16 ngân hàng đồng thuận giảm lãi cứu doanh nghiệp

Tại buổi họp ngày 12/7 của Hiệp hội Ngân hàng (VNBA) với 16 tổ chức tín dụng (TCTD) là hội viên, các ngân hàng đã đồng thuận giảm lãi suất sớm trong tháng 7 này để hỗ trợ doanh nghiệp, người dân trong bối cảnh COVID-19 kéo dài.

An Giang đẩy mạnh tiêu thụ nông sản trong bối cảnh dịch COVID-19. Ảnh: Công Mạo/TTXVN.

Hỗ trợ những doanh nghiệp bị tổn thương, doanh nghiệp sản xuất hàng thiết yếu

16 ngân hàng thuộc hội viên của VNBA là Vietcombank, Agribank, Vietinbank, BIDV, MB, Techcombank, SHB, LienVietPostBank, VPBank, VIB, TPBank, SeABank, MSB, Sacombank, ACB, HDBank. Theo lãnh đạo của nhiều ngân hàng, tùy theo đối tượng bị ảnh hưởng, các ngân hàng sẽ có mức giảm lãi suất phù hợp, tập trung vào các doanh nghiệp đang chịu tác động nặng nề từ đại dịch. Thời hạn thực hiện giảm lãi suất sẽ thực hiện sớm trong tháng 7/2021 cho đến hết năm 2021.

Theo ông Nguyễn Quốc Hùng, Tổng thư ký VNBA, COVID-19 đang có những tác động tiêu cực tới nền kinh tế nói chung và hoạt động của các doanh nghiệp nói riêng. Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 63/NQ-CP về các nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, giải ngân đầu tư công và xuất khẩu bền vững những tháng cuối năm 2021 và đầu năm 2022 (NQ 63). Trên tinh thần đó, mới đây, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã họp trực tuyến bàn các giải pháp triển khai NQ 63, trong đó đặc biệt lưu ý giảm lãi suất hỗ trợ doanh nghiệp.

“Việc giảm lãi suất là rất khó vì hàng loạt ngân hàng đã giảm mạnh lãi suất suốt từ năm 2020 cũng như thực hiện nhiều biện pháp cứu doanh nghiệp nhưng lúc này rất cần sự chia sẻ, cảm thông của ngành Ngân hàng bởi dịch bùng phát mạnh, kéo dài. Hiệp hội mời các TCTD họp bàn để chúng ta thống nhất giảm như thế nào, thời gian giảm lãi suất từ thời điểm nào, số dư nợ được giảm đối với các dư nợ hiện hữu VND ra sao?…”, ông Nguyễn Quốc Hùng gợi ý.

Phát biểu tại cuộc họp, ông Phạm Quang Thắng, Phó Tổng giám đốc Techcombank cho biết: Từ mùa dịch đầu tiên năm 2020 đến nay, Techcombank liên tục giảm lãi suất, trong đó nhóm lĩnh vực ưu tiên có lãi suất cho vay là dưới 4,5%/năm; các lĩnh vực kinh tế thiết yếu lãi suất cho vay vào khoảng 6 – 7%/năm, thậm chí có khách hàng thấp hơn… Techcombank đồng thuận giảm lãi suất để hỗ trợ khách hàng.

Tuy nhiên, ông Phạm Quang Thắng cũng lưu ý: Trong hỗ trợ không nên cào bằng mà tập trung hỗ trợ các doanh nghiệp sản xuất thiết yếu cho nền kinh tế, doanh nghiệp có lực lượng lao động lớn… “Đối với các doanh nghiệp bất động sản đang lãi lớn, các doanh nghiệp xuất khẩu hay các cá nhân vay tiền mua xe ô tô… không nên hỗ trợ. Điều quan trọng nhất tại thời điểm này là làm sao duy trì được nguồn tín dụng, đặc biệt là các khách hàng đã được tái cơ cấu. Để giữ được doanh nghiệp, quan trọng nhất là ‘mạch máu lưu thông’, chứ không phải là ‘tăng cân hay giảm cân’. Việc xem xét cho vay mới với những khách hàng cơ cấu nợ, chuyển nhóm nợ cần có cái nhìn cởi mở hơn”, ông Phạm Quang Thắng chia sẻ.

