9 món đặc sản Sơn La ngon khó quên

Nông Mạnh Hùng13:24 16/01/2020

Nhắc đến Sơn La không thể không kể đến nộm da trâu, pa pỉnh tộp hay thịt gác bếp đã trở thành thương hiệu vang tiếng gần xa.

Nộm da trâu

Da trâu rất dày, cứng và dai nên thường là nguyên liệu để làm mặt trống. Ở mảnh đất Sơn La, da trâu lại là một món ăn đặc sản vô cùng lạ miệng và độc đáo. Món ăn nổi tiếng của người Thái ở Sơn La là món thấu da trâu và nộm da trâu.

Người dân Sơn La thường phải sơ chế qua nhiều giai đoạn như hơ qua lửa, ngâm nước lã rồi khéo léo lọc da thật mỏng, thật đều tay mới có thể làm mềm nguyên liệu khó chiều này.

Người vùng cao không dùng chanh hay giấm để bóp nộm mà kết hợp da trâu với nước măng chua tạo thành hương vị khác lạ. Khi thưởng thức, bạn sẽ có cảm nhận, da trâu sần sật, đanh đanh, có hương thơm của rau mùi tàu, mùi ta, vị bùi bùi của đậu phộng cùng vị chua thanh của măng rừng ngâm ngấu rất thú vị. Nộm da trâu là món nhắm rượu tuyệt vời ở nơi vùng cao này.

Pa pỉnh tộp

Nếu một lần lên Sơn La mà chưa thưởng thức món cá nướng gập, thì cuộc hành trình của bạn thật sự chưa trọn vẹn. Nhiều người thích món cá nướng nổi tiếng này không chỉ bởi giá trị ẩm thực của nó mà còn bởi bàn tay khéo léo của người chế biến.

Để chế biến được món pa pỉnh tộp, người ta cho rất nhiều các loại gia vị như gừng, xả, ớt tươi, rau mùi, rau thơm, hành tươi, húng và nhất thiết không được thiếu mắc khén, một loại gia vị đặc trưng của núi rừng Tây Bắc. Cá chép, cá trắm hoặc cá trôi khoảng vài lạng được mổ dọc sống lưng để nguyên nội tạng, bỏ mật và nhồi vào bụng cá cùng các loại gia vị vào tẩm ướp cho ngấm đều. Sau đó, người ta gập đôi lại, cho cá vào một đoạn tre để kẹp chặt, nướng trên than củi đã hồng.

Người nướng cá phải rất khéo léo để làm sao cho cá chín, không bị ám khói mà vẫn giữ được hương vị tự nhiên. Miếng cá chín vàng đều, tỏa mùi thơm cay cay của mắc khén, vị béo ngọt của cá, vị cay của các loại gia vị nơi đầu lưỡi khiến du khách ăn một lần mà nhớ mãi.

Thịt gác bếp

Món thịt gác bếp vốn là đặc sản của vùng núi Tây Bắc nói chung và Sơn La nói riêng. Đến với Sơn La, bạn có thể được thả mình trong không khí trong lành, dễ chịu. Vào những buổi sáng tươi mát hay buổi tối lạnh se, cả mảnh đất chập chờn trong sương, bên ngọn lửa bập bùng, thưởng thức những miếng thịt gác bếp ngòn ngọt, dai dai, vẫn còn ngai ngái mùi khói thật thú vị.

Thịt gác bếp sơ chế không quá cầu kỳ. Thịt dùng để hun khói chủ yếu là trâu, bò hay heo được thả rông trên các sườn núi, sườn đồi. Khi chế biến, người ta róc các thớ thịt ra thành từng miếng, rồi hun bằng khói của than củi được đốt từ các loại cây mọc trên núi đá. Khi thịt đã thành phẩm, mùi khói gần như vẫn còn nguyên, vương vấn trong từng thớ thịt vậy mà chẳng gây khó chịu. Chính mùi khói ấy đã tạo nên sức hấp dẫn riêng của món ăn trên vùng núi, cao nguyên quanh năm sương phủ, mây mù này.

