước cuộc họp thượng đỉnh Mỹ – Trung, người phát ngôn Nhà Trắng Jen Psaki đã được hỏi về cuộc trao đổi giữa hai nhà lãnh đạo. Bà Psaki cho biết: “Tôi có thể xác nhận ông Biden vẫn không coi ông Tập là “bạn cũ”, và điều đó vẫn nhất quán”.

Ông Biden đã gặp ông Tập nhiều lần khi ông còn là Phó Tổng thống dưới thời Barack Obama. Ông Biden cũng nhiều lần nói rằng ông đã “đi 17.000 dặm” cùng ông Tập và phát triển mối quan hệ với nhà lãnh đạo Trung Quốc.