Amiăng thuộc nhóm một các chất gây ung thư cho người
PGS. TS Trần Hồng Côn, khoa Hóa, Đại học Khoa học Tự nhiên Hà Nội, cho hay amiăng gây nguy hiểm khi ở dạng bụi và chủ yếu hại ở khâu khai thác, vận chuyển cũng như chế biến.
Mới đây, Reuters đăng tải thông tin các tài liệu nội bộ của Johnson & Johnson cho rằng hãng này biết phấn rôm của họ nhiễm amiăng từ lâu nhưng lại giữ kín thông tin này.
Có ít nhất 3 xét nghiệm tại 3 phòng thí nghiệm khác nhau từ năm 1972 đến năm 1975 cho thấy có amiăng trong phấn rôm của hãng, trong đó có một trường hợp có lượng amiăng “khá cao”. Hầu hết báo cáo nội bộ của J & J về xét nghiệm amiăng đều không tìm thấy amiăng. Tuy nhiên, trong khi các phương pháp thử nghiệm của J & J được cải thiện và tiên tiến theo thời gian, chúng luôn có những hạn chế cho phép các chất gây ô nhiễm không bị phát hiện. Và họ cũng chỉ thử nghiệm một phần rất nhỏ sản phẩm phấn rôm của công ty.
Theo thông tin từ Cục Quản lý môi trường y tế (Bộ Y tế), các loại amiăng, kể cả amiăng trắng (Chrysotile), đều được khẳng định là có hại cho sức khỏe. Sau 40 năm nghiên cứu, từ năm 1973 Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC) thuộc Tổ chức Y tế thế giới đã có đủ bằng chứng trên người và thực nghiệm để xếp tất cả các loại amiăng vào nhóm 1 là các chất gây ung thư ở người.
PGS.TS Trần Hồng Côn, khoa Hóa, Đại học Khoa học Tự nhiên Hà Nội, cho hay amiăng gây ung thư theo cơ chế cơ học. Cụ thể là amiăng chỉ khi nào ở dạng bụi, hạt, mảnh gãy rất nhỏ và con người hít phải mới gây ung thư. Khi amiăng kết rắn trong những tấm lợp xi măng không có tác hại gây ra căn bệnh này. Hơn nữa, những tấm lợp xi măng sử dụng dưới 10% amiăng nên không có khả năng tái tạo thành bụi.
Bụi amiăng là chất rất trơ như mảnh vụn thủy tinh, amiăng sợi rất mảnh nên khi người lao động khai thác, nghiền, chế tạo amiăng, những hạt bụi rất nhỏ nhưng sắc cạnh đi vào trong phổi, có thể đi vào tận đáy phế nang hoặc vào các nội bào. Khi phổi co giãn liên tục, các sợi amiăng tạo thành vết thương. Cơ thể tiết ra chất bọc lấy dị vật để dị vật không tiếp tục gây thương vong cho các bộ phận khác.
Các sợi amiăng xâm nhập vào phổi, tích tụ và gây tổn thương lâu dài. Ảnh: CDC.
Nếu nhiều hạt amiăng trong phổi, nội bào gây tổn thương lâu dài, tạo ra khối u. Ban đầu, chúng chỉ là u lành nhưng trong quá trình biến đổi của cơ thể, khối u đó sinh sôi thành các khối u ác tính.
“Amiăng nguy hiểm khi ở dạng bụi và chủ yếu hại ở khâu khai thác, vận chuyển cũng như chế biến. Khi bụi amiăng thành vật để sử dụng thì không gây độc hại”, PGS.TS Trần Hồng Côn khẳng định.
Vì vậy, công nhân khi tham gia khai thác, sản xuất, chế biến amiăng nên được bảo hộ tốt để không hít phải bụi. Người dân sống gần các nhà máy sản xuất các vật liệu chứa amiăng (tấm lợp, má phanh…), khi có các biểu hiện bệnh do bụi amiăng cần đi khám và báo cho các cơ quan có thẩm quyền (môi trường, y tế) để kiểm tra, xử lý và điều trị bệnh kịp thời.
Video đang HOT
Hiện nay, một số nước cũng cấm nhập khẩu, khai thác amiăng nhưng cũng tùy theo nền kinh tế và nhu cầu sử dụng. Khi nền kinh tế phát triển, đời sống con người được nâng cao, những chất gây độc hại sẽ bị loại trừ.
GS.TS Nguyễn Bá Đức, nguyên Giám đốc Bệnh viện K, Phó chủ tịch Hội Ung thư Việt Nam, cho biết hiện nay trên thế giới có 40 nước cấm sử dụng amiăng vì đây là một trong những tác nhân gây ung thư phổi, bụi phổi.
