8 dấu hiệu quan trọng nhận biết bệnh viêm phổi ở trẻ sơ sinh
“Trẻ dưới 5 tuổi, đặc biệt là trẻ dưới 2 tháng tuổi, là nhóm tuổi có nguy cơ mắc và tử vong do viêm phổi cao nhất.
Viêm phổi tiến triển rất nhanh dẫn đến biến chứng nặng, do đó tiêm chủng phòng bệnh, phát hiện sớm và điều trị kịp thời sẽ giúp hạn chế nguy cơ tử vong do viêm phổi”.
Bác sĩ Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa Hệ thống Trung tâm tiêm chủng cho Trẻ em và Người lớn VNVC cảnh báo.
Cẩn trọng: Cứ 39 giây sẽ có một trẻ mắc bệnh viêm phổi
Tại sao trẻ thường bị viêm phổi?
Viêm phổi là tình trạng nhiễm trùng hô hấp nặng khiến các bộ phận chức năng phổi bị tổn thương. Viêm phổi có thể ở một vùng, một vài vùng hoặc toàn bộ phổi. Bệnh có khả năng tiến triển rất nhanh trong thời gian ngắn và gây nhiều biến chứng “khôn lường” như: nhiễm trùng huyết, viêm màng não, suy hô hấp nặng, viêm màng ngoài tim…
Có nhiều tác nhân gây ra viêm phổi ở trẻ như: vi khuẩn, virus, vi nấm,… Theo thống kê, viêm phổi do phế cầu khuẩn (Streptococcus pneumoniae) là tác nhân phổ biến nhất. Phế cầu khuẩn thường trú trong hầu họng người lớn và trẻ em. Bệnh lây truyền rất nhanh qua đường không khí (ho, hắt hơi) thông qua việc tiếp xúc với người mang vi khuẩn trong người. Trẻ nhỏ, người già, người có bệnh nền, hệ miễn dịch kém là nhóm đối tượng có nguy cơ cao.
Bác sĩ Chính cho biết, mặc dù có thể phòng ngừa bằng vắc xin và y học hiện đại đã có nhiều tiến bộ trong chẩn đoán và điều trị, nhưng mỗi năm vẫn có hàng triệu trẻ em dưới 5 tuổi tử vong vì viêm phổi. Biểu hiện ban đầu của bệnh rất giống các bệnh nhiễm khuẩn đường hô hấp khác nên phụ huynh khá chủ quan tự ý điều trị cho trẻ bằng thuốc ho, thuốc kháng sinh khi trẻ có dấu hiệu ho, sổ mũi… Không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, viêm phổi ở trẻ có thể dẫn đến biến chứng nặng, nguy cơ tử vong cao.
8 dấu hiệu nhận biết bệnh viêm phổi ở trẻ
Bệnh có thể xuất hiện khi bé đang bị một đợt ho hoặc cảm cúm. Phụ huynh có thể dựa vào 8 dấu hiệu sau đây để “đoán” bệnh cho trẻ, nếu trẻ có tất cả các biểu hiện trên thì nhiều khả năng bé bị viêm phổi, đặc biệt phụ huynh cần chú trọng 3 dấu hiệu đầu tiên:
1. Thở nhanh, thở dốc liên tục, thở rít, thở khò khè hoặc thở gắng sức. Thở gắng sức là trẻ thở rất khó khăn, cánh mũi phập phồng, thở rên, co kéo cơ liên sườn, co rút lõm lồng ngực.
2. Ho khan, ho có đờm màu xanh hoặc màu vàng: đây chính là phản xạ rất quan trọng của cơ thể chống lại các tác nhân gây bệnh đường hô hấp.
3. Sốt vừa đến cao trên 39 độ C, vã mồ hôi và ớn lạnh.
4. Đau tức ngực trong cơn ho và cả sau cơn ho.
5. Mệt mỏi, chán ăn.
6. Buồn nôn, nôn, đau bụng và tiêu chảy.
7. Mệt mỏi, nằm li bì và ngủ liên tục.
Video đang HOT
8. Môi và da xanh xao, nhợt nhạt do không có đủ oxy. Trong những trường hợp nặng, trẻ có thể không còn tỉnh táo, đầu ngón tay và chân thâm tím. Lúc này, cần đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế để cấp cứu kịp thời.
Làm thế nào để phòng ngừa bệnh viêm phổi ở trẻ?
