10 điều cha mẹ không nên nói với con trẻ
Có những câu nói của bố mẹ tưởng chừng như vô hại nhưng trẻ sẽ tưởng rằng những lời nói đó là sự thật và trở nên sợ hãi, tự ti, mặc cảm với chính bản thân mình.
Con giỏi quá’
Khi con bạn làm đúng một bài toán khó hay nhanh nhẹn trả lời đúng một câu hỏi đố mẹo, bạn cũng đừng vội khen “con giỏi quá”. Nhiều bậc phụ huynh nghĩ rằng lời khen như một động lực giúp con cố gắng hơn trong học tập cũng như trong cuộc sống. Tuy nhiên, sự thật lại không phải vậy. Việc thường xuyên khen con mình sẽ khiến con trở nên phụ thuộc vào sự công nhận đó, thậm chí làm xuất hiện trong con trẻ tính tự cao, tự đắc, coi thường người khác.
Thay vì khen con trẻ, cha mẹ có thể diễn tả: “Con đã khá hơn rồi”, “Con và đồng đội rất ăn ý”… Đó là một sự trợ giúp rất đắc lực cho con trong giai đoạn đang phát triển cả về tâm lý cũng như kiến thức cuộc sống.
‘Thực hành nhiều con sẽ giỏi (thành thục) hơn’ hay ‘Con hãy cố gắng lên’
Càng chú tâm làm việc gì đó thì các kỹ năng của con càng được cải thiện. Tuy nhiên khi nói những câu nói khuyến khích cha mẹ lại vô tình khiến con gánh chịu áp lực chiến thằng hoặc nếu trẻ mắc lỗi sẽ nghĩ rằng mình đã không chăm chỉ luyện tập, cố gắng. Hãy khuyến khích con luyện tập chăm chỉ theo một cách khác để con có thể phát triển và cảm thấy tự hào về bản thân.
‘Không sao đâu’
Khi con bị thương và bật khóc, bạn sẽ động viên con rằng “không sao cả”, như vậy có thể khiến con cảm thấy tồi tệ hơn. Bạn nên giúp con trấn an lại cảm xúc bản thân chứ không phải là coi nhẹ nó. Hãy dành cho con một cái ôm và hiểu được cảm giác của con bằng những câu như: “Thật là một cú ngã đáng sợ”, “Mẹ hiểu mà”…
‘Con không nhanh chân lên, mẹ sẽ bỏ con lại đấy’
Khi muốn thúc giục bé nhanh chóng hoàn thành một công việc gì đó hoặc đơn giản chỉ muốn các bé đi nhanh hơn, các ông bố bà mẹ cũng không nên sử dụng câu này. Bởi với con trẻ, nỗi sợ hãi lớn nhất là bị cha mẹ bỏ rơi. Nếu muốn bé ghi nhớ và nhanh nhẹn hơn, bạn có thể đưa ra cho bé vài lời cảnh báo như “Đã đến lúc mẹ con mình phải về nhà rồi”, “Con có nghĩ mình cần về nhà nhanh hơn không?” đồng thời dắt tay bé bước theo bạn.
‘Chúng ta không đủ tiền mua đâu’
Câu nói này có thể khiến con nghĩ rằng bạn không thể kiểm soát được tài chính. Hãy dùng cách nói khác để truyền đạt đến trẻ như: “Chúng ta sẽ không mua món đồ này vì chúng ta đang tiết kiệm tiền cho những thứ quan trọng hơn”. Nếu con đòi thảo luận về vấn đề này, bạn sẽ có cơ hội để trò chuyện với con về cách chi tiêu hợp lý và quản lý tiền bạc.
Video đang HOT
Ảnh minh họa: Womenworld.
‘Không được nói chuyện với người lạ’
Khi trẻ gặp một người không quen, trẻ sẽ không nghĩ đó là người lạ nếu người đó đối xử tốt với mình. Thay vì áp đặt những lời cảnh báo trẻ như vậy, hãy dựng lên một kịch bản như: “Con sẽ làm gì nếu một người đàn ông con không biết cho con kẹo và muốn chở con về nhà?”. Hãy lắng nghe câu trả lời, và hướng dẫn con cách hành xử hợp lý.
‘Không ăn hết cơm thì con sẽ không được ăn bánh’
Những câu nói như: “Có ăn không thì bảo, con mà không ăn là mẹ đánh đấy”, “Con không ăn là ma đến bắt đi đấy” hoặc “Không ăn hết cơm thì con sẽ không được ăn bánh”… dễ khiến trẻ cảm thấy như đang bị phạt và giảm hẳn cảm giác ngon miệng. Nếu bạn cứ tiếp tục dọa nạt bé như vậy, bé sẽ bị ức chế tâm lý, cơ thể khó hấp thụ được chất dinh dưỡng có trong thức ăn. Ngoài ra, bạn đã xây dựng ở bé một nỗi sợ vô hình về mọi thứ. Điều này chỉ khiến bé thêm nhút nhát, e dè, ngại hòa nhập với thế giới xung quanh. Hãy thử cách thay đổi ngôn từ, cử chỉ, dù những thứ đó là nhỏ, nhưng sẽ có tác động lớn. Ví như: “Chúng ta sẽ ăn bữa chính, sau đó mới tới ăn tráng miệng”.
