4 kịch bản kinh tế Covid-19: Kinh tế sẽ đi theo hình chữ U, W, V hay L?

ING Think – Tổ chức tư vấn tài chính kinh tế thuộc ING Group dự báo, nếu kịch bản chữ L xảy ra, năm 2020 sẽ đi vào sử sách, trở thành năm có suy thoái nghiêm trọng nhất trong lịch sử, với hầu hết các nền kinh tế suy thoái với tốc độ hai chữ số.

Ảnh: Axios

Kịch bản chữ U

Trong trường hợp lạc quan, ING Think dự báo, cuối cùng các biện pháp quản lý sẽ giúp các chính phủ kiểm soát được đại dịch, mặc dù không phải là triệt để. Sau khi căng thẳng xã hội tăng cao và thiệt hại kinh tế đáng kể, các chính phủ châu Âu sẽ bắt đầu nới lỏng các biện pháp cách ly xã hội vào cuối tháng 4. Các quốc gia khác sẽ theo chân vào tháng 5. Quá trình mở cửa sẽ xảy ra không quá nhanh, ít nhất sẽ rải rác đến hết quý II/2020.

Nhiều người vẫn sẽ tiếp tục làm việc online trong tương lai gần. Trong khi đó, các địa điểm tụ tập như nhà hàng, quán cafe, rạp chiếu phim… bắt đầu mở cửa trở lại. Du lịch toàn cầu vẫn còn hạn chế, nhưng sự kết hợp giữa phát triển vaccine, kiểm dịch rộng rãi hơn và tăng năng lực y tế cũng như dịch vụ chăm sóc sức khỏe quan trọng có thể giúp kinh tế toàn cầu tránh được tình trạng “ngủ đông” hoàn toàn nếu chẳng may Covid-19 có lây lan trở lại.

Kết quả là sự phục hồi kinh tế sẽ có hình chữ U. Tuy nhiên, hầu hết các quốc gia sẽ bị thiệt hại nghiêm trọng hơn so với trong cuộc khủng hoảng tài chính thông thường.

Kịch bản chữ W

Đây là một biến thể của kịch bản chữ U. Kịch bản này sẽ bắt đầu theo cách tương tự, với việc nới lỏng dần các biện pháp cách ly xã hội trong tháng 5 và tháng 6.

Tuy nhiên, trong kịch bản này, Covid-19 bùng phát trở lại vào mùa thu. Mặc dù có nhiều nỗ lực kiểm soát hơn, sự lây lan lần này sẽ đẩy hầu hết các nền kinh tế trở lại tình trạng đóng cửa.

Ảnh: The Exchange

May thay, nếu trường hợp này thực sự xảy ra, các nhà quản lý đã có nhiều kinh nghiệm xử lý khủng hoảng hơn hơn, các biện pháp ngăn chặn có thể được điều chỉnh phù hợp hơn, để vẫn có thể giữ cho một số khu vực và lĩnh vực hoạt động. ING Think giả định đến tháng 4/2021 các nền kinh tế, cũng như các xã hội, bắt đầu trở lại trạng thái bình thường. Đây là một mô hình “Phục hồi hình chữ W”.

Tăng trưởng GDP sẽ thấp hơn trong năm 2020 nhưng tăng cao hơn vào năm 2021 so với kịch bản chữ U. Song, có thể phải đến cuối năm 2022, hầu hết các nền kinh tế mới có thể trở lại bình thường ở mức trước khi khủng hoảng xảy ra.

Kịch bản chữ V

Đây được coi là kịch bản lạc quan nhất. Giả định rằng các quốc gia phương Tây sẽ theo chân Trung Quốc, kiểm soát được đại dịch và sau đó phục hồi ngay khi mở cửa nền kinh tế trở lại vào cuối tháng 4.

Kịch bản này cũng cho rằng Covid-19 sẽ không tái bùng phát vào mùa đông, với giả định là tỷ lệ người mắc bệnh thấp hơn so với dự kiến, và các biện pháp kiểm soát trở nên hiệu quả hơn nhiều.

Mặc dù một số thiệt hại kinh tế sẽ không thể phục hồi ngay lập tức, nhưng các biện pháp của chính phủ như bảo lãnh, hỗ trợ thanh khoản và hỗ trợ việc làm cũng sẽ thúc đẩy nền kinh tế “rã băng” nhanh chóng và mạnh mẽ. Tùy vào khác biệt giữa các quốc gia thì thời điểm mở cửa lại sẽ khác nhau.

Trong kịch bản này, hầu hết các nền kinh tế sẽ trải qua một cuộc suy thoái nhẹ khoảng 2-3% so với năm trước nhưng tăng trưởng vào năm 2021 sẽ tốt hơn nhiều, đưa hầu hết các nền kinh tế trở lại mức trước khủng hoảng.

Ảnh: Joel Arbaje

Kịch bản chữ L – trưởng hợp xấu nhất

Trong trường hợp xấu nhất đối với nền kinh tế toàn cầu, ING Think cho rằng các biện pháp cách ly xã hội sẽ phải kéo dài đến cuối năm nay.

Mọi thứ sẽ trở lại bình thường từ quý 2/2021, nếu vaccine được phát triển và có thể được triển khai trên diện rộng trong những tháng mùa đông. Sự phục hồi ở đây có thể nhanh hơn và mạnh hơn một chút so với các kịch bản khác, vì nếu có vaccine thì virus sẽ hoàn toàn nằm trong tầm kiểm soát. Đây rõ ràng là một kịch bản cực đoan với nhiều biến động về kinh tế, xã hội, và là một kịch bản có vẻ khá khó xảy ra ở giai đoạn này.

Trong kịch bản này, hầu hết các nền kinh tế sẽ trải qua một cuộc khủng hoảng chưa từng thấy và gần như không thể tưởng tượng được trong nửa còn lại của năm 2020. Năm 2020 sẽ đi vào sử sách, trở thành năm có suy thoái nghiêm trọng nhất trong lịch sử, hầu hết các nền kinh tế suy thoái với tốc độ hai chữ số trong năm.

Sự phục hồi vào năm 2021 sẽ tương đối chậm chạp và phải đến năm 2023 thì hầu hết các nền kinh tế mới trở lại mức trước khủng hoảng.

Hoàng An