3 chiến tuyến địa chiến lược Nga đối phó NATO
Học thuyết quân sự mới của Nga được Tổng thống Vladimir Putin ký gần đây cho các lực lượng vũ trang, ngoài xác định việc mở rộng NATO và những nỗ lực gây bất ổn Nga và các nước láng giềng là những nguy cơ an ninh lớn nhất, còn kêu gọi tăng cường 3 mặt trận địa chính trị mà Moskva xem như là một phần an ninh sống còn.
Trong những năm tới, Moskva sẽ tập trung đáng kể các nguồn lực nhằm phát triển và duy trì sự hiện diện quân sự mạnh mẽ của mình ở khu vực Bắc Cực, bán đảo Crimea và phần lãnh thổ Kaliningrad của Nga ở Biển Baltic.
Nga đang tăng cường 3 mặt trận địa chính trị mà nước này xem như là một phần an ninh sống còn của mình.
“Trong năm 2015, những nỗ lực chính của Bộ Quốc phòng sẽ tập trung vào việc tăng cường khả năng chiến đấu của các lực lượng vũ trang và tăng cường các nhân viên quân sự để đáp ứng với các kế hoạch xây dựng quân đội. Điểm chú trọng nhất sẽ là Crimea, Kaliningrad và Bắc Cực”, Tổng Tham mưu trưởng Các lực lượng vũ trang Nga Valery Gerasimov nói.
Các khu vực trên đều rất quan trọng trong các mục tiêu của Nga nhằm đối trọng với sự mở rộng của NATO, đồng thời duy trì khả năng tiếp cận đối với các nguồn tài nguyên thiên nhiên tiềm năng cũng như các tuyến đường hàng hải nước nóng.
Bắc Cực
Sự mở rộng quân sự Nga đã là một mục tiêu lớn của Tổng thống Putin trong gần một thập kỷ qua, nhưng học thuyết quân sự trên mới chính thức cho thấy sự lưu ý đặc biệt đối với khu vực này nhằm nâng cao vai trò của Nga, giúp đảm bảo tiếp cận các nguồn năng lượng tiềm tàng dưới đáy biển Bắc Cực và chống lại những tuyên bố có thể về chủ quyền của Mỹ, Canada, Na Uy và Đan Mạch. Mỹ ước tính rằng dưới đáy biển Bắc Cực chứa lên đến 15% lượng dầu dự trữ trên thế giới, 30% trong số này là khí tự nhiên, và 20% khí tự nhiên này là hóa lỏng.
Tổng thống Nga Putin trong thị sát một cuộc diễn tập tại khu vực Bắc Cực.
Moskva cũng đã thực hiện một chương trình xây dựng ồ ạt ở Bắc Cực nhằm đảm bảo rằng nước này vẫn duy trì được sức mạnh quân sự không thể bị thách thức tại đây. Nga hiện đang xây dựng 10 cơ sở đồn trú phục vụ việc tìm kiếm cứu nạn, 16 cảng nước sâu, 13 sân bay và 10 đơn vị radar phòng không trên khắp biển Bắc Cực của nước này.
Cùng lúc, Bộ Quốc phòng Nga thành lập Bộ Tư lệnh Chiến lược chung (JSCN) tại Bắc Cực nhằm giúp Moskva thực thi yêu sách của họ về khu vực này một cách tốt hơn. Vào giữa tháng 12/2014, quân đội Nga đã điều động lực lượng từ các quân khu miền Tây, miền Trung và miền Đông của nước này về Bắc Cực. Theo Viện Quan hệ Quốc tế Ba Lan (PISM), JSCN sẽ bao gồm một lữ đoàn bộ binh hải quân, một sư đoàn phòng không, một lữ đoàn cơ giới hóa Bắc Cực, một hệ thống phòng thủ tên lửa bờ biển và các trung đoàn tên lửa tại các quần đảo xa xôi hẻo lánh ở biển Bắc Cực.