‘Để mẹ giúp’
Khi trẻ đang chơi giải câu đố hoặc gặp một điều gì khó khăn các mẹ sẽ luôn muốn giúp đỡ trẻ. Nhưng, đừng vội làm như vậy. Bởi điều đó sẽ ảnh hưởng đến tính độc lập của trẻ. Bất cứ khi nào gặp khó khăn bé sẽ luôn trông đợi vào câu trả lời của người khác, vào sự giúp đỡ của người khác. Thay vào đó, hãy đặt các câu hỏi giúp trẻ giải quyết vấn đề như: “Sao con lại nghĩ vậy?”, “Con hãy thử lại xem sao”…
‘Con chờ bố (mẹ) về mà hỏi’
Bé sẽ rất vui nếu được bạn bỏ chút thời gian chơi đồ hàng cùng bé hoặc giải đáp một số thắc mắc của bé hay đơn giản chỉ là cùng bé ngắm bức tranh bé vừa hoàn thành, những lúc ấy, bạn thường gạt đi và bảo: “Con chờ bố về đi, mẹ đang bận lắm”.Thái độ bất hợp tác này của bạn có thể khiến bé căng thẳng. Bé sẽ nghĩ bạn không còn yêu bé nữa. Thêm vào đó, nếu chồng bạn trở về nhà trong tình trạng mệt mỏi, anh ấy dễ cáu gắt khi bị bé làm phiền. Khi ấy, bé sẽ càng trở nên buồn chán và xuất hiện nhiều cảm xúc tiêu cực hơn.
Vậy nên, dù bận đến mấy, cũng không nên dồn hết trách nhiệm chăm nom bé lên vai người bạn đời. Bạn nên vui vẻ thông báo để bé hiểu rằng bạn đang bận việc bằng những câu nói nhẹ nhàng như “Con yêu, mẹ đang bận chút, lát nữa mẹ trò chuyện với con nhé”, “Con có thể ra xem phim hoạt hình chờ mẹ một lát, mẹ xong việc sẽ tới chơi với con yêu ngay”…
‘Mẹ ước là mẹ chưa bao giờ sinh con ra’ hay ‘Ước gì con không phải là con của mẹ’
Rất nhiều bậc phụ huynh từng có suy nghĩ như vậy hoặc vô tình mắng con trong một lần giận dữ tột đỉnh. Nhưng đây chỉ là một cảm giác nhất thời trong khi bạn quá căng thẳng. Nếu con bạn nghĩ bố mẹ chúng không còn gì để mất, bao gồm cả tình yêu của mẹ, trẻ sẽ hành động bất cần hơn.
Với những trường hợp như trên, bạn hãy trấn tĩnh lại và dành thời gian cho chính mình để giải tỏa mệt mỏi. Khi đã bình tĩnh, bạn nên khéo léo cùng ngồi nói chuyện với con về những điều trẻ đã làm sai để tránh mối quan hệ giữa mẹ và con thêm nhiều sóng gió. Chỉ những lời nói buột miệng của bố mẹ cũng đủ gây tổn thương cho con trẻ.
Theo Ngoisao
Bí quyết giúp con trẻ kiểm soát cơn giận dữ
Theo các bác sỹ, trẻ ở độ tuổi mới tập đi thường "hiếu chiến" và có những cơn giận dữ xuất hiện do sự hạn chế về ngôn ngữ của độ tuổi. Các bác sỹ Bệnh viện Nhi Trung ương đã tư vấn một số phương pháp sau để các bậc cha mẹ có thể giúp con trẻ kiểm soát cơn giận dữ.
1. Bày tỏ sự giận dữ, thấu hiểu cảm xúc
Trẻ càng bày tỏ được nhiều bao nhiêu thì nguy cơ bùng nổ cơn giận càng thấp bấy nhiêu. Để giải tỏa bức xúc, trẻ cần giao tiếp. Bé cần học cách thể hiện các câu nói bắt đầu bằng cụm từ "Con nổi cáu vì...", "Con cảm thấy tức giận vì.....". Bé cần thể hiện nguyện vọng của mình và giải thích rõ cách thỏa mãn nhu cầu của mình mà không làm tổn thương người khác.
Để giúp con học cách hiểu được tâm trạng của chính mình, cha mẹ nên gợi ý để bé diễn tả cảm xúc, bắt đầu từ những lúc con vui vẻ, hạnh phúc, rồi đến khi con cáu giận. Việc dạy trẻ nhận biết cảm xúc của người khác cũng rất hữu ích, bạn có thể chỉ lên màn hình vô tuyến và nói "Bé xem bác kia đang nổi nóng kìa!".
