700 lính Ukraine buông súng, cố gắng rút lui khỏi vòng vây ở Kurakhove

Trong những ngày qua, các trận đánh giành thành phố Kurakhove và các khu vực xung quanh diễn ra rất ác liệt.

Vậy thành phố này có tầm quan trọng thế nào đối với cả Nga và Ukraine?

Chiến sự Nga – Ukraine đang diễn ra quyết liệt trên hầu khắp các mặt trận (Ảnh minh họa: Financial Times).

700 lính Ukraine tìm cách rút lui khỏi vòng vây

Trong những ngày qua, các đơn vị thuộc Cụm Trung tâm và Cụm Vostok của Nga (RFAF) tiếp tục tiến về hướng Kurakhove, nằm ở phía tây Donetsk, miền Đông Ukraine.

Các mũi xung kích của RFAF được hỗ trợ bởi hỏa lực pháo binh mạnh mẽ theo sát bước tiến của bộ binh. Tuần trước, họ đã xuyên thủng tuyến phòng thủ cuối cùng của quân đội Ukraine (AFU) ở khu vực Kurakhove (hay Kurakhovo) và đang tiến đến trung tâm thành phố.

Vào ngày 14/12, một đoạn video mới công bố chiếu cảnh các binh sĩ RFAF kéo cờ Nga trong tòa nhà hội đồng thành phố, nằm ở trung tâm Kurakhove.

Đoạn video do UAV ghi lại trong quá trình tiến hành trinh sát khu vực trước cuộc đột nhập táo bạo của RFAF. Trong video, hai người lính Nga nhanh chóng lao dọc theo các tòa nhà và đột nhập vào tòa nhà Hội đồng Thành phố thông qua một trong những cửa sổ bị vỡ. Họ không gặp phải bất kỳ sự kháng cự nào, điều đó đồng nghĩa rằng AFU không còn kiểm soát khu vực nữa hoặc ít nhất nó cũng nằm trong vùng xám.

Khi vào bên trong, lính Nga leo lên tầng trên cùng và treo lá cờ ba màu của Nga qua cửa sổ. Cuộc đột phá không kết thúc ở đó. Những người lính đang quay trở lại một nơi nào đó và theo đoạn video, việc treo biểu ngữ của đơn vị họ trên một quán bar cạnh tòa nhà.

Đoạn video trên nhanh chóng được truyền thông Ukraine công nhận, khi cho rằng đây chính là phần trung tâm thành phố. Xa hơn về phía tây có khu công nghiệp với Nhà máy nhiệt điện Kurakhovskaya và nhà máy đường ống.

Theo video trên, hiện tại lực lượng Moscow kiểm soát gần như toàn bộ khu dân cư Kurakhove. Khu công nghiệp vẫn nằm dưới sự kiểm soát của AFU và rất có thể RFAF sẽ không tấn công thẳng vào đó, mà sẽ san phẳng bằng bom lượn hạng nặng, pháo binh và UAV FPV.

Tuần trước, quan chức Nga Vladimir Rogov xác nhận lực lượng Moscow thiết lập chỗ đứng vững chắc trong khu vực nhà ga phía đông Kurakhove. Có những trận chiến trên đường phố và quyền chủ động trên mặt trận nằm trong tay RFAF.

Trên hướng nam Kurakhove, dọc theo sông Sukhi Yaly, RFAF bao vây tàn quân của một số đại đội thuộc Lữ đoàn đổ bộ đường không 79 và các đơn vị lực lượng đặc biệt của AFU tại khu vực làng Annovka và Uspenivka. Lực lượng Kiev cố gắng thoát khỏi vòng vây của Nga bằng các nhóm nhỏ.

Theo ước tính sơ bộ, có tới 700 binh sĩ Ukraine đang kẹt trong vòng vây của RFAF ở khu vực phía nam sông Sukhi Yaly. Ít nhất đó là con số tính đến tối ngày 14/12. Trinh sát RFAF chặn và giải mã sóng radio của đối phương ở khu vực trên, lực lượng Kiev đề nghị rút lui 8 lần, nhưng đều bị cấp trên từ chối.

Tại khu vực làng Annovka, hiện có khoảng 700 binh sĩ AFU buông súng, ngừng kháng cự và đang cố gắng rút lui theo nhóm nhỏ qua làng Uspenovka, men theo lòng sông Sukhi Yaly.

Hãng tin TASS trích lời ông Rogov cho biết, lực lượng Moscow ở Annovka và Uspenivka đang quét sạch tàn binh đối phương. Một ngày trước đó, lá cờ Nga tung bay trên cả hai ngôi làng.

Cũng trong ngày 14/12, RFAF bắt đầu hình thành “túi” thứ hai trong cùng khu vực, bắt đầu tiến về phía tây làng Dalnie, cắt đứt nhóm binh sĩ Ukraine khỏi Kurakhove.

Đồng thời, những đơn vị AFU nằm ở phía nam thành phố – trong các khu định cư Elizavetovka và Ilyinka – rơi vào thế gọng kìm và bị cắt đứt khỏi lực lượng chủ lực, từ ngày 12/11, bị RFAF tổng công kích tiêu diệt.

Bản đồ chiến sự Nga – Ukraine tại Kurakhove ngày 15/12. Trong đó, Moscow kiểm soát phần màu nâu, khu vực in đậm là nơi họ vừa giành được và tiếp tục tấn công theo các mũi tên màu cam (Ảnh: RVvoenkory).

Các chuyên gia quân sự nhấn mạnh, lực lượng Kiev tại khu vực trên đang cố gắng rời khỏi vòng vây theo từng nhóm nhỏ, nhưng mọi con đường rút lui đều nằm trong sự kiểm soát hỏa lực của RFAF.

