5 người dân bị oan sai mong sớm được bồi thường
Với sai lầm từ cơ quan tố tụng tại Đắk Nông, 5 người dân bị oan sai mong muốn được sớm hoàn tất việc bồi thường, kết thúc câu chuyện không vui.
Đã được xin lỗi, chờ bồi thường
Sau 5 ngày được Viện kiểm sát nhân dân (VKSND) tỉnh Đắk Nông xuống TPHCM tổ chức buổi xin lỗi công khai, ông Đỗ Văn Hùng (61 tuổi, trú tại quận 8, TPHCM) cho biết, ông đang “tự thưởng” cho bản thân những ngày bình an trước Tết Nguyên đán.
Ông Hùng đã chấp nhận lời xin lỗi từ cơ quan tố tụng tỉnh Đắk Nông. Bị án oan, ông Hùng từ giám đốc một công ty tư nhân trở thành bảo vệ và lâm cảnh trắng tay.
Ông Đỗ Văn Hùng gần 10 năm chịu oan sai và vừa được VKSND tỉnh Đắk Nông xin lỗi công khai (Ảnh: Xuân Duy).
“Tôi sẽ nghỉ ngơi một thời gian ngắn, sau đó sẽ làm các thủ tục, yêu cầu bồi thường”, ông Hùng trao đổi.
Ông Hùng sau khi bán một lô đất tại huyện Đắk Glong đã bị Tòa án nhân dân tỉnh Đắk Nông kết án 14 năm tù giam về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản vào năm 2014. Ông Hùng bị giam oan hơn 4 năm, trước khi được tuyên bố vô tội tại tòa.
Đến tháng 4/2024, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Đắk Nông đình chỉ điều tra vụ án do không chứng minh được hành vi phạm tội của ông Hùng.
Đối với vụ việc của vợ chồng ông Lê Trường (60 tuổi) và bà Tôn Nữ Kim Loan (58 tuổi), trú tại xã Đắk Ha, huyện Đắk Glong, sau khi bán 5ha đất đã bị tố cáo và bị giam oan 4 tháng cùng 8 năm mang thân phận bị can.
Ông Lê Trường từng bị ngồi tù oan 4 tháng (Ảnh: Thúy Diễm).
Tháng 6/2024, VKSND huyện Đắk Glong tổ chức xin lỗi công khai vợ chồng ông Trường. Phía gia đình ông Trường có đơn yêu cầu được bồi thường hơn 5 tỷ đồng để bù đắp lại những tổn thất về tinh thần, vật chất.
Phía VKSND huyện Đắk Glong đang phối hợp với cơ quan, đơn vị có liên quan xác minh các thiệt hại như trong hồ sơ yêu cầu bồi thường của vợ chồng ông Trường.
Cũng liên quan đến việc mua, bán đất, vợ chồng ông Nguyễn Văn Võ (62 tuổi) và bà Nguyễn Thị Thưởng (63 tuổi), trú tại xã Đắk Búk So, huyện Tuy Đức, bị Tòa án nhân dân huyện Tuy Đức tuyên phạt ông Võ 2 năm tù giam và bà Thưởng 2 năm tù nhưng cho hưởng án treo cùng về tội Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản vào năm 2018.
Sau khi được minh oan, tháng 6/2020, Tòa án nhân dân huyện Tuy Đức tổ chức xin lỗi, cải chính công khai đối với vợ chồng ông Võ.
Video đang HOT
Ông Nguyễn Văn Võ đang kháng cáo do không đồng ý mức bồi thường oan sai của TAND huyện Tuy Đức (Ảnh: Uy Nguyễn).
Phía vợ chồng ông Võ sau đó đã có yêu cầu bồi thường, do thỏa thuận không được nên đã khởi kiện Tòa án nhân dân huyện Tuy Đức đòi bồi thường hơn 28,6 tỷ đồng, sau đó rút xuống còn hơn 22,2 tỷ đồng.