Ảnh minh họa
2. Kiềm chế cơn giận: chấp nhận và chuyển hướng
Cơn giận có thể được kiềm chế và chuyển sang một trạng thái cảm xúc khác nếu con bạn bị thu hút vào chuyện gì đó vui vẻ hơn. Phương pháp này tỏ ra hiệu quả ở trẻ lớn và thanh thiếu niên. Bạn cần giúp con nhận biết cơn giận của mình, rồi khéo léo "lái" cơn giận sang một việc gì đó tích cực, mang tính xây dựng:
Nếu con còn nhỏ, bạn có thể gợi ý để bé vẽ tranh về những điều mình đang cảm nhận. Trẻ lớn hơn có thể chọn cách viết nhật ký; hoặc gợi ý để bé đưa ra những giải pháp thay thế cho tình huống hiện tại.
Phương pháp này có điểm yếu của nó. Nếu con không thể 'chuyển hướng' thì cảm xúc bị kìm nén sẽ gây hại cho sức khỏe. Những cơn giận ngấm ngầm có thể dẫn tới cao huyết áp hoặc trầm cảm.
Cha mẹ cũng không nên quá sợ hãi việc kìm nén cơn giận của trẻ, tới mức cho phép con làm những việc sai trái. Trẻ được "thưởng" những khi cáu giận sẽ tiếp tục cáu giận. Những cơn nổi giận thái quá cần được cha mẹ tiếp nhận một cách bình tĩnh, còn trẻ phải chấp nhận những hậu quả tự nhiên và logic.
Chẳng hạn nếu trong cơn cáu giận, bé đập vỡ đồ chơi của mình, cha mẹ không nên mua đồ chơi mới thay thế. Nếu con làm hỏng đồ vật của người khác trong gia đình, chúng phải trả tiền cho món đồ này bằng khoản chi tiêu vặt của mình hay làm thêm công việc trong nhà.
3. Trấn tĩnh, thay đổi không khí
Mỗi đứa trẻ cần học cách kiểm soát cảm xúc của mình, điều này giúp bé làm chủ được hành vi bên ngoài. Một số bài tập hiệu quả giúp bé trấn tĩnh: Hít thở sâu; Ra ngoài trời ; Ở một mình; Tập yoga, tập võ...
4. Cha mẹ có thể làm gì?
Làm nguội cơn giận: Đưa con sang phòng khác, kéo con ra khỏi tình huống gây tức giận, để cảm xúc lắng xuống.
Thể hiện cảm xúc: Khi con đã bình tĩnh, cha mẹ cần khuyến khích bé diễn tả những bức xúc của mình. Để bé trình bày " Con thấy tức giận vì...".
Thư giãn: Một số trẻ cảm thấy được thư giãn khi tham gia các khóa học đòi hỏi kỷ luật cao như các môn võ thuật. Một số khác lại thích yoga hay thiền, ở đó trẻ tập trung hít thở và căng giãn hoặc thư giãn cơ thể.
BS. Trần Thu Thủy cũng cho biết, giận dữ là một cảm xúc bình thường của con người. Tuy nhiên, nếu không được kiểm soát, giận dữ có thể biến thành sự hung hăng. Đây là nguyên nhân gây ra các rắc rối sinh lý và là mầm mống của những hành vi tiêu cực.
Trẻ tập đi và tuổi mẫu giáo cần học cách kiểm soát cảm xúc của mình. Sự nổi nóng thường xuyên và kéo dài có thể gây rắc rối ở trường học, trong gia đình, trong giao tiếp với bạn bè và người thân. Giận dữ có thể dẫn tới những thay đổi sinh lý bất lợi như tăng huyết áp, tăng hoóc môn giải phóng năng lượng, ví dụ adrenalin...
Một nghiên cứu cho thấy, trong số các trẻ có biểu hiện hung hăng từ sớm và hung hăng ngày càng tăng, 1/7 có nguy cơ: học kém; thất nghiệp khi trưởng thành; có hành vi bạo lực; mắc bệnh tâm thần.
Nếu cha mẹ nhận thấy cơn giận dữ của con vượt quá khả năng kiểm soát, ảnh hưởng tiêu cực đến mối quan hệ gia đình và bạn bè của trẻ thì hãy đưa con đến gặp bác sỹ. Các chuyên gia tâm lý sẽ giúp con học cách thay đổi tư duy và phản ứng, từ đó cải thiện hành vi của mình.
Theo Vnmedia
Làm gì khi con lì lợm? Bố mẹ muốn con mình luôn ngoan ngoãn vâng lời. Nhưng trong trường hợp con lì lợm thì phải làm gì để giúp con? Hôm nay, chúng tôi xin giới thiệu với các bạn các cách dạy dỗ trẻ lì lợm. Như thế nào là lì lợm? Rất nhiều bậc cha mẹ nhầm lẫn giữa tính lì lợm và bướng bỉnh của bé....