Crimea
Kể từ khi sáp nhập Crimea, Nga đã quân sự hóa mạnh mẽ cũng như tăng cường khả năng phòng thủ cho khu vực này. Viện Quan hệ Quốc tế Ba Lan lưu ý rằng Nga đang phát triển một lữ đoàn pháo-tên lửa được trang bị các hệ thống phòng thủ tên lửa Khrizantema, Msta và Tornado-G. Bên cạnh đó, Hạm đội Biển Đen của Nga đóng tại Crimea được giao những nhiệm vụ mới cùng với những chiếc tàu chiến mới và các trang thiết bị hiện đại hơn.
Tướng Philip Breedlove, Tư lệnh tối cao NATO tại châu Âu cho biết, vào tháng 11/2014, Moskva đã bắt đầu tăng cường lực lượng quân sự tại Crimea với các tên lửa hành trình và đất đối không. Những hệ thống này cho phép Nga nâng cao “ảnh hưởng quân sự” trong khu vực.
Video đang HOT
Bản đồ bán đảo Crimea.
Trong tháng 12 vừa qua, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov đã gây ra một làn sóng tranh cãi khi tuyên bố rằng kể từ khi Crimea là một phần của Nga, Moskva có các quyền đầy đủ trong việc triển khai vũ khí hạt nhân tại đây. Tuy nhiên, cả Nga và Mỹ đều không thể di chuyển mang tính kỹ thuật bất kỳ lực lượng hạt nhân chiến lược nào mà không thông báo cho phía bên kia, chừng nào Hiệp ước START mới về cắt giảm vũ khí hạt nhân chiến lược năm 2010 chưa bị phá vỡ. Moskva cho biết có thể họ sẽ xem xét lại những cam kết của mình trong hiệp ước này.
Nếu Nga tiếp tục cảm thấy bị đe dọa bởi NATO, có khả năng nước này sẽ triển khai vũ khí hạt nhân tới Crimea như là một hành động răn đe chống lại bất kỳ hành động gây hấn nào từ phương Tây. Việc sử dụng vũ khí hạt nhân để phòng thủ vẫn được xác định trong học thuyết quân sự mới của Nga.
Kaliningrad
Khu vực tập trung thứ 3 của Nga là vùng lãnh thổ Kaliningrad. Vùng đất nhỏ này nằm giữa các quốc gia thuộc khối NATO là Ba Lan Lithuania trên Biển Baltic. Trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh, Kaliningrad đã được quân sự hóa mạnh mẽ để trở hành một tiền đồn tấn công có thể nhằm vào NATO. Khu vực này hiện vẫn là một vị trí quan trọng chiến lược của Nga có thể tạo ra được mối đe dọa đối với NATO.
Bản đồ khu vực Kaliningrad.
Kể từ ít nhất năm 2012, các tên lửa đạn đạo tầm ngắn đã được triển khai ở Kaliningrad. Vùng đất này cũng là nơi đồn trú của Hạm đội Baltic cũng như các căn cứ không quân Chernyakhovsk và Donskoye của Nga.
Cả hai căn cứ không quân trên đều có vai trò đáng kể trong chính sách quân sự của Moskva. Các máy bay trinh sát, chiến đấu, ném bom đã xuất kích từ đây để đánh chặn những nhiệm vụ theo dõi trên không ở vùng Baltic của NATO.
Có những báo cáo chưa rõ rằng về việc Nga có thể đã triển khai vũ khí hạt nhân đến Kaliningrad sau khi Mỹ tuyên bố về kế hoạch xây dựng một hệ thống phòng thủ tên lửa ở Ba Lan.
Tháng 5/2014, Nga đã đơn phương chấm dứt một thỏa thuận với Lithuania vốn cho phép cả hai nước giám sát lực lượng vũ trang của nhau. Thỏa thuận này được đưa ra như một phần của những nỗ lực nhằm tăng cường sự tin tưởng lẫn nhau, theo đó Lithuania có thể tự do tiếp cận với tất cả các đơn vị vũ trang Nga ở Kaliningrad và ngược lại, Moskva được phép giám sát tất cả các lực lượng quân sự của Lithuania.