Theo bà Phạm Thị Trung Hà – Phó Tổng giám đốc MB, những đối tượng khách hàng của MB cần lãi suất thấp đã được hưởng từ lâu. Từ đầu năm đến nay, ngân hàng liên tục giải ngân vốn cho các đối tượng này. Tuy nhiên, với sự đồng thuận của các ngân hàng, hội viên VNBA, MB sẽ hưởng ứng hỗ trợ trực tiếp các doanh nghiệp gặp khó khăn không có doanh thu hoặc doanh thu giảm (ví dụ doanh nghiệp trong lĩnh vực lưu trú, dịch vụ…) với mức lãi suất có thể giảm 1% hoặc hơn, đối tượng được hỗ trợ lãi suất tiếp theo là sản xuất và khách hàng cá nhân (đối tượng trả góp từ lương). “Trong 6 tháng đầu năm nền kinh tế tăng trưởng tốt, rất nhiều doanh nghiệp làm ăn tốt. Vì vậy, tùy từng tệp khách hàng của mình mà ngân hàng sẽ lựa chọn doanh nghiệp gặp khó khăn để từ đó có chính sách hỗ trợ lãi suất phù hợp”, bà Phạm Thị Trung Hà cho biết.

Còn ông Nguyễn Viết Mạnh, Thành viên Hội đồng thành viên (HĐTV) Agribank cho biết: Ngay sau cuộc họp với NHNN về triển khai NQ63, Agribank đã họp và thống nhất giảm lãi suất để hỗ trợ doanh nghiệp. Dự kiến, Hội đồng thành viên (HĐTV) của Agribank sẽ họp để đưa ra mức giảm lãi suất, có khoản sẽ giảm 0,5%, có khoản sẽ giảm 2 – 2,5%. Tính chung bình, lãi suất cho vay của ngân hàng sẽ giảm khoảng 1%.

Tiếp tục hy sinh lợi nhuận để hỗ trợ

Theo nhiều lãnh đạo ngân hàng, để giảm lãi suất, các ngân hàng sẽ phải xin ý kiến cổ đông, vì giảm lãi sẽ ảnh hưởng lớn đến kế hoạch lợi nhuận của các ngân hàng trong năm nay. Tại cuộc họp, các ngân hàng đề nghị NHNN cấp thêm room tín dụng trong những tháng cuối năm để ngân hàng có dư địa tín dụng hỗ trợ khách hàng tốt hơn.

Đại diện LienvietPostBank cho biết: Với tổng dư nợ của ngân hàng khoảng 191 nghìn tỷ đồng, nếu ngân hàng này giảm lãi suất khoảng bình quân 1%/năm, ngân hàng sẽ giảm lợi nhuận khoảng 600 tỷ đồng. Còn ông Phan Đình Tuệ – Phó Tổng Giám đốc Sacombank cho rằng: Với tổng dư nợ của Sacombank hiện khoảng 350 nghìn tỷ đồng, nếu lãi suất giảm 1% trong vòng 5 – 6 tháng, lợi nhuận của ngân hàng cũng giảm trên nghìn tỷ đồng, tương đương với 40% lợi nhuận theo kế hoạch. Trong khi đó, năm 2021, Sacombank đặt mục tiêu lợi nhuận trước thuế đạt 4.000 tỷ đồng. “Với mức lớn như vậy, liệu cổ đông có chấp nhận không?”, ông Phan Đình Tuệ nêu vấn đề.

Mặc dù vậy, để chia sẻ khó khăn với doanh nghiệp, Sacombank sẽ giảm lãi suất nhưng chỉ giảm cho các đối tượng thực sự khó khăn. “Sacombank có khách hàng có dư nợ hàng nghìn tỷ đồng và đang kinh doanh rất có lãi. Những khách hàng như vậy không nên hỗ trợ lãi suất”, ông Phan Đình Tuệ chia sẻ. Tương tự, đại diện BIDV cho biết, giảm lãi suất ở mức 1%, lợi nhuận của BIDV năm 2021 cũng sẽ giảm hàng nghìn tỷ đồng.

Ông Nguyễn Thanh Tùng, Phó Tổng Giám đốc Vietcombank cho biết, Vietcombank đã duy trì mặt bằng lãi suất thấp ngay từ đầu năm, đến nay, lãi suất cho vay bình quân ngắn hạn tại ngân hàng chỉ khoảng 6%/năm, trung dài hạn chỉ 8%/năm. “Đầu năm, Vietcombank được giao chỉ tiêu tín dụng là 10% nhưng đến nay tín dụng đã tăng trưởng 9%. Do vậy, để tiếp tục hỗ trợ khách hàng vượt qua khó khăn hiện nay, Vietcombank rất cần được NHNN nới room tín dụng trong những tháng cuối năm”, Ông Nguyễn Thanh Tùng đề nghị.