Ông Denis Pushilin, quan chức do Nga bổ nhiệm ở Donetsk cũng cho biết, lực lượng Moscow đang tiến vào Kurakhove và cắt đứt các tuyến đường tiếp tế cho AFU ở đó. Kể từ cuối tháng 10 tới nay, RFAF đã tràn ngập một số khu định cư ở khu vực xung quanh Kurakhove như Gornyak, Kurakhovka, Volchenka, và Voznesenka. Sau khi RFAF hạ gục Novoalekseevka vào ngày 18/11, họ đã không chế hoàn toàn con đường từ Dnieper đến Kurakhove bằng hỏa lực.

Tính đến tối ngày 15/12, AFU ở Kurakhove vẫn còn giữ 18-20% diện tích khu vực. Đồng thời, lính Ukraine kêu ca rằng, RFAF đã tăng cường sử dụng tác chiến điện tử và điều này ảnh hưởng đáng kể đến khả năng duy trì liên lạc với nhau của các đơn vị Ukraine trong thành phố.

Tại sao Kurakhove lại quan trọng với cả hai bên?

Những trận chiến khốc liệt giành Kurakhove đã diễn ra liên tục trong 6 tháng qua.

Đối với AFU, thành phố này là một vị trí quan trọng, làm thế “ỷ dốc” với Pokrovsk – một đầu mối giao thông đường bộ và đường sắt – qua đó tiếp tế cho AFU ở phần còn lại của khu vực Donbass. Hai cụm cứ điểm này có thể ứng cứu lẫn nhau. Ngoài ra, Kurakhove là điểm cuối cùng mà pháo binh AFU có thể bắn vào thành phố Donetsk.

Đối với RFAF, Kurakhove cũng rất quan trọng, vì đây là khu định cư lớn nhất ở tây nam Donbass còn nằm dưới sự kiểm soát của AFU, sau khi Ugledar bị Nga hạ gục vào tháng 10. Thành phố này là trung tâm bảo đảm hậu cần, cung cấp cho lực lượng Kiev đồn trú ở Ugledar trước kia.

Việc tràn ngập Kurakhove, giúp RFAF rảnh tay tập trung lực lượng cho hai mục tiêu là Velikaya Novoselka ở cực Nam Donetsk, cũng là cứ điểm lớn của Kiev trong vòng cung phòng thủ Donetsk.

Ngoài ra, việc kiểm soát Kurakhove và Velyka Novosyolka, giúp RFAF tạo đầu cầu cho một cuộc tấn công ở phần phía đông của vùng Zaporizhia, dọc theo đường cao tốc Zaporizhia – Donetsk. Một kịch bản như vậy sẽ mở rộng đáng kể không gian cơ động của RFAF, nhằm tìm ra những điểm yếu nhất trong mạng lưới phòng thủ của Ukraine tại khu vực này.

Ngoài ra, sau khi đánh sập Kurakhove, RFAF sẽ tiến xa hơn về hướng bắc và tây bắc, trước hết là bảo vệ hai bên sườn của nhóm xung kích đang tiến về Pokrovsk và thứ hai là đánh vào hậu phương của nhóm phía nam của AFU.

Bản đồ chiến sự Nga – Ukraine tại Kurkahove ngày 13/12. Trong đó, Nga kiểm soát phần màu hồng, đang bao vây lực lượng Kiev trong khu vực khoanh đỏ (Ảnh: Liveuamap).

Những điều chưa biết về thành phố Kurakhove

Thành phố Kurakhove nằm ở phía tây Donetsk, cách thủ phủ tỉnh Donetsk 46km và cách Pokrovsk 30km về phía nam. Thành phố nằm ở tả ngạn hồ chứa Kurakhovskoye trên sông Volchya. Theo thống kê, khoảng 18.000 người sống ở Kurakhove trước khi xung đột Nga – Ukraine bùng nổ vào tháng 2/2022

Kurakhove xuất hiện lần đầu tiên trong quá trình xây dựng nhà máy điện cấp huyện, trên hồ chứa Kurakhovskoye vào năm 1936. Thành phố được đặt theo tên của ngôi làng Kurakhove gần đó. Vào thời điểm đó, đây là khu định cư của công nhân, với tên công nghiệp là Kurakhovgresstroy.

Đầu những năm 1990, cuộc khủng hoảng kinh tế xã hội ở Ukraine, bắt đầu ảnh hưởng đến thành phố. Các nhà máy đóng cửa, người lao động rời đi làm việc ở những nơi hứa hẹn hơn, như Donetsk, Marinka và Mariupol. Mặc dù vậy, nơi đây vẫn là một trung tâm công nghiệp.

Trong số các doanh nghiệp chính của thành phố và khu vực, có nhà máy nhiệt điện Kurakhovskaya, mỏ Kurakhovskaya nằm ở thị trấn Gornyak và nhà máy chế biến, nằm ở làng Kurakhovka.

Theo số liệu năm 2023, các doanh nghiệp khai thác mỏ hoạt động tích cực cho đến năm 2022, sau đó sản lượng của họ giảm gần một nửa – từ 21.900 tấn than xuống còn 12.600 tấn. Thành phố cũng có các nhà máy kỹ thuật, hóa chất và luyện kim khá lớn, bao gồm nhà máy Elektrostal (kim loại cán, hợp kim sắt), NPO Sintop (sản phẩm tổng hợp hóa dầu) và doanh nghiệp chế tạo máy Svyato-Ilyinsky.

Trên địa bàn còn có 35 doanh nghiệp nông nghiệp, chuyên trồng cây ngũ cốc và thức ăn chăn nuôi. Vào năm 2022, sau khi chiến sự bùng nổ, hầu hết dân thường đã được sơ tán và các cơ sở kinh doanh đóng cửa hoặc bị phá hủy.