5 lý do khiến bạn dễ mắc gout
Bệnh gout là một tình trạng viêm của khớp gây ra bởi sự tăng acid uric trong máu. Các tinh thể muối urat natri tích tụ trong khớp gây sưng, viêm và đau dữ dội.
Nhiều người không hiểu tại sao mình mắc bệnh, dưới đây là những lý do giúp bạn hiểu rõ hơn về vấn đề này
Nguyên nhân gây bệnh gout
Phần lớn các trường hợp bị bệnh gout chưa rõ nguyên nhân. Song một số người có nguy cơ mắc bệnh cao hơn những người khác do có yếu tố nguy cơ làm tăng tổng hợp hoặc giảm bài tiết axit uric như:
Do chế độ ăn uống, sinh hoạt không hợp lý
Người bệnh có xu hướng sử dụng nhiều hơn các thực phẩm giàu chất đạm, thức ăn nhanh, đồ chiên dầu mỡ… Tuy nhiên, việc dung nạp quá nhiều chất này sẽ làm tăng hàm lượng axit uric trong máu, dần dần hình thành tinh thể muối urat bao quanh các khớp, gây ra những cơn gout cấp.
Một nguyên nhân khiến bệnh gout ngày càng phổ biến là do thói quen uống nhiều rượu, bia. Theo các nhà khoa học, rượu, bia là nguồn cung cấp purin lớn, làm tăng nồng độ axit uric trong máu. Khi kết hợp cùng các món ăn giàu đạm khác thì tạo cơ hội cho cơn gout cấp nhanh hơn.
Ngoài ra, những người thường xuyên thức khuya, ăn uống không điều độ hoặc lười vận động cũng dễ bị rối loạn chuyển hóa trong cơ thể, tạo điều kiện để bệnh gout phát triển. Do đó, việc sinh hoạt, học tập và làm việc cần thực hiện hợp lý nhằm tăng cường sức khỏe, hạn chế nguy cơ mắc gút.
Bệnh gout là một tình trạng viêm của khớp gây ra bởi sự tăng acid uric trong máu.
Do tuổi
Nhóm độ tuổi dễ mắc gout nhất là nam giới từ 30 – 50 và nữ giới thời kỳ mãn kinh. Lý giải điều này, giới chuyên môn cho rằng, nhiều nam giới trung niên thường xuyên ăn quá lượng đạm cần thiết, uống rượu bia, hút thuốc, lười tập luyện và mắc các bệnh lý nguy cơ như đái tháo đường, mỡ máu cao… Tất cả các yếu tố này đều tạo điều kiện thuận lợi để bệnh gout phát triển.
Do di truyền
Theo thống kê, khoảng 25% trường hợp mắc gout có người thân trong gia đình cũng bị bệnh này, do liên quan đến di truyền rối loạn chuyển hóa các chất như đường, mỡ, cholesterol…, quá trình tổng hợp purin nội sinh tăng lên kéo theo sự gia tăng axit uric.
Do thiếu hụt estrogen ở thời kỳ mãn kinh
Bệnh gout cũng dễ xảy ra ở độ tuổi mãn kinh đối với phụ nữ. Nguyên nhân gây bệnh lại là do sự thay đổi nội tiết tố trong cơ thể. Estrogen (hormone sinh dục nữ) đóng vai trò quan trọng trong việc cân bằng quá trình tổng hợp và đào thải axit uric trong máu. Tuy nhiên, khi bước sang thời kỳ mãn kinh, mức estrogen suy giảm kéo theo sự gia tăng nồng độ axit uric và dễ gây bệnh gout.
Do thừa cân, béo phì hoặc mắc một số bệnh lý liên quan
Bệnh gout còn xảy ra ở những người thừa cân, béo phì, khả năng đào thải axit uric bị giảm đi, trong khi đó, khả năng tổng hợp axit uric lại tăng lên. Hoặc những người mắc một số bệnh lý như rối loạn lipid, tăng glucose máu, đái tháo đường, xơ vữa động mạch, tăng huyết áp… cũng dễ bị tăng nồng độ axit uric trong máu, dẫn tới bệnh gout.