Trước sự đồng thuận của nhiều ngân hàng, ông Phạm Thanh Hà, Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ, NHNN đánh giá cao sự đồng thuận của các ngân hàng trong giảm lãi suất để hỗ trợ khách hàng vượt qua những khó khăn từ đại dịch COVID-19 nhưng nên linh hoạt trong việc giảm lãi suất, tùy theo “ sức khỏe” để có mức giảm phù hợp.

Tuy nhiên, lãnh đạo VNBA lưu ý, hỗ trợ doanh nghiệp, hỗ trợ nền kinh tế vượt qua khó khăn nhưng các ngân hàng vẫn phải đảm bảo an toàn hệ thống một cách cao nhất. Bởi lẽ, các tác động tiêu cực từ đại dịch đến ngành Ngân hàng sẽ có độ trễ rất lớn. “Hiện ngành Ngân hàng chia sẻ khó khăn với doanh nghiệp nhưng trong tương lai khi nợ xấu do đại dịch COVID-19 gây ra, ai sẽ chia sẻ với ngành Ngân hàng? Do vậy, hỗ trợ phải trên tinh thần đảm bảo an toàn hệ thống”, ông Nguyễn Quốc Hùng nhấn mạnh.

Đối với việc áp dụng room tín dụng, Tổng Thư ký VNBA kiến nghị: NHNN xem xét cách giao chỉ tiêu tín dụng hàng năm. Đặc biệt, với các ngân hàng đã áp dụng tốt Basel II và Basel III nên được tạo thuận lợi khi cấp room tín dụng.

Trước đó, Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú yêu cầu giảm lãi suất với những mức cụ thể ngay trong tháng 7 này để hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua khó khăn do dịch COVID-19. Doanh nghiệp đã và đang gặp rất nhiều khó khăn và theo số liệu của Tổng cục Thống kê, tỷ lệ doanh nghiệp rút khỏi thị trường không phải nhỏ do sức chống chịu không còn. Nhà nước đã và đang rất nỗ lực để đưa ra nhiều giải pháp, chính sách tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp. Trong đó, ngành Ngân hàng được xem là một kênh hỗ trợ doanh nghiệp rất tích cực thời gian vừa qua.

“NHNN đã khẩn trương vào cuộc ngay khi dịch bùng phát, kịp thời ban hành Thông tư 01/2020/TT-NHNN, sau đó là Thông tư 03/2021/TT-NHNN (sửa đổi, bổ sung Thông tư 01), tái cơ cấu, giãn hoãn các khoản vay dư nợ và lãi vay đến hạn, giảm lãi suất, phí, cùng nhiều cơ chế chính sách khác, hệ thống ngân hàng đã triển khai hỗ trợ doanh nghiệp rất thiết thực, giúp doanh nghiệp tháo gỡ khó khăn, bên cạnh những chính sách của Nhà nước về hỗ trợ về thuế, bảo hiểm, an sinh xã hội…”, ông Đào Minh Tú cho biết.

Song, Phó Thống đốc NHNN cũng cho rằng: Dịch COVID-19 vẫn tiếp tục phức tạp, doanh nghiệp ngày càng khó khăn hơn, khả năng chống chịu suy giảm. Năm 2021 vẫn cần có những hỗ trợ mạnh mẽ, tích cực và trách nhiệm hơn nữa của tất cả các ngân hàng trong việc tiếp tục cơ cấu lại các khoản nợ, hỗ trợ lãi suất theo tinh thần chỉ đạo của Thống đốc ngay từ đầu năm và theo chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ. Vào thời điểm này, toàn hệ thống ngân hàng cần tiếp tục hỗ trợ cho cộng đồng doanh nghiệp, người dân ở mức độ cao hơn, tương đồng với những khó khăn tăng lên của nền kinh tế. Hệ thống ngân hàng sẽ tiếp tục hỗ trợ cho doanh nghiệp thông qua các giải pháp, biện pháp trên tinh thần hỗ trợ tích cực, thực chất.

“Hỗ trợ doanh nghiệp nhưng phải đảm bảo an toàn, duy trì năng lực tài chính cho bản thân ngân hàng, cho cả hệ thống ngân hàng và cho toàn bộ nền tài chính quốc gia. Hệ thống ngân hàng tiếp tục thể hiện trách nhiệm đối với cộng đồng, doanh nghiệp, xã hội bằng những hành động cụ thể, chương trình hành động cụ thể, sẽ được Thống đốc NHNN ban hành trong thời gian tới với các yêu cầu, nhiệm vụ cụ thể để toàn Ngành triển khai thực hiện. Đồng thời, giao VNBA vận động sự đồng thuận của các TCTD để giảm lãi suất với những mức cụ thể ngay trong tháng 7/2021″, ông Đào Minh Tú nhấn mạnh.