Công Thuận (B.I)
Theo Báo Tin tức
Cuộc chiến địa chính trị Nga-Mỹ trên chiến trường Ukraine
Kết thúc cuộc khủng hoảng Ukraine, chắc chắn sẽ xuất hiện ở châu Âu một cục diện địa chính trị rất khác với hiện tại.
Lịch sử chỉ ra rằng nước Nga chỉ thay đổi khi nó gặp phải một thất bại địa chính trị thực sự. Chẳng hạn, thất bại trong cuộc chiến Crimea 1853-1856 đã dẫn đến việc tan rã của chế độ nông nô và các cải cách tự do khác. Thất bại trước Nhật Bản năm 1905 mang lại Nghị viện đầu tiên của Nga và những cải cách của Pyotr Stolypin. Khủng hoảng sa lầy ở Afghanistan những năm 1980 tạo môi trường dẫn đến cải tổ của Mikhail Gorbachev để Liên Xô sụp đổ, cho ra đời một Liên bang Nga.
Cho nên, chỉ có người Nga mới có thể tự đánh giá thế nào là một thất bại của chính mình. Nếu Putin có thể thuyết phục người Nga rằng việc sáp nhập Crimea và Liên bang Nga của ông là một thắng lợi, tấn công Ukraine, đối đầu thách thức với NATO là vì lợi ích an ninh quốc gia, thì nước Nga sẽ tiếp tục hành xử cứng rắn và đầy đe dọa trên trường quốc tế. Nhưng nếu người dân Nga tin rằng Ukraine là một sai lầm, đối đầu với NATO-Mỹ là mạo hiểm, thì một đất nước có chế độ chính trị rất khác sẽ có thể ra đời.
Rất may cho Putin và ban lãnh đạo nước Nga là dân Nga và ngay cả nguyên Tổng thống Mikhail Gorbachev-người có công lớn làm cho Liên Xô sụp đổ, đều nhất trí cao cho rằng, họ là những người bảo vệ lợi ích nước Nga tốt nhất. Ngay cả việc Putin bỏ về sớm tại hội nghị G-20 vừa qua khiến nhiều đánh giá của phương Tây cho rằng Putin bị mắng, bị cô lập...nhưng với người Nga thì không vậy: "lãnh đạo Nga có cần gì phải nói với các nước phương Tây thối nát", đã là quá đủ.
TT Nga Putin bỏ hội nghị G20 về sớm vì bị cô lập hay "có cần gì phải nói với các nước phương Tây thối nát"?
Vậy thì, có gì có thể cản trở chiến lược, tư duy mới, của Tổng thống Putin? Khó có điều gì. Vấn đề là nó như thế nào và ra sao với Ukraine và NATO.
Nhìn toàn cục cuộc khủng hoảng tại Ukraine, Nga có 2 phương cách để xử lý.
Một: Dùng toàn lực về kinh tế, tài chính, năng lượng để tung đòn đánh sập chính phủ hiện hành ở Ukraine. Kết quả là một chính phủ mới thân Nga hoặc trung lập sẽ được dựng lên, công nhận quyền tự trị của miền Đông.
Điều này hoàn toàn nằm trong tầm tay của Nga.
Thật vậy, chỉ riêng về tài chính, TT Putin nói rằng các ngân hàng của Nga "hiện đã mở rộng thêm một khoản vay trị giá 25 tỷ USD cho Ukraine" và cho biết Moscow không xiết món nợ 3 tỷ USD mà Kiev vay trước đây và đáng ra phải thanh toán lúc này. "Chúng tôi quyết định sẽ không làm điều đó bởi vì nếu làm thế thì sau đó toàn bộ hệ thống tài chính của Ukraine sẽ sụp đổ". Rồi về khí đốt, than đá...nếu muốn Nga ra đòn cùng một lúc thì coi như chính phủ Ukraine hiện tại sẽ tiêu vong.
Tuy nhiên, nếu xuất hiện một tình hình như vậy thì chiến lược của Nga tại Ukraine chưa giải quyết triệt để. EU còn có cơ hội để biến vấn đề Crimea sẽ luôn như một dãy đá ngầm trong dòng chảy quan hệ Nga-Ukraine sau này, tạo ra sự bất ổn tiềm tàng trong chiến lược với láng giềng.