Ngoài ra, khi người bệnh sử dụng loại thuốc tây làm ảnh hưởng tới chức năng của thận, giảm khả năng đào thải axit uric ra khỏi cơ thể cũng gia tăng nguy cơ mắc gout.
Lời khuyên thầy thuốc
Bệnh gout là một trong những bệnh không thể chữa khỏi hoàn toàn. Vì vậy, ngoài tuân thủ với chỉ định điều trị của bác sĩ, người bệnh nên cải thiện, thậm chí thay đổi chế độ ăn để bệnh không diễn tiến nặng.
Video đang HOT
Người bệnh cần hạn chế đồ uống có đường; Có thể sử dụng sản phẩm sữa ít béo hoặc không béo;
Hạn chế ăn các thực phẩm giàu purin, bao gồm các loại thịt đỏ, nội tạng động vật và một số loại hải sản;
Ưu tiên các loại protein có nguồn gốc thực vật.
Ăn các loại carbohydrate phức hợp như trái cây và rau củ thay cho bánh kẹo ngọt và carbohydrate tinh chế.
Ngoài chế độ ăn uống, có một số thay đổi lối sống có thể giúp người bị bệnh gout giảm nguy cơ mắc bệnh gout và các cơn đau gout.
Thừa cân béo phì có thể dẫn đến kháng insulin, thúc đẩy nồng độ axit uric cao hơn. Do vậy, việc giảm cân ở những người bị gout là rất cần thiết. Tuy nhiên, cần tránh giảm cân một cách đột ngột vì nó làm tăng nguy cơ tái phát cơn gout.
Tập thể dục thường xuyên không chỉ giúp cơ thể khỏe mạnh, tăng sức chịu đựng mà còn giúp ngăn ngừa các cơn gout. Hoạt động thể chất giúp duy trì cân nặng hợp lý và giữ cho axit uric ở mức thấp.
Nước giúp cơ thể loại bỏ axit uric dư thừa bằng cách tăng thải ra ngoài theo đường nước tiểu, nhờ đó ngăn ngừa các cơn gout. Mỗi ngày nên uống ít nhất 2 lít nước và uống nhiều nước hơn sau khi vận động nhiều.
Khi có các triệu chứng của bệnh gout, cần đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị.
Rượu bia là nguyên nhân phổ biến gây ra các cơn gout. Vì vậy đây là những loại đồ uống cần được loại bỏ ngay lập tức ở những người bị gout. Việc này để ngăn ngừa axit uric tích tụ và hình thành tinh thể.
Tóm lại: Gout là bệnh lý viêm khớp thường gặp. Gout nếu không được điều trị hợp lý có thể gây ra nhiều biến chứng, tăng nguy cơ tàn phế, các bệnh đồng mắc và tử vong. Vì vậy, khi có các triệu chứng của bệnh gout, đặc biệt là các cơn đau đột ngột ở khớp bàn chân, hãy đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị.
Tăng acid uric máu: Nguyên nhân, biểu hiện, cách điều trị và phòng bệnh
Tăng acid uric máu là tình trạng chỉ số acid uric trong máu cao bất thường, xảy ra khi cơ thể phân hủy purin quá mức hoặc không đào thải được acid uric ra khỏi cơ thể.
Tăng acid uric là một tình trạng sức khỏe báo động, có thể dẫn đến tổn thương xương khớp vĩnh viễn, cũng như tăng nguy cơ bệnh lý tim và thận.
