Ẩm thực mang hương sắc núi rừng

Ngoài các lễ hội, ẩm thực Tây Nguyên có thể được coi là sự “kỳ bí” dễ khám phá nhất, bởi khi đến Tây Nguyên, ẩm thực thường là cách người Tây Nguyên dùng để bộc lộ sự nhiệt thành của họ.

Cơm Lam , bà con vào rừng chặt những ống lồ ô còn non, giữ lại mắt ở hai đầu rồi cho gạo nếp và nước vào, xong nút lại đem nướng bằng lửa và than cho thật khéo. Những ống cơm lam khi chín, được chẻ bỏ lớp vỏ thì lộ ra lớp cơm nếp thơm ngon, hấp dẫn lạ thường. Hương vị nếp quyện với hương thơm của lồ ô tươi qua lửa làm cho cơm lam có một hương vị đặc biệt, hơn hẳn cơm nếp nấu ở trong chõ, trong nồi.

Canh Thụt , món này gồm có những nguyên liệu: lá Bép, đột Mây, cà đắng, cá suối thịt và các gia vị kèm theo như mắm, ớt, muối, bột ngọt và đường… Trước khi nấu bà con chặt một ống lồ ô có lóng dài, gọt đẽo phần đầu ống cho thật khéo, sao cho nấu canh thụt không cho nước chảy ra ngoài. Việc chọn ống lồ ô cần có bí quyết, nếu chọn ống già quá sẽ bị nứt, hoặc cây non quá thì canh sẽ không ngon… sau khi chế biến các nguyên liệu trên, bà con cho tất cả vào ống lồ ô và dựng ống nghiêng trên đống lửa.Trong lúc nấu, một mặt vừa quay tròn ống cho thật đều lửa và dùng một chiếc đũa để thụt cho các thành phần của món canh nhuyễn đều với nhau, động tác thụt ống còn khiến cho hơi thoát ra.Có lẽ chính động tác này mà món canh này có tên gọi như vậy. Thường thì ống canh thụt có độ dài từ nửa mét trở lại. Trong các lễ hội cần nhiều thì bà con nấu làm nhiều ống. Thời gian để canh chín khoảng từ 60 – 90 phút. Sau khi canh chín bà con cho ra bát hoặc lá chuối cũng được vì món canh thụt khi chín sẽ đặc lại và rất dẻo, khi ăn món này có rất nhiều vị đắng, cay, bùi, béo…

Cà đắng được chế biến thành nhiều món ăn khác nhau trong bữa cơm của họ như nấu với cá tươi, cá khô, tép khô, thịt rừng hoặc cà đắng um với ếch… Các gia vị không thể thiếu để tạo nên mùi vị độc đáo từ cà đắng là ớt, lá é (lá quế xanh), lá và củ nén (gần giống lá hẹ). Ngoài nấu chín, người đồng bào còn ăn cà đắng sống, bằng cách giã nát cà rồi cho thêm gia vị: muối, ớt, bột ngọt, lá é, lá và củ nén. Món này rất cay, đậm đà, ăn được rất nhiều cơm. Nhiều đồng bào không có điều kiện đi chợ thường xuyên, nên các món ăn chế biến từ cà đắng rất gần gũi và thiết thực.