100 ngày không trải hoa hồng của Thủ tướng Anh Keir Starmer
Thủ tướng Anh Keir Starmer đã công bố và thi hành các ưu tiên chính sách của ông như cam kết trong quá trình tranh cử và đạt được những kết quả nhất định.
Tuy nhiên, ông đang phải đối mặt với nhiều thách thức.
Thủ tướng Anh Keir Starmerphát biểu tại hội nghị thường niên của Công đảng ở Liverpool hôm 24/9. Ảnh: Chinadaily
Ngày 12/10 đã đán.h dấu 100 ngày nhậm chức của Thủ tướng Anh Keir Starmer với một chương trình nghị sự nhiều tham vọng cả về đối nội và đối ngoại, sau khi Công đảng do ông lãnh đạo giành chiến thắng áp đảo trong cuộc bầu cử hôm 4/7 vừa qua.
Đến nay, về cơ bản, Thủ tướng Starmer đã công bố và thi hành các ưu tiên chính sách như cam kết trong quá trình ông tranh cử và đạt được những kết quả nhất định, nhưng phải đối mặt với nhiều thách thức.
Ông Starmer thắng cử với lời hứa sẽ xóa bỏ nhiều năm hỗn loạn và b.ê bố.i dưới thời chính phủ đảng Bảo thủ, thúc đẩy nền kinh tế trì trệ của Anh tăng trưởng và khôi phục các dịch vụ công đang xuống cấp.
Theo AP, Thủ tướng Starmer đã thành công với nỗ lực chấm dứt các cuộc đình công kéo dài của nhân viên y tế và công nhân đường sắt, hủy bỏ kế hoạch gây tranh cãi của chính phủ tiề.n nhiệm về việc trục xuất người tị nạn sang Rwanda, tăng quyền cho người lao động và người thuê nhà…
Tuy nhiên, ông Starmer vẫn chưa giải quyết được các cuộc khủng hoảng trong nước, bao gồm nợ công tăng cao, kinh tế trì trệ và các cuộc bạo loạn chống người nhập cư.
Thủ tướng Starmer đã thực hiện các chuyến công du tới Mỹ và nhiều nước châu Âu nhằm khẳng định cam kết “nước Anh đã trở lại” sau nhiều năm tranh cãi nội bộ về Brexit. Tuy nhiên, giống như các đồng minh phương Tây, Vương quốc Anh gặp khó khăn trong việc gây ảnh hưởng đáng kể đến các cuộc xung đột leo thang ở Trung Đông và cuộc chiến kéo dài ở Ukraine.
Video đang HOT
Trong khi đó, các cuộc thăm dò mới nhất cho thấy, tỷ lệ ủng hộ của cử tri Anh dành cho Thủ tướng Starmer đã giảm mạnh, trong khi tỷ lệ ủng hộ Công đảng nhỉnh hơn không đáng kể so với tỷ lệ ủng hộ đảng Bảo thủ.
Kết quả cuộc khảo sát của YouGov cho thấy khoảng 59% người dân không tán thành với chính sách của Công đảng trong khi chỉ 18% ủng hộ. Bên cạnh đó, khoảng 39% người dân Anh nói rằng tình hình đất nước hiện tệ hơn so với chính phủ do đảng Bảo thủ lãnh đạo.
Kết quả khảo sát trên hoàn toàn trái ngược với các số liệu tích cực được công bố trước cuộc bầu cử vào đầu tháng 7.
Khắc phục lỗ hổng tài chính công
Thách thức lớn nhất đối với Thủ tướng Starmer trong thời gian tới là phục hồi nền kinh tế trì trệ của Anh, vốn đang bị ảnh hưởng bởi nợ công tăng cao và tăng trưởng GDP khiêm tốn chỉ ở mức 0,2% trong tháng 8.
Thủ tướng Starmer đã cam kết đưa nền kinh tế Anh đạt tăng trưởng hàng năm là 2,5%. Đây được đán.h cho là một nhiệm vụ khó khăn đối với một nền kinh tế chỉ đạt mức tăng trưởng trung bình 2% trong thập kỷ sau cuộc khủng hoảng tài chính 2008 và thậm chí hầu như không tăng trưởng vào năm ngoái.
