Xung trận cứu vua, trai làng thành hổ tướng Sài Gòn
Danh tướng Trương Tân Bưu theo Nguyên Anh luc vua nguy khôn nhât, giup lây lai cơ đô, sau đó nhiêu lân mang quân đanh giăc Tau Ô và tưng giư chưc tông trân Gia Đinh.
Cach con đương nhôn nhip Nguyên Văn Trôi (quân Phu Nhuân, TP HCM) hơn 100 m co lăng Phu Thanh rông 2.300 m2, gân 200 năm tuổi. Lăng đươc bao boc bơi tương rao, khá yên tinh, gôm khu mô va đên thơ riêng biêt nhưng nhiêu hang muc đa xuông câp.
Khu lăng mô nay cua danh tương Trương Tân Bưu – môt trong ngu hô tương đât Gia Đinh xưa. Ông tưng nhiêu năm lam tông trân Băc Thanh, Gia Đinh… gop công lơn giup Nguyên Anh lâp nên nha Nguyên.
Khu lăng mô rông 2.300 m2 cua vi hô tương ơ Sai Gon với nhiêu hang muc xuông câp. Anh: Tư liêu
Theo sách Tiểu sử Long Vân Hầu Trương Tấn Bửu, vi hô tương sinh năm 1752 tai huyện Giồng Trôm, tỉnh Bến Tre ngay nay. Xuất thân từ gia đình nha nông có 7 anh em, ông rất giỏi võ, tính trầm, gan dạ, sẵn sàng giúp đỡ người khác. Thời trẻ, ông đã nổi tiếng tuấn tú, có sức mạnh vô song, dám đanh nhau với cọp dư.
Khi Nguyễn Ánh bị quân Tây Sơn truy đuổi, đánh tan tác phai bo chạy trong đêm và lac tơi lang cua Trương Tân Bưu. Vị vua cung tuy tung đoi lả, go cưa nha ông Bưu xin ăn.
Cha ông Bửu la Trương Tấn Khương thương người nên vừa mơi cơm vừa cho họ ngu nhơ. Do lac mât quân tương nên Nguyên Anh xin ông Khương ơ lai sinh sông, lam ruông môt thơi gian. Cha con Trương Tân Bưu thây Nguyên Anh khac ngươi nên găng hoi, vua đa thô lô danh tinh.
Ông Khương sau đo gửi găm Bưu cho chua đê theo pho gia. Thây nam thanh niên co sưc khoe, thông minh lai hàm ơn gia đình giup đơ trong hoan nan nên Nguyên Anh nhân lơi.
Vưa đưa chua Nguyên ra khoi nha, ga trai làng Trương Tấn Bửu phai đôi măt quân Tây Sơn phuc săn. Quân it, ơ thê yêu nên họ vât va chông đơ. Toàn bộ quân tướng nhà Nguyễn lúc bấy giờ rơi vào nguy cơ bi Tây Sơn băt giêt. Tuy nhiên, do quen thuôc đia ban, ông Bửu vung đao ta xung hưu đôt bao vê chua giưa muôn trung vây. Nhơ tai tri, ông đưa Nguyên Anh trôn thoát.
Video đang HOT
Mô ông Trương Tấn Bửu trên đương Nguyên Thi Huynh, Phu Nhuân. Anh: Panoramio
Sau nay, Trương Tấn Bửu được phong chức Khâm sai đốc chiến cai cơ, ông đươc Nguyễn Ánh cho tên Long, phong hầu nên gọi là Long Vân Hầu. Ông theo Nguyên Anh đanh nhưng trân lơn ơ Quy Nhơn, Hôi An, gop công lơn giup nha Nguyên đanh bai Tây Sơn.
Năm 1802, Bưu được phong Chưởng dinh, giữ chức Tiền quân Phó tướng, cai quản quân đôi tại Bắc thành. Thời gian này ông dân quân đánh cướp biển Tàu Ô – đội quân rất hùng mạnh với hàng trăm chiến thuyền. Chúng khuấy đảo từ Vân Đồn (vịnh Hạ Long, Quảng Yên) tới Kinh Môn (Hải Dương). Quan quân nhà Nguyễn gặp cướp biển thua liểng xiểng nhưng riêng ông Bửu là khắc tinh với chúng.
Đánh nhau với giặc Tàu Ô rong ra 36 trận trong nhiêu năm, Trương Tấn Bửu mơi dep yên đê dân an cư lạc nghiệp. Ông sau đo đươc Gia Long phong chưc quyên tông trân Băc thanh đê tương thương. Nhờ giúp cư dân phía Bắc dẹp nạn cướp nên nhiều nơi sau này lập đền thờ vị hổ tướng này.
Năm 1810, Trương Tân Bưu được triệu về giữ chức quyên Tổng trấn thành Gia Định. Hai năm sau, ta quân Lê Văn Duyêt đươc điêu vê lam tông trân, ông giư chưc pho. Hai tương nay coi trọng quốc pháp cũng như một lòng tận tụy giup dân nên đươc kính phục như thánh sống.