Cơm lam

Với những người yêu Tây Bắc, không ai lạ lẫm gì món cơm lam, một món ăn đặc trưng của vùng cao. Cơm lam ngon phải được chế biến từ gạo nương, ngon nhất là gạo cẩm và nếp cái hoa vàng sau khi thu hoạch lúa xong vào tháng 9, tháng 10 âm lịch. Gạo cho thêm một chút muối, gừng được ngâm ủ qua đêm, đãi sạch rồi cho vào ống tre, thêm chút nước và nút lại bằng lá chuối, sau đó cho lên bếp lửa đốt.

Khi ăn, người ta nhẹ nhàng tách từng phần tre bó chặt vào từng cây cơm trắng nõn. Mùi thơm của gạo nếp nương mới, lẫn với chút hương vị của tre, của khói bếp, làm cho miếng cơm thật sự mang hương vị của núi rừng.

Cũng tùy từng sở thích của mỗi người mà người ta chọn chấm cùng muối vùng hay chẳm chéo, món ăn đặc trưng của dân tộc Thái. Hương thơm, vị bùi của cơm dẻo, vị cay của gừng, vị ngọt của nước ống nứa, vị thanh thanh lá chuối, mùi của khói bếp lửa thật quyến rũ.

Cháo mắc nhung

Sau mùa gặt, quả mắc nhung gieo vãi trên nương bắt đầu chín mọng, bà con hái đem về rửa sạch, thêm gừng xả, trộn với gạo tấm, tưới ít nước đủ chín, túm vào lá chuối buộc chặt vùi trong tro bếp nóng, hoặc đồ xôi, chỉ 30 phút sau sẽ có ngay một món ăn sền sệt, ngăm ngăm đắng, thơm cay là lạ đầy hấp dẫn và chấm với xôi rất hợp khẩu vị.

Ngày nay, cháo mắc nhung đã trở thành món ăn đặc sản được mọi người ưa chuộng. Để có món cháo mắc nhung (tiếng Mường gọi là plải ngố), người chế biến phải biết chọn loại tẻ thơm, nếu được tấm đầu vụ gặt non (như cốm) thì càng tốt. Dùng thịt xương sườn lợn nướng khô hay hun khói, băm nhỏ nấu nhuyễn với cháo tấm. Khi cháo chín tới cho quả mắc nhung vào, đập dập củ gừng, ớt nướng và xả cả củ bỏ vào đáy nồi cháo, khuấy đều. Vài phút sau, đã có ngay món cháo mắc nhung đặc sản thơm nồng, đặc sánh.

Chẳm chéo

Video đang HOT

Với mùi vị đặc trưng của rất nhiều loại gia vị chỉ có ở núi rừng Tây Bắc, chẳm chéo là một món chấm cổ truyền của người Thái luôn mang đến cho du khách một cảm giác lạ lẫm khi thưởng thức. Đây được coi là “linh hồn ẩm thực của vùng Tây Bắc”.

Người Thái ở Sơn La sử dụng chẳm chéo trong bữa ăn hàng ngày, ngoài ra họ còn dùng để tiếp khách. Nó là món ăn dân dã nhưng cũng là đặc sản của vùng núi rùng.

Chế biến chẳm chéo khá đơn giản với nhiều nguyên liệu quen thuộc như: tỏi, ớt tươi, vài lá tỏi tươi, rau mùi, mắm, đường… và nhất là không thể thiếu bột mắc khén, loại gia vị đặc trưng của người Thái. Tất cả được giã nhuyễn trộn đều vào nhau thành một loại nước chấm sền sệt với dư vị đặc biệt.

Canh mọ

Ngày lễ Tết của người Khơ Mú không thể thiếu được món canh mọ, được chế biến từ các loại thịt chuột, chim, sóc sấy khô băm nhỏ trộn với hoa chuối, các loại rau thơm, ớt chỉ thiên, mắc khén, tấm gạo nếp cho vào ống tre, bương bánh tẻ, đổ nước vào đem đốt (như đốt cơm lam). Khi sôi lấy que tre vót nhọn sọc liên tục đến khi nhuyễn. Khi đổ ra bát nó sền sệt, sánh dùng xôi nếp nắm chấm quệt ăn rất thơm ngon.

