5 món bánh làm từ gạo thơm ngon của Thanh Hóa
Đặc sản xứ Thanh không chỉ có hải sản, nem chua mà còn rất nhiều loại bánh thơm ngon nức tiếng ở vùng đất Bắc Trung Bộ này.
Đến Thanh Hóa, chắc chắn nhiều du khách sẽ được giới thiệu thưởng thức món bánh khoái tép, một món ăn chỉ có ở thành phố Thanh Hóa và rất ít huyện lân cận. Nguyên liệu chính gồm bột gạo tẻ xay dạng nước, rau cần nước rửa sạch cắt khúc nhỏ, bắp cải thái sợi và tép loại tươi ngon.
Bột gạo được tráng trên chảo gang, sau đó cho rau cần, bắp cải, tép đã xào vào, lật cho bánh chín đều và giòn. Người làm phải biết điều chỉnh củi lửa cho phù hợp để bánh không bị cháy cạnh, cũng không được mềm quá. Một quả trứng gà đập vào giữa bánh tạo nên màu vàng rộm, ngon mắt ngon miệng.
Bánh khoái ngon khi chín đều, mép giòn, nhưng không nhiều mỡ gây ngán, và quan trọng là làm đến đâu, ăn đến đó để được thưởng thức nóng hôi. Nước chấm chỉ cần nước mắm chanh ớt là đủ vị của món ăn này.
Các phố bán bánh khoái tép ở thành phố Thanh Hóa là Hàn Thuyên, Đào Duy Từ, Tô Vĩnh Diện… bán từ 3h chiều đến tối, với giá 5.000 đồng cái.
Khá giống với bánh tẻ ở nhiều tỉnh miền Bắc, ở Thanh Hóa bánh được gọi là bánh răng bừa vì có hình dạng giống một nông cụ quen thuộc của nhà nông.
Video đang HOT
Gạo tẻ ngâm nước lạnh trong 2-3 giờ, xay thành bột nước, sau đó đun trên bếp và khuấy đến khi có độ đặc sền sệt. Bánh được gói bằng lá dong hoặc lá chuối, nhân bánh là thịt ba chỉ, mộc nhĩ, hạt tiêu và hành khô đã xào qua. Người gói phải khéo léo sao cho bánh đều nhau, không quá to hoặc quá nhỏ, để khi luộc hoặc hấp thì chín đều.
Khi ăn, vị thanh của bột gạo quện với mùi thơm của lá, điểm thêm vị đậm của thịt và chút giòn sần sật của mộc nhĩ, khiến người ta đã nếm thử là lại muốn ăn thêm.
Bánh răng bừa trước kia được làm vào những dịp đặc biệt như ngày rằm, Tết, cưới hỏi, nhưng nay có bán thường xuyên trong các chợ, hàng quán hoặc hàng rong.
Mới nghe qua nhiều người sẽ nhầm với món bánh đúc, thức quà quê dân dã của các làng quê Bắc Bộ. Nhưng đây là món ăn độc nhất vô nhị của Thanh Hóa, khác biệt lớn nhất chính là ở màu xanh đẹp mắt. Bột bánh là bột gạo tẻ được nấu với nước vôi trong, bỏ thêm hành phi và chút mỡ. Màu xanh của bánh được tạo bởi nước rau ngót hoặc rau cải giã. Nồi bánh được nấu trên lửa liu riu, dùng đũa cả đảo liên tục để không bị vón cục, khi chín tới thì sánh như cháo, rất dậy mùi.
Đậu xanh bỏ vỏ nấu riêng, chín thì đánh tơi, như làm nhân bánh chưng ngày Tết. Khi ăn thì múc bánh ra bát, rải đậu xanh lên trên. Trời lạnh, hít hà hương thơm ngầy ngậy của bột gạo, thử vị bùi bùi của đậu xanh trong thìa bánh sóng sánh xanh như ngọc, thấy ấm bụng vô cùng.
Bánh đúc sốt chỉ bán vào buổi chiều. Hiện nay không còn nhiều hàng bán món này, chỉ có ở một số hàng rong, hoặc có thể ghé qua một số chợ, như chợ Vườn Hoa hoặc chợ NamThành… để tìm và thưởng thức.