Bác sĩ Trương Hữu Khanh, Trưởng khoa Nhiễm – Thần kinh, Bệnh viện Nhi đồng I TP.HCM, Cố vấn chuyên môn Hệ thống Trung tâm Tiêm chủng cho Trẻ em và Người lớn VNVC cho biết: “Để bảo vệ trẻ khỏi bệnh viêm phổi do phế cầu khuẩn gây ra, cần tạo môi trường sống lành mạnh, không cho trẻ tiếp xúc với nguồn bệnh, đảm bảo chế độ dinh dưỡng đầy đủ và nuôi trẻ bằng sữa mẹ ít nhất 6 tháng đầu đời,… Đồng thời, tiêm vắc xin chính là giải pháp phòng bệnh tối ưu, an toàn và tiết kiệm nhất để bảo vệ trẻ trước nguy cơ nhiễm bệnh”.
Viêm phổi có 2 nhóm do virus và vi khuẩn. Ở nhóm viêm phổi do virus thì virus cúm là tác nhân có thể phòng bằng vắc xin cúm. Ở nhóm viêm phổi do phế cầu, có thể phòng bệnh bằng 2 loại vắc xin, là vắc xin Synflorix (Bỉ) dành cho trẻ từ 6 tuần đến 5 tuổi và vắc xin Prevenar 13 (Anh) dành cho trẻ từ 6 tuần tuổi và người lớn. Ở nhóm viêm phổi do vi khuẩn Hib, có thể phòng bệnh cho trẻ bằng các vắc xin: 6in1 Hexaxim (Pháp), Infanrix Hexa (Bỉ); 5in1 Pentaxim (Pháp) và Quimi-Hib. Tùy theo từng loại vắc xin mà có phác đồ tiêm chủng khác nhau.
VNVC cam kết cung cấp các loại vắc xin chất lượng tốt nhất tới khách hàng
Là đơn vị tiêm chủng đầu tiên tại Việt Nam đầu tư hệ thống kho lạnh GSP đạt chuẩn, VNVC luôn nỗ lực cung cấp đủ các loại vắc xin phòng bệnh cho trẻ em và người lớn. Để được tư vấn và đặt lịch tiêm vắc xin phòng viêm phổi, Quý khách có thể gọi vào hotline 028.7300.6595, nhắn tin cho Fanpage: VNVC – Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em và Người lớn hoặc liên hệ trực tiếp hệ thống các trung tâm tiêm chủng VNVC trên cả nước.
Virus RSV nguy hiểm thế nào, tại sao khiến bà mẹ trẻ "ngàn lần xin lỗi con"?
Trong 1 số trường hợp cá biệt (như trẻ sơ sinh dưới 6 tháng), virus RSV có thể dẫn tới những vấn đề nghiêm trọng, đôi khi đe dọa tính mạng, như viêm phổi hoặc viêm tiểu phế quản.
Mới đây, trên mạng xã hội xôn xao chia sẻ của một người mẹ về việc con nhiễm virus RSV qua nụ hôn của người lớn.
Theo đó, em bé 16 ngày tuổi nhiễm virus RSV dẫn tới viêm phổi. Bé phải cách ly mẹ, "không thở, không ăn được", người mẹ viết trên Facebook cá nhân. Bài viết có sức lan tỏa mạnh, thu hút 17 nghìn lượt chia sẻ, 8,2 nghìn bình luận.
"Mẹ ngàn lần xin lỗi con. Tại mẹ chủ quan không giữ gìn cho con của mẹ", người mẹ có tài khoản Facebook T.T.T viết. "Em nói lên đây để các mẹ có con nhỏ chú ý. Bé nhà em là do bị hôn với thơm và tiếp xúc với người mắc bệnh dẫn đến viêm phổi virus RSV. Chứ cháu 16 ngày không hề ra khỏi phòng".
Bé sơ sinh 16 ngày tuổi nhiễm virus RSV dẫn tới viêm phổi vì nụ hôn của người lớn. (Ảnh: Facebook T.T.T)
Hiện chưa rõ thực hư của câu chuyện trên. Tuy nhiên, bài chia sẻ này một lần nữa gióng lên hồi chuông cảnh báo về hôn trẻ sơ sinh - hành động có thể khiến trẻ nhiễm nhiều virus, trong đó có RSV.
Vậy RSV là gì và nguy hiểm như thế nào? Dưới đây là thông tin về virus RSV đáng sợ này được dịch từ Web MD - chuyên trang y tế sức khỏe hàng đầu thế giới.
Virus RSV là gì?
RSV (Respiratory Syncytial Virus), tạm dịch là virus hợp bào hô hấp, là một loại virus thường gặp và rất dễ lây, gây nhiễm trùng đường hô hấp.