Ông Starmer cảnh báo rằng tình hình kinh tế sẽ đối mặt một số khó khăn trong ngắn hạn” trước khi được cải thiện. Theo Thủ tướng Anh, chi tiêu công sẽ bị hạn chế do phải khắc phục lỗ hổng ước tính 22 tỷ bảng Anh (tương đương 29 tỷ USD) trong tài chính công dưới thời chính phủ đảng Bảo thủ.
Theo số liệu mới nhất của Cơ quan Thống kê Quốc gia Anh (ONS), tăng trưởng GDP tháng 8 của Anh chỉ tăng nhẹ 0,2% so với tháng 7.
Các số liệu khác cho thấy nền kinh tế Anh có thể đạt tăng trưởng trong quý 3 năm nay, với tốc độ tăng khiêm tốn hơn so với nửa đầu năm. Tuy nhiên, hiện vẫn còn hoài nghi về việc nền kinh tế Anh có thể tăng trưởng vững chắc trong tháng 9 sau một loạt cảnh báo ảm đạm của chính phủ về tình hình tài chính công đã tác động đến tâm lý thị trường.
Chính phủ Anh kỳ vọng tăng trưởng kinh tế được duy trì để tạo nguồn tiề.n cần thiết để thực hiện cam kết khắc phục các dịch vụ công đang xuống cấp. Theo Bộ trưởng Tài chính Anh Rachel Reeves, việc đưa nền kinh tế trở lại tăng trưởng là “ưu tiên số một” của chính phủ.
Tuy vậy, lãi suất giảm, thu nhập thực tế tăng và triển vọng tăng chi tiêu đầu tư công được kỳ vọng sẽ hỗ trợ nền kinh tế Anh đi lên trong năm tới.
Số liệu GDP tháng 8 được đưa ra khi Bộ trưởng Reeves chuẩn bị trình kế hoạch ngân sách mùa thu của mình vào cuối tháng 10 này, với dự kiến tăng thuế và cắt giảm chi tiêu.
Chính phủ Anh cho biết, các kế hoạch trên là một phần trong tầm nhìn về kỷ nguyên “đổi mới quốc gia” trong bối cảnh họ đang nỗ lực tạo tâm lý lạc quan cho công chúng sau thời gian dài chứng kiến bức tranh kinh tế ảm đạm.
Chuyên gia về đầu tư Lindsay James tại Công ty quản lý tài sản Quilter Investors nói với Bloomberg rằng Bộ trưởng Reeves phải đối mặt với “sự cân bằng khó khăn” để đảm bảo các quyết định của tư lệnh ngành tài chính không kìm hãm tăng trưởng kinh tế hơn nữa.
“Với lãi suất bắt đầu giảm, trách nhiệm đã chuyển từ Ngân hàng Trung ương Anh sang Bộ trưởng Tài chính Rachel Reeves. Bà Reeves và Thủ tướng Starmer đã thừa nhận rằng ‘đa.u đớ.n’ là điều cần thiết để có được sự thịnh vượng trong tương lai, nhưng rủi ro tiềm tàng là việc điều chỉnh quá mức gây tổn hại đến tăng trưởng kinh tế” – chiến lược gia James nhận định.
Vạn sự khởi đầu nan
Chính phủ Thủ tướng Keir Starmer đã trải qua 100 ngày đầu tiên với một chương trình nghị sự nhiều tham vọng cả về đối nội và đối ngoại.
Đến nay, về cơ bản, ông Starmer đã công bố và thi hành các ưu tiên chính sách của mình như cam kết trong quá trình tranh cử và đạt được những kết quả nhất định, nhưng phải đối mặt với nhiều thách thức.
Thủ tướng Anh Keir Starmer phát biểu tại Liverpool, Anh. Ảnh: THX/TTXVN
Để giành chiến thắng trong cuộc tổng tuyển cử, ông Starmer đã vạch ra một lộ trình vững chắc với việc phá vỡ nền tảng đoàn kết truyền thống của Công đảng, đồng thời tập trung vào việc xây dựng các chính sách kinh tế, tạo dựng danh tiếng và uy tín cho Công đảng. Khi trở thành thủ tướng, ông đã cam kết sẽ lật sang trang mới sau nhiều năm nước Anh hỗn loạn dưới sự lãnh đạo của đảng Bảo thủ và "khôi phục sự tôn trọng đối với nền chính trị".