Ngoài ra, người Thái cũng thường hay làm món mọ gà, được chế biến từ cổ, cánh, bộ lòng mề gà, băm nhỏ, mắc khén, ớt khô, củ sả giã nhỏ, bột gạo nếp trộn với nhau cho vào lá chuối túm lại bỏ vào chõ cho sôi lên. Khi chín, vớt ra ta có một món canh đặc sánh, sền sệt, ăn với xôi hoặc cơm lam thì tuyệt vời biết mấy…

Nậm pịa

Nếu như người Mông có món thắng cố được coi là món ăn đặc trưng thì người Thái có món nậm pịa. Vì vậy đến Sơn La, bạn đừng quên thưởng thức món nậm pịa nổi tiếng.

Để chế biến được món này cần có ruột non của con trâu, bò, dê. Người ta đem tuốt hết phần ruột bên trong, dùng vải bông sạch lọc nước lấy từ ruột non sau đó đập gừng, xả, mắc khén, ớt, lá chanh băm thêm một ít thịt bạc nhạc, thái thêm ít tiết tươi, đuôi, dạ dày, cuống tim… của bò hay dê cho vào nồi đun sôi khoảng 5 phút tạo thành món ăn sền sệt.

Nậm pịa thưởng thức khi nóng sẽ rất ngon. Du khách nào mới ăn sẽ thấy có vị đăng đắng nơi cổ họng, nhưng lúc sau lại thấy ngòn ngọt và thơm thơm của mắc khén, của các loại gia vị như xả, lá chanh, gừng, ớt.

Người ta thường thưởng thức nậm pịa với thịt bò hoặc dê luộc, khi chấm những miếng thịt luộc vào bát nậm pịa sẽ cảm nhận được hương vị của các loại gia vị lan tỏa ngào ngạt, tạo nên một món ăn hấp dẫn.

Ốc Suối Bàng

Ốc đá ở Suối Bàng thường chỉ xuất hiện từ tháng 4 đến cuối tháng 8, tức là vào mùa mưa, khi thời tiết ẩm ướt, chúng thường bò ra để ăn lá cây. Những tháng còn lại chúng vùi mình trong những lớp lá dày hoặc nằm im dưới đất. Ốc này thường chỉ có ở những khu rừng rậm, nhiều cây cối, ẩm thấp, vì vậy, lên Sơn La được thưởng thức món ốc Suối Bàng béo ngậy trong ngày rét mướt thì không gì tuyệt bằng.

Món ốc luộc của người Sơn La được chế biến rất đơn giản, nhưng vị ngon ngọt của nó sẽ khiến người ăn một lần nhớ mãi. Ốc rửa sạch, không cần phải hấp cùng lá chanh hay gừng, sả. Nước chấm cũng chỉ cần cho vài lát ớt xanh đỏ, cũng đã đủ tạo nên một món ăn hấp dẫn. Con ốc đá béo ngậy khều ra quệt qua tí nước chấm bỏ vào miệng thấy cay cay đầu lưỡi, ốc chạm vào răng lại thấy giòn giòn. Ăn ốc đá nên nhai chậm và kỹ mới thấm được vị mát lành, vị thơm độc đáo.

Theo Ivivu

Đặc sản Sơn La - nét quyến rũ níu chân du khách

Nếu nói miền núi Tây Bắc là một bức tranh thì Sơn La chính là nét chấm phá mê hoặc của bức tranh ấy.

Và đặc sản Sơn La chính là một nét đặc sắc của miền đất hữu tình này. Đến với Sơn La là đến với thiên nhiên đại ngàn hùng vĩ mà thơ mộng, cũng là đến với những con người hiếu khách, thuần khiết1. Nộm da trâu - đặc sản Sơn La nổi bật

Nộm da trâu là đặc sản nổi tiếng của người Thái tại Sơn La. Món nộm da trâu khi ăn có vị giòn giòn, vị cay quyến rũ và mùi thơm tinh tế của nhiều loại gia vị khác nhau. Để chế biến được món nộm da trâu đòi hỏi sự kiên nhẫn, tỉ mỉ. Nhâm nhi vài chén rượu bên bếp lửa hồng cùng món nộm da trâu thật là một trải nghiệm thú vị.

Món ăn này là đặc trưng và độc đáo của miền đất Tây Bắc này. Đừng ngần ngại để lựa cho mình đặc sản làm quà từ món nộm da trâu rất riêng này nhé.