Vì thế, cách thứ nhất là lựa chọn của người thấp cờ, muốn "ăn non". Cách này nếu sử dụng vào thời kỳ đầu của cuộc khủng hoảng Ukraine dù không triệt để, dù không chắc thắng (vì vũ khí khí đốt chưa phát huy hết tác dụng và EU đang rất hung hăng) thì vẫn còn hợp lý về góc độ mưu lược. Nhưng đến lúc này, dù chắc thắng 100%, thì phương cách này không còn ý nghĩa.
Hai: Chính phủ hiện hành chống Nga, thân phương Tây vẫn tồn tại, nhưng Nga tạo điều kiện cho quân ly khai tấn công đánh chiếm sân bay Donetsk, đánh chiếm cảng biển Mariupol...nghĩa là các vùng Lugansk, Donetsk, Mariupol, Crimea liền một dải, buộc chính phủ không còn sự lựa chọn nào khác là phải ký với quân ly khai theo ý tưởng áp đặt của mình.
Nếu thành công, đây là thắng lợi chiến lược triệt để, trọn vẹn nhất, đến mức phần còn lại của Ukraine lúc đó có theo EU và NATO đi chăng nữa thì Nga cũng không cảm thấy bị thách thức.
Có vẻ như Nga đang chọn cách này, bởi theo logic thì một chính phủ đứng đầu là Thủ tướng Yatsenyuk tuyên bố chống Nga đến quyết liệt như vậy, một Tổng thống Ukraine Poroshenko tuyên bố chuẩn bị sẵn sàng chiến tranh toàn diện với Nga như vậy...mà Nga lại giang tay giúp nó tồn tại là vô lý.
Tại sao EU bất chấp Ukraine sống hay chết, quyết trừng phạt để làm phá sản ngân hàng Nga, trong khi Nga không tự cứu mình lại cố gắng giữ nền tài chính Ukraine không sụp đổ? Rõ ràng, Nga chưa muốn chính quyền của TT Poroshenko bị lật đổ. Vậy, đằng sau ý đồ này là gì?
Trước hết, đây là một chính phủ thân phương Tây, do phương Tây gây dựng. Chính phủ này đang chống Nga quyết liệt, nhưng hơn ai hết, Nga biết Kiev không đủ sức đương đầu với quân ly khai. Trong khi đó, chắc chắn quân ly khai không bao giờ có ý định ngừng bắn khi lãnh thổ của họ chưa thõa mãn, thì việc hô hào "tiêu diệt khủng bố" của Kiev là cái cớ cho Nga tăng cường sức mạnh ở miền Đông, đồng thời là cái cớ cho quân ly khai phát động tấn công trên danh nghĩa tự vệ. Do vậy, khi Kiev càng có những tuyên bố sốc về chiến tranh; Nga có những tố cáo Kiev sắp tiến hành chiến tranh...là lúc quân ly khai đã sẵn sàng...
Sẽ là ngây thơ khi cho rằng Nga không cung cấp vũ khí hiện đại nhất của mình cho quân ly khai để ra đòn chiến thắng quân Kiev. Mặt khác, khi Nga đã tuyên bố "sẽ không cho phép Kiev tiêu diệt đối thủ chính trị..." thì chắc chắn Kiev sẽ không có cửa thắng khi tấn công quân ly khai.
Nếu chính phủ Kiev bất lực, buộc phải ký với quân ly khai một vấn đề gì đó về chính trị, lãnh thổ...thì sẽ có "tính pháp lý" cao đối với quân ly khai và với Nga, đó là sự chia cắt vĩnh viễn.
Thứ hai là chính chính phủ thân phương Tây (có EU là liên minh kinh tế và NATO là liên minh quân sự) này lại là yếu tố gây nên sự chia rẽ EU có hiệu quả nhất.