Với hầu hết trẻ nhỏ khỏe mạnh và người lớn, RSV thường chỉ gây ra các triệu chứng giống cảm lạnh. Nhưng trong một số trường hợp cá biệt (ví dụ như trẻ sơ sinh dưới 6 tháng), RSV có thể dẫn tới những vấn đề nghiêm trọng, đôi khi đe dọa tính mạng, như viêm phổi hoặc viêm tiểu phế quản.
Một bé 8 tháng tuổi người Mỹ nhập viện năm 2019 vì nhiễm RSV do nụ hôn của người lớn. Ảnh: Facebook mẹ bé, cô Ariana DiGrigorio
Triệu chứng khi trẻ bị nhiễm virus RSV
Nhiễm RSV có thể gây ra các triệu chứng giống cảm lạnh, bao gồm ho và sổ mũi, thường kéo dài từ 1 đến 2 tuần.
Hãy đến gặp bác sĩ nếu con bạn có bất kỳ triệu chứng RSV nào sau đây:
- Thở khò khè
- Ít hoạt động hơn so với thường ngày
- Ho ra đờm vàng, xanh
- Khó thở hoặc ngừng thở
- Từ chối bú mẹ hoặc bú bình
- Dấu hiệu mất nước: không có nước mắt khi khóc, ít hoặc không có nước tiểu trong bỉm trong 6 giờ, da khô.
Nếu em bé của bạn rất mệt, thở gấp, môi tím tái, hãy đến phòng cấp cứu ngay lập tức.
Tiffany Hill, bác sĩ nhi tại Hệ thống bệnh viện UT Health East, bang Texas (Mỹ) cho biết bất kỳ ai cũng có thể bị nhiễm RSV, nhưng trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tuổi dễ bị tổn thương nhất.
Bác sĩ Hill chia sẻ: "Ở trẻ nhỏ, RSV có thể nghiêm trọng hơn và gây ra nhiều vấn đề, thậm chí phải nhập viện".
Hill nói cô từng thấy nhiều trường hợp trẻ sơ sinh tử vong vì RSV. "Có những trường hợp nghiêm trọng đến nỗi phải chuyển đến Dallas, đặt nội khí quản nhưng vẫn không thể thở được... và các bé đó đã qua đời", Hill nói với đài CBS 19.
Trẻ sơ sinh có hệ miễn dịch non nớt (Ảnh minh họa)
Nguyên nhân khiến trẻ nhiễm virus RSV và các yếu tố nguy cơ
Virus RSV lây lan trong không khí sau khi ho hoặc hắt hơi, và qua tiếp xúc trực tiếp như chạm vào, ôm hôn.
Khả năng bị nhiễm RSV cao nhất đối với:
- Trẻ sinh non
- Trẻ em dưới 2 tuổi mắc bệnh tim hoặc phổi bẩm sinh
- Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ có hệ thống miễn dịch suy yếu vì bệnh tật hoặc điều trị y tế
- Trẻ sơ sinh 8 đến 10 tuần tuổi hoặc nhỏ hơn
Virus RSV lây lan trong không khí sau khi ho hoặc hắt hơi
Phòng ngừa virus RSV
Các bước bạn có thể thực hiện để phòng ngừa RSV bao gồm:
- Tránh hôn trẻ nếu bạn có các triệu chứng cảm lạnh.
- Thường xuyên làm sạch và khử trùng bề mặt đồ nội thất, đồ dùng.
Rửa tay trước khi bế trẻ sơ sinh là một cách phòng ngừa virus lây lan
- Không để bất kỳ ai hút thuốc xung quanh em bé của bạn.
- Nếu có thể, giữ em bé tránh xa bất kỳ ai có các triệu chứng cảm lạnh, kể cả anh chị em hay người thân khác.
- Tránh đưa em bé đến nơi đông người.
- Yêu cầu mọi người rửa tay trước khi chạm vào em bé.
- Rửa tay thường xuyên, đặc biệt là sau khi tiếp xúc với bất kỳ ai có triệu chứng cảm lạnh.
Tiêm chủng lao không để lại sẹo có ngừa được bệnh? Thông thường tiêm chủng vaccine lao để lại một vết sẹo ở vị trí tiêm, nhiều người không có sẹo vẫn xuất hiện kháng thể bảo vệ. Lao là một trong 10 bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cần thực hiện tiêm vaccine bắt buộc. Tất cả trẻ sơ sinh đều được tiêm chủng vaccine phòng bệnh lao nếu đáp ứng đủ các tiêu...