Y tá vừa sinh con lên tuyến đầu chống Covid-19
Khi Covid-19 lan rộng khắp các bệnh viện ở thành phố New York (Mỹ), Tre Kwon, một y tá đang nghỉ thai sản, đã phải tạm biệt con để lên đường cứu giúp người bệnh.
Hòa Nguyễn
Bí ẩn những đường "vòng cây" kỳ lạ trong răng con người
Răng không chỉ nhai, chúng ta càng tìm hiểu về các cấu trúc răng càng khám phá ra môi trường miệng có liên quan đến sức khỏe rộng lớn hơn.
Theo nghiên cứu mới, răng thậm chí còn đóng vai trò là cơ sở ghi chép lại các sự kiện lớn trong cuộc đời con người như ghi lại các giai đoạn quan trọng, có tác động trong các dải giống như "vòng cây" bí ẩn, ẩn bên trong cấu trúc vi mô.
"Một chiếc răng không phải là một phần tĩnh và chế.t của bộ xương. Nó liên tục điều chỉnh và đáp ứng các quá trình sinh lý thay đổi", nhà nhân chủng học nha khoa Paola Cerrito từ Đại học New York giải thích.
Trong nghiên cứu, Cerrito và nhóm nghiên cứu đã phân tích 47 chiếc răng từ 15 cá nhân đã chế.t ở độ tuổ.i 25 đến 69 tại thời điểm họ qua đời. Nhóm người này có nguồn gốc từ người Malawia gốc Phi ở Trung Phi.
Điều mà các nhà nghiên cứu muốn kiểm tra cụ thể là men chân răng được bảo quản trong răng. Giống như các mô khoáng hóa khác như xương, men răng và men chân răng - một chất vôi hóa bao phủ chân răng có thể ghi lại các đường tăng trưởng tinh tế, có thể quan sát được liên quan đến các yếu tố gây căng thẳng sinh lý tác động đến sự hình thành mô bình thường.
Tuy nhiên, men chân răng phát triển trong suốt cuộc đời của chúng ta, không chỉ khi chúng ta còn trẻ. Do tuổ.i thọ, các bất thường của men chân răng có thể được sử dụng làm dấu hiệu biểu thị các yếu tố gây căng thẳng sinh lý trong suốt cuộc đời của một cá nhân.
Trong trường hợp của nhiều loài động vật có vú, việc quan sát hiện tượng này đã giúp các nhà khoa học xác định dấu hiệu mô học của những thứ liên quan như mang thai và cho con bú.
Điều mà Cerrito và các đồng nghiệp của cô muốn biết là liệu những thay đổi tương tự ở răng người có tương quan với các sự kiện lớn trong cuộc sống của con người hay không, để lại dấu vết nhận dạng của những thứ như sinh con và mãn kinh.
Dưới kính hiển vi, nhóm nghiên cứu phát hiện ra rằng các dấu hiệu của men chân răng liên quan đến các sự kiện sinh sản và mãn kinh là có thể xác định được trong răng của tất cả những phụ nữ trong nghiên cứu đã trải qua những sự kiện như vậy. Nhưng đó không phải là tất cả những gì họ tìm thấy.
Khi họ so sánh lịch sử cuộc sống được ghi chép lại (phần lớn được cung cấp bởi người thân) với răng, họ phát hiện ra các loại sự kiện khác cũng xuất hiện để lại dấu vết không thể xóa nhòa trong răng.
"Điều này cho chúng ta biết điều gì đó về độ nhạy cảm của men chân răng như một cấu trúc ghi âm lại các các sự kiện trong cuộc đời một con người", Cerrito nói.
Tất nhiên, cho đến nay các dấu hiệu dựa trên men chân răng này chỉ được chứng minh ở một số ít cá nhân. Các nhà khoa học cũng nói rằng, chúng ta nên chờ xem liệu kết quả chính xác có thể được nhân rộng trong một nhóm lớn hơn hay không.
Cho đến nay, vẫn còn rất nhiều câu hỏi, nhưng đây có thể là một khám phá có tác động lớn đến nghiên cứu trong tương lai, từ khảo cổ học đến y học.
Trang Phạm
Đẻ trên cành cây, lười mẹ suýt làm con rơi xuống đất khi chào đời Thực tế thì lười con đã rơi nhưng vẫn con mắt dây rốn nên được giữ lại. Một nhóm du khách đã ghi hình lại cảnh lười ba ngón sinh con ở thị trấn Fortuna gần vườn quốc gia núi lửa Arenal. Lười mẹ vừa bám trên cành cao vừa sinh con. Lười con treo lơ lửng với du nhất sợi dây rốn...