“Việt Nam hay dùng sản phẩm ngói có thành phần của bụi amiăng, theo tôi, để bảo vệ sức khỏe của chính mình, chúng ta nên hạn chế sử dụng. Nếu gia đình đang sử dụng tấm lợp A-C thì không tự ý tháo dỡ, vứt bỏ vật liệu chứa amiăng mà cần có tư vấn của cơ quan môi trường địa phương, không dùng các tấm amiăng vỡ để lát đường, làm chuồng trại. Tại Australia, những sản phẩm như ngói cũ hay mảnh vụn làm bằng amiăng rơi xuống đất, khi khảo sát làm nhà, nếu phát hiện còn sót những mảnh vụn đó, người dân cũng phải vứt bỏ”, GS.TS Nguyễn Bá Đức nói.
Cục Quản lý môi trường y tế (Bộ Y tế) cũng khuyến cáo amiăng xâm nhập vào cơ thể và gây hại chủ yếu qua đường hô hấp, khi người lao động và người sử dụng hít phải bụi hô hấp có chứa bụi amiăng phát tán trong môi trường. Các công việc phát sinh bụi chủ yếu trong quy trình sản xuất (xé bao, nghiền, trộn, khoan, nổ mìn…) hay trong sử dụng tại cộng đồng khi người dân khoan, cắt, phá dỡ đập các tấm lợp, vật liệu có chứa amiăng, sử dụng các vật liệu amiăng để làm đường, đổ làm móng nhà….
Tác hại của amiăng đến sức khỏe người lao động và cộng đồng được biết đến là gây bệnh bụi phổi, ung thư phổi, ung thư trung biểu mô ác tính (màng phổi, màng bụng, màng tim), mảng màng phổi, tràn dịch và dày màng phổi, ung thư thực quản, buồng trứng. Người tiếp xúc với amiăng thường phát bệnh sau thời gian rất lâu từ 20-30 năm nên thường đến khi người lao động nghỉ hưu mới mắc bệnh.
Theo Zing
Những bê bối sản phẩm chứa hóa chất gây chấn động trên thế giới
Với sự phát triển của các ngành sản xuất, dược phẩm, rất nhiều tập đoàn đã sử dụng hóa chất độc hại vào trong sản phẩm của họ, gây chấn động lớn khi bị phanh phui.
Mới đây, trang Reuters vừa công bố về việc công ty Johnson & Johnson (J & J) đã biết sản phẩm phấn rôm chứa chất gây ung thư amiăng từ lâu nhưng lại che giấu thông tin này. Cáo buộc của Reuters đưa ra đúng vào thời điểm J & J đang đối mặt với hàng nghìn vụ kiện tụng về các sản phẩm phấn rôm, có thành phần chính là bột talc, gây ung thư cho người sử dụng.
Trước đó, vào tháng 7, J & J còn bị tòa án yêu cầu bồi thường 4,7 tỷ USDcho 22 phụ nữ cáo buộc phấn rôm của hãng khiến họ bị ung thư buồng trứng. Hầu hết trường hợp cho biết họ thường sử dụng các sản phẩm phấn rôm của J & J như chất chống mồ hôi và khử mùi ở gần vùng kín. Tuy nhiên, Alex Gorsky, Giám đốc điều hành J & J, đã cam kết rằng họ vẫn tự tin các sản phẩm của mình không chứa amiăng.
Mặc dù phủ nhận cáo buộc, cổ phiếu của J & J trong ngày 14/12 đã giảm hơn 10%, tương đương với 40 tỷ USD bị mất đi, mức sụt giảm lớn nhất từ trước tới nay.
Không chỉ J & J vướng bê bối, nhiều sản phẩm cũng chứa chất gây nguy hiểm cho sức khỏe con người từng bị phanh phui và làm chấn động toàn cầu.
Thuốc cảm Tylenol chứa kali xyanua
Theo kênh truyền hình RT của Nga, một bê bối khác của công ty J & J xảy ra vào năm 1982 là 7 người, trong đó có một cô bé 12 tuổi, đã tử vong sau khi uống thuốc có chứa hóa chất xi mạ kali xyanua được dán nhãn là thuốc giảm đau phổ biến Tylenol.
Kali xyanua là chất độc có thể ngăn chặn quá trình trao đổi chất của các tế bào và không cho các tế bào hemoglobin lấy được oxy. Chất kịch độc này phản ứng cực nhanh, nạn nhân có thể chất ngay sau vài giây tiếp xúc
Khi các nhà điều tra phát hiện ra rằng ai đó cố ý cho kali xyanua vào một số chai thuốc cảm, họ ngay lập tức cảnh báo người tiêu dùng không nên tiếp tục dùng thuốc. Sau một loạt tai nạn chết người, ít nhất 31 triệu chai thuốc cảm Tylenol trên toàn nước Mỹ đã bị nhà sản xuất J & J thu hồi.
