ABBA: Sức hút từ phong cách xấu lạ

Hiện tượng âm nhạc ABBA gây chú ý bằng các ca khúc đi kèm trang phục biểu diễn kỳ lạ.

Tối 2/9, ABBA thông báo trở lại với album phòng thu Voyage cùng hai ca khúc mới I Still Have Faith In You, Dont Shut Me Down trên YouTube. Theo Guardian, sau The Beatles, hiếm có sự tái hợp nào được mong mỏi như nhóm. Một người hâm mộ viết trên Twitter: “Cảm ơn ABBA đã cứu năm 2021!”.

Với bốn thành viên Agnetha Fltkog, Bjrn Ulvaeus, Benny Andersson và Anni-Frid Lyngstad, ABBA là một trong những nhóm nhạc thành công nhất lịch sử thế giới với hàng trăm triệu album được bán ra từ năm 1972. Trong vòng 10 năm, âm nhạc cùng thời trang của họ để lại nhiều dấu ấn sâu đậm trong lòng khán giả. Tờ Guardian nhận định nhóm nhạc tạo sức hút từ cách mặc kỳ quặc không giống ai.

Phong cách thời trang biểu diễn của nhóm nhạc ABBA. Ảnh: Moda

ABBA thường mặc đồ biểu diễn mang phong cách lưỡng tính màu mè, diêm dúa, đính lông vũ hoặc đá, thường đi kèm áo choàng, vòng choker, cài áo hoặc khăn vuông. Hầu hết trang phục do Owe Sandstrm – giáo viên trung học người Thụy Điển có sở trường thiết kế thời trang – thực hiện. Cùng cộng sự Lars Wigenius, ông đã tạo ra trang phục mang phong cách riêng cho ban nhạc từ các xu hướng thịnh hành của thập niên 1970, kết hợp kimono truyền thống của Nhật, trang phục flamenco và đồ dân gian Thụy Điển.

Trong những năm 1970, các nhà phê bình thời trang của Vogue, Harpers Bazaar chê trang phục của ABBA rườm rà, kỳ lạ, gợi liên tưởng các nghệ sĩ xiếc. Trong chuyến lưu diễn châu Âu và Bắc Mỹ năm 1974, Agnetha Fltkog mặc quần ống loe trắng với áo choàng xanh ngọc lục bảo viền lông xù. Năm 1979, trong tour diễn thứ ba, cả nhóm mặc bodysuit chất liệu spandex màu xanh, tím và trắng. Các thành viên nam mặc đồ bó sát, phối phụ kiện bóng bẩy như các quý cô. Trong các MV, khăn quàng mỏng, giày bệt họa tiết động vật, bốt cao tới đầu gối, áo choàng poncho phong cách vui nhộn trở thành trợ thủ đắc lực giúp họ gây chú ý.

ABBA trong tour diễn năm 1979 tại sân vận động Wembley, London. Video: Youtube ABBA

Năm 2014, nhân dịp nhóm ra mắt cuốn sách ảnh Super Trouper cùng tên một album nổi tiếng, thành viên Bjrn Ulvaeus thừa nhận với Independent: “Thành thật mà nói, chúng tôi đã mặc như những kẻ điên khùng. Không ai có thể mặc xấu hơn chúng tôi trên sân khấu”.

ABBA quyết định ăn vận khác lạ không phải để quảng bá hình ảnh mà vì muốn trả ít tiền thuế hơn. Trong một cuộc phỏng vấn năm 2014, Ulvaeus cho biết Thụy Điển cho phép khấu trừ thuế cho bất kỳ trang phục biểu diễn độc đến mức không thể mặc để ra đường hay sinh hoạt hàng ngày. “Nhóm đã mặc táo bạo nhất có thể để đỡ chi phí thuế và tình cờ trở thành một hiện tượng được khán giả đón nhận”, Ulvaeus nói trên Independent.

Áo choàng ánh bạc quá khổ của nhóm ABBA trong thập niên 1970 được xem là lập dị. Ảnh: PA

Theo Independent, sau khi nhóm tan rã năm 1982, sức ảnh hưởng từ trang phục của họ mới được nhiều người nhận ra. Nhà văn, nhà tạo mẫu thời trang, Darren Kennedy nói trên Vogue: “ABBA là một hiện tượng văn hóa lớn và trang phục của họ có tác động không hề nhỏ. Họ đến vào thời điểm video đang trở thành một phần của văn hóa đại chúng và đây là lần đầu tiên một thế hệ có ảnh hưởng trực quan như vậy”.

Vogue nhận định thời trang ABBA mang tính tiên phong và chưa bao giờ lỗi mốt, vẫn hiện hữu trong đời sống ngày nay, từ quần ống loe, áo liền quần màu sắc đến đồ họa tiết theo chủ đề động vật. Phong cách của họ đại diện cho toàn bộ thập niên 1970, đặc biệt là thời trang disco đang được yêu thích trở lại trong vòng bốn năm qua. Independent cho rằng trang phục sặc sỡ của nhóm có sức lan tỏa rộng hơn cả những nghệ sĩ cùng thời như Elton John và David Bowie. Trước khi đại dịch xảy ra, hàng triệu người hâm mộ đã đến thăm Bảo tàng ABBA ở Thụy Điển, nơi trưng bày những bộ trang phục gốc mang tính biểu tượng của nhóm.

Bốt trắng của Kendall Jenner (trái), trang phục của Florence Welch (giữa) và Lady Gaga chịu ảnh hưởng từ thời trang ABBA. Ảnh: HC, Celebmafia

Ba năm qua, những đôi bốt màu trắng của ABBA là mốt được chị em Gigi, Bella Hadid, Kendall Jenner nhiệt tình lăng xê. Ở Met Gala 2019, giới yêu thời trang bắt gặp lại những bộ đồ ánh bạc của nhóm nhạc thuộc chuyến lưu diễn năm 1977 trên trang phục của loạt khách mời đình đám như Florence Welch, Celine Dion, Gigi Hadid… Năm 2018, Lady Gaga thừa nhận âm nhạc và phong cách mặc của bộ tứ truyền cảm hứng cho cô. Tủ đồ của nữ ca sĩ có nhiều bộ cánh giống trang phục vải thun họa tiết da báo của nhóm nhạc Thụy Điển. Trong Mrs. Carter Show World Tour năm 2013, Beyoncé mặc váy áo sexy gợi nhớ trang phục hở da thịt của hai danh ca Lyngstad và Fltkog.

Sàn diễn cũng là một minh chứng cho sức hút của thời trang ABBA. Phong cách unisex của nhóm xuất hiện trong các bộ sưu tập nhiều mùa của Vetements. Thiết kế Xuân Hè 2018 của Tom Ford, Gucci, hay bộ sưu tập Disco Daze của RIXO tái hiện những bộ đồ rực rỡ của ban nhạc. Giày platform gắn liền hình ảnh của nhóm thường xuyên xuất hiện trên đường băng của Prada, Miu Miu. Trang phục đường phố năm 2019, 2020 của Zara gồm những chiếc áo khoác dạ gắn lông vũ ở gấu tay giống đồ biểu diễn một thời của ABBA.

Phong cách thời trang của ABBA từ năm 1973 đến 1979. Video: Youtube Zero