Ai Cập nỗ lực đối phó với ‘quả bom’ dân số

Là quốc gia đông dân nhất thế giới Arab với khoảng 105 triệu người, Ai Cập đang nỗ lực kiểm soát dân số gia tăng, biến dân số thành tài sản chứ không phải trách nhiệm đối với đất nước.

Người dân Ai Cập tại một khu chợ ở Menufia. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN

Ngày 27/5, một hội nghị với chủ đề “Dự báo tình hình dân số ở Ai Cập và cải thiện các đặc điểm dân số” đã được tổ chức tại thủ đô Cairo, kêu gọi thúc đẩy một lộ trình kiểm soát sự gia tăng dân số – vốn đang gây gánh nặng lớn đối với các nguồn lực và ngân sách của đất nước.

Là một phần trong khuôn khổ Đối thoại Quốc gia bắt đầu vào ngày 3/5 vừa qua, hội nghị này có sự tham gia của nhiều đại diện chính phủ và các nhóm hoạt động xã hội tại Ai Cập.

Phát biểu tại hội nghị, ông Talat Abdel-Gawad – một thành viên Hội đồng Ủy thác của sự kiện này – cho rằng Ai Cập “cần kích hoạt và tài trợ cho Chiến lược Phát triển và Dân số Quốc gia (2015-2030) nhằm tăng cường kế hoạch hóa gia đình, trao quyền cho phụ nữ, thúc đẩy phúc lợi của thanh niên và thiếu niên, cải thiện giáo dục, thúc đẩy truyền thông và truyền thông xã hội”.

Nhận thức được nguy cơ bùng nổ dân số đối với an ninh quốc gia, ông Abdel-Gawad khẳng định sự cần thiết phải ban hành 3 đạo luật nhằm hạn chế thất học, tảo hôn và lao động trẻ em.

Trong khi đó, ông Neveen Ebeid – một chuyên gia khác tại hội nghị – chỉ ra rằng các yếu tố kinh tế, ví dụ như vấn đề tài chính, đang cản trở các chiến lược kế hoạch hóa gia đình tại Ai Cập. Theo ông, các cuộc khảo sát về y tế đã không xác định được những khu vực có tỷ lệ sinh cao hoặc thấp trong vài thập kỷ qua.

Chuyên gia về nhà ở Ahmad Ashour nhất trí rằng dân số quá đông là trở ngại chính cho các kế hoạch phát triển, đồng thời dự đoán rằng Ai Cập sẽ chứng kiến sự bùng nổ dân số trong những thập kỷ tới, nhưng tình trạng sức khỏe và thể chất của người dân suy giảm hơn.

Trong khi đó, bà Neven Othman – thành viên của Hội đồng Quốc gia về Trẻ em và Làm mẹ, đánh giá sự gia tăng dân số sẽ tạo ra một nguồn nhân lực lớn nếu có thể phát triển phù hợp với tăng trưởng kinh tế và được đầu tư tốt. Bà đồng thời kêu gọi tối đa hóa vai trò của các tổ chức xã hội và khu vực tư nhân thông qua một cơ chế độc lập, nhằm theo dõi và đánh giá các chiến lược chính thức.

Trong nhiều năm qua, Ai Cập đã nghiên cứu và triển khai nhiều giải pháp để hạn chế tình trạng quá tải dân số. Cuối năm 2020, nước này đã áp dụng một chiến lược toàn diện nhằm cung cấp các biện pháp miễn phí giúp người dân kiểm soát sinh đẻ, thiết lập một cơ chế phù hợp để mọi phụ nữ ở Ai Cập có thể tiếp cận và khuyến khích họ tích cực tham gia kiểm soát sự gia tăng dân số.

Hồi tháng 2/2022, Tổng thống Abdel-Fattah al-Sisi cũng đã khởi động dự án phát triển gia đình quốc gia, nhằm giải quyết các khía cạnh y tế, giáo dục, xã hội, văn hóa và kinh tế của tình trạng dân số quá đông.

Gần đây nhất, vào tháng 3 vừa qua, chính phủ nước này thông báo sẽ trợ cấp 1.000 bảng Ai Cập (32,3 USD)/năm cho những phụ nữ trong độ tuổi từ 21-45 đã kết hôn và có tối đa 2 con. Khoản tiền này sẽ được tích lũy và trao toàn bộ cho người nhận khi họ bước sang tuổi 45.