Ý tưởng miễn học phí đại học từ đại dịch Covid-19

Các chuyên gia cho rằng việc miễn học phí đại học là đầu tư cho tương lai và có hiệu quả lâu dài hơn các biện pháp hỗ trợ kinh tế trong đại dịch Covid-19.

Biểu tình phản đối nợ sinh viên tại Mỹ – ẢNH CHỤP MÀN HÌNH CNBC

Dịch Covid-19 đang gây ảnh hưởng lớn đến nền kinh tế toàn cầu và dẫn đến mức nghèo và thất nghiệp chưa từng có tại Mỹ, nền kinh tế lớn nhất thế giới, kèm theo dự báo suy thoái còn hơn cả đại suy thoái cách đây gần 1 thế kỷ.

Theo tờ Al Jazeera, trong bối cảnh này, nhiều chuyên gia cho rằng chính phủ Mỹ nên có biện pháp cứu trợ mang tính ưu tiên con người chứ không phải lợi nhuận. Một trong những biện pháp khuyến nghị này là nên xóa bỏ 1.560 tỉ tiền nợ sinh viên, vốn có thể giúp hàng triệu người có thể hồi phục sau khi hết khoản trợ cấp trong đại dịch.

Các chuyên gia Mỹ gồm Philip V. McHarris tại Đại học Yale và Zellie Imani thuộc tổ chức Black Liberation Collective cho rằng việc miễn học phí các trường đại học, cao đẳng công lập cũng sẽ giúp những người bị ảnh hưởng bởi đại dịch, thông qua việc giúp họ tái xây dựng cho tương lai và ngăn việc gánh thêm khoản nợ mới.

Trong 15 năm qua, nợ sinh viên tại Mỹ tăng gấp 4 lần, từ 345 tỉ USD vào năm 2004 lên 1.560 tỉ vào năm 2020 – cao gấp rưỡi mức dư nợ tín dụng tại nước này.

Cả nước có 69% sinh viên vay nợ để trả tiền học phí và các chi phí khác trong thời gian đi học. Trung bình mỗi sinh viên trong nhóm này nợ gần 30.000 USD khi tốt nghiệp.

Vòng luẩn quẩn

Về giới tính, nữ sinh chiếm 56% số sinh viên tốt nghiệp, nhưng lại chiếm 2/3 khoản nợ. Do đó, thay vì giúp rút ngắn khoảng cách giàu nghèo, giáo dục đại học tại Mỹ bị cho là tạo nên bất bình đẳng khi gia tăng nợ nần của các cộng đồng có thu nhập bấp bênh.

Điều này còn tạo nên vòng luẩn quẩn khi cha mẹ còn nợ thời sinh viên ít có khả năng chi trả tiền học cho con cái của họ.

Tại Mỹ, một số biện pháp hỗ trợ sinh viên đã được áp dụng. Vào ngày 19.3, các thượng nghị sĩ đảng Dân chủ đề xuất kế hoạch xóa 10.000 USD nợ/người cho tất cả sinh viên. Đề xuất này được ứng viên tranh cử ghế đại diện cho đảng Dân chủ trong cuộc chạy đua vào Nhà Trắng là ông Joe Biden ủng hộ.

Đến ngày 23.3, phe dân chủ tại Hạ viện đề xuất Đạo luật cứu trợ khẩn cấp nợ sinh viên, đề xuất xóa đến 30.000 USD và buộc Bộ Giáo dục trả phần nợ còn lại. Hai đề xuất trên đây vẫn đang chờ bỏ phiếu.

Vào ngày 27.3, Quốc hội thông qua Đạo luật CARES tạm ngưng buộc sinh viên trả nợ và lãi suất. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng cần có thêm biện pháp khác vì đạo luật này không áp dụng đối với sinh viên vay nợ tư nhân, với tổng dư nợ hiện là 124 tỉ USD, và từ một số công ty vẫn đang kiện đòi sinh viên trả nợ ngay trong đại dịch.

Các chuyên gia cho rằng bên cạnh việc xóa nợ, chính phủ cần miễn học phí đại học tại các trường công. Tại California, sinh viên tại bang từng được miễn học phí vào khoảng năm 1970. Trong những năm gần đây một số tiểu bang cũng thử nghiệm miễn học phí nhưng điều kiện còn khá gắt gao.

Khánh An