Phải thành thực công nhận rằng, chính phương Tây có công đầu trong cuộc khủng hoảng Ukraine. Sau một loạt phản ứng của Nga, tình hình Ukraine giờ đây buộc EU có cách tiếp cận khác. Kiev đang kêu gào sự giúp đỡ, phương Tây nghe thấy, nhưng ở Ukraine bây giờ có gì quyến rũ để EU phải tự ghè đá vào chân mình nếu như không bị ép buộc của ông chủ Mỹ?
EU đang tính toán lợi ích. Kiev đang nói gần nói xa về hệ thống trung chuyển khí đốt của phương Tây, EU nghe thấy, nên EU phải cắn răng gánh nợ cho Ukraine và đang bàn cách trừng phạt...quân ly khai thay vì Nga đó sao! Mà trừng phạt quân ly khai thì...bọn chúng (quân ly khai) "trên răng dưới váy", lấy gì mà trừng phạt?
Rốt cuộc, bỏ Ukraine thì không bỏ được mà vương vào thì mất đoàn kết, vì đâu phải nước nào trong số 28 quốc gia EU cũng có cùng lợi ích. Khi lợi ích quốc gia không đảm bảo thì đừng nói đến hỗ trợ Ukraine, ngay cả theo EU hay theo Nga cũng không quan trọng. EU không chỉ có mỗi Hunggry, vương quốc Anh đòi bỏ EU.
EU đang ngồi trên lưng hổ. EU muốn xuống, bất luận con hổ dừng lại hay chết. Đó phải chăng là lý do EU muốn "đập" Nga mà bất chấp Ukraine chết hay sống như TT Putin đã "ngạc nhiên" trên kênh truyền hình Đức ARD.
Tất nhiên, Nga dại gì làm cho con hổ ấy dừng lại hay ra tay đập chết nó. Nga muốn nó sống và gầm thật to càng tốt, thậm chí tuyên bố sẵn sàng chiến tranh tổng lực với Nga của TT Ukraine Poroshenko cũng chẳng sao.
Thứ ba là từ Ukraine, tiếng chuông nguyện hồn...NATO đã rung lên...báo hiệu đã đến lúc NATO hoàn thành sứ mệnh lịch sử của mình. NATO-cái gậy chỉ huy, gõ đầu châu Âu đáng kính của ông chủ Mỹ, trừ Liên bang Nga, vì danh dự và lòng tự trọng, đã đến lúc phải suy nghĩ một cách có tự trọng: tồn tại hay không tồn tại...
Như vậy, bản chất của cuộc khủng hoảng tại Ukraine là một cuộc chiến địa chính trị của Nga với phương Tây-Mỹ, mà chủ yếu là Mỹ-Nga, do đó, Ukraine phải biết mình là quân cờ hay là người chơi cờ.
Chắc chắn khi kết thúc khủng hoảng mang tên Ukraine, một cục diện địa chính trị rất khác sẽ xuất hiện ở châu Âu mà ở đó, trục Nga-Đức-Pháp là một cực của thế giới đa cực.
Chẳng phải ngẫu nhiên, ngày 18/3/2014, lúc sáp nhập Crimea vào Nga, nước Nga tuyên bố: "Hôm nay thế giới đơn cực đã kết thúc. Nước Nga đã nhận về mình trọng trách vô cùng to lớn".
Vậy nước Nga có thể làm gì để châu Âu hiểu rằng, Mỹ dùng NATO để cai quản châu Âu như dùng Hiến pháp hòa bình để cai quản Nhật Bản? Có vẻ như Nga đã và đang hành động và đầu tiên hãy chờ xem các hành xử tiếp theo từ nước Pháp.
Lê Bạch Dương
Theo_Báo Đất Việt
Cuộc chiến các siêu cường và cục diện mới Cho đến khi cuộc khủng hoảng Ukraina tìm ra lối thoát, bản đồ địa chính trị toàn cầu có thể đã mang một diện mạo hoàn toàn mới. Những đám cháy ở Donetsk, Luhansk...và các thành phố khác ở miền đông Ukraina liệu có thể trở thành ngòi nổ châm ngòi cho một cuộc chiến tranh trên quy mô lớn giữa các siêu...