1. Nguyên nhân của tăng acid uric máu
Khi acid uric trong máu tăng cao vượt quá độ bão hòa, nó có thể kết tinh lại thành các tinh thể urat, lắng đọng ở khớp gây ra cơn gút cấp (bệnh gout). Đây là một tình trạng sức khỏe báo động, có thể dẫn đến tổn thương xương khớp vĩnh viễn, lắng đọng tophi dưới da, cũng như tăng nguy cơ bệnh lý tim và thận. Nồng độ acid uric trong máu có thể tăng giảm tùy theo chế độ dinh dưỡng, đặc biệt là khi tiêu thụ lượng lớn purin từ các loại thịt đỏ, hải sản có vỏ, rượu bia...
Ngoài ra, nồng độ acid uric máu cũng tăng trong những trường hợp tổn thương thận như suy thận, làm giảm thải trừ acid uric ra khỏi cơ thể. Bệnh gout là biểu hiện của tình trạng tăng acid uric kéo dài, với các triệu chứng viêm khớp như sưng nóng đỏ đau các khớp. Lắng đọng acid uric ở thận còn có thể dẫn đến hình thành sỏi thận.
Acid uric dư thừa trong máu sẽ gây tăng acid uric máu
Cơ thể tạo ra acid uric sau khi phân hủy purin. Purin xuất hiện tự nhiên và không gây hại với số lượng nhỏ. Nhưng bằng cách thường xuyên ăn thực phẩm có hàm lượng purine cao, có thể tăng nồng độ acid uric theo thời gian.
Thực phẩm và đồ uống có nhiều purin bao gồm:
Thịt đỏ.
Các loại thịt nội tạng như gan.
Hải sản (đặc biệt là cá hồi, tôm, tôm hùm và cá mòi).
Thực phẩm và đồ uống có hàm lượng đường cao.
Rượu (đặc biệt là bia, kể cả bia không cồn).
Một số loại thuốc có thể làm tăng nồng độ acid uric do tác dụng phụ, bao gồm:
Thuốc lợi tiểu (đôi khi được gọi là thuốc nước).
Thuốc ức chế miễn dịch.
Tăng acid uric máu là tình trạng chỉ số acid uric trong máu cao bất thường.
2. Triệu chứng của tăng acid uric máu
Không phải tất cả các trường hợp tăng acid uric máu đều khởi phát triệu chứng, mà chỉ có khoảng 75 - 79% tổng số ca tăng acid uric máu là có bộc lộ triệu chứng ra bên ngoài. Khi khởi phát triệu chứng, tình trạng acid uric cao thường để lại các dấu hiệu như:
Các triệu chứng của gout:
Người bệnh có các biểu hiện đau nhức nhối.
Sự đổi màu hoặc đỏ.
Độ cứng.
Sưng tấy.
Các triệu chứng của sỏi thận bao gồm:
Người bệnh có các biểu hiện đau ở lưng dưới hoặc bên hông.
Buồn nôn hoặc nôn do đau.
Biểu hiện sốt hoặc ớn lạnh.
Có máu trong nước tiểu và đau khi đi tiểu.
Ngoài ra, người bệnh có thể không thể đi tiểu, đi tiểu có mùi hôi hoặc có vẻ đục.
3. Tăng acid uric máu có lây không?
Acid uric tăng cao thường gặp ở những người có thói quen sống không lành mạnh và chế độ dinh dưỡng không khoa học. Đồng thời, việc thiếu vận động, thừa cân, béo phì, mắc các bệnh mãn tính như tiểu đường và cao huyết áp cũng góp phần làm tăng nguy cơ này. Vì vậy, tăng acid uric máu không thể lây nhiễm.
4. Phòng ngừa tăng acid uric máu
Để phòng tránh tình trạng tăng acid uric có thể thực hiện những cách như sau:
Cần xây dựng thực đơn ăn uống theo nguyên tắc hạn chế thực phẩm gây hại (thực phẩm giàu purin, nhiều đường fructose, tinh bột hấp thụ nhanh, bia, rượu...), tăng cường bổ sung thực phẩm có lợi (thực phẩm giàu chất xơ, giàu vitamin C...) và uống đủ từ 1.5 - 2 lít nước mỗi ngày.