Hương vị đậm đà của nộm da trâu hấp dẫn du khách (Nguồn: thegioiamthuc.com)

2. Pa pỉnh tộp

Pa pỉnh tộp là một món đặc sản của người Thái nơi đây, pa pỉnh tộp hay còn có cái tên gọi khác là cá gập nướng có hương vị lạ miệng, độc đáo. Cá gập nướng được làm từ rất nhiều loại cá khác nhau từ cá Lăng, cá Chiên, cá trắm,... nhưng một điểm chung là đều được bắt tại các con sông, con suối nơi núi rừng Tây Bắc.

Người dân Thái chế biến bằng cách nhồi gia vị và rau thơm vào phần bụng cá mổ dọc, sau đó gập ngang thân cá sao cho phần đầu và phần đuôi chạm lại với nhau đem lên nướng. Cá nướng chín có vị vàng ruộm, thơm ngon và béo ngọt.

Pa pỉnh tộp - món ăn đậm vị núi rừng Tây Bắc. (Nguồn: tepbac.com

3. Thịt gác bếp

Thịt gác bếp Sơn La là món ăn trở thành đặc sản làm quà cho các vị khách mỗi khi đến nơi đây. Thịt gác bếp được làm từ phần thịt bắp, thăn trâu bò được chăn thả trên những cánh đồng cỏ Mộc Châu. Người Thái chế biến món thịt gác bếp bằng cách hun khói than của các cây mọc, vì thế thịt không bị ám mùi khói và bảo quản được rất lâu.

Vào những ngày thời tiết mưa gió, se lạnh, ngồi nhâm nhi cái vị ngòn ngọt, cay nồng của ớt và đậm đà thật sự là một cảm giác khó quên ối với mọi người. Hiện nay có rất nhiều địa điểm bán thịt gác bếp tại Mộc Châu được bán với giá khoảng 700.000 - 900.000 VNĐ/kg.

Thịt trâu gác bếp - đặc sản Sơn La làm quà. (Nguồn: dacsanquehuong.vn)

4. Cơm lam - đặc sản Sơn La nổi tiếng

Cơm lam ngon nhất chỉ có được khi người nấu bằng gạo nếp nương (gạo cẩm hoặc nếp cái hoa vàng). Gạo được bà con ủ qua đêm rồi đổ vào ống tre, thêm nước vừa đủ và nút lại bằng lá chuối hoặc lá dong.

Tiếp đến, món cơm lam này sẽ được đun đến khi trong ống không còn nước và bề mặt ống cháy sém. Món ăn này có mùi thơm thanh khiết và dẻo bùi của gạo nếp, vị ngọt thanh của ống nứa và lá chuối, có thể ăn chấm muối hoặc vừng tùy sở thích. Cơm lam được bán tại các quán ăn hay các chợ vùng cao của Sơn La.

Món cơm lam thơm ngọt như tấm lòng nồng hậu của người dân tộc Thái tại Sơn La. Nguồn: tuhaoviet.vn

5. Cá hồi

Cá Hồi là đặc sản Mộc Châu Sơn La được nhiều người yêu thích. Những con cá hồi được nuôi trong hồ nước lạnh thuộc dãy Hoàng Liên Sơn. Cá hồi Mộc Châu được chế biến thành nhiều món ăn khác nhau như sashimi, gỏi cá hồi, lẩu cá hồi, cá hồi nướng giấy bạc, cháo cá hồi, cá hồi sốt Teriyaki.

Một con cá hồi khoảng 2kg được chế biến công phu và bán với mức giá khoảng 200.000 - 250.000 VNĐ/người. Bạn nên ăn cũng như muốn mua đặc sản Mộc Châu làm quà tại các quán nổi tiếng như Vườn Đào, Xuân Bắc, 64.

Đến Sơn La thì đừng bỏ lỡ cá hồi tám món. (Nguồn: haiphonginfo.vn)

6. Nậm pịa

Một món ẩm thực Tây Bắc đậm vị hoang sơ núi rừng, thậm chí nhìn thoáng qua còn chẳng có chút ngon mắt nhưng lại thơm ngon đến bất ngờ đó chính là nậm pịa. Nậm pịa được chế biến từ nội tạng của trâu, bò nấu cùng gia vị đặc trưng như mắc khén, gừng, sả, ớt, lá chanh,...