Chương trình nghị sự của chính phủ mới có nhiều kế hoạch hứa hẹn nhằm trả lại quyền sở hữu đường sắt cho công chúng, củng cố quyền của người lao động và thành lập một công ty đầu tư năng lượng do nhà nước sở hữu, thúc đẩy nền kinh tế, xây dựng nhà ở và tăng quyền của người thuê nhà. Tiếp theo là các vấn đề liên quan tới thỏa thuận trả lương cao hơn mức lạm phát cho những viên chức đang đình công trong lĩnh vực giáo dục, chăm sóc sức khỏe và giao thông, qua đó ngăn chặn nguy cơ tái diễn sau những tranh chấp kéo dài mà đảng Bảo thủ không giải quyết được. Đây được đán.h giá là những điểm cộng của Thủ tướng Starmer.
Bên cạnh đó, phản ứng cứng rắn và kịp thời của Thủ tướng Starmer nhằm dập tắt các cuộc biểu tình, bạo loạn đường phố bùng phát cuối tháng 7 do những kẻ côn đồ cực hữu kích động liên quan thông tin sai lệch về vụ đâ.m dao ở Southport đã tạo được tiếng vang cho chính phủ mới. Ông đã tận dụng kinh nghiệm trong vai trò Trưởng Cơ quan Công tố Hoàng gia trước đây để đối phó với tình trạng hỗn loạn và kiên quyết truy tố những kẻ kích động thù hận và bạo lực chủng tộc, cả trực tuyến và trên đường phố.
Tuy nhiên, trong giai đoạn đầu cầm quyền, Thủ tướng Starmer và Công đảng đã đối mặt với nhiều lựa chọn chính sách khó khăn về đối nội, kinh tế. Một loại quyết định, như cắt giảm phúc lợi cho người già, thả sớm hàng nghìn tù nhân khỏi các nhà tù quá tải của Anh... hầu như không được công chúng ủng hộ.
Cuộc khủng hoảng nhập cư tiếp tục diễn biến tồi tệ bất chấp những nỗ lực của chính phủ Công đảng. Ngay sau khi nhậm chức, Thủ tướng Starmer đã hủy bỏ kế hoạch của người tiề.n nhiệm Rishi Sunak đưa người xin tị nạn đến Rwanda và cam kết "đậ.p tan các băng nhóm buôn người", nhưng đã không thể ngăn chặn hiệu quả tình trạng nhập cư bất hợp pháp vào Anh. Trên 12.000 người nhập cảnh vào Anh bất hợp pháp kể từ cuộc bầu cử khiến cho số lượng người nhập cư bất hợp pháp vào Anh hiện cao nhất châu Âu, vượt qua Pháp và Đức. Chính phủ cũng phải đối mặt với bất ổn sau những b.ê bố.i khác về quà tặng xa xỉ hay vấn đề nhân sự cấp cao, quyên góp cá nhân... Bên cạnh đó, Thủ tướng Starmer phải đối mặt với những mâu thuẫn nội bộ trong chính phủ.
Tất cả những điều này, cùng với quyết định của chính phủ giảm trợ cấp xã hội cho một số đối tượng yếu thế và nguy cơ tăng thuế trong gói ngân sách mùa thu dự kiến công bố cuối tháng 10, đã góp phần tạo nên bầu không khí bất mãn trên khắp đất nước.
Về đối ngoại, trong cương lĩnh tranh cử của Công đảng, việc tăng cường, cải thiện quan hệ với Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) đã được xác định là trọng tâm chính sách hàng đầu nhằm "kết nối lại" nước Anh với thế giới. Do đó, ngay sau khi giành thắng lợi trong cuộc tổng tuyển cử ngày 4/7, chính phủ Công đảng đã có những động thái, chính sách, bước đi mạnh mẽ nhằm thắt chặt quan hệ với các đối tác này, nổi bật là các chuyến công du của Thủ tướng Starmer tới Mỹ và châu Âu.