Mặc dù hơn 3 thập kỷ trôi qua, các quan chức Mỹ vẫn chưa thể xác định người gây ra vụ thuốc giả này.
Công ty J & J sau đó cũng chuyển sang sản xuất các viên nang thay vì con nhộng bột - loại dễ dàng bị pha trộn kali xyanua. Quốc hội Mỹ thông qua một dự luật vào năm 1983, xếp những kẻ làm giả các loại thuốc và hàng tiêu dùng khác là tội phạm liên bang.
Thuốc Tylenol trị cảm chứa chất kịch độc kali xyanua. Ảnh: Reuters.
Sữa trẻ em nhiễm độc ở Trung Quốc
Trong năm 2008, khoảng 300.000 trẻ sơ sinh Trung Quốc đã mắc bệnh sau khi uống phải sữa nhiễm độc. Ít nhất 6 trẻ em tử vong trong số 54.000 trẻ sơ sinh nhập viện.
Hợp chất hữu cơ melamine được thêm vào để cho phép sữa không đạt tiêu chuẩn qua mặt các bài kiểm tra dinh dưỡng. Công ty quốc doanh thuộc tập đoàn Tam Lộc đã dùng melamine trộn vào trong sữa để tăng độ đạm cho sữa, bỏ qua những tiêu chuẩn đảm bảo điều kiện an toàn thực phẩm. Melamine có thể gây tác dụng phụ cho người sử dụng như suy thận và sỏi thận.
Cơ quan chức năng còn phát hiện tập đoàn Tam Lộc cố tình che đậy bê bối này gần một năm khi người tiêu dùng gửi đơn khiếu nại từ tháng 12/2007.
Một nông dân chăn nuôi bò sữa và một người bán sữa phải nhận án tử hình với tội danh gây nguy hiểm cho sức khỏe người dùng, sản xuất, bán thực phẩm độc hại, trong khi 19 người khác bị bỏ tù vì có dính líu tới bê bối sữa nhiễm độc.
Melamine được cho vào sữa để làm độ đạm cao hơn. Ảnh: Reuters.
Thuốc huyết áp chứa tạp chất gây ung thư
Hồi tháng 7/2018, Cơ quan quản lý Dược phẩm châu Âu (EMA) phát hiện ra tạp chất N-nitrosodimethylamine (NDMA) trong chất Valsartan do Công ty Zhejiang Huahai Pharmaceutical của Trung Quốc sản xuất. Đây là loại thuốc chuyên để điều trị bệnh cao huyết áp và suy tim.
Theo Bộ Y tế & Dịch vụ Nhân sinh Mỹ (HSS), NDMA là hóa chất hữu cơ trong hệ thống chất có nguy cơ gây ung thư mạnh. Nó có thể gây tình trạng nhiễm độc, tạo ra các khối u và làm ảnh hưởng tới đường hô hấp. Với tỷ lệ nhất định, tạp chất này có thể gây hại cho người sử dụng, phá hủy gan và gây ung thư.
EMA đã lập tức yêu cầu thu hồi 2.300 lô thuốc xuất khẩu sang thị trường thuộc 22 nước châu Âu, trong đó có Đức, Phần Lan, Thụy Điển, Hungary... Nhiều nước châu Âu đã rà soát lại tất cả danh mục thuốc generic trị cao huyết áp và bệnh suy tim có nguyên liệu thành phẩm Valsartan. Trong khi đó, đại diện Cục Quản lý Thực phẩm & Dược phẩm Mỹ (FDA) sau khi xác nhận thông tin trên cũng yêu cầu tiến hành kiểm tra lại loại thuốc nguyên liệu Valsartan.
Thuốc Valsartan bị thu hồi do chứa tạp chất gây ung thư. Ảnh: Dailytimes.
Tại Việt Nam, Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) cũng đình chỉ lưu hành tất cả loại thuốc thành phẩm được sản xuất từ nguyên liệu Valsartan. Cục Quản lý Dược yêu cầu các công ty đăng ký thuốc, sản xuất thuốc, công ty nhập khẩu cần phối hợp với các nhà phân phối thuốc thông báo thu hồi tất cả lô thuốc này theo danh mục kèm theo tới các cơ sở bán buôn, bán lẻ, sử dụng thuốc.
Theo Zing
Bố mẹ tốn bộn tiền mua đồ dùng cho trẻ, tưởng rằng những món này có lợi nhưng hóa ra lại hại khôn lường Nhiều cặp vợ chồng một khi đã có con thì họ sẽ sẵn sàng chi tiêu mọi thứ, không tiếc bất cứ thứ gì với hy vọng con được bảo vệ an toàn và tuyệt đối. Tuy nhiên, có những thứ đồ dùng cho trẻ nhìn có vẻ là có lợi cho bé nhưng hóa ra lại ảnh hưởng khôn lường con trẻ...