Món ăn dạng sền sệt, có vị hơi đăng đắng những miếng đầu tiên, sau đó dần có vị ngọt của thịt xương, rất thơm ngon, hấp dẫn, có tác dụng giải rượu tốt.

Nậm pịa - món ăn độc đáo của người dân Mộc Châu Sơn La. Nguồn: yong.vn

7. Cháo mắc nhung

Cháo mắc nhung là loại cháo được nấu từ quả mắc nhung được gieo vãi sau mùa thu hoạch. Những quả mắc nhung chín mọng được trộn cùng gạo tấm, thêm gừng xả, tưới nước vừa đủ và vùi vào tro lửa khoảng 30 phút. Cháo sánh đặc, vị hơi đắng cùng một chút cay cay lạ miệng. Cháo mắc nhung mang hương vị đậm đà của miền núi Tây Bắc, là đặc sản Sơn La làm say lòng bao du khách đến đây.

Cháo mắc nhung giữ lại trái tim của bao du khách đến thăm quan Sơn La. (Nguồn: Internet)

8. Rượu chuối Yên Châu

Rượu chuối Yên Châu nổi tiếng của bà con vùng đất Yên Châu. Những quả chuối hột rừng được rửa sạch, phơi khô và đem chưng cất theo phương pháp thủ công từ 90 -100 ngày. Rượu chuối Yên Châu có tác dụng điều trị các bệnh lý như đau dạ dày, sỏi thận, chữa đau lưng, mệt mỏi, có thể uống mỗi ngày.

Ngày nay, rượu Yên Châu được bán tại nhiều nơi, không chỉ ở địa phận tỉnh Sơn La mà còn nhiều nơi khác với giá khoảng 350.000 - 400.000 VNĐ/lít.

Rượu chuối hột có tác dụng tốt cho sức khỏe, thích hợp làm quà tặng. (Nguồn: Internet)

9. Ốc đá suối

Ốc đá Suối Bàng là món đặc sản Sơn La thường chỉ có vào thời điểm từ tháng tư đến tháng tám hằng năm, đặc biệt vào những ngày thời tiết ẩm ướt, các thời điểm khác, ốc trốn sâu trong các khe đá.

Ốc đá ở đây có hình dạng tương tự như loài ống núi, mình dẹp ngang, Du khách có thể mua ốc đá Suối Bàng của đặc sản Sơn La làm quà với giá từ 25.000 đến 40.000 VNĐ/kg của bà con về chế biến các món như ốc luộc, canh ốc, giỏi ốc... Ốc đá Suối Bàng có vị thơm ngon, mát lành độc đáo làm hài lòng khẩu vị của du khách thập phương.

Những con ốc đá Suối Bàng chỉ xuất hiện 4 tháng trong năm từ tháng tư đến tháng tám. (Nguồn: baomoi)

Gợi ý một số quán ăn ngon tại Sơn La:

Quán 64 Mộc Châu, Sơn La

Quán cá hồi Vườn Đào, Mộc Châu

Quán Dũng Vịt (trên đường 3 tháng 2, Quyết Thắng)

Sơn Lẩu quán (nằm tại số 38 đường Lò Văn Giá, Chiềng Lề)

Còn gì tuyệt vời bằng một chuyến tour du lịch trong nước vừa được hòa mình với núi non, vừa được thưởng thức những món ngon của người dân bản địa, lại có quà mang về cho bạn bè và người thân. Trên đây là những đặc sản Sơn La mà một khi đã ghé thăm mảnh đất đại ngàn nơi đây ta không thể bỏ lỡ.

Theo Biog

Những món ngon không thể bỏ qua khi đến Sơn La Sơn La không chỉ có phong cảnh thiên nhiên hữu tình mà còn nhiều món ăn ngon nức tiếng. 1. Nộm da trâu Ở mảnh đất Sơn La, da trâu lại là một món ăn đặc sản vô cùng lạ miệng và độc đáo. Món ăn nổi tiếng của người Thái ở Sơn La là món thấu da trâu và nộm ra trâu....