Ghi nhận cho thấy nguy cơ tăng acid uric máu ở người thừa cân - béo phì cao gấp 2 lần so với người có cân nặng khỏe mạnh. Do đó, việc duy trì cân nặng khỏe mạnh, hạn chế béo phì là yếu tố quan trọng giúp bạn phòng tránh nguy cơ tăng acid uric trong máu.
Để duy trì cân nặng khỏe mạnh, mỗi người cần xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học kết hợp với việc rèn luyện thể chất đều đặn (từ 30 phút/ngày, 3 lần/tuần).
Kiểm soát tốt các bệnh lý liên quan như tăng huyết áp, tiểu đường, bệnh thận, suy giáp... để phòng ngừa tăng acid uric máu.
Do đó, người mắc phải các bệnh lý này cần tuân thủ phác đồ điều trị y khoa và những lưu ý của bác sĩ để có thể kiểm soát được tình trạng bệnh, từ đó phòng tránh được nguy cơ tăng acid uric máu.
Ngoài ra, khám sức khỏe định kỳ 6 tháng/lần là cơ hội để bạn có thể phát hiện và điều trị kịp thời các bệnh lý liên quan đến tình trạng tăng acid uric máu, từ đó giúp bạn chủ động kiểm soát bệnh hiệu quả
Acid uric tăng cao thường gặp ở những người có thói quen sống không lành mạnh.
5. Cách điều trị tăng acid uric máu
Cách tốt nhất để giúp giảm acid uric là tránh các loại thực phẩm và đồ uống có hàm lượng purine cao thường xuyên nhất có thể. Cố gắng hạn chế tần suất ăn hoặc uống:
Thịt đỏ và nội tạng
Rượu bia
Đồ uống được làm ngọt bằng si-rô ngô có hàm lượng đường cao (như soda)
Hải sản (đặc biệt là cá hồi, tôm, tôm hùm và cá mòi).
Đối với những trường hợp người bệnh không có bất kỳ triệu chứng gì và chưa có dấu hiệu ảnh hưởng đến xương khớp hay thận do acid uric tăng trong máu thì chưa cần sử dụng thuốc điều trị hạ acid uric máu. Đối với những người đã có biểu hiện và được chẩn đoán gout, bác sĩ sẽ cho thuốc điều trị đặc hiệu song song với thay đổi chế độ dinh dưỡng phù hợp với tình trạng sức khỏe của bản thân. Những loại thuốc được sử dụng cho người bị gout bao gồm các thuốc kháng viêm nhằm điều trị các triệu chứng sưng đau khớp như thuốc chống viêm không steroid, colchicine hoặc corticoid.
Ngoài ra, nếu người bệnh có hạt tophi lớn do lắng acid uric kéo dài có thể gây ra tình trạng cứng khớp, ảnh hưởng nghiêm trọng đến vận động khớp, người bệnh có thể sẽ cần thực hiện phẫu thuật để cắt bỏ.
Đối với người bị suy thận, sỏi thận do acid uric cao, bác sĩ sẽ xử lý sỏi thận cho người bệnh trước. Các phương pháp sử dụng có thể là uống thuốc giảm đau, tán sỏi hoặc phẫu thuật cắt bỏ. Điều này tùy vào kích thước sỏi của người bệnh. Kết hợp với chế độ ăn uống phù hợp với người bị bệnh thận do acid uric để thúc đẩy quá trình cải thiện chức năng thận và cân bằng hàm lượng acid uric.
Lợi ích của lươn và những ai không nên ăn lươn Lươn có giá trị thực phẩm cao, được chế biến thành nhiều món ăn khác nhau. Tuy nhiên có một số nhóm người được khuyên nên tránh xa món ăn này. Dưới đây là một số lợi ích của lươn, những ai không nên ăn lươn và lưu ý khi chế biến lươn để đảm bảo cho sức khỏe. Lươn là thực phẩm...