Tháng 11/2024, Tòa án nhân dân Đắk Nông đã mở phiên xét xử tuyên buộc Tòa án nhân dân huyện Tuy Đức bồi thường cho vợ chồng ông Võ hơn 312 triệu đồng. Nhận bản án, vợ chồng ông Võ đã kháng cáo do không chấp nhận mức bồi thường này.
Tất cả các vụ án oan tại Đắk Nông, người dân mong muốn cơ quan chức năng sớm hoàn tất việc bồi thường ở mức hợp lý để khép lại vụ việc, không để kéo dài nhiều năm liền.
Lý do bồi thường kéo dài
Theo Sở Tư pháp Đắk Nông, tại địa phương này đang phát sinh 3 vụ yêu cầu bồi thường nhà nước trong hoạt động tố tụng hình sự. Đó là vụ việc của ông Đỗ Văn Hùng, vụ vợ chồng ông Lê Trường và bà Tôn Nữ Kim Loan, vụ vợ chồng ông Nguyễn Văn Võ và bà Nguyễn Thị Thưởng.
Sở Tư pháp Đắk Nông cho biết, nhận thức được việc để xảy ra oan sai có nguy cơ gây dư luận xấu, ảnh hưởng đến uy tín của cơ quan hành chính nhà nước cũng như các cơ quan tố tụng trên địa bàn, tỉnh Đắk Nông đã và đang triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm hạn chế tối đa việc để xảy ra oan sai dẫn đến bồi thường.
Trong đó, tỉnh không ngừng nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm, năng lực của đội ngũ cán bộ, công chức trong thực thi công vụ và xem xét xử lý nghiêm những hành vi vi phạm theo quy định nhằm tạo môi trường công vụ nghiêm minh, công bằng, minh bạch.
UBND tỉnh Đắk Nông vừa có báo cáo gửi Bộ Tư pháp về công tác bồi thường nhà nước trên địa bàn tỉnh Đắk Nông năm 2024.
Tỉnh Đắk Nông chỉ rõ việc giải quyết yêu cầu bồi thường còn kéo dài, gây tâm lý không tốt cho người yêu cầu bồi thường.
Bên cạnh đó, có tình trạng người được giao tham mưu giải quyết vụ việc yêu cầu bồi thường chưa có kinh nghiệm, còn lúng túng trong xác định thiệt hại dẫn đến giải quyết bồi thường bị kéo dài.
Quá trình giải quyết bồi thường, các bên không thống nhất được kết quả xác minh thiệt hại, mức bồi thường dẫn đến việc thương lượng không thành phải khởi kiện, kéo dài các vụ việc.
Đối với các vụ việc để xảy ra oan sai cho người dân, vừa qua, UBND tỉnh Đắk Nông và Tỉnh ủy Đắk Nông đã xem xét, kỷ luật hàng loạt các lãnh đạo, cán bộ có liên quan.
Cuộc đời buồn tủi của 3 cụ ông mang án oan giết người
Sau 39 năm mang án oan "giết người", đến khi được công khai xin lỗi, nhận bồi thường thì hai người đã già, một người trở thành thiên cổ.
Hơn ba năm vừa qua, nỗi muộn phiền cứ đeo đẳng trong tâm can ông Trần Ngọc Chinh (82 tuổi, ở xã Đồng Thịnh, huyện Sông Lô, tỉnh Vĩnh Phúc) - người mang án oan giết người vào năm 1980, đã được ngành tư pháp địa phương xin lỗi công khai hồi tháng 10/2019.
Vợ ông Trần Trung Thám ôm di ảnh của chồng ngồi cạnh ông Trần Ngọc Chinh (giữa) và ông Khổng Văn Đệ tại buổi cải chính công khai hồi tháng 10/2019.
Ông Chinh nhớ lại như in ngày ông và em trai bị lực lượng chức năng bắt đi vì cáo buộc có liên quan đến việc sát hại bí thư thôn Vạn Thắng.