Không biết từ bao giờ, món bánh bình dị này đã trở thành đặc sản của đất Thanh Hóa. Món quà quê dân dã là thế, nhưng để làm ra được lại tốn không ít công sức qua từng công đoạn, từ ngâm gạo đủ lâu, xay bột thật mịn, tráng bánh thật khéo, rắc vừng đều tay, phơi bánh từng mặt thật cẩn thận, rồi đến nướng bánh trên bếp lửa than củi sao cho chín vàng nở đều.
Thanh Hóa có rất nhiều làng làm bánh đa truyền thống như Hậu Lộc, Minh Châu, Làng Tào… mỗi nơi đều có những bí quyết riêng làm nên hương vị thơm ngon riêng cho chiếc bánh đa.
Bánh nhè
Bánh nhè gần giống bánh trôi nước, bánh ngào mật của Nghệ An. Vỏ bánh làm từ bột nếp dẻo mịn, bọc nhân đậu xanh và dừa bào sợi. Bánh nấu bằng đường mật mía và gừng, là thức quà chiều dân dã ở xứ Thanh.
Món này thường được bán bởi những cô hàng rong, hoặc ở chợ Vườn Hoa, giá chỉ 5.000 đồng một bát.
Ấm áp bên chảo gang bánh khoái tép xứ Thanh
Trong những buổi tối mùa đông giá buốt hay tiết trời se se lạnh những ngày cuối xuân, còn gì tuyệt vời hơn là ghé vào một hàng bánh khoái tép nơi góc phố, hít hà mùi thơm từ những chiếc bánh nóng hổi, gắp một miếng, chấm với nước mắm chua ngọt,
Cảm nhận sự hòa quyện trong miệng của những nguyên liệu tươi ngon vừa mang hơi ấm ngọn lửa của bếp chảo gang rừng rực...
Bánh khoái tép là món ăn được làm từ những nguyên liệu dân dã như bột tẻ, rau cần, bắp cải, hành và đặc biệt không thể thiếu tép đồng tươi. Ở vùng đất phía bắc của miền Trung này, nơi rừng, biển, đồng bằng liền dải, trong mỗi chiếc bánh khoái như chứa trọn vẹn mọi sản vật gần gũi với đời sống người dân.
Bánh khoái là món ăn "đặc sản" xứ Thanh.
Nhưng dù dễ kiếm, những nguyên liệu làm bánh khoái lại đòi hỏi phải lựa chọn, chuẩn bị cẩn thận. Gạo làm bột bánh phải là chọn kỹ thì bánh mới khô và giòn. Gạo tẻ sau khi ngâm sẽ được xay nhuyễn thành bột nước, tráng thật mỏng lên chảo tạo thành lớp vỏ bánh giòn rộm. Tép đồng phải là mớ được mua từ sáng sớm, nhảy tanh tách, sau đó ướp gia vị và xào chín. Rau cần và bắp cải rửa sạch, rau cần bỏ lá, còn thân cắt khúc vừa ăn, bắp cải được thái sợi mỏng. Tùy vào sở thích của thực khách, người chế biến có thể đập thêm một quả trứng gà vào bột bánh, để chiếc bánh thêm phần thơm ngon.
Chảo gang sâu lòng - người bạn đồng hành cùng chị Trang để làm ra những chiếc bánh khoái tép "đạt chuẩn".
Chị Trang, chủ một hàng bánh khoái trên đường Nguyễn Bỉnh Khiêm, thành phố Thanh Hóa, người đã 13 năm "đứng bếp", cho biết: Những chiếc bánh khoái "đạt chuẩn" là phải được tráng mỏng, càng mỏng càng tốt, giòn mà không bị cháy. Chiếc chảo tráng bánh phải là chảo gang sâu lòng, càng lâu năm sử dụng càng cho ra những chiếc bánh ưng ý.
