Ai điều hành nước Mỹ nếu Nhà Trắng và Quốc hội “thất thủ” vì Covid-19?

Ai sẽ điều hành nước Mỹ nếu các lãnh đạo hàng đầu trong Chính phủ và Quốc hội đều không thể thực hiện nhiệm vụ vì dịch Covid-19?

Cho tới nay, Tổng thống Donald Trump và Phó Tổng thống Mike Pence đều tuyên bố âm tính với virus corona chủng mới SARS-CoV-2 gây dịch bệnh Covid-19.

Tuy nhiên nếu kịch bản tồi tệ xảy ra, ai sẽ là người điều hành nước Mỹ nếu các nhà lãnh đạo hàng đầu trong Chính phủ và Quốc hội không thể thực hiện nhiệm vụ?

Cho tới nay, Tổng thống Donald Trump và Phó Tổng thống Mike Pence đều âm tính với SARS-CoV-2. Ảnh: US News

Newsweek dẫn các văn bản tiếp cận được và các nguồn tin quân sự giấu tên cho biết, Quân đội Mỹ đã bắt đầu chuẩn bị một loạt kế hoạch khẩn cấp bí mật nếu dịch Covid-19 tiếp tục lây lan rộng và ảnh hưởng đến khả năng điều hành đất nước của chính phủ Mỹ cũng như khả năng của giới chức địa phương trong việc duy trì trật tự.

Theo Newsweek, trong kịch bản xấu nhất, quân đội Mỹ có thể thực sự điều hành đất nước.

Kế hoạch này bao gồm những gì?

Newsweek cho biết, một vài kế hoạch khẩn cấp đã được quân đội Mỹ đặt ra nhằm chuẩn bị cho một số tình huống khẩn cấp – từ một trận cuồng phong hủy diệt cho tới những cuộc tấn công khủng bố tương tự như vụ 11/9/2001. Bộ trưởng Quốc phòng Mark Esper đã chỉ đạo Bộ tư lệnh Bắc Mỹ (NORTHCOM) chuẩn bị từ 1/2 để các binh sỹ có thể sẵn sàng triển khai nếu những kế hoạch được kích hoạt.

Ba trong số 7 kế hoạch này liên quan đến việc sơ tán nhiều nhất có thể các chính trị gia và các quan chức hàng đầu từ Washington tới các địa điểm an toàn.

Tổng thống Donald Trump, Phó Tổng thống Mike Pence và gia đình họ là những người đầu tiên được sơ tán.

Kế hoạch thứ 2 được cho là sơ tán Bộ Quốc phòng và các quan chức an ninh quốc gia khác.

Kế hoạch thứ 3 là sơ tán các lãnh đạo Quốc hội, tòa án tối cao và các “nhân vật quan trọng” khác tới địa điểm an toàn được định trước – có thể là các boongke bí mật ở Maryland.

Ba kế hoạch khác, có mật danh là Octagon, Freejack, và Zodiac, được cho là liên quan đến việc quân đội sắp xếp một cách thức để đảm bảo chính phủ có thể điều hành từ Washington DC, Bắc Caroline và Maryland. Những kế hoạch này cũng cho phép họ thay đổi chuỗi phân tán quyền lực thông thường, để các quan chức được chỉ định trước có thể tiếp quản nhiệm vụ của các thành viên hàng đầu trong chính phủ – những người vì lý do khẩn cấp đã không thể tiếp tục vai trò của mình. Một lựa chọn để thực thi điều này là để các Tư lệnh quân đội tiếp quyền kiểm soát các cơ quan của Mỹ trên cơ sở tạm thời.

Kế hoạch cuối cùng, có mật danh là Granite Shadow, về cơ bản là một cuốn sách hướng dẫn để quân đội Mỹ điều hành các nhiệm vụ trong nước – điều mà thông thường họ không được phép, chỉ trừ trường hợp cực kỳ khẩn cấp. Theo báo cáo, kế hoạch này bao gồm cả việc áp dụng các biện pháp quyết liệt như sử dụng vũ khí hủy diệt hàng loạt và điều động “lực lượng nhiệm vụ quốc gia” tối mật.

Quyền hạn quân đội đặc biệt

“Lực lượng nhiệm vụ quốc gia” -vốn không được đề cập trong các văn bản công khai – được cho là luôn ở trong tình trạng báo động cao và thực thi “các quyền hạn đặc biệt” được Tổng thống và Bộ trưởng tư pháp ủy quyền từ trước, Newsweek dẫn lời một quan chức quân sự đã nghỉ hưu cho biết.

Lực lượng này, thông thường sẽ được điều động nếu một thiết bị hạt nhân phát nổ ở một thành phố của Mỹ, nhưng trên thực tế có thể được kích hoạt trong một số điều kiện – cụ thể ở đây là nếu sự hoảng loạn vì dịch Covid-19 và tình trạng khan hiếm lương thực dẫn tới bạo lực không thể kiểm soát trên các đường phố của Mỹ và giới chức địa phương không có khả năng đối phó.

Binh sỹ Mỹ được huy động làm nhiệm vụ ở một trung tâm xét nghiệm SARS-CoV-2 ở New York. Ảnh: Reuters

Trong nỗ lực chấm dứt bạo lực và thiết lập trật tự, quân đội Mỹ được cho là sẽ sử dụng nhiều biện pháp cứng rắn, trong đó có cả thiết quân luật.

Các Tư lệnh quân đội được ủy quyền tự hành động trong những tình huống như vậy nếu họ không thể tiếp cận những quan chức trên quyền mình.

Dù quân đội có thể nhận được quyền hạn đặc biệt trong những kế hoạch khẩn cấp, nhưng họ vẫn có có nghĩa vụ phải khôi phục quy tắc dân sự “càng sớm càng tốt”.

Không có nơi nào an toàn trước dịch Covid-19

Tuy nhiên, Newsweek dẫn lời một quan chức quân sự liên quan đến kế hoạch khẩn cấp cho biết, những kế hoạch khẩn cấp như vậy có thể không hiệu quả trong cuộc khủng hoảng Covid-19 hiện nay.

Theo nguồn tin, các biện pháp kể trên được đặt ra nhằm phản ứng với một thảm họa địa phương hoặc một cuộc tấn công và cũng chỉ là các biện pháp tạm thời cho đến khi các quan chức hàng đầu được đưa tới địa điểm an toàn.

Tuy nhiên, không có nơi nào ở Mỹ an toàn trước dịch Covid-19.

“Trong các kịch bản khi một thành phố hay một khu vực bị phá hủy, những kế hoạch kể trên được thực thi khá dễ dàng, nhưng với dịch Covid-19, tác động của nó là trên phạm vi toàn quốc, chúng ta ở trong một lãnh thổ mà chúng ta chưa từng ở trong đó bao giờ”, nguồn tin quân đội tiết lộ với Newsweek.

Theo Newsweek, Lầu Năm Góc thừa nhận điểm yếu này và đã ra lệnh cấm tất cả việc đi lại ngoài căn cứ không cần thiết (nếu không liên quan tới việc chuẩn bị cho kế hoạch khẩn cấp) và đang cố “giãn cách” nhân sự trong các căn cứ quân sự để đảm bảo họ khỏe mạnh trong giờ phút đất nước cần tới họ.