4 nguyên nhân khiến dịch Covid-19 tái bùng phát ở Việt Nam

Người nhập cảnh hợp pháp vi phạm quy định cách ly; nhập cảnh trái phép; cơ sở cách ly mất cảnh giác và tâm lý chủ quan của người dân… là nguyên nhân khiến dịch tái bùng phát.

Trao đổi với Zing , Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Trần Văn Sơn phân tích những nguyên nhân khiến dịch Covid-19 bùng phát trở lại tại Việt Nam sau hơn một tháng không có ca nhiễm mới.

Bên cạnh đó, việc mua vaccine không dễ vì “có t.iền mua cũng khó”, do nguồn sản xuất hạn hẹp, số lượng vaccine ít trong khi nhu cầu của các quốc gia lại rất lớn.

Ông Sơn cho biết theo báo cáo chính thức, đến 15/5, Bộ Y tế sẽ tiêm hết lượng vaccine nhập đợt vừa qua.

Tăng cường quản lý nhập cảnh, kiểm soát chặt cách ly

Cho biết có rất nhiều nguyên nhân khiến dịch Covid-19 tái bùng phát, song người phát ngôn Chính phủ đề cập đến 4 nguyên nhân chính.

Một là số chuyên gia nước ngoài và người Việt Nam hồi hương vi phạm các quy định định về cách ly.

Hai là tình trạng nhập cảnh trái phép vào Việt Nam còn nhiều, gây nguy cơ lây nhiễm dịch rất lớn.

Ba là người cách ly ở các cơ sở cách ly tập trung cũng như những người hoàn thành cách ly tập trung về theo dõi, cách ly y tế tại nhà còn lơ là, chủ quan, mất cảnh giác, không tuân thủ các quy định.

“Quy định chúng ta đã có hết, thậm chí rất chặt chẽ. Cách ly tập trung xong phải bàn giao người hoàn thành cách ly về địa phương cho địa phương quản lý, song việc thực hiện còn chưa nghiêm”, Bộ trưởng Trần Văn Sơn nói.

Bất chấp lệnh cấm hoạt động, nhiều quán karaoke và cả khách hàng vẫn phớt lờ các quy định phòng, chống dịch. Ảnh: Duy Hiệu.

Nguyên nhân thứ tư là người dân còn tâm lý lơ là, chủ quan, mất cảnh giác, không đeo khẩu trang, tụ tập đông người, không thực hiện nghiêm khuyến cáo và quy định về phòng, chống dịch.

Giải pháp quan trọng được Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ đề cập là tăng cường quản lý nhập cảnh và kiểm soát chặt chẽ công tác cách ly.

Theo ông, Tổ công tác gồm 5 bộ: Ngoại giao, Quốc phòng, Công an, Y tế, GTVT sẽ tập trung thống nhất xử lý, kiểm soát chặt việc nhập cảnh của người Việt Nam ở nước ngoài, các chuyên gia, công nhân nước ngoài có kỹ thuật cao.

Người phát ngôn Chính phủ cho biết các bộ này sẽ quyết định đối tượng nào được nhập cảnh và khi nhập cảnh phải bắt buộc cách ly tập trung 14 ngày, sau đó bàn giao về địa phương để địa phương giám sát, theo dõi tại nhà thêm 14 ngày nữa.

Với chủng virus mới, ông Sơn cho biết nhiều ý kiến đề xuất tăng thời gian cách ly từ 14 lên 21 ngày, song Chính phủ sẽ giao cơ quan chuyên môn nghiên cứu, tổng hợp trước khi quyết định.

Người hết cách ly phải đi xe riêng về nhà

Theo PGS.TS Trần Đắc Phu, cố vấn cao cấp Trung tâm Đáp ứng khẩn cấp sự kiện y tế công cộng Việt Nam, Bộ Y tế đã có quy định rất chặt chẽ với những người sau 14 ngày cách ly tập trung, khi trở về khu dân cư phải khai báo y tế, không tiếp xúc đông người, phải đeo khẩu trang… nhằm hạn chế rủi ro. Tuy nhiên, một số người chưa tuân thủ các quy định này.