Video chia sẻ quá trình làm bánh khoái tép:
Một chiếc bánh khoái thường được bán với giá từ 5.000 - 15.000 đồng tùy nơi và tùy loại bánh không trứng hoặc có trứng - một mức giá bình dân phù hợp với đại đa số người con xứ Thanh. Trước đây, món ăn này thường được ưa chuộng vào những ngày trời trở lạnh, phần vì bánh khoái tép phải ăn nóng mới ngon, phần vì bánh phụ thuộc vào bột gạo, cũng như mùa đông là mùa rau bắp cải và rau cần. Nhưng do nhu cầu của thực khách mà ngày nay, bánh khoái cũng được thưởng thức vào cả những ngày mùa hè nóng nực.
Bánh khoái tép ngon nhất là khi được ăn nóng, chính vì vậy mà chỉ khi có khách đến ăn, chủ quán mới bắt đầu làm bánh. Tuy nhiên, khách không cần phải chờ đợi lâu. Đôi tay điêu luyện của người thợ nhanh chóng tráng một lớp dầu mỡ mỏng dàn đều lên mặt chảo, rải đều rau cần, bắp cải và không thể thiếu những con tép đồng làm nhân, cuối cùng là rưới một lớp nước bột gạo làm vỏ bánh, chờ khoảng 1 phút rồi lật bánh, đợi bánh chín đều rồi cho lên đĩa là có thể ăn được ngay. Bánh khoái tép nóng hổi giòn thơm thường được ăn kèm với nước mắm pha chua ngọt và dưa góp được làm từ đu đủ, cà rốt, thêm chút sung muối, một chút vị chua của chanh hoặc quất và chút cay của tiêu ớt.
Thưởng thức bánh khoái tép là thưởng thức bằng cả vị giác, khứu giác, và thính giác. Bánh thường được bán ở những góc phố, mùi bánh thơm lừng đánh thức khứu giác của mọi người đi ngang qua. Cắn một miếng, vị ngọt của bắp cải, vị thanh mát của rau cần cùng vị bùi thơm của tép hòa quyện với nhau, cùng vỏ bánh giòn tan tạo nên những cảm nhận thú vị. Đây là món ăn vừa có thể ăn no mà không bị ngấy bởi dầu mỡ, vừa có thể ăn nhẹ cùng với bạn bè khi đi chơi, đi du lịch.
Bánh khoái được ăn kèm với nước chấm pha chua ngọt, kết hợp cùng nhiều loại gia vị như hạt tiêu, bột ớt...
Bạn Mai Chi (THPT Đào Duy Từ, Thanh Hóa) chia sẻ: "Thường thì mình hay đi ăn bánh khoái vào buổi tối muộn, sau khi ăn cơm xong cùng gia đình, hoặc tầm 5 giờ chiều - lúc vừa tan học, bụng đang đói. Đối với người Thanh Hóa, bánh khoái tép là một món ăn dân dã, không cần sơn hào hải vị gì cầu kì nhưng mọi nguyên liệu đều được kết hợp hài hòa nên bánh vẫn mang hương vị thơm ngon riêng mà không nơi nào khác có được."
Sau 3 giờ chiều đến tối, bánh khoái được bán nhiều ở chợ Vườn Hoa, các con phố Trường Thi, Đào Duy Từ, Hàn Thuyên... Nếu nem chua là đặc sản có thể mua về làm quà thì bánh khoái lại là đặc sản chỉ có thưởng thức ngay tại địa phương mới cảm nhận được trọn vẹn vị ngon của món ăn này - một nét đẹp độc đáo và sáng tạo trong ẩm thực của người dân Thanh Hóa.
Bánh gai Tứ Trụ: Đặc sản nổi tiếng của xứ Thanh Bánh gai Tứ Trụ (bánh gai làng Mía) là loại bánh đặc sản của làng Mía, xã Tứ Trụ thuộc tổng Diên Hào, phủ Thọ Xuân, nay thuộc xã Thọ Diên, huyện Thọ Xuân, tỉnh Thanh Hóa, Việt Nam. Làng Mía thuộc hữu ngạn sông Chu, cách thị trấn Thọ Xuân khoảng 9 km về phía Tây, cách khu di tích lịch sử...