Hôm ấy vào sáng 28/12/1979 (âm lịch), trong lúc đi làm mộ cho nhà người quen về, ông Chinh nghe mọi người xôn xao bàn tán về việc có người thắt cổ trên đồi gần nhà. Sẵn bản tính tò mò, ông Chinh theo mọi người đến xem, nhưng do sợ nên ông chỉ đứng ở vòng ngoài mà không vào trực tiếp xem.
Đến sáng 17/1/1980 (âm lịch), khi ông Chinh đang trồng lạc ở đồng thì lãnh đạo xã cùng Công an tỉnh Vĩnh Phú (nay tách ra 2 tỉnh Vĩnh Phúc và Phú Thọ) tới đọc lệnh bắt ông về tội giết người, đồng thời đưa ông về nhà để thi hành lệnh khám xét.
"Trong lúc tôi còn ngơ ngác chưa hiểu chuyện gì xảy ra thì ông chủ tịch xã đọc lệnh "Trần Ngọc Chinh cùng đồng bọn giết người", sau đó trói tôi bằng dây thừng đưa về nhà để khám xét. Trong nhà tôi không có một thứ gì là vũ khí giết người, công an khám xét hồi lâu rồi dẫn giải tôi lên đồn và đưa tới trại giam Phủ Đức (Phú Thọ) ngay trong chiều cùng ngày", ông Chinh nhớ lại.
Tại trại giam, ông Chinh phát hiện ngoài ông, công an còn bắt thêm em ruột ông là Trần Trung Thám, ông Khổng Văn Đệ (trú cùng thôn) và ông Nguyễn Đình Ký, với cùng cáo buộc giết người.
Theo ông Trần Ngọc Chinh, mắt trái của ông đã bị hỏng trong quá trình chịu án tù giam.
Những ngày đầu, ông Chinh bị công an lấy cung 2 lần. Tuy nhiên, trong những lần lấy cung, ông một mực khẳng định không giết người và không hề liên quan đến vụ án. 8 tháng sau, ông bị cùm chân trong phòng biệt giam chỉ vừa 1 người ngồi và có 1 ô sáng.
Sau đó, quá trình điều tra xác định chỉ một mình ông Nguyễn Đình Ký phạm tội giết ông Chu Văn Quản. Ngày 15/6/1983, ông Ký bị tòa án nhân dân tỉnh Vĩnh Phú tuyên án tù chung thân.
Về phía 3 người chịu án oan, ông Thám, em trai ông Chinh, qua đời vào ngày 24/5/1980 tại Bệnh viện thị xã Phú Thọ với lý do mắc bệnh kiết lỵ, chuyển tới viện điều trị nhưng không qua khỏi.
Ông Thám được Công an tỉnh Vĩnh Phú ra quyết định đình cứu (đình chỉ điều tra bị can) vì không phạm tội giết người.
Ông Chinh, ông Đệ cũng được thả tự do vào tháng 10/1982.
Ngày 10/10/1980, ông Chinh nhận quyết định đình cứu và được trả tự do.
Được trả tự do, ông Chinh hốc hác, chỉ còn khoảng 39kg, mắt lồi ra vì gầy, vượt hơn 13 km từ trại giam để trở về với gia đình.
Chứng kiến cảnh gia đình ông Chinh hạnh phúc trong ngày đoàn tụ, dân làng chỉ đứng xa dè bỉu và cho rằng "thằng giết người mãn hạn tù, được thả rồi", không một ai lui tới hỏi thăm, chia vui.
Thời điểm ông Chinh bị bắt, một mình vợ ông phải nuôi 4 đứa con nhỏ và bố mẹ già, phải chịu sự ghẻ lạnh của làng xóm, cho đến khi ông về, và tới tận bây giờ, nhiều người vẫn chưa hiểu chuyện ông bị oan.
"Thời bao cấp, vợ tôi phải đi vay từng củ sắn, củ khoai để lo bữa ăn cho gia đình. Các con thì phải nghỉ học, không ai chơi cùng vì bị bạn bè kỳ thị có bố giết người...", giọng ông Chinh nghẹn lại.