Ông nêu thực tế có người sau khi hết cách ly tập trung 14 ngày đã tiếp xúc với nhiều người khác không cần thiết, thậm chí đến những nơi đông người như quán karaoke, bar… khiến xảy ra một số vụ việc đáng tiếc như vừa qua. Ông Phu lưu ý quán bar, karaoke là môi trường rất dễ lây lan dịch bệnh vì không gian kín.

Trước đó, tại buổi làm việc khẩn với tỉnh Vĩnh Phúc khi địa phương này phát hiện chùm ca bệnh ở quán Sunny, GS.TS Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế, nêu rõ người vừa ra khỏi khu cách ly tập trung, khi về nơi cư trú phải thông báo cho chính quyền địa phương, hạn chế đến nơi đông người, hạn chế tiếp xúc với người khác, nếu tiếp xúc phải có phương tiện bảo hộ (khẩu trang, khử khuẩn, giữ khoảng cách…).

Đồng thời, những người này phải tự theo dõi sức khỏe trong 14 ngày tiếp theo, nếu có dấu hiệu bất thường như ho, sốt phải thông tin ngay cho cán bộ y tế.

Công văn số 425 của Ban Chỉ đạo quốc gia phòng chống dịch Covid-19 cũng hướng dẫn rất chi tiết việc bàn giao, quản lý sau khi hoàn thành cách ly tập trung. Nguyên tắc là khi địa phương tiếp nhận người hết thời hạn cách ly tập trung phải có đầy đủ điều kiện, giấy tờ, kết quả xét nghiệm.

Đơn vị quản lý khu cách ly tập trung phải hướng dẫn cụ thể cho người đã hoàn thành cách ly tập trung tiếp tục tự theo dõi sức khỏe trong 14 ngày tại nhà, nơi lưu trú; hạn chế tiếp xúc với người xung quanh, hạn chế đến nơi đông người.

Người cách ly phải khai báo khi về đến nơi lưu trú và phải có cam kết thực hiện việc tự theo dõi sức khỏe tại nhà, nơi lưu trú.

Công văn này cũng hướng dẫn rất rõ việc di chuyển từ khu cách ly tập trung về nơi lưu trú. Theo đó, nếu di chuyển bằng phương tiện vận tải đường bộ, người hết cách ly tập trung phải đi bằng xe riêng (do người hoàn thành cách ly, cơ quan sử dụng người nhập cảnh, chủ cơ sở cách ly tập trung hoặc địa phương bố trí). Xe phải được đăng ký trước với đơn vị quản lý khu cách ly tập trung, không tổ chức đưa đón đông người (chỉ gồm lái xe và người giám sát đi cùng).

Đặc biệt, lưu ý hạn chế tiếp xúc gần với người khác trong quá trình di chuyển; hạn chế dừng, đỗ ăn uống dọc đường, tốt nhất là đi thẳng từ khu cách ly tập trung về nhà, nơi lưu trú.

Nếu di chuyển bằng phương tiện vận tải hàng không, tàu, cần thông báo, liên hệ trước với đơn vị vận chuyển về việc người cách ly đã hoàn thành cách ly tập trung để đơn vị vận chuyển biết, có phương án chuẩn bị các biện pháp phòng chống dịch.

Chỉ tính từ 27/4 đến nay, đã có 3 trường hợp sau khi kết thúc cách ly tập trung, trở về nơi cư trú lại có kết quả xét nghiệm dương tính. Đó là bệnh nhân 2899 ở Hà Nam, chuyên gia người Trung Quốc của Công ty Trung Bắc Á và chuyên gia người Ấn Độ sống tại khu đô thị Times City.