Đối với EU, chính phủ của Thủ tướng Starmer đã hành động rất quyết liệt để thiết lập lại mối quan hệ với các cường quốc chủ chốt và thể chế châu Âu, một phần để chứng minh rằng Anh đã "trở lại vũ đài thế giới" sau thời gian căng thẳng giữa các đồng minh, đồng thời tìm kiếm một "sự tái lập" quý giá với EU để nới lỏng các rào cản thương mại và hạn chế do Brexit tạo ra. Ông Starmer đã có nhiều cơ hội trao đổi với lãnh đạo châu Âu, trong đó đáng chú ý có 5 lần gặp Thủ tướng Đức Olaf Scholz và 4 lần gặp Tổng thống Pháp Emmanuel Macron. Những thỏa thuận hợp tác toàn diện giữa Anh với hai đồng minh chủ chốt thuộc EU trong các lĩnh vực kinh tế - thương mại, quốc phòng đến khoa học công nghệ, năng lượng, di cư, đối phó làn sóng tư tưởng cực hữu, cuộc chiến Nga - Ukraine, xung đột Trung Đông... đã làm nồng ấm lại mối quan hệ của Anh với Pháp, Đức nói riêng và với EU nói chung. Ngoài ra, chuyến thăm trụ sở Ủy ban châu Âu (EC) tại Brussels đầu tháng 10 của Thủ tướng Starmer, chuyến thăm đầu tiên của người đứng đầu Chính phủ Anh từ năm 2019, cũng là một dấu mốc quan trọng trong tiến trình hàn gắn quan hệ giữa hai bên. Báo chí Anh và châu Âu nhận định sự kiện đã tạo ra sự khác biệt so với thái độ đối đầu của các cựu thủ tướng thuộc đảng Bảo thủ, đồng thời củng cố quan hệ với các đối tác quan trọng trong bối cảnh tình hình địa chính trị ngày càng bất ổn, khi xung đột tại Trung Đông đang có nguy cơ lan rộng.
Với Mỹ, kể từ khi đắc cử, Thủ tướng Starmer đã thực hiện 2 chuyến đi tới Washington, trao đổi với Tổng thống Joe Biden về nhiều vấn đề, chính sách lớn như mối quan hệ đặc biệt Anh - Mỹ, tiếp tục hỗ trợ mạnh mẽ Ukraine, nỗ lực đạt được thỏa thuận ngừng bắ.n giữa Israel và Hamas ở Dải Gaza và đảm bảo một khu vực châu Á - Thái Bình Dương "tự do và rộng mở".
Với cuộc xung đột tại Trung Đông, chính phủ của Thủ tướng Starmer đã chật vật "đi trên dây" giữa việc ủng hộ đồng minh Israel trong khi vẫn tìm cách hạn chế tổn thất về người tại Dải Gaza.
Chính phủ Anh tiếp tục duy trì sự ủng hộ Ukraine trong cuộc chiến với Nga, đi đầu trong các nỗ lực vận động sự ủng hộ Ukraine trong các tổ chức đa phương như Liên hợp quốc, nhóm G7 và các đồng minh, đối tác của Anh.
Tuy nhiên, việc chính phủ của Thủ tướng Starmer quyết định trao quần đảo trả quần đảo Chagos ở Ấn Độ Dương cho Mauritius, nhưng vẫn giữ lại quyền kiểm soát đối với đảo Diego Garcia, nơi có căn cứ quân sự chung Mỹ - Anh, đã gây nhiều tranh cãi trong nước.
Nhìn chung, sau giai đoạn khởi đầu tương đối thuận lợi, chính phủ của Thủ tướng Starmer đang đối mặt với nhiều khó khăn, sức ép và nhiều b.ê bố.i, có nguy cơ cản trở việc triển khai các chính sách đối nội và đối ngoại trong chương trình nghị sự của mình, nhất là vấn đề nhập cư, tăng trưởng kinh tế và khủng hoảng dịch vụ công.
Tổng thống Ukraine thảo luận với các đồng minh châu Âu kế hoạch chấm dứt xung đột Ngày 10/10, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã thảo luận với các nhà lãnh đạo châu Âu, gồm Anh, Pháp, Italy, và Tổng Thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) kế hoạch chấm dứt xung đột trong bối cảnh Kiev đang tìm kiếm sự hỗ trợ quân sự của các đồng minh. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại thủ...