Ông là người có tầm nhìn chiến lược quân sự nên năm 1816 tuân lênh vua đốc suất quân dân đắp thanh Châu Đốc, trấn giữ bờ cõi. Bay năm sau ông cung Thoai Ngoc Hâu chỉ đạo 35.000 ngươi đao kinh Vĩnh Tế (kênh đao lơn nhât thơi điêm đo) dai 87 km ơ An Giang va Kiên Giang ngay nay.
Kinh Vinh Tê ơ miên Tây do Trương Tân Bưu gop công sưc khai lâp. Anh: Bui Nguyên Đao Thuy
Hô tương Trương Tân Bưu mât năm 1827, tho 75 tuôi, được đưa vao thơ ơ miêu Trung hưng công thân. Mô ông ơ Gia Đinh co ngươi trông coi, thơ cung hang năm.
Trươc năm 1985, Sai Gon co 2 con đương mang tên Trương Tân Bưu ma hiên la đương Lê Quang Sung ơ quân 6 va Trân Huy Liêu ơ Phu Nhuân.
Sơn Hoa
Theo VNE
Chuyện ít biết về pho tượng thần Trấn Vũ
Năm 1802, Nguyễn Ánh lên ngôi đã trả thù nhà Tây Sơn, các cụ già làng Ngọc Trì lo sợ tượng bị hủy hoại nên mang bộ khuôn đúc đi giấu và dựng lên chuyện tượng đồng đưa từ nơi khác đến thờ.
Huyền Thiên Trấn Vũ là vị thần có nguồn gốc từ tín ngưỡng và đạo giáo Trung Hoa. Thần được hợp bởi khí thiêng của trời đất nên có khả năng trừ tà ma. Nhưng khi du nhập vào Việt Nam, kết hợp với văn hóa bản địa, thần ngoài trừ yêu ma quỷ quái, còn trị thủy, bảo hộ cuộc sống an bình cho cư dân nông nghiệp.
Nhiều người thường nhắc đến tượng Trấn Vũ ở đền Quán Thánh (Ba Đình, Hà Nội), ít ai biết được ở thôn Ngọc Trì, xã Thạch Bàn (Long Biên) còn có pho tượng đồng nặng 4 tấn được thờ trong đền Trấn Vũ. Tượng được công nhận là bảo vật quốc gia vào tháng 12/2015.
Pho tượng thần Trấn Vũ ở Thạch Bàn (Long Biên) nguyên khối bằng đồng, nặng 4 tấn có nhiều nét tương đồng tượng Trấn Vũ ở đền Quán Thánh (Ba Đình). Ảnh: Hoàng Phương.
Trong đền, tượng bằng đồng được an vị ở giữa hậu cung, cao khoảng 3,9 m. Trên tay tượng cầm kiếm chống lên mai rùa, thân kiếm có rắn quấn quanh. Tương truyền, Quy (rùa) và Xà (rắn) là hai vị đại tướng và hóa thân của thần Trấn Vũ. Trong truyền thuyết, Trấn Vũ cũng là vị thần giúp An Dương Vương xây thành Cổ Loa.
Đền Trấn Vũ - nơi đặt tượng được dựng trên thế đất linh quy xà hội tụ, quay mặt về phương Bắc. Trên cánh đồng Ngọc Trì có gò đất hình con rùa nổi lên. Sau đền là đê sông Hồng, tượng trưng cho con cự xà (rắn lớn) quấn quanh. "Vì vậy, tượng Trấn Vũ và ngôi đền được cho là linh thiêng nhất vùng này, người dân thờ kính", ông Ngô Quang Khải, Trưởng ban Quản lý di tích đền Trấn Vũ cho hay.
Trên bia Trấn Vũ điện bia ký lưu giữ trong đền ghi rõ, ban đầu tượng thần được dựng bằng gỗ. Khi ấy, vua Lê Thánh Tông (1442-1497) đưa quân đi dẹp giặc Chiêm Thành đã dừng chân nghỉ tại xã Thạch Bàn (tên cũ là Cự Linh). Vua được thần báo mộng và phù trợ nên khi thắng lợi trở về đã ban sắc cho dân địa phương lập đền thờ đức thánh Trấn Vũ. Ngoài ra, vua còn ban tặng bài vị có 5 chữ Hiển linh Trấn Vũ quán và ban một số ruộng đất để phục vụ hương hỏa. Bài vị cổ xưa đó hiện nay vẫn còn trong hậu cung, được thờ cùng với pho tượng thần.
Đến năm 1747, tượng gỗ bị hư hại nên quan viên và nhân dân trong vùng góp công sức, tiền của đúc tượng bằng đồng. Nhưng khi chiêm bái thì vẫn chưa thấy xứng nên năm 1788 dưới thời Tây Sơn, tượng đồng được đúc lại lần nữa. Năm 1802, tượng hoàn thành và giữ nguyên hình dạng đến ngày nay.
