Ý nghĩa của thỏa thuận ngừng bắn 60 ngày giữa Israel – Hezbollah

Một quan chức ngoại giao giấu tên nhận định thỏa thuận ngừng bắn sắp tới giữa Israel và lực lượng Hezbollah ở Liban không phải là sự “kết thúc của cuộc chiến” và nó sẽ được đánh giá dựa trên thực tế và tình hình thực địa.

Khói bốc lên sau cuộc không kích của Israel tại Beirut, Liban. Ảnh: IRNA/TTXVN

Dẫn nguồn tin từ hai quan chức Israel, tờ New York Times cho biết Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã chỉ ra rằng ông sẵn sàng ngừng bắn trong cuộc xung đột kéo dài một năm qua với Hezbollah. Quyết định trên được đưa ra trong bối cảnh các quan chức Mỹ gây sức ép buộc ông phải hoàn tất một thỏa thuận trước Lễ Tạ ơn.

Theo đó, ông Netanyahu đã lên lịch họp với nội các vào ngày 26/11 để thảo luận về một thỏa thuận được đề xuất nhằm chấm dứt chiến tranh ở Liban – theo hai quan chức Israel khác.

Theo các nguồn tin, thỏa thuận ngừng bắn được đề xuất yêu cầu lực lượng Israel sẽ rút khỏi Liban trong vòng 60 ngày, trong khi lực lượng chiến binh Hezbollah sẽ di chuyển lên phía Bắc, ra xa hơn biên giới Israel.

Các quan chức cho biết quân đội Liban sẽ triển khai đến miền Nam nước này để đảm bảo Hezbollah ở lại phía bắc sông Litani, trên thực tế là tạo ra một vùng đệm dọc theo biên giới Israel.

Dẫn lời một vị quan chức ngoại giao giấu tên, tờ The Jerusalem cho rằng thỏa thuận được đề xuất vào thời điểm này do một số yếu tố. Đầu tiên là vì lo ngại quyết định đơn phương của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc sẽ buộc Israel phải chấm dứt các hoạt động ở miền Nam Liban.

Thứ hai, thỏa thuận sẽ cho phép Israel đánh giá lại tình hình trong 2 tháng, ngay khi chính quyền mới tiếp quản Nhà Trắng,

Thứ ba, thỏa thuận này có thể gây áp lực lên Hamas, khiến Hamas trở nên đơn độc trong cuộc xung đột với Israel. Vị quan chức này cho biết điều này có thể dẫn đến bước đột phá trong các cuộc đàm phán về một thỏa thuận đưa các con tin Israel đang bị Hamas giam giữ ở Gaza trở về.

Một yếu tố khác là thỏa thuận ngừng bắn 60 ngày sẽ cho phép Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) tái tập hợp và chuẩn bị cho các cuộc giao tranh tiếp theo, trong trường hợp cần thiết.

Đáng chú ý, lệnh ngừng bắn này bao gồm phần phụ lục,cho phép Israel tấn công bất kỳ tay súng Hezbollah nào mạo hiểm tiến về phía Nam sông Litani, cũng như tấn công bất kỳ nỗ lực nào của lực lượng ở Liban nhằm tái vũ trang.

Theo đó, Israel sẽ không ngay lập tức kêu gọi người dân miền Bắc trở về và sẽ tiếp tục trợ cấp cho những người đã sơ tán. Vị quan chức giấu tên cho biết thêm rằng quyết định kêu gọi người dân trở về của Israel sẽ được đưa ra dựa trên thực tế trên thực địa ở giai đoạn sau.

Lệnh ngừng bắn nếu được thực thi sẽ chính thức là một thỏa thuận giữa Israel, Liban và các quốc gia trung gian, bao gồm cả Mỹ. Một nhà lập pháp hàng đầu của Liban đã hoạt động như một đầu mối liên lạc với Hezbollah, lực lượng mà chính phủ nước này không kiểm soát, và bất kỳ thỏa thuận nào cũng sẽ bao gồm sự chấp thuận không chính thức của nhóm này. Hezbollah được Mỹ xếp vào danh sách các tổ chức khủng bố.

Trong khi đó, Iran, đồng minh và bên ủng hộ chính của Hezbollah, đã thúc giục nhóm này chấp nhận lệnh ngừng bắn vào đầu tháng 11. Tuần trước, thủ lĩnh mới của Hezbollah, ông Naim Qassem, đã gợi ý trong một video rằng nhóm sẽ đồng ý ngừng bắn nếu Israel chấm dứt các cuộc tấn công vào Liban và Beirut vẫn giữ được chủ quyền.

Nếu tất cả các bên đồng ý, thỏa thuận này sẽ là lệnh ngừng bắn đầu tiên ở Liban và Dải Gaza, nơi Israel đang vướng vào xung đột trong gần một năm qua. Tháng 11 năm ngoái, Israel và Hamas đã tuân thủ lệnh ngừng bắn kéo dài một tuần ở Gaza trong khi họ trao đổi một số con tin và tù nhân. Israel và Hezbollah cũng đã thông báo ngừng bắn trong tuần đó, mặc dù họ chưa đồng ý ký kết một hiệp ước chính thức.