Không cam chịu sự ghẻ lạnh, mang án oan giết người, ông Chinh bắt đầu viết đơn gửi lên các cơ quan chức năng đề nghị đính chính thông tin và minh oan cho bản thân, em trai và hàng xóm để có thể hòa nhập với cộng đồng trở lại.
Ông Chinh tự xăm lên ngực mình về việc chịu cảnh oan sai.
Đến khoảng tháng 3/2019, con trai ông Chính đăng tải câu chuyện của gia đình lên mạng xã hội thì được một số luật sư tới gặp trực tiếp trao đổi và giúp đỡ đi tìm công lý cho gia đình.
Ngày 9/10/2019, Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Vĩnh Phúc phối hợp với Công an tỉnh Vĩnh Phúc cùng các bên liên quan tổ chức buổi xin lỗi trực tiếp và đính chính công khai về việc với ông Trần Ngọc Chinh; ông Trần Trung Thám (em ruột ông Chinh, đã mất năm 1982) và ông Khổng Văn Đệ (cùng trú tại thôn Vạn Thắng, xã Đồng Thịnh) phải chịu án oan, sai về tội giết người suốt gần 40 năm qua.
Tiếp tục chờ đợi thêm 3 năm 4 tháng, ngày 15/2/2023, VKSND tỉnh Vĩnh Phúc mới trao số tiền gần 1,1 tỷ đồng bồi thường oan sai cho ông Trần Ngọc Chinh và tiếp tục làm việc với gia đình ông Trần Trung Thám (đã mất) để bồi thường số tiền gần 1,7 tỷ đồng.
Chia sẻ với phóng viên, anh Trần Văn Mạnh, con trai ông Thám cho biết, khi bố anh bị bắt rồi mất anh mới 5 tuổi.
"Biết là bố bị chết oan, từ năm 1995 tôi liên tục gửi đơn đến các cơ quan chức năng để tìm sự thật, giải oan cho bố. Cuộc sống gia đình tôi khi đó thiếu thốn đủ bề. Lớn lên tôi phải bươn chải khắp nơi để kiếm sống.
Một mạng người, hơn 40 năm ròng rã tìm công lý, giờ nhận khoản tiền bồi thường oan sai, gia đình không lấy gì làm vui vẻ. Tuy nhiên, chúng tôi đã chấp nhận và không muốn đi khiếu kiện thêm nữa. Giờ mẹ tôi cũng già yếu rồi, tôi muốn bà được sống bình yên", anh Mạnh nói.
Anh Trần Văn Mạnh, kể lại hành trình đi khắp nơi để minh oan cho bố và bác.
Ông Trần Ngọc Chinh hiện đang ở cùng con trai là anh Trần Văn Quý. Nói về số tiền bồi thường cho bố, anh Quý cho biết: Gia đình không bằng lòng với số tiền đền bù nhưng hiện tại cũng chỉ biết đến mức như vậy nên cũng đành phải lấy.
"Bố tôi từng là học sinh Trường Trần Phú, được trưởng thành qua quân ngũ. Khi bị bắt, ông bị giày vò về cả thể xác lẫn tinh thần. Khi về nhà, sức khỏe ông giảm sút, mắt mờ không nhìn rõ. Cả tuổi thanh xuân, tương lai của ông và gia đình tôi bị rẽ sang hướng khác. Mấy anh chị em tôi chịu cảnh thiệt thòi. Giờ gia đình cũng muốn khép lại nỗi đau này để sống tiếp", anh Quý tâm sự.
Chờ bị đơn xin lỗi công khai khó như thi hành án tiền tỉ Chi cục Thi hành án dân sự TP Cà Mau xác nhận chưa thể thi hành án trong việc buộc một người phải xin lỗi theo bản án của tòa. Đã sáu tháng qua, chị Võ Thị Kim Thoa (ngụ phường 4, TP Cà Mau) nỗ lực yêu cầu thi hành bản án buộc một phụ nữ phải xin lỗi công khai mình....