Tay tượng thần Trấn Vũ cầm kiếm chống lên mai rùa, có rắn quấn quanh. Ảnh: Hoàng Phương.
Trải qua biến cố lịch sử, pho tượng đồng được nhân dân tìm mọi cách gìn giữ nên hầu như không đổi khác so với ban đầu.Các cụ già thôn Ngọc Trì kể lại, sau khi Nguyễn Ánh lên ngôi đã có những hành động trả thù nhà Tây Sơn. Tượng vừa đúc xong, các cụ mang bộ khuôn đúc đi giấu ngay và dựng lên điển tích tượng đồng được đưa từ nơi khác đến vì sợ bị hủy hoại.
Đến thời kỳ Pháp xâm lược, chúng nhiều lần định phá hủy tượng thần, hun nóng cho chảy ra đồng nhưng vấp phải sự kháng cự của nhân dân, quân lính cũng liên tục bị bệnh ốm chết, phải bỏ chạy. "Có lần địch càn, cán bộ cách mạng còn chui vào trong đền, nằm gọn dưới chân tượng thần Trấn Vũ. Địch vào sục sạo một hồi nhưng không phát hiện được, sau cũng không dám làm càn chốn uy nghiêm nên cán bộ thoát", ông Khải kể.
Những năm chống Mỹ, đền trở thành nơi cất giấu vũ khí của bộ đội phòng không, nơi hoạt động của cán bộ. Khi quân Mỹ leo thang bắn phá miền Bắc, kho xăng Đức Giang, cánh đồng Ngọc Trì đều bị rải bom, thậm chí có lần bom rơi trước cửa nhưng cả ngôi đền và pho tượng đều không bị hư hại.
"Ngôi đền lẫn pho tượng vài trăm năm rồi nhưng hầu như không bị hư hại, chỉ phải sơn lại hai lần. Năm 1916, tượng bị rỉ do đồng có lẫn nhiều tạp chất. Các cụ đã thuê thợ dùng sơn ta, pha thành sơn đen bảo vệ cho con cháu thờ phụng muôn đời. Năm 2014, sơn bị bong tróc nhiều nên chúng tôi làm đơn gửi Bộ Văn hóa xin được tu tạo màu sơn đen trước đó", ông Khải thông tin.
Đền Trấn Vũ - nơi đặt pho tượng đồng bảo vật quốc gia. Ảnh: Hoàng Phương.
Ngoài đền Trấn Vũ ở thôn Ngọc Trì, thần Trấn Vũ còn được người dân thờ phụng ở nhiều nơi như đền Quán Thánh (Ba Đình), chùa Huyền Thiên (Hoàn Kiếm), quán Thụy Lôi (Đông Anh). Trong đó, tượng thần ở đền Trấn Vũ có nhiều nét tương đồng với tượng ở đền Quán Thánh từ chất liệu, thần thái đến tay chống kiếm. Nhà nghiên cứu di sản văn hóa Trần Lâm Biền nhận định, từ cách thức tạo hình có thể thấy tượng Trấn Vũ ở hai ngôi đền ngoài trấn giữ phương Bắc, trừ tà còn thể hiện thêm chức năng trị thủy của cư dân nông nghiệp.
Xưa kia, Ngọc Trì là làng nông ven đê sông Hồng, nay dần chuyển sang buôn bán, đời sống nhân dân khấm khá. Trải qua thời gian, khát vọng tâm linh của người dân không còn đơn thuần ở cầu cho mùa màng tươi tốt mà chuyển dần sang cầu buôn bán thuận buồm xuôi gió. "Ước nguyện đó được hiện thực một phần nên tình cảm của người dân dành cho thần Trấn Vũ rất trân trọng", ông Khải nói và cho hay vào mùng 1, ngày rằm, đền lúc nào cũng nghi ngút khói hương của nhân dân trong vùng và khách thập phương về lễ bái. Vào ngày Tết, người dân đến còn đông hơn.
Vào ngày 3/3 âm lịch hàng năm, dân thôn Ngọc Trì tổ chức lễ hội, hay còn gọi là ngày Thánh Đản. Đây là lễ hội cầu mùa, mong no ấm. Trong lễ hội có trò kéo co ngồi, tượng trưng cho ước muốn phồn thực, sinh sôi và thể hiện sức mạnh trần gian trị thủy. Thần Trấn Vũ khi ấy trở thành niềm tin tinh thần giúp cộng đồng có mùa màng bội thu, phù trợ con người chống lại tai ương.
Hoàng Phương
Theo VNE
Hàng trăm trai làng gồng mình phô diễn sức mạnh Sáng 11/2, trước sự phấn khích của vạn người xem, hàng trăm trai tráng mình trần phô diễn sức mạnh ở lễ hội rước pháo Đồng Kỵ (Từ Sơn, Bắc Ninh). Sáng 11/2 (mùng 4 Tết Bính Thân), lễ hội rước pháo Đồng Kỵ diễn ra tại Từ Sơn (Bắc Ninh). Nhân vật chính của lễ hội là 